Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 3 การเตรียมและการช่วยเหลือมารดาและทารก ที่ได้รับการตรวจด้วยเครื่อง…

- - - - วัดแอ่งลึกที่สุดของน้ำคร่ำ (Single deepest pocket, SDP หรือ maximum vertical pocket, MVP)
      - เป็นการวัดความลึกของน้ำคร่ำบริเวณที่ลึกที่สุดในแนวต้ง
      - โดยที่ระยะทางที่วัดไม่ให้มีสายสะดือหรือส่วนต่าง ๆ ของทารกในครรภ์ขวางอยู่
      - ค่าปกติ คือ 2.1–8 ซม.
      - ค่าที่อยู่ระหว่าง 0–2 ซม. ถือว่ามีภาวะน้ำคร่ำน้อย (Oligohydramnios)
      - มากกวา่ 8 ซม. ถือว่ามีภาวะน้ำคร่ำมากกว่ปกติ (Polyhydramnios หรือ Hydramnios )
    - - วัดดัชนีปริมาณน้ำคร่ำ (Amniotic fluid index: AFI)
      - แบ่งหน้าท้องมารดาเป็น 4 ส่วนเท่าๆกัน และวัดความลึกของน้ำคร่ำบริเวณที่ลึกที่สุดในแนวตั้งของแต่ละส่วน และนำค่าที่ได้มาบวกกันทั้ง 4 ค่า
      - ค่าปกติ คือ 5–24 ซม.
      - น้อยกว่า 5 ซม.ถือวา่ มีภาวะน้ำคร่ำน้อย (Oligohydramnios)
      - มากกว่า 25 ซม. ถือว่า มีภาวะ
        น้ำคร่ำมากกว่าปกติ (Polyhydramnios)
- - - - 2 คะแนน คือ หมุนแขน-ขา เคลื่อนไหวไปมาอย่างน้อย
        3 คร้ังในเวลา 30 นาที
        0 คะแนน คือ พบเคลื่อนไหว 2 คร้ังหรือน้อยกว่า
    - - 2 คะแนน คือ แขนขาหรือลำตัวเหยียดออกและหดเข้าบิดไปมาแล้วคืนสภาพเดิม
        0 คะแนน คือ ไม่เห็นการเหยีดแขนขาหรือไม่เข้ารูปเดิม
    - - 2 คะแนน คือ เห็นการเคลื่อนไหวที่แสดงการหายใจอย่างน้อย 1 คร้ัง นานอย่างน้อย 30 วินาที ในเวลา 30 นาที
        0 คะแนน คือ ไม่เคลื่อนไหวใน 30 นาที หรือเคลื่อนไหว < 30 วินาที
    - - 2 คะแนน คือ เมื่อเคลื่อนไหวมี FHS เร็วข้ึน > 15 /min อยู่นานอย่างน้อย 2 คร้ังใน 30 นาที
        0 คะแนน คือ เมื่อเคลื่อนไหว FHS < 15 /min และ < 2 คร้ังใน 30 นาที
    - - 2 คะแนน คือ ในแนวดิ่ง 2 แนวเห็นน้าคร่าอย่างน้อย 1 ช่อง ไม่นอ้ ยกวา่ 1 ซม.
        1 คะแนน คือ ไม่เห็นน้าคร่าในแนวดิ่งหรือวดั ได้ < 1 ซม.
    - - คะแนน 4 – 6 คะแนน แปลผล ผิดปกติ ควรเฝ้าติดตามอาการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิด
      - คะแนน 0 - 2 คะแนน แปลผล ผิดปกติ ควรยุติการตั้งครรภ์
      - คะแนน 8 – 10 คะแนน แปลผล ปกติ
- - - - Reactive
        
        อัตราการเต้นของหัวใจ 110-160 คร้ัง/นาที
        
        อัตราการเต้นของหัวใจทารกเพิ่มจาก baseline เท่ากับหรือมากกว่า 15 คร้ัง/นาที และคงอยู่นานเท่ากับหรือมากกวา่ 15 วินาทีขึ้นไปในแต่ละคร้ังของการดิ้นจำนวน 2 คร้ังหรือมากกว่าภายใน 20 นาที
      - Non-reactive
        
        การเพิ่มข้ึนของ FHR ไม่เป็นไปตามเกณฑ์หรือไม่มีการเพิ่มข้ึนของ FHR เลยในการตรวจนาน 40 นาที
      - Uninterpretable
        
        คุณภาพการทดสอบไม่สามารถแปลผลได้ ควรทำภายใน 24 ชวั่ โมง
      - Suspicious
        
        การเพิ่มของอัตราการเต้นของหัวใจน้อยกวา่ 2 ครั้ง หรืออัตราเพิ่มน้อยกว่า 15 คร้ัง/ นาที หรืออยู่สั้นกวา่ 15 วินาที เมื่อทารกดิ้น
    - - จัดท่านอนในลักษณะ Semi-fowler หรือนอนตะแคง
      - ดูแลให้ tocodynamometer ของ external monitor คาดหน้า ท้องหญิงตั้งครรภ์เพื่อบันทึกการหดรัดตัวของ
        มดลูกที่เกิดขึ้นเองหรือการดิ้นของทารก ระวังไม่ให้สายยืดที่คาดบริเวณหน้าท้องหลุดหรือเคลื่อนผิดตำแหน่ง และทำ Conductivity jel ที่ tocodynamometer ก่อนใชสายยืดพัน
      - เมื่อตรวจเสร็จควรเช็ดเจลออกจากหน้า ท้องและควรดูแลหญิงตั้งครรภ์ให้ลุกช้าๆ ติดตามการตรวจและให้คำแนะนำที่เหมาะสม
      - วัดความดันโลหิต
      - อธิบายให้หญิงตั้งครรภ์ทราบถึงขั้นตอนและวิธีการตรวจ
      - บันทึก FHR ไปเรื่อยๆตลอดการทดสอบ
      - ขณะตรวจควรสังเกตอาการและอาการแสดงของ Supine hypotension
      - แนะนาให้หญิงตั้งครรภ์กด marker เพื่อบันทึกเมื่อรู้สึกว่าเด็กดิ้น
      - ถ้าผล reactive ให้ตรวจติดตามสุขภาพทารกตามความเสี่ยงเดิม แต่ถ้าผล nonreactive ให้ตรวจยืนยันด้วยวีธีอื่นเพิ่มเติม เช่น contraction stress test (CST) หรือ biophysical profile (BPP) หรือ Doppler ultrasound แต่ถา้ ผล Suspicious ควรทาซ้าใน 24–48 ชั่วโมง
  - - - Negative
        
        ไม่มี late deceleration
        
        อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้นหลังทารกดิ้นหรือมดลูกหดรัดตัว
        
        base line variability ปกติ
      - Positive
        
        มี late deceleration ทุกคร้ังในระยะช่วงทา้ ยของการหดรัดตวั ของมดลูก หรือพบ late deceleration มากกวา่ คร่ึงหน่ึงของการทดสอบที่มีการหดรัดตวั ของมดลูก
        
        base line variability มักจะลดลงกว่าปกติ
        
        อัตราการเต้นของหัวใจไม่เพิ่ม เมื่อทารกดิ้นหรือมดลูกหดรัดตัว
      - Suspicious
        
        มี late deceleration เป็ คร้ังคราว
        
        base line variability อาจปกติหรือลดลง
        
        ถ้าไม่มีการเพิ่มของอัตราการเต้นของหัวใจเมื่อทารกดิ้น ควรทำซ้าใน 24 ชั่วโมง
      - Hyperstimulation
        
        มดลูกมีการหดรัดตัวมากกว่าปกติหรือหดรัดตัวแรงมาก ในกรณีนี้ถ้ามี late deceleration เกิดข้ึนจะแปลผลไม่ได้
      - Unsatisfactory
        
        ไม่สามารถแปลผลเนื่องจากกราฟที่บันทึกไม่สามารถอ่านได้ หรือมีการหดรัดตัวของมดลูกน้อยกวา่ 3 คร้ังในเวลา 10 นาที
    - - อธิบายให้หญิงตั้งครรภ์ทราบถึงขั้นตอนและวิธีการตรวจ
      - จัดท่านอนในลักษณะ Semi-fowler หรือนอนตะแคงในท่าศีรษะสูงประมาณ 20 องศา
      - วัดความดันโลหิต
      - ดูแลให้ tocodynamometer และ Droppler tranducer ติดกับหน้าท้องของหญิงตั้งครรภ์
      - ดูแลให้ได้รับ Oxytocin ทางหลอดเลือดดา ตลอดจนสังเกตภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นขณะได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - สังเกตอาการทุก 15-20 นาที ประเมิน FHR reactivity และอาจจะมีการหดรัดตวั ของมดลูกที่เกิดข้ึนเองประมาณร้อยละ 10-15 โดยกำหนดให้มดลูกมีการหดรัดตวั 3 คร้ังใน 10 นาที duration 40-60 วินาที
      - สังเกตการหดรัดตัวของมดลูก ถ้ามีการหดรัดตัวของมดลูกเองไม่ต้องให้ Oxytocin
      - ดูแลการปรับหยด Oxytocin ในอัตรา 0.5 มิลลิยูนิต/นาที โดยเพิ่มอัตราการให้ช้าๆจนกว่า จะมีการหดรัดตัวของมดลูกอย่างเพียงพอ
      - ถ้าพบวา่ มี late deceleration เกิดขึ้นทุกคร้ังที่มดลูกหดรัดตัวให้สรุปว่าเป็นผลบวก และให้หยุดทดสอบ