Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การช่วยเหลือผู้ป่วย ที่อุดกลั้น ทางเดินหายใจ&Remove foreign body -…
การช่วยเหลือผู้ป่วย
ที่อุดกลั้น
ทางเดินหายใจ&Remove foreign body
สาเหตุของอุบัติเหตุ
จากทางเดินหายใจอุดตัน
ความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ขาดความรู้ เช่นในเด็กมักนำสิ่งแปลกปลอมถ่างๆ เข้าจมูก เข้าปาก เข้าหู โดยไม่ทราบอันตรายที่จะเกิดขึ้น
การขาดความระมัดระวัง เช่น รับประทานอาหารอย่างรวดเร็ว ทำให้ เกิดติดคอ การเคี้ยวไม่ละเอียด
เหตุสุดวิสัย ทางเดินหายใจอุดตันได้ เนื่องจากการที่แมลงเข้าไปในจมูก หรือใน รูหู เช่น แมลงสาบ
ระดับความรุนแรงของการอุดกั้น
การอุดกั้นไม่รุนแรง
อาการและอาการแสดง
สามารถหายใจได้ มีการแลกเปลี่ยนก๊าซ
ไอแรงๆได้
อาจได้ยินเสียงหายใจหวีด (wheeze) ระหว่างการไอ
การอุดกั้นรุนแรง
อาการและอาการแสดง
ใช้มือกุมบริเวณลำคอ
พูดหรือร้องไม่มีเสียง
หายใจลำบาก ไม่มีการแลกเปลี่ยนก๊าซ
ไอเบาๆ หรือไม่สามารไอได้
มีเสียงลมหายใจเข้าเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเสียง
หน้าเขียว ปากเขียว
การช่วยเหลือ
ระดับการอุดกั้นไม่รุนแรง
กระตุ้นให้ผู้ป่วยไอและพยายามหายใจด้วยตนเอง
สังเกต เฝ้าติดตามอาการผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด
หากยังคงมีการอุดกั้นต่อเนื่องหรืออาการอุดกั้นมีความรุนแรงมากขึ้น ให้ขอความช่วยเหลือจากระบบการแพทย์ฉุกเฉินหรือโทร 1669
ระดับการอุดกั้นรุนแรง
วิธีที่ 1 การรัดกระตุกหน้าท้องในผู้ป่วยที่ยังรู้สติ ในท่ายืนหรือนั่ง ในเด็กโตและผู้ใหญ่
ยืนหรือคุกเข่าด้านหลังผู้ป่วย ใช้มือโอบรอบเอวของผู้ป่วย
กำมือข้างหนึ่งโดยเก็บนิ้วโป้งเข้าด้านใน อีกสี่นิ้วกำทับนิ้วโป้ง
วางมือที่กำไว้โดยให้นิ้วโป้งอยู่ใต้ลิ้นปี่ของผู้ป่วย ในแนวกึ่งกลาง
ใช้มืออีกข้างรัดกระตุกกำปั้นกระทุ้งดันบนมือที่กำในแนวเข้าในและเฉียงขึ้นบน ทำซ้ำ 5 ครั้ง
ทำซ้ำจนกว่าสิ่งแปลกปลอมจะหลุดออกมา หรือผู้ป่วยหมดสติ
กรณีเป็นสตรีตั้งครรภ์หรือกรณีผู้ป่วยที่มีภาวะอ้วน ให้ทำการรัดกระตุกบริเวณหน้าอกของผู้ป่วยแทน
วิธีที่ 2 ขั้นตอนการช่วยเหลือกรณีผู้ป่วยหมดสติ ในเด็กโตและผู้ใหญ่
ตะโกนขอความช่วยเหลือ
จัดให้ผู้ป่วยอยู่ในท่านอนหงายบนพื้นราบ
เริ่มทำการกดหน้าอกนวดหัวใจทันที โดยไม่ต้องประเมินชีพจร
ทำการช่วยหายใจ โดยการจัดท่าเปิดปากผู้ป่วย มองหาสิ่งแปลกปลอมก่อนทำการช่วยหายใจ
หากมองเห็นสิ่งแปลกปลอมในปากผู้ป่วยให้ใช้นิ้วกวาดสิ่งแปลกปลอมออกมา (finger sweep) แต่หากมองไม่เห็นสิ่งแปลกปลอมหรือไม่มั่นใจห้ามใช้นิ้วกวาดเพราะอาจทำให้สิ่งแปลกปลอมหลุดเข้าไปอุดทางเดินหายใจอีกครั้ง
ให้ทำการช่วยหายใจทันที โดยใช้นิ้วชี้และนิ้วโป้งบีบจมูกผู้ป่วย และเป่าลมเข้าปากของผู้ป่วย 2 ครั้ง
ทำการกดหน้าอกนวดหัวใจต่อเนื่องและช่วยหายใจ ตรวจดูสิ่งแปลกปลอมในปาก ต่อเนื่องเป็นรอบในอัตรา กดหน้าอก 30 ครั้ง ช่วยหายใจ 2 ครั้ง ทำซ้ำประมาณ 5 รอบ หรือ 2 นาที จนกว่าความช่วยเหลือทางการแพทย์จะมาถึง หรือจนกว่าจะขจัดสิ่งแปลกปลอมออกมาได้
วิธีที่ 3 ขั้นตอนการช่วยเหลือกรณีเด็กทารกอายุน้อยกว่า 1 ปี ที่ยังรู้สติ แต่ไม่สามารถไอได้ ร้องไม่มีเสียง
วิธีการช่วยเหลือขั้นตอนนี้เรียกว่า การตบหลัง 5 ครั้ง (five back blow or back slap)
ารกดหน้าอก 5ครั้ง (five chest thrusts)
ห้ามทำการรัดกระตุกที่หน้าท้องของเด็กทารก
ให้ผู้ช่วยเหลือทำตามขั้นตอนต่อไปนี้
ผู้ช่วยเหลือนั่งบนเก้าอี้หรือนั่งคุกเข่า วางเด็กบนตักของผู้ช่วยเหลือ
ถอดเสื้อผ้าเด็กเพื่อให้มองเห็นตำแหน่งในการตบหลังและกดหน้าอก
ใช้มือข้างหนึ่งประคองศีรษะและกรามเด็กให้มั่นคงในท่าคว่ำหน้า วางตัวเด็กบนท่อนแขนลักษณะศีรษะต่ำกว่าลำตัว อาจพักแขนบนหน้าขา ระวังอย่ากดบริเวณใต้คางหรือคอของทารก
ช้ส้นมืออีกข้างตบกึ่งกลางระหว่างสะบักทั้งสองข้างในแนวเฉียงลงด้วยแรงที่มากเพียงพอให้สิ่งแปลกปลอมหลุดออกได้ ทำซ้ำ 5 ครั้ง
พลิกตัวเด็กทารกกลับมาในท่านอนหงาย ใช้มือและแขนทั้งสองข้างประคองตัวเด็ก วางบนท่อนแขนของมืออีกข้าง ประคองศีรษะให้มั่นคงลักษณะศีรษะต่ำกว่าลำตัว
กดหน้าอก 5 ครั้ง บริเวณกึ่งกลางหน้าอกบนกระดูกหน้าอกส่วนล่าง ใต้ต่อเส้นราวนมเล็กน้อย (ตำแหน่งที่ทำการกดหน้าอกนวดหัวใจหรือCPR
ตรวจดูว่ามีสิ่งแปลกปลอมออกมาในปากเด็กหรือไม่ หากมีและสามารถมองเห็นได้ชัดให้ใช้นิ้วกวาดสิ่งแปลกปลอมออกมา (finger sweep) แต่หากไม่แน่ใจหรือมองไม่เห็นห้ามใช้นิ้วกวาด
หากยังคงมีการอุดกั้นอยู่ ให้ทำการช่วยเหลือซ้ำจนกว่าสิ่งแปลกปลอมจะหลุดออกมาหรือเด็กจะหมดสติ
หากเด็กหมดสติให้ขอความช่วยเหลือจากระบบการแพทย์ฉุกเฉิน และทำการกดหน้าอกทันทีโดยไม่ต้องคลำชีพจร
วิธีที่ 4 ขั้นตอนการช่วยเหลือกรณีเด็กทารกอายุน้อยกว่า 1 ปี ที่หมดสติ
ตะโกนขอความช่วยเหลือ
จัดให้ผู้ป่วยอยู่ในท่านอนหงายบนพื้นราบ
เริ่มทำการกดหน้าอกนวดหัวใจทันที โดยไม่ต้องประเมินชีพจร
ทำการช่วยหายใจ โดยการจัดท่าเปิดปากผู้ป่วย มองหาสิ่งแปลกปลอมก่อนทำการช่วยหายใจ
หากมองเห็นสิ่งแปลกปลอมในปากผู้ป่วยให้ใช้นิ้วกวาดสิ่งแปลกปลอมออกมา (finger sweep) แต่หากมองไม่เห็นสิ่งแปลกปลอมหรือไม่มั่นใจห้ามใช้นิ้วกวาด
ให้ทำการช่วยหายใจทันที โดยใช้ปากของผู้ช่วยเหลือครอบปากและจมูกของผู้ป่วย และเป่าลมเข้า 2 ครั้ง
ทำการกดหน้าอกนวดหัวใจและช่วยหายใจต่อเนื่อง เป็นรอบในอัตรา กดหน้าอก 30 ครั้ง ช่วยหายใจ 2 ครั้ง ทำซ้ำประมาณ 5 รอบ หรือ 2 นาที
หากมีผู้ช่วยเหลือมากกว่า 1 คนให้ทำการกดหน้าอกนวดหัวใจในอัตรา 15 ครั้ง ต่อการช่วยหายใจ 2 ครั้ง ทำซ้ำ 10 รอบ หรือ 2 นาที จนกว่าความช่วยเหลือทางการแพทย์จะมาถึง หรือจนกว่าจะขจัดสิ่งแปลกปลอมออกมาได้สำเร็จ
สิ่งที่บ่งบอกว่าการช่วยเหลือสำเร็จ
ผู้ช่วยเหลือมองเห็นการขยับของทรวงอกขณะทำการช่วยหายใจ
สามารถกวาดสิ่งแปลกปลอมออกจากปากของผู้ป่วยได้
Remove foreign body
ก้างปถาติดคอ ใช้ไม้กดลิ้นกดโดนลิ้นลง ไฟฉายส่อง ใช้ artery clamp /needle holder จับก่อย ๆ ดึงออก
ไม้ถูกชิ้นดำ ทำเช่นเดียวกับการทำ &D กรณีที่มีการคาของไม้ ใช้ artery clamp จับค่อย ๆ ดึงออก
ถูกมีดแทง ห้ามดึงมีดออก set OR ,NPO
กลืนเหรียญ
clear airway observe respiratory
Film
ยาระบาย
Foreign body in nose
ปิดจมูกค้นตรงข้ม สั่งน้ำมูกแรงๆ ถ้ไม่ออกอาจใช้ Crocodile
forceps ดีบออก
ถ้าอยู่ลึก มองไม่เห็น ใช้ nasal retractor ไฟฉายส่องแล้วใช้Crocodile forceps ดีบออก
สิ่งแปลกปลอมเข้าหู
ใช้ Otoscope ส่อง
แล้วใช้ Crocodile forceps คีบออก
สิ่งแปลกปลอมเข้าตา
ฝุ่นเข้าตา ล้างตาด้วย NSS แบบไหลริน
(irrigate)
เช็ดด้วยไม้พันสำลีบริเวณเปลือกตาบน ปิดตา
ถ้าเป็นเศษวัสดุต่างๆ ให้ป้ายตา พร้อมปิดตา ส่งconsult eye
ห้ามเขี่ยเองโดยเด็ดขาด