Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาวะช็อก แมลงสัตว์กัดต่อยและแผลไฟไหม้ - Coggle Diagram

- - - - Partial thickness bures
        
        ระดับที่ 1 ชั้นหนังกำพร้า (epidermis) ถูกทำลาย และมีลักษณะของบาดแผล คือ ผิวหนังสีแดงเหมือนโดนแดดเผา แห้ง ซึ่งจะไม่มีบาดแผล
        
        ระดับที่ 2 ตื้น (superficial is 1 2 burns) ชั้นหนังกำพร้า (epidermis) และชั้นบนของหนังแท้ (superficial part of dermis) ถูกทำลาย และมีลักษณะบาดแผล คือ บาดแผลพองเป็นตุ่มน้ำใส มีอาการปวด ซึ่งแผลลักษณะนี้จะหายประมาณ 10-14 วัน บาดแผลค่อนข้างดีขึ้น
        
        ระดับที่ 2 ลึก (deep 2 burns) ชั้นหนังกำพร้า (epidermis) ชั้นบนและชั้นลึกของผิวหนังแท้ แต่ยังมีบางส่วนเหลืออยู่ (deep part of dermis) มีลักษณะของบาดเเผลล คือ ผิวหนังเป็นสีขาวซีด แต่งยังมีลักษณะนิ่มอยู่ ซึ่งบาดแผลจะหายประมาณ 3-4 สัปดาห์ เมื่อแผลหายจะเป็นแผลเป็นมาก
      - Full-thickness burns
        
        ระดัยที่ 3 ผิวหนังทุกชั้นถูกทำลายทั้งหมดบางครั้งรวมทั้งเนื้อเยื่อที่อยู่ลึกกว่าด้วย แผลจะมีลักษณะผิวหนังเป็นสีน้ำตาล หรือสีขาวแข็งเหมือนหนัง อาจพบเส้นเลือดอุดตันอยู่ใต้ผิวหนัง ซึ่งแผลจะหายจากการหดรั้ง (wound contraction) หรือการปลูกถ่ายผิวหนัง (skin grafting)
  - - - อาการฉุกเฉิน
        1.ไม่รู้สึกตัว ความรู้สึกตัวเปลี่ยน
        2.ระบบไหลเวียนโลหิตผิดปกติ หัวใจเต้นผิดปกติ
        3.มีบาดแผลไหม้ โดยเฉพาะทางเข้าและออกของกระเเสไฟ
        4.มีกระดูกหัก/ข้อเคลื่อน/กระดูกสันหลังหัก
        5.เกิดไตวายเฉียบพลัน
        
        การรักษา
        1.ประเมินความรู้สึกตัว ABC
        2.ถ้ารับบหายใจและระบบไหลเวียนโลหิตหยุดทำงานให้การการช่วยฟื้นคืนชีพ
        3.ให้ออกซิเจนถ้าหายใจไม่ดี
        4.ให้ความอบอุ่นเเก่ร่างกาย
        5.ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ถ้ามีความดันโลหิตต่ำหรือมีภาวะช็อก
        6.ให้การดูแลบาดเเผล และประเมิรอาการบาดเจ็บร่วม เช่น กระดูกสันหลังหัก
        7.ส่งต่อไปสถานบริการที่มีความพร้อม
      - อาการที่สามารถดูแลรักษาได้
        
        ผู้ป่วยรู้สึกตัวดี ไม่มีความผิดปกติต่างๆ
        ดังที่กล่าวไว้ในอาการฉุกเฉิน
        
        การรักษา
        1.ให้การดูแลบาดเเผล
        2.ให้ยาลดอาการปวด
        3.พูดคุยปลอบโยน เพื่อคลายความกลัวความวิตกกังวล
        4.ติดตาม ประเมินผลการรักษา เช่น
        ติดตามอาการเกี่ยวกับหัวใจและอาการระบบจิตประสาท
- - - - อาการฉุกเฉิน
        
        บาดเเผลเหวอะหวะบริเวณใบหน้า/บริเวณใดที่มีขนาดกว้างสกปรกมาก และคิดว่าไม่สามารถจะให้การดูแลรักษาได้เอง
        
        การรักษา
        
        1.ประเมินสัญญาณชีพ ซักถามประวัติเกี่ยวกับการได้รับบาดแผล
        เช่น สุขภาพของผู้ที่กัด ระยะเวลาในการกัด ดารรักษาที่ได้รับ
        
        2.ให้การดูแลบาดแผล
        
        3.ให้ยาป้องกันบาดทะยัก (ตามแนวทางมาตรฐาน)
        
        4.ส่งต่อไปสถานบริการที่มีความพร้อม
      - อาการที่สามารถรักษาได้เอง
        
        มีบาดเเผลเล็กน้อย และไม่ใช่ตำแหน่งที่ทำให้เกิดการเสียโฉม เช่น ใบหน้า
        
        การรักษา
        
        1.ให้การดูแลบาดเเผล ล้างด้วย NSS จำนวนมาก ตัดตกแต่งเนื้อตาย เอาเศษสิ่งสกปรกออก
        
        2.ไม่ควรเย็บทันที ยกเว้นบาดเเผลที่ใบหน้าที่ไม่เหวอะหวะ ช้ำ หรือสกปรกมาก อาจเย็บได้ เพราะต้องการวามสวยงาม ลดรอยแผลเป็น และใบหน้าเป็นตำแหน่งที่มีเลือดมาเลี้ยงมาก จึงมีโอกาสติดเชื้อต่ำ
        
        3.ให้ยาปฏิชีวนะ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ เช่น amoxicillin/dicloxacillin
        
        4.ให้ยาป้องกันบาดทะยัก (ตามแนวทางมาตรฐาน)
        
        6.กรณีแผลติดเชื้อรุนเเรง เช่น cellulitis หรือมีไข้พิจารณาส่งต่อ
  - - - อาการฉุกเฉิน
        
        Systemic reaction จะมีอาการแพ้ต่างๆ โดยเฉพาะ anaphylaxis
        
        การรักษา
        
        1.ประเมินความรู้สึกตัว ABC
        
        2.ถ้ารับบหายใจและระบบไหลเวียนโลหิตหยุดทำงานให้การการช่วยฟื้นคืนชีพ
        
        3.ให้ออกซิเจนถ้าหายใจไม่ดี
        
        4.ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ถ้ามีความดันโลหิตต่ำหรือมีภาวะช็อก
        
        5.ให้การรักษาแบบ local reaction
        (ที่จะกล่าวในอาการที่สามารถรักษาเองได้)
        
        6.ส่งต่อไปสถานบริการที่มีความพร้อม
      - อาการที่สามารถรักษาเองได้
        
        Local reaction จะมีอาการปวดเหมือนถูกหนามตำ ต่อมาจะมีอาการชาบริเวณที่ถูกตำ และถ้าหนามหักคา จะปวดมาก โดยเฉพาะเม่นทะเลตำจะมีหนามที่ยาวและเปราะมาก
        
        การรักษา
        
        1.ทุบหนามที่หักคาให้แหลก โดยอาจใช้น้ำส้มสายชู หรือน้ำมะนาวทาที่แผลสลับทุบ เพื่อลดอาการชา
        
        2.ให้ยาเเก้ปวดและยาแก้แพ้
        
        3.ทาด้วยแอมโมเนีย เพื่อลดอาการปวด
  - - - อาการฉุกเฉิน
        
        Fetal reaction มีอาการ anaphylaxis, cardiopulmonary arrest
        
        Local reaction บวมแดงเป็นเเนวเส้นตามรอยสัมผัส เจ็บคัน บางที่มีตุ่มหนองขึ้น ระยะวลาการเกิดตั้งแต่ทันทีที่สัมผัส/หลังสัมผัส 1-4 สัปดาห์
      - อาการที่สามารถรักษาเองได้
        
        Systemic reaction ปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน เหงื่อออก น้ำตาไหล ไข้ กล้ามเนื้อกระตุก ชา แน่นหน้าอก
    - - 1.ประเมินความรู้สึกตัว ABC ถ้าระบบหายใจและไหลเวียนหยุดทำงานให้ทำการช่วยฟื้นคืนชีพ
      - 2.ลดการเคลื่อนไหวบริเวณบาดแผล ห้ามถูแผล
      - 3.Local heat อุ่นน้ำทะเลที่อุณหภูมิ 39 องศา เทราดบริเวณแผล (ห้ามใช้น้ำจืด/แอลกอฮอล์ เพราะความเข้มข้นน้อยกว่าน้ำทะเลทำให้พิษกระจายมากขึ้น)
      - 4.ใช้แป้งโรยบริเวณแผล เพื่อเอาหนวดออก/ใช้ผักบุ้งทะเลโขลกเล้วทาบนแผล
      - 5.รักษาตามอาการ ยาแก้แพ้ ยาเเก้ปวด ให้ยาแก้อักเสบกรณีแผลลึกมากๆ
      - 6.แนะนำเฝ้าระวังอาการ anaphylaxis /systemic infection
      - 7.ส่งต่อไปสถานบริการที่มีความพร้อม
  - - - งูมีพิษ แบ่งตามพิษได้ 3 กลุ่ม
        
        พิษต่อระบบประสาท (neurotoxin) เช่น งูเห่า งูจงอาง งูสามเหลี่ยม งูสมิงคลา
        
        พิษต่อระบบเลือด (hematotoxin) เช่น งูกะปะ งูเเมวเซา งูเขียวหางไหม้
        
        พิษต่อกล้ามเนื้อ (myotoxin) ได้เเก่ งูทะเลบางชนิด เช่น งูคออ่อน งูชายธง
      - งูไม่มีพิษ ได้แก่ งูแม่ตะง่าว งูเห่ามัง งูดอกหมากแดง งูทางมะพร้าว งูเหลือม
    - - งูมีพิษ
        
        พิษต่อระบบประสาท
        
        มึนงง เวียนศีรษะ หนังตาตก ลืมตาไม่ขึ้น
        
        ขากรรไกรเเข็ง อ้าปากไม่ขึ้น
        
        หายใจลำบาก
        
        หมดสติ/เสียชีวิต
        
        พิษต่อระบบเลือด
        
        ปวดมาก บวมมาก
        
        มีเลือดออกจากแผล เหงือก
        ไรฟัน ริมฝีปาก
        
        มีจ้ำเลือด
        
        ปัสสาวะเป็นเลือด
        
        กระสับกระส่าย ความดัน
        ลดต่ำลง ชีพจรเบาเร็ว
        
        แน่นหน้าอก หมดสติ
        
        พิษต่อระบบกล้ามเนื้อ
        
        ปวดเมื่อยตามแขนขา ลำตัว เอี้ยวคอลำบาก
        
        กลอกตาไม่ได้
        
        ไม่สามารถเคลื่อนไหวแขนขาและร่างกายได้
        
        กล้ามเนื้ออักเสบรุนเเรง
        
        ระบบปัสสาวะล้มเเหลว (ปัสสาวะเป็นสีโค้ก)
        
        ระบบหายใจล้มเหลว
        
        การรักษาเบื้องต้น
        
        ประเมินความรู้สึกตัว ABC ถ้าระบบหายใจและ
        ไหลเวียนหยุดทำงานให้ทำการช่วยฟื้นคืนชีพ
        
        ตรวจดูบาดแผลและรอยเขี้ยวพิษ
        
        ถ้าพิษพ่นใส่หน้า/นัยน์ตา ให้ล้างด้วยน้ำสะอาดจำนวนมากๆ
        
        ให้การดูแลบาดแผล
        
        งดน้ำงดอาหารไว้ก่อน เต่ถ้าเป็นงูทะเล
        ต้องดื่มน้ำมากๆเพื่อขับปัสสาวะและพิษงู
        
        เคลื่อนไหวร่างกายให้น้อย โดยเฉพาะบริเวณที่ถูกกัด
        
        อธิบายให้ผู้ป่วยคลายกังวล เพื่อหลีกเลี่ยงอาการ
        หัวใจเต้นเร็ว เป็นการช่วยให้พิษเข้าสู่กระเลือดช้าลง
        
        ไม่ควรใช้ปากดูดแผล/ใช้สมุนไพรทา
        
        ส่งต่อสถานพยาบาลที่มีความพร้อม
      - งูไม่มีพิษ
        
        อาจมีอาการบวม เลือดออกไม่มาก/ไม่มีอาการอื่นใดที่ชัดเจน
        
        การรักษาเบื้องต้น
        
        ถ้าไม่แน่ใจว่าเป็นงูมีพิษ ให้ทำความสะอาด
        บาดแผลด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ/น้ำสะอาดและสบู่
        
        ให้รักษาตามอาการ เช่น ประคบเย็น ทานยา
        เเก้ปวด ยาantibiotic >> นาน 5-10 วัน
        แล้ววเเต่ลักษณะของแผลที่เปลี่ยนไป
        
        ให้ยาป้องกันบาดทะยัก (ตามเเนวมาตรฐาน)
        
        สังเกตอาการและนัดตรวจซ้ำ เพื่อติดตามอาการ
        :!!: หมายเหตุุ : ถ้าไม่ทราบชนิดงูให้รักษาเหมือนงูมีพิษกัด
- - - - 1.ประเมินความรู้สึกตัว ABC
      - 2.ให้นอนราบยกขาสูงขึ้น 10-20 นิ้ว เพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือดจากส่วนปลายกลับสู่หัวใจ และเพิ่มเลือดไปเลี้ยงสมอง
      - 3.ให้ออกซิเจนและให้ความอบอุ่นเเก่ร่างกาย
      - 4.ให้สารน้ำทดแทนทางหลอดเลือดดำ เพื่อรักษาชีพจรควรให้สารน้ำที่มีความเข็มข้นใกล้เคียงกับเลือด เช่น NSS Lactated ringer's
      - 5.งดน้ำงดอาหารทางปาก
      - 6.ใส่สายสวนปัสสาวะค้างไว้ เพื่อดูปริมาณปัสสาวะ
      - 7.เเก้สาเหตุของอาการช็อก
      - 8.ส่งต่อไปสถานบริการที่มีความพร้อม