Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินภาวะสุขภาพ การส่งเสริมและการป้องกันปัญหาสุขภาพของมารดาและทารกในร…

- - - - การพักผ่อนและการนอนหลับ
      - การออกกำลังกาย
      - การทำงาน
      - การเดินทาง
      - การดูแลรักษาสุขภาพของปากและฟัน
      - การรับประทานอาหารและยา
      - การมีเพศสัมพันธ์
      - การทรงตัวที่ถูกต้อง
      - การบริหารร่างกาย
      - การมาตรวจตามนัด
      - การฉีดวัคซีน
      - อาการผิดปกติที่ควรมาพบแพทย์ก่อนนัด
    - - การดูแลผิวหนัง
      - การดูแลเต้านม
      - การแต่งกาย
    - - 1.การเตรียมตัวเพื่อการคลอด
      - 2.การเตรียมตัวให้นมบุตร
      - 3.อาการเจ็บครรภ์คลอด
      - 4.การเตรียมของใช้สำหรับมารดา/บุตร
  - - - สาเหตุ การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนและจิตใจ
      - การปฏิบัติตัว
        
        รับประทานอาหารแข็งที่ย่อยง่าย เช่น ขนมปังปิ้งหลีกเลี่ยงอาหารมัน อาหารที่มีกลิ่นเหม็น
        
        รับประทานอาหารครั้งละน้อยแต่บ่อยครั้ง
        
        ให้ดื่มของอุ่น ๆ วันละ 6 – 8 แก้ว โดยใช้วิธีการจิบ บ่อย ๆ ทันทีที่ตื่นนอน
        
        ควรตื่นเช้า ๆ แล้วนอนต่อประมาณ 15 นาที ก่อนที่จะลุกขึ้นปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน
        
        อธิบายให้หญิงตั้งครรภ์เข้าใจว่าเป็นอาการปกติของการตั้งครรภ์
    - - สาเหตุ จากการเพิ่มของระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน หรือ เนื่องจากสาเหตุทางจิตใจ
      - การปฏิบัติตัว
        
        แนะนำว่าเป็นอาการปกติและให้ลดอาหารจำพวกแป้งหรืออมลูกอมที่มีรสเปรี้ยว
    - - สาเหตุ จากการกระตุ้นของฮอร์โมนเอสโตรเจน ทำให้มีโลหิตมาคั่งมากขึ้น อาจมีเลือดออก ได้ง่าย การปฏิบัติตัว
      - การปฏิบัติตัว
        
        ใช้แปรงที่มีขนอ่อนนุ่ม
        
        เพิ่มอาหารโปรตีน ผัก ผลไม้
        
        ดูแลสุขภาพฟัน โดยปรึกษาทันตแพทย์
    - - สาเหตุ ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน จะไปลดการทำงานและการย่อยของระบบทางเดินอาหาร
      - การปฏิบัติตัว
        
        รับประทานอาหารในปริมาณไม่มากนักแต่เพิ่มจำนวนมื้อให้มากขึ้น
        
        หลีกเลี่ยงอาหารที่ทำให้ เกิดแก๊ส อาหารรสจัด
    - - การปฏิบัติตัว
        
        ดื่มน้ำวันละ 8-10 แก้ว
        
        รับประทานอาหารที่มีกาก เช่น ผัก ผลไม้
        
        ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ทำให้การเคลื่อนไหวของลำไส้ดีขึ้น
        
        ฝึกนิสัยในการขับถ่ายให้เป็นเวลา
      - สาเหตุ มดลูกขยายใหญ่ขึ้นและการเคลื่อนไหวของลำไส้ลดลง
- - - - ตำแหน่งของหัวใจถูกยกขึ้นและเอียงไปทางซ้ายบริเวณยอดหัวใจ (apex)
      - อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้น 10 – 15 ครั้งต่อนาที
    - - ปริมาณโลหิตที่ออกจากหัวใจและมีการเปลี่ยนตำแหน่งของหัวใจมีผลทำให้เสียงที่ได้ยินจากการเต้นของหัวใจเปลี่ยนแปลงไป
    - - ท่านอนตะแคง CO จะเพิ่มขึ้นมาก สูงว่าการนอนหงาย
  - - - FSH และ LH ลดลงในระหว่างการตั้งครรภ์ จึงป้องการเจริญของไข่
      - GH มีผลต่อเมตาบอลิซึมของโปรตีน คาร์โบ ไฮเดรทและไขมันจะลดลงในระหว่างการตั้งครรภ์
    - - จะโตขึ้น มีการสร้าง T4 เพิ่มขึ้น แต่มี Protein bound iodine เพิ่มขึ้นด้วย จึงไม่มีผลต่อการตั้งครรภ์
    - - สร้างพาราไทรอยด์ H. เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะครึ่งหลังของการตั้งครรภ์ เพื่อนำแคลเซียมไปใช้ในการเจริญเติบโตของทารก
    - - สร้าง Corticosteroid เพิ่มขึ้นมาก ช่วยให้ทารกได้น้ำตาลกลูโคส
    - - สร้างอินซูลินตามความการเจริญเติบโตของรกและทารกในครรภ์
    - - Estrogen ช่วยการเจริญเติบโตของมดลูก เพิ่มขนาดเต้านม ทำให้ปากมดลูกนุ่ม และยืดขยาย มีการคั่งของน้ำ
      - Progesterone ช่วยการคงอยู่ของเยื่อบุโพรงมดลูก และต่อมน้ำนมโตมากขึ้น
- - - - เพื่อยืนยันการตั้งครรภ์เพื่อการวินิจฉัยปัญหา และวางแผนการดูแลรักษาได้เหมาะสมและถูกต้อง
        
        ประวัติส่วนตัว เช่น อายุ สภาพสมรส เชื้อชาติน้ำหนัก ความเชื่อ เจตคติต่อการตั้งครรภ์ การใช้ยาและสิ่งเสพติด อาชีพ
        
        ประวัติครอบครัว ได้แก่โรคทางพันธุกรรมและโรคติดต่ออาจปรากฏอาการหรือกำเริบได้ระหว่างตั้งครรภ์ เช่น ภาวะโลหิตจางจากธาลัสซีเมีย ความดันเลือดสูง และเบาหวาน
        
        ประวัติการตั้งครรภ์ในปัจจุบัน ได้แก่ ประวัติประจำเดือน
        
        ประวัติการตั้งครรภ์และการคลอดในอดีต ได้แก่ประวัติการตั้งครรภ์และการคลอดครั้งก่อน ๆ ประวัติการแท้ง
        
        ประวัติการคุมกำเนิด ได้แก่ วิธีการคุมกำเนิด ระยะเวลาที่คุมกำเนิด ระยะเวลาที่หยุดคุมกำเนิดครั้งสุดท้ายก่อนการตั้งครรภ์
        
        ประวัติการดิ้นของทารกในครรภ์ โดยครรภ์แรกมารดา จะรู้สึก ประมาณ 18-20 สัปดาห์ และครรภ์หลังมารดา จะรู้สึกประมาณ 16-18 สัปดาห์
        
        ประวัติความเจ็บป่วยในอดีต ได้แก่อุบัติเหตุหรือโรคเกี่ยวกับกระดูกเชิงกราน ประวัติการเจ็บป่วยต่างๆ
        
        ประวัติความผิดปกติระหว่างตั้งครรภ์ ได้แก่ เลือดออกทางช่องคลอด ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน จุกเสียดยอดอก และอาการบวม ในระยะหลังของการตั้งครรภ์ ท้องผูก การถ่ายปัสสาวะ ตกขาว ตะคริว เส้นเลือดขอด (varicose veins)
    - - CBC, VDRL เมื่อมาฝากครรภ์ครั้งแรก และตรวจซ้ำอีกครั้งเมื่ออายุครรภ์ 28 - 32 สัปดาห์
      - HIV หลังจากได้ให้คำปรึกษาแล้ว เมื่อมาฝากครรภ์ครั้งแรก และตรวจซ้ำขณะอายุครรภ์ 28 - 32 สัปดาห์
      - OF, DCIP อายุครรภ์ ไม่เกิน 16 weeks
      - HBsAg เมื่อมาฝากครรภ์ครั้งแรก
      - กลุ่มเลือด ABO และหมู่เลือด Rh
      - UA เพื่อตรวจหา Albumin, Sugar ทุกครั้งที่มาฝากครรภ์
    - - การวัดส่วนสูง ชั่งน้ำหนัก วัดความดันโลหิต การตรวจร่างกายทุกระบบ แขนขา การตรวจภายใน
      - การตรวจเต้านม
        
        หัวนม (ดูขนาด รูปร่าง ความยืดหยุ่น แผลและรอยแตกที่ หัวนม discharge)
        
        เต้านม (ตรวจดู การคัดตึง ก้อนที่เต้านม)
    - - • คาดคะเนอายุครรภ์
      - • จำนวนทารกในครรภ์
      - • แนว ท่า และส่วนนำของทารก
      - • การคงชีวิตอยู่ของทารกในครรภ์
      - Lie
      - Presentation
      - Cephalic presentation
      - Breech presentation
      - Attitude
      - Position
- - - - ระยะนี้เกิดการปฎิสนธิ ทำให้เกิดการตั้งครรภ์ เกิดเป็นเซลล์ใหม่ เรียกว่า ไซโกต เมื่อไข่ถูกผสมก็จะมีการแบ่งเซลล์และเคลื่อนตัวไปฝังที่ผนังมดลูก
    - - ภายหลังการฝังตัวของตัวอ่อนที่ผนังของโพรงมดลูก จะมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของตัวอ่อน คือการเกิดระบบอวัยวะของร่างกาย การเกิดเยื่อหุ้มตัวอ่อนและการเกิดรก
      - เป็นระยะที่อันตรายที่สุดสำหรับตัวอ่อน ถ้าแม่ได้รับยา หรือติดเชื้อ ทำให้ทารกมีความพิการอย่างรุนแรง (Major congenital abnormalities)
      - อยู่ในสัปดาห์ที่ 2-8 หลังปฏิสนธิ ระบบแรก ที่สามารถ ทำหน้าที่ ได้คือ Cardiovascular System จึงสามารถตรวจพบการเต้นของหัวใจทารกได้โดยอุลตราซาวด์ ในสัปดาห์ที่ 7