Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ทารกแรกเกิดติดเชื้อ (NEONATAL SEPSIS), นางสาววิธิดา ประมวล เลขที่ 71…
ทารกแรกเกิดติดเชื้อ
(NEONATAL SEPSIS)
ความหมาย
เป็นกลุ่มอาการทางคลินิกที่เกิดจากการติดเชื้อในกระแสโลหิตของทารกแรกเกิด
เป็นปัญหาที่พบบ่อย
เป็นสาเหตุการตายและความพิการที่สำคัญในประเทศไทย
ภาวะติดเชื้อในระยะแรก (early sepsis) เป็นภาวะที่การติดเชื้อนั้นเกิดขึ้นระหว่าง 72 ชั่วโมงหรือสัปดาห์แรกหลังเกิด
ทางเข้าของเชื้อ
ทารกหายใจหรือกลืนเอานํ้าคร่ำ ที่มีเชื้อโรคปนอยู่
เชื้อโรคติดอยู่กับผิวหนังหรือเยื่อบุต่าง ๆ ของทารก
ขณะผ่านช่องคลอดของมารดา
เชื้อจากช่องคลอดเข้าไปในถุงนํ้าคร่ำ ทำให้เกิดการอักเสบติดเชื้อที่สายสะดือและเข้าสู่ร่างกายทางหลอดเลือดของสายสะดือ
ทารกได้รับเชื้อจากมารดาที่มีการติดเชื้อในกระแส
โลหิตในระยะก่อนคลอดผ่านทางรก
อาการมารดามีการติดเชื้อในนํ้าครํ่า
( CHORIOAMNIONITIS )
มีไข้ ( มากกว่า 38 องศาเซลเซียส ) ร่วมกับมี leukocytosis
มีอาการเจ็บมดลูก ( uterine tenderness )
น้ำคร่ำมีกลิ่นเหม็น
มารดาหรือทารกมีหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ
( fetal heart rate > 160 ครั้ง/นาที )
ถ้านำนํ้าคร่ำ ไปตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์พบ PMN
มากกว่า 3-5 เซลล์/hpf
สาเหตุ
PROM โดยเฉพาะถ้านานกว่า 18 หรือ 24 ชั่วโมงก่อนทารกเกิด
การคลอดนานมากกว่า 20 ชั่วโมง
มีเชื้อ group B streptococcus colonization หรือ
E.coli ใน genital tract
มีการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
มีประวัติ perinatal death โดยไม่ทราบสาเหตุหรือทราบว่าเกิดจากการติดเชื้อ
ได้รับยาประเภท steroids และ tocolytic agents จำนวนหลาย ๆ ครั้งขณะตั้งครรภ์
คลอดโดยการทำหัตถการ
ตั้งครรภ์แฝด
ปัจจัยด้านทารก
เกิดก่อนกำหนด
มี perinatal asphyxia
ใส่สายสวนหลอดเลือดสะดือ
ผลกระทบกับทารก
ระบบประสาท
ไม่ตอบสนองต่อการกระตุ้น
ลักษณะดูไม่ปกติ (not looking well)
ซึม
เคลื่อนไหวน้อยลง
ชัก
ระบบทางเดินอาหาร
อาการของ poor feeding ไม่ดูดนม หรือดูดนมน้อยลง
ท้องอืด สำรอกนม
มีอาการตัวเหลืองที่มีตับโต(คลำตับได้มากกว่า 2 เซนติเมตร
ใต้ชายโครงขวา)
ม้ามโตร่วมด้วย
ซึ่งมักพบในทารกแรกเกิดที่มีการติดเชื้อในกระแสโลหิตอย่างรุนแรง
ภาวะม้ามโตมักพบในกลุ่ม congenital infection
มากกว่า
การควบคุมอุณหภูมิกาย
อาจจะมีไข้ หรืออุณหภูมิกายต่ำ
อาการไข้เพียงอย่างเดียวอาจเกิดจากภาวะขาดนํ้า ศูนย์ควบคุมอุณหภูมิกายที่สมองเสีย เช่นทารกที่มี severe perinatal asphyxia
เกิดจากผลของสิ่งแวดล้อมเช่น ห่อตัว ห่มผ้ามากเกินไป
อุณหภูมิกายที่ผิดปกติ โดยเฉพาะการมีอุณหภูมิกายต่ำ ในทารกเกิดก่อนกำหนดต้องพิจารณาถึงผลจากสิ่งแวดล้อมเสียก่อน
ถ้าทารกเกิดก่อนกำหนดมีอุณหภูมิกายตำ่ ตลอดเวลาแม้จะเพิ่มอุณหภูมิของสิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสมแล้วมักจะบ่งชี้ว่าทารกมีการติดเชื้อ
ระบบไหลเวียนโลหิต
ทารกในครรภ์ที่มีอาการหัวใจเต้นเร็วมากกว่า180 ครั้ง/นาทีเป็นอาการเริ่มแรกที่บ่งบอกการติดเชื้อในทารก
ทารกแรกเกิดบางรายอาจมีหัวใจเต้นช้ากว่า
ปกติ ความดันโลหิตต่ำ
ระบบหายใจ
หายใจเร็ว
หายใจหน้าอกบุ๋ม จมูกบาน
มีเสียงร้องครางเวลาหายใจออก (grunting)
หยุดหายใจ ต้องการออกซิเจนมากขึ้น
อาการหายใจลำบากมักสัมพันธ์กับปัญหาของทางเดินหายใจ
ระบบโลหิตวิทยา
มีจุดเลือดออกที่ผิวหนัง ( petechiae )
ระบบเมตาบอลิส
จะมีการเปลี่ยนแปลงทางเมตาบอลิสเนื่องจากการ
ควบคุมนํ้าตาลในร่างกายผิดปกติ
การพยาบาล
สังเกตอาการติดเชื้อ
ควบคุมการแพร่เชื้อ : แยกทารกออกจากทารกอื่น
ระมัดระวังการช่วยเก็บ specimen สำหรับ septic work up
ช่วยในการหายใจให้สะดวก
รักษาอุณหภูมิร่างกายให้เหมาะสม
ดูแลให้ได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ
ให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
สังเกตอาการของภาวะแทรกซ้อน
สังเกตพฤติกรรมทั่วไป เช่น การนอน การขับถ่าย การกินนม
ตอบสนองความต้องการทางอารมณ์ของทารก
นางสาววิธิดา ประมวล เลขที่ 71 ชั้นปี 3