Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การบำบัดโดยหัตถการ - Coggle Diagram
การบำบัดโดยหัตถการ
กระดูกหัก
-
-
-
-
-
การดามกระดูก
กระดูกสันหลังหัก
จะมีอันตรายร้ายแรงกว่ากระดูกสันหลังส่วนล่างหัก ดังนั้นการเคลื่อนย้ายต้องทำด้วยความระมัดระวังเป็นพิเศษเพราะส่วนที่หักอาจจะไปกดหรือบาดไขสันหลังให้ขาดได้ซึ่งก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิตหรือเป็นอัมพาตได้ ไม่แนะนำให้ทำการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเอง ควรแจ้งขอความช่วยเหลือจากหน่อยแพทย์
กระดูกเชิงกรานหัก
ใช้วิธีผูกขาทั้ง 2 ข้างติดกันโดยสอดผ้าสามเหลี่ยมพับกว้างๆ 2 ข้างไว้ใต้ตะโพกและกระดูกเชิงกรานผูกปมตรงกลางลำตัววางผ้านุ่มๆระหว่างขาทั้ง 2 ข้างบริเวณเข่าและข้อเท้าแล้วผูกติดกันด้วยผ้าสามเหลี่ยม พับผูกเป็นเลข 8 และผูกผ้ารอบเข่าทั้ง 2 ข้าง
กระดูกปลายแขนหัก
ใช้ไม้แผ่นแบนๆหรือหนังสือพิมพ์พับหนาๆให้มีความยาวตั้งแต่ปลายนิ้วถึงข้อศอก ใช้เป็นเฝือกแล้วพันด้วยเชือกหรือผ้ายืดให้กระชับใช้ผ้าคล้องคอห้อยแขนข้างที่หักไว้
กระดูกต้นขาหัก
ใช้เฝือก 2 ชิ้นโดยชิ้นหนึ่งยาวตั้งแต่ส้นเท้าถึงใต้รักแร้ อีกชิ้นยาวตั้งแต่ส้นเท้าถึงโคนขาแล้วใช้แล้วใช้ผ้าผูกเฝือกทั้ง 2 ให้ติดกับขาข้างที่หัก ถ้าไม่มีเฝือกให้ผูกขาทั้ง 2 ข้างติดกัน ถ้ามีบาดแผลหรือกระดูกโผล่อย่าพยายามล้างทำความสะอาดถ้ามีเลือดออกใช้ผ้าปิดแผลห้ามเลือดก่อน
กระดูกแขนและไหปลาร้าหัก
ใช้ผ้าคล้องแขนแล้วผูกกับคอใช้ผ้าอีกผืนพันรัดแขนข้างที่หักให้ติดกับลำตัว กระดูกแขนหักบริเวณข้อศอก อาจจะหักตอนปลายของกระดูกต้นแขนหรือส่วนบนของกระดูกปลายแขน อย่าพยายามงอแขนเพื่อคล้องแขน ให้ดามแขนในลักษณะตรง
กระดูกขาท่อนล่างหัก
ควรดามโดยใช้เฝือก 2 อัน ยาวตั้งแต่ส้นเท้าถึงเหนือเข่าและใช้ผ้าผูกติดกันเป็นเปลาะๆ ใช้ผ้าหนาๆสอดระหว่างขาทั้งสองข้างแล้วผูกติดกันเป็นเปลาะๆ ข้อควรระวังควรให้ปลายเท้าตั้งฉากเสมอ คอยตรวจดูว่าผ้าที่มัดไว้แน่นเกินไปจนเลือดไหวเวียนไม่สะดวกหรือไม่และพยายามอย่าเคลื่อนไหวส่วนส่วนที่รัด
การจัดการแผลอุบุติเหตุ
-
ประเภทของบาดเเผล
-
-
แผลฉีกขาก (Lacerations) แผลจากของไม่มีคมกระทบหรือเฉี่ยว เส้นเลือดมักถูกหนีบ เลือดออกไม่มากแต่ติดเชื้อได้
แผลถลก (Avulsion) เนื้อเยื่อขาดหรือหลุดออกมาจากร่างกาย ส่วนของผิวหนังแยกชั้นกันจากแรงฉีกขาดของเนื้อเยื่อ
-
-
-
wound cleansing
-
-
-
Hydrogen peroxide ชะล้างบาดแผลและเนื้อเยื่อที่ตาย ช่วยให้ Debridement ง่ายขึ้น ลดการเกิด bleeding ระหว่างทำหัตถการ ออกฤทธิ์สั้น ไม่สามารถใช้ได้ดีในแผลที่ลึกมาก
-
ยาชาเฉพาะที่
ออกฤทธิ์ปิดกั้นการส่งกระแสประสาทกับเส้นประสาทเท่านั้น ทำให้หมดความรู้สึกบริเวณที่ฉีด แต่ผู้ป่วยยังรู้สึกตัวตลอดเวลา ยาชาที่มีส่วนผสมของ Adrenaline จะทำให้มีฤทธิ์อยู่นาน ไม่ควรฉีดที่นิ้วมือ นิ้วเท้า ใบหู penis nipple เนื่องจากทำให้ขาดเลือดไปเลี้ยงและเกิดเนื้อตาย
ยาชาที่นิยมใช้
Xylocaine ออกฤทธิ์ต่อประสาทส่งความรู้สึกมากกว่าประสาทสั่งการ ขนาดที่นิยมใช้คือ 0.5% ,1%,2% และมีชนิดผสม Adrenaline เพื่อให้ออกฤทธิ์นาน
Pontocaine hydrochloride ระงับความรู้สึกดี แต่มีพิษมาก ใช้ทาลงบนเยื่อเมือกต่างๆเพื่อให้หมดความรู้สึก ใช้ในการทำหัตถการที่ลูกตา จมูก ปากและคอ
Procaine hydrochloride ราคาถูก ออกฤทธิ์เร็ว มีฤทธิ์นาน 30 นาที- 2 ชม. มีฤทธิ์นานขึ้นเมื่อเติม Adrenaline ลงไป 0.5:100 cc.
อาการไม่พึงประสงค์
ผลต่อระบบประสาท : คลื่นไส้อาเจียน มึนงง ตื่นเต้น กระสับกระส่าย กล้ามเนื้อกระตุก ชัก โคม่า หมดสติ ศูนย์ควบคุมการหายใจอาจถูกกด
-
อาจเกิดจากการใช้ยาชาเกินขนาด หรือฉีดยาชาเข้าหลอดเลือดโดยไม่ตั้งใจ หรือการดูดซึมของยาเป็นไปอย่างรวดเร็ว
-
การใช้ยาชา
-
การฉีดยาสกัดเส้นประสาทฉีดยาเข้าเส้นประสาทเส้นใดเส้นหนึ่งโดยเฉพาะ ทำให้บริเวณที่เส้นประสาทนั้นไปเลี้ยงชาทั้งหมด
-
-
-
หลักการฉีดยาชาเฉพาะที่
หลักการฉีดยาชาเฉพาะที่
ค่อยๆปักเข็มเข้าไปในเนื้อใต้ผิวหนัง ตรวจดูว่าให้มั่นใจว่าปลายเข็มไม่ได้เข้าหลอดเลือดและเริ่มเดินยาช้าๆประมาณ 1-2 cc. แล้วรอดูหากไม่มีอาการแพ้เริ่มฉีดต่อจนได้ปริมาณที่ต้องการ
ไม่ควรฉีดยาเร็วและแรง หากฉีดเป็นแนวหรือบริเวณกว้างควรแทงเข็มลงไปก่อนแล้วค่อยถอนเข็มออกช้าๆขณะฉีด และไม่ควรแทงเข็มจนสุด
เริ่มฉีดและเดินยาชา ควรฉีดเข้า Intradermal wheal ก่อนเพื่อไม่ให้เจ็บเวลาเคลื่นเข็ม ยกเว้นบริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า และหนังศีรษะ
หากฉีดบริเวณกว้าง ควรแทงเข็มผ่านผิวหนังครั้งเดียว เมื่อเปลี่ยนตำแหน่งฉีดควรถอนเข็มออกมาเกือบสุดแล้วเปลี่ยนทิศทาง
-
-
-
-
การผ่าฝี
-
อุปกรณ์
-
-
-
-
-
-
น้ำยาฆ่าเชื้อ 10% povidine iodine ,NSS
-
-
-
การถอดเล็บ
Excision
-
-
-
ใช้ metzenbaum ค่อยๆตัด ค่อยๆดึง mass เลาะโดยใช้ mosquito & metzenbaum อย่าให้ mass แตก เมื่อเลาะก้อนเนื้องอกเสร็จเย็บปิด skin
-
วิธีการถอดเล็บ
-
ปูผ้าสี่เหลี่ยมเจาะกลาง สอด artery โค้งเข้าด้านข้างเล็บ lock artery หมุนเล็บจากด้านหนึ่งไปอีกด้าน ใช้ Metzenbaum ตัด skin ที่เกินและทำความสะอาดด้วย NSS
-
-
ใช้ set suture เพิ่ม arterial โค้ง , Metzenbaum , sofa-tulle/vasaline gauze
-
ไม้ลูกชิ้นตำทำเช่นเดียวกับการทำ I&D กรณีที่มีการคาของไม้ ใช้ aterial clamp จับค่อยๆ ดึงออก ทำความสะอาดแผล pack gauze drain
-