Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 การใช้กระบวนการพยาบาลใน การดูแลมารดาและทารกที่มีปัญหาสุขภาพ …

- - - - เบาหวานก่อนการตั้งครรภ์
        ก่อนอายุครรภ์ 24 สัปดาห์
        
        Type I diabetes or Insulin dependent diabetes mellitus
        Type II diabetes or Noninsulin dependent diabetes mellitus
    - - ความผิดปกติของความคงทนต่อน้ำตาลกลูโคส
        ตรวจพบครั้งแรกระหว่างการตั้งครรภ์
        
        GDM A-1 ❖ fasting plasma glucose น้อยกว่า 105 mg/dl
        ❖ 2-hour post prandial glucose น้อยกว่า 120 mg/dl
        GDM A-2 ❖ fasting plasma glucose มากกว่า 105 mg/dl
        ❖ 2-hour post prandial glucose มากกว่า 120 mg/dl
    - - ระดับของ Insulin, Glucagon เปลี่ยนแปลง ทารกมีการเจริญเติบโต และพัฒนาการเกิดความต้องการ Glucose เพิ่มขึ้น
        
        รกสร้าง HPL ยับยั้งการทำหน้าที่ของ insulin ตับอ่อนผลิตอินซูลอินได้ไม่เพียงพอ
        
        พลังงานไม่เพียงพอเซลล์จึง oxidize ไขมันและโปรตีน เกิดภาวะ ketosis
        
        ไม่สามารถเปลี่ยนนกลูโคสในเลือดให้เป็นไกลโคเจนเกิดการสะสมของน้ำตาลในเลือด
        
        เมื่อระดับน้ำตาลในเลือดมีมากเกินปกติ ก็จะถูกไตขับออกมาใน ปัสสาวะ จึงเรียกว่าเบาหวานในขณะตั้งครรภ์
    - - ผลต่อมารดา
        
        Diabetic retinopathy
        
        Diabetic nephropathy
        
        Pregnancy induced hypertension
        
        Infection
        
        Preterm birth
        
        Polyhydramnios
        
        Dystocia
        
        Postpartum hemorrhage
      - ผลต่อทารก
        
        Abortion
        
        Malformation
        
        Fetal death or Stillbirth
        
        Macrosomia
        
        IUGR
      - ผลต่อทารกแรกเกิด
        
        ➢Respiratory distress syndrome
        
        ➢ Neonatal hypoglycemia
        
        ➢ Neonatal hypocalcemia
        
        ➢ Hyperbilirubinemia
        
        ➢ Polycythemia
        
        ➢ Hypertrophic and congestive cardiomyopathy
        
        ➢ Inheritance of diabetes
    - - การประเมินภาวะเสี่ยง
      - Glucose challenge test
    - - ก่อนการตั้งครรภ์
        
        1.การให้คำปรึกษาก่อนการตั้งครรภ์
        2.สภาพทางเศรษฐกิจและสังคม
        3.การเสริมวิตามิน
        4.การประเมินพยาธิสภาพ
        5.การควบคุมระดับบกลูโคส
        6.การออกกำลังกาย
      - ขณะตั้งครรภ์
        
        1.ควบคุมอาหาร (C:55%, F:25%, P:20%)
        2.งดอาหารน้ำตาล
        3.การใช้ Insulin
        4.ควบคุมน้ำหนัก
        5.ความสะอาดของร่างกาย
        6.การสังเกตเด็กดิ้น
        7.การสังเกตภาวะแทรกซ้อน
      - ระยะคลอด
        
        การกำหนดเวลาคลอด
        
        การใช้ Insulin
        
        IV fluid
        
        การคลอดตามข้อบ่งชี้
      - หลังคลอด
        
        ควบคุมระดับน้ำตาล
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        การดูแลทั่วไป
        
        Breast feeding
        
        การคุมกำเนิด
        
        การดูแลทารก
  - - - คลื่นไส้ อาเจียน ถ่ายเหลว
        
        นอนหลับยาก
        
        มีปัญหาสายตา เช่น ตาโปน
        
        ผมร่วง
        
        มือสั่นตลอดเวลา
        
        เหงื่อออกมาก
        
        หัวใจเต้นเร็วมากกว่า 100 ครั้ง/นาที
    - - การซักประวัติ
      - ตรวจร่างกาย
      - ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        ➢ เจาะเลือดตรวจ TSH จะต่ำ T3 uptake สูง T4 สูง ค่าปกติของ
        TSH = 0.35-5 mU/dl ,FT4 = 0.8-2.3 ng/dl, Total T3 = 80-220 ng/dl
        ➢ การตรวจเลือด เช่น CBC
    - - ต่อมารดา
        
        แท้งและคลอดก่อนกำหนด
        
        ความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์
        
        รกลอกตัวก่อนกำหนด
      - ต่อทารก
        
        ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
        
        ต่อมไทรอยด์เป็นพิษแต่กำเนิด
        
        ภาวะพร่องไทรอยด์ฮอร์โมนแต่
        กำเนิด
    - - 1.การให้ยา ได้แก่ Propylthiouracil (PTU) 100-150 mg/day ,Methimazole Adrenergic blocking agent (Inderal) Radioiodine therapy ไม่ค่อยนิยม
        
        การผ่าตัด
    - - ไข้ 38.5 องศาเซลเซียส หลังจากการคลอดหรือการผ่าตัดคลอด 2-3 ชั่วโมง
        
        หัวใจเต้นเร็ว ชีพจร 140 ครั้ง/นาที
        
        คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสีย
        
        สับสน ชัก จนหมดสติ
        รักษาโดย ใช้ยาต้านไทรอยด์ฮอร์โมน และ iodine การรักษาแบบประคับประคอง
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        อธิบายเกี่ยวกับโรค
        
        แนะนำการปฏิบัติตัว
        
        อธิบายให้ผู้ป่วยและญาติอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลง
      - ระยะคลอด
        
        ระยะที่ 1
        
        จัดท่า Fowler’s Positon
        
        อาการใจสั่น หายใจไม่สะดวก
        
        วัดสัญญาณชีพทุก 1-2 ชม.
        
        ดูแลให้ยาระงับปวด
        
        ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด
        
        ระยะที่ 2
        
        ประเมินสัญญาณชีพทุก 10 นาที
        
        ให้ผู้คลอดเบ่งน้อยที่สุด
        
        ฟังเสียงหัวใจทารก 5 นาที
        
        หลังคลอดฉีด Syntocinom
        
        ห้ามใช้ยา methergin
      - ระยะหลังคลอด
        
        ➢ แนะนำการปฏิบัติตัวหลังคลอด:การป้องกันการติดเชื้อ
        ติดเชื้อ
        ➢24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด : อาการหายใจไม่สะดวก กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง เหนื่อยอ่อนเพลีย ใจส่ัน
        ➢ป้องกันการตกเลือดหลังคลอด
        ➢ให้พักผ่อนช่วยเหลือกจิกรรม
        ➢ดูแลให้ได้รับยาลดการทำงานของต่อมไทรอยด์ เช่น PTU
        ➢ให้นมบุตรได้ ยกเว้นมีภาวะผิดปกติของหัวใจและหลอดโลหิต ➢การวางแผนครอบครัว
        ➢ ประเมินสภาพทารก
  - - - ประวัติ
        
        การรักษามาก่อน
        
        การใชย้าlithium
      - อาการ
        
        นน.เพิ่ม
        
        ทนเย็นไม่ได้
        
        เบื่ออาหาร
        
        ผมร่วง เล็บเปราะ เสียงแหบ
        
        ผิวแหเงกร้าน
      - การตรวจ
        
        T ต่ำ DTR ช้า
        
        ระดับ FT4 ต่ำ ระดับ TSH จะสูง
    - - ต่อมารดา
        
        แท้ง
        
        คลอดก่อนกำหนด
        
        ทารกตายในครรภ์
        
        ความดันโลหิตสูง
        
        รกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        ตกเลือดหลังคลอด
      - ต่อทารก
        
        ทารกมีความบกพร่องในการพัฒนาสมอง
        
        Cretinism
- - - - ต่อมารดา
        ความดันโลหิตสูง
        ตกเลือด
        Astmatic attack
      - ต่อทารก
        คลอดก่อนกำหนด
        น้ำหนักตัวน้อย
        ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
        ตายปริกำเนิด
    - - ระยะคลอด
        จัดท่านอนศีรษะสูง
        ดูแลให้ออกซิเจนเมื่อหอบ
        รับยาตามแผนการรักษา
        ประเมิน ลักษณะการหายใจ ชีพจร สีเล็บ
      - ระยะหลังคลอด
        ได้รับยารักษาโรคหดบหืดต่อเนื่อง
        เน้นป้องกันการตกเลือด
        ส่งเสริมการเลี้ยงบุตรดเวยนมมารดา
      - ระยะต้ังครรภ์
        ฝากครรภต์ามนัด
        หลีกเลี่ยงอากาศเย็นหรือร้อน
        รับประทานจาตามแผนการรักษา
        นับลูกดิ้น
  - - - ระยะคลอด
        
        ดูแลให้อยู่นห้องแยก ให้ผู้คลอดพักผ่อนให้พียงพอ
        
        ประเมินสุขภาพทารกในครรภ์และความก้าวหน้าของการคลอด
      - ระยะหลังคลอด
        
        แยกทารกออกจากมารดาจนการเพาะเชื้อจากเสมหะของมารดาได้ผลลบ
        
        ทารกแรกเกิดควรไดร้ับการตรวจTuberculinskintestเมื่อแรกเกิดพร้อมกับให้ยา INH และ rifampicin ทันทีหลังคลอด
        
        ทารกได้รับการฉีด BCG
        เพื่อป้องกันวัณโรคชนิดแพร่กระจายหลังคลอด
      - ระยะตั้งครรภ์
        
        แนะนำรับประทานยาตามแผนการรักษาของแพทย์ใช้ยาสูตร2HRZE/4HR
        
        แนะนำรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูงเน้น
        ปลานมไข่เพิ่ม อาหารที่มีธาตุเหล็ก
        
        จัดสิ่งแวดล้อมในบ้านใหเอากาศถ่ายเทได้สะดวก
        
        สวมผ้าปิดปากป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ ไม่ไอจาม รดผู้อื่น
        
        ฝากครรภต์ามนดัเพื่อประเมินการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์
  - - - ➢หลีกเลี่ยงการสัมผัส
        ➢รักษาระยะห่าง
        ➢เลี่ยงการใชม้ือสัมผัสบริเวณดวงตาปากและจมูก
        ➢รับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่
        ➢งดใช้ของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น
        ➢ล้างมือบ่อย ๆ ด้วยสบู่และน้ำสะอาดนาน 20 วินาที
        ➢ไอจาม ปิดปาก
        ➢ถ้ามีอาการไข้ไอ เจ็บคอหายใจเหนื่อยรีบไปพบแพทย์
        ➢ฝากครรภต์ามนัด
      - กลุ่มเสี่ยง
        ➢ แยกกักตัวสังเกตอาการ 14 วัน
        ➢งดออกชุมชน
        ➢พิจารณาเลื่อนการฝากครรภ์หากอยู่ในกาหนดกักตัว
        ➢กรณีเจ็บครรภ์คลอดต้องไปโรงพยาบาลทันที
        และแจ้งเจ้าหน้าที่ให้ทราบ
- - - - การมีเชื้อแบคทีเรียในปัสสาวะซึ่งเชื้อแบคทีเรียที่พบในปัสสาวะจะต้องมีปริมาณอย่างน้อย 100,000
      - การส่งตรวจ
        
        Urinalysis
        
        Urine culture
  - - - Premature labour nsion
      - Abortion
      - Septic shock
      - Low birth weight
      - Chronicpyelonephritis
      - Anemia
      - Hypertension
      - รกลอกตัวก่อนกำหนด
  - - - Cystitis
        ปัสสาวะแสบขัด (dysuria)
        ปัสสาวะขุ่น (turbid urine)
        Suprapubic pain
        WBC RED >8 cell/ml
        
        การรักษาเหมือนกับ Asymtomatic Bacteriuria
        ➢ Ampicillin 500 mg
        Amoxycillin 500 mg
      - Pyelonephritis
        ไข้สูง หนาวสั่น
        ปัสสาวะขุ่น(turbid urine)
        มึนศีรษะคลื่นไส้ และอาจอาเจียน
        แบคทีเรียมากกว่า100,000โคโลนี/ลกูหบาศก์เซนติเมตร
        ปวดบ้ันเอว Costo vertebral angle : Positive
        
        การรักษา
        ยาปฏิชีวนะ
        
        Ampicillin 1-2 กรัม IV ทุก 6 ชั่วโมง
        ร่วมกับ gentamicin1มก./กก.ทุก8ชั่วโมง
        
        Ceftriazone 1-2 กรัม IV ทุก 24 ชั่วโมง
        
        Trimethoprin sulfamethoxazole
        160/800 มก. IV ทุก 12 ชั่วโมง
        
        Aztreonam 1 กรัม IV ทุก 8 ชั่วโมง
        
        Cefazolin 1-2 กรัม IV ทุก 8 ชั่วโมง
        คัดกรองสตรีทมี่าฝากครรภ์คร้ังแรก ตรวจปัสสาวะซ้ำGA 32-34 wks
        
        Urinalysis, Culture and sensitivity
        l/O