Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การเปลี่ยนแปลงทางด้านสรีรวิทยาของมารดา ในระยะหลังคลอด, นางสาวจิราภรณ์…

- - - - น้ำคาวปลาที่ออกมาในระยะ 2 – 3 วันแรกหลังคลอด เนื่องจาก
        ในระยะนี้แผลภายในโพรงมดลูกยังใหม่อยู่การซ่อมแซมยังเกิดขึ้นน้อย
        สิ่งที่ขับออกมามีลักษณะสีแดงคล้ำและข้น ประกอบด้วยเลือดเป็นส่วนใหญ่ น้ำคร่ำ เศษเยื่อหุ้มเด็ก เยื่อบุมดลูก ไข ขนของเด็ก
        และขี้เทาของทารกที่ค้างอยู่ในโพรงมดลูก
    - - มีประมาณวันที่ 4 – 9 ลักษณะน้ำคาวปลาสีจะจางลงเป็นสีชมพูจนถึงสีน้ำตาลค่อนข้างเหลือง
        มีมูกปนทำให้ลักษณะที่ออกมาเป็นเลือดจางๆ ยืดได้ เนื่องจากบริเวณแผลมีการเปลี่ยนแปลงมากขึ้น
        มีเม็ดเลือดขาว มีน้ำเหลือง (Exudate) ที่ออกมาจากแผลซึ่งกำลังจะหาย ประกอบด้วยเลือด น้ำเหลืองจากแผลเม็ดเลือดขาว เศษเยื่อบุโพรงมดลูกที่สลายตัวแล้ว มูกจากปากมดลูก
    - - มีประมาณวันที่ 10 หลังคลอด น้ำคาวปลาจะค่อยๆ น้อยลงเป็นสีเหลืองจางๆ หรือสีขาว
        ประกอบด้วยเม็ดเลือดขาว เยื่อบุโพรงมดลูกที่สลายตัวแล้ว
        มูกจากปากมดลูกหรือน้ำเมือก และจุลินทรีย์เล็กๆ
  - - - จะเริ่มผลิตใน 2 – 3 วันแรกหลังคลอด มีสีเหลืองข้น ซึ่งเกิดจากสารเบตาแคโรทีน
        ที่สามารถเปลี่ยนแปลงไปเป็นวิตามินเอได้ หัวน้ำนมจะมีโปรตีน วิตามินที่ละลายในไขมัน เกลือแร่ ซึ่งรวมถึงสังกะสี โซเดียมโพแทสเซียมและคลอไรด์มากกว่านมแม่ในระยะหลัง
    - - เป็นน้ำนมที่ออกมาในช่วงระหว่างหัวน้ำนมจนเป็นน้ำนมแม่ ซึ่งระยะปรับเปลี่ยน
        จะเริ่มตั้งแต่วันที่ 7 – 10 หลังคลอด ไปจนถึง 2 สัปดาห์หลังคลอด
        ปริมาณของอิมมูโนโกลบูลิน โปรตีน และวิตามินที่ละลายในไขมันจะลดต่ำลง
        ส่วนปริมาณของน้ำตาลแลคโทส ไขมัน วิตามินที่ละลายในน้ำ และพลังงานรวมจะเพิ่มขึ้น
    - - จะเริ่มประมาณ 2 สัปดาห์หลังคลอดไปแล้ว มีส่วนประกอบของน้ำมากถึงร้อยละ 87 โดยร่างกายจะนำไปใช้ในกระบวนการเผาผลาญต่างๆ
        ซึ่งหลังจากผ่านการย่อยแล้วของเสียที่มาจากนมแม่
        จะต้องขับถ่ายทางไต (renalsolute load)
- - - - จากการมีการขยายตัวของหลอดเลือด
      - จากอิทธิพลของฮอร์โมนเอสโตรเจน
      - มีการลดลงของ ความดันในช่องท้อง เป็นเหตุให้เลือดไปรวมตัวบริเวณอวัยวะในช่องท้อง (Splanchnic engorgement)
      - จากการเสียเลือดปกติแต่ต้องใช้เวลานาน 2 – 3 ชั่วโมง เพื่อปรับปริมาณเลือดในร่างกายให้อยู่ในภาวะสมดุล
- - - - ต้องออกแรงเบ่งขณะคลอดและหลังคลอดรก
      - ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนลดต่ำลง
        ทำให้ความตึงตัวของกล้ามเนื้อเริ่มลดลง
- - - - เกิดจากนมคัด (Breast engorement) จะพบในวันที่ 3 – 4 หลังคลอด
        อุณหภูมิจะสูงกว่า 38 องศาเซลเซียส และจะหายใน 24 ชั่วโมง
        หรือเมื่อลดการคัดตึงของเต้านม
    - - เกิดจากการขาดน้ำ เสียพลังงานในการคลอด หรือได้รับการชอกช้ำ (Trauma)
        ในขณะคลอดจะมีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของร่างกายสูงขึ้นเล็กน้อย
        โดยประมาณ 37.8 องศาเซลเซียส แต่ไม่เกิน 38 องศาเซลเซียส
        แล้วจะลดลงสู่ปกติใน 24 ชั่วโมงหลังคลอด
    - - เกิดจากการติดเชื้อในระบบใดระบบหนึ่งของร่างกายมารดา เช่น
        การอักเสบที่เยื่อบุโพรงมดลูก เต้านมอักเสบ การติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ
        หรือในระบบอื่นๆ อุณหภูมิจะสูงกว่า 38 องศาเซลเซียส ติดต่อกัน 2 วัน
        หรือมากกว่า (ไม่นับ 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด)
- - - - ระยะเริ่มเข้าสู่บทบาทการเป็นมารดา เป็นระยะ 1 – 3 วันแรกหลังคลอด
        ร่างกายมีความอ่อนล้า ไม่สุขสบายจากการปวดมดลูก เจ็บปวดแผลฝีเย็บ
        และคัดตึงเต้านม บางรายอาจปวดร้าวกล้ามเนื้อบริเวณสะโพกและฝีเย็บ
        จนกระทั่งเดินไม่ได้ ในช่วงวันแรกช่วยเหลือตนเองได้น้อย
        จึงต้องการพึ่งพาผู้อื่นทั้งด้านร่างกายและจิตใจ
        
        บทบาทของพยาบาล
        
        ตอบสนองความต้องการของมารดาหลังคลอดทางด้านร่างกาย
        ในเรื่องการรับประทานอาหาร การพักผ่อน การรักษาความสะอาด
        ของร่างกาย การขับถ่าย การทำกิจกรรมต่างๆ ลดภาวะไม่สุขสบายต่างๆ
        รวมทั้งควรประคับประคองทางด้านจิตใจ
        
        ให้การพยาบาลด้วยท่าทีที่อบอุ่น เห็นอกเห็นใจ เข้าใจความรู้สึกด้วยความจริงใจ เพื่อให้มารดาหลังคลอดมีความรู้สึกว่ามีผู้สนใจ เอาใจใส่ตนเอง เกิดความอบอุ่นใจ
        
        เปิดโอกาสให้มารดาหลังคลอดได้ระบายความรู้สึกและรับฟังด้วยความสนใจ จะช่วยให้มารดาหลังคลอดสบายใจขึ้น
        
        อธิบายให้สามีและญาติเข้าใจถึงความรู้สึกและการเปลี่ยนแปลง
        ทางด้านอารมณ์ของมารดาหลังคลอด และสนับสนุนให้มารดาหลัง
        คลอดได้พูดคุยกับสามี ญาติ รวมทั้งมารดาหลังคลอดรายอื่นๆ
        เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและประสบการณ์ในการคลอด
        
        สังเกตอาการผิดปกติทางด้านจิตใจที่อาจจะเกิดขึ้น
        ให้ความสนใจทั้งคำพูดและพฤติกรรมที่แสดงออก
        เพื่อประเมินสภาพจิตใจ และให้การพยาบาลช่วยเหลือแต่เนิ่นๆ
        ก่อนที่อาการทางจิตจะรุนแรงมากขึ้น
    - - ระยะเข้าสวมบทบาทการเป็นมารดา ระยะนี้จะอยู่ในช่วง 3 – 10 วันหลังคลอด
        มารดาหลังคลอดที่ได้รับการตอบสนองในช่วง Taking - in phase อย่างครบถ้วน
        ก็จะเริ่มเปลี่ยนจากพฤติกรรมพึ่งพาเป็นสามารถช่วยเหลือตนเองได้มากยิ่งขึ้น
        เริ่มสนใจที่จะเรียนรู้เกี่ยวกับการดูแลทารก สนใจบุคคลอื่นๆ ในครอบครัวเพิ่มขึ้น
        
        บทบาทของพยาบาล
        
        ต้องมีความอดทนในการสอนสาธิต แนะนำ และให้กำลังใจแก่มารดาหลังคลอด
        ในการดูแลตนเองและทารกให้ถูกต้อง รวมทั้งการสอนและสาธิตให้สามีและญาติในการช่วยดูแลทารก
        เพื่อให้มารดาหลังคลอดมีเวลาพักผ่อนมากขึ้น นอกจากนี้การแนะนำถึงแหล่งความรู้ต่างๆ
        เช่น หนังสือ ตำรา และเอกสารต่างๆ ก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้สตรีหลังคลอดและสมาชิกในครอบครัว
        ได้ทบทวนความรู้ ก่อให้เกิดความมั่นใจในการปฏิบัติตัวหลังคลอดและการดูแลทารกมากขึ้น
        
        สนับสนุนให้สามีพูดคุยให้กำลังใจ เพื่อช่วยให้มารดาหลังคลอดเกิดความมั่นใจ
        และกระตือรือร้นที่จะปรับบทบาทของตนเองเข้าสู่การเป็นมารดา
        และเป็นภรรยาที่ดีของทารกและสามีได้ด้วยดี
        
        การแนะนำเรื่องการวางแผนครอบครัว เป็นสิ่งสำคัญยิ่งที่จะช่วยให้ครอบครัว
        ได้จัดวางแผนดำเนินชีวิตในครอบครัว เพื่อป้องกันการเกิดปัญหา
        ทางด้านเศรษฐกิจและสังคมที่อาจจะเกิดตามมา
    - - ระยะที่แสดงบทบาทได้ดี เป็นช่วงต่อเนื่องจาก Taking-hold phase ระยะนี้เริ่มตั้งแต่
        วันที่ 10 หลังคลอดเป็นต้นไป ซึ่งเป็นช่วงที่สตรีหลังคลอดและทารกลับมาอยู่ที่บ้าน
        ผู้ติดตามดูแลให้คำแนะนำต่อเนื่องจากระยะที่อยู่โรงพยาบาล ต้องชี้แนะแนวทาง
        ให้มารดาหลังคลอดและสามีได้ร่วมกันวางแผนการดำเนินชีวิตการปรับตัวเข้าสู่บทบาทใหม่ และการมีสมาชิกในครอบครัวเพิ่มขึ้น สมาชิกในครอบครัวแต่ละคนต่างก็ต้องมี
        พฤติกรรมพึ่งพาอาศัยกัน (Interdependent behavior) ในระยะนี้มารดาหลังคลอด
        เริ่มมีความต้องการที่จะพบหรือพูดคุยกับบุคคลภายนอก
        
        บทบาทของพยาบาล
        
        แนะนำให้มารดาหลังคลอด สามี และสมาชิกภายในครอบครัว
        ปรับตัวและวางแผนการดำเนินชีวิต
        ตามพัฒนกิจของครอบครัวได้อย่างเหมาะสม
        
        ช่วยประสานความสัมพันธ์ของสมาชิกให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
        เห็นอกเห็นใจ ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
        โดยสนับสนุนให้สมาชิกในครอบครัวได้พูดคุยทำความเข้าใจกัน