Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดา และทารกที่มีปัญหาสุขภาพร่วมกั…

- - - - Preeclampsia-eclampsia
      - Chronic hypertension
      - Chronic hypertension with superimposed preeclampsia
      - Gestational hypertension
    - - New-onset Hypertension
      - New-onset Proteinuria
      - Severe features
    - - กลุ่ม Chronic Hypertension (CHT)
      - กลุ่ม Pregnancy-induced hypertension with severe features
        
        3.1 Gestational hypertension with severe-range blood pressure
        3.2 Preeclampsia with severe features
        3.3 Chronic hypertension with superimposed preeclampsia with severe features
        3.4 HELLP syndrome
        3.5 Eclampsia
      - กลุ่ม Pregnancy-induced
        hypertension without severe features
        
        2.1 Gestational hypertension (GHT)
        2.2 Preeclampsia without severe features
        2.3 Chronic hypertension with superimposed preeclampsia without severe features
    - - การฝากครรภ์ครั้งแรก
        
        การพิจารณาเลือก Anti-hypertensive agents
        
        เฝ้าระวังการเกิดภาวะ Superimposed preeclampsia และการเกิด Preeclampsia with severe feature
        
        พิจารณาให้ Low dose aspirin
        
        กรณี Chronic HT ไม่แนะนำให้คลอดก่อนอายุครรภ์ 38 สัปดาห์
    - - กรณีอายุครรภ์ ≥37 สัปดาห์ พิจารณาให้คลอด
        
        กรณีอายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์ สามารถพิจารณา 'Expectant management' ได้
    - - เข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยใน (Admit)
        
        ให้ยาลดความดันโลหิต (Short-acting anti-hypertensive drugs) ในรายที่ความดันยังคงสูงกว่า 160/110 mmHg
        
        ป้องกันชัก (Stabilization)
        
        การพิจารณาให้คลอด จ าแนกตามอายุครรภ์
    - - -ดูแลให้ได้รับยาป้องกันภาวะชักคือ Magnesium sulfate
        -ดูแลความสุขสบายของผู้ป่วย
        -ประเมินอาการ magnesium toxicity เช่น absent Deep tendon reflex, RR < 14 /min
        -ประเมินผลข้างเคียงของยาอื่นๆที่จะเกิดขึ้นคือ ผิวหนังแดง ร้อนวูบวาบ เหงื่อออก คลื่นไส้ / อาเจียน ความดันโลหิตต่ำ กล้ามเนื้ออ่อนแรง
        -Monitor intake and output
        -เตรียม 10% Calcium gluconate กรณีฉุกเฉิน
        -Monitor magnesium level (Therapeutic serum level 4.8-8.4 mg/dl)
        -เฝ้าติดตามอัตราการหายใจ และ urine output ทุก 1 ชั่วโมง ประเมิน deep tendon reflex ทุก 2- 4 ชั่วโมง
        -Maintain electronic fetal monitoring เพื่อประเมิน fetal status
    - - จัดท่านอนตะแคง และตะแคงหน้า
      - ให้ออกซิเจนทาง face mask 10 ลิตรต่อนาที
      - Suction กรณีที่มี secretion
      - ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - ควบคุมอาการชักโดยการให้ยา Magnesium sulfate
      - ประเมินและเฝ้าระวังสุขภาพทารกในครรภ์อย่างใกล้ชิด
      - วัดความดันโลหิตทุก 15 นาที
      - ประเมินอาการและอาการแสดงของภาวะความดันโลหิตสูง
      - เจาะเลือดส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ
      - ติดตามระดับแมกนีเซียมในเลือด
      - ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก
      - ให้ยา Magnesium sulfate เข้าทางหลอดเลือดด า
  - - - Class I Uncompromised
      - Class II Slightly compromised:
      - Class III Markedly compromised
      - Class VI Severely compromised
    - - Cyanosis, Clubbing of fingers, Persistent neck vein distension, Systolic murmur greater than grade3/6, Diastolic murmur, Cardiomegaly, Sustained arrhythmia, Persistent splint second sound, Criteria for pulmonary hypertention (Left parasternal lift, Lound P2)
    - - ยารักษาหัวใจล้มเหลว
        
        Digoxin
        
        hydralazine
        
        ยาห้ามเบต้า (beta-blocker)
      - ยารักษาอาการหัวใจเต้นผิดปกติ
        
        ยา quinidine
      - ยารักษาลิ่มเลือดอุดตัน
        
        unfractionated heparin (UFH),
        low-molecular weight heparin (LMWH) และ warfarin
    - - ควรเตรียมรับผู้ป่วยเพื่อเตรียมคลอด 1-2 สัปดาห์ก่อนกำหนดคลอด
        
        จัดท่านอนให้ผู้ป่วยนอนในท่านอนตะแคงยกศีรษะสูง
        
        การระงับความเจ็บปวด การใช้ continuous epidural anesthesia
        
        ตรวจชีพจรและการหายใจ ถ้าชีพจร > 100 ครั้ง/นาที, หายใจ > 24 ครั้ง/นาที ร่วมกับอาการหอบ เหนื่อย
        
        การคลอดบุตรทางช่องคลอดให้ผู้ป่วยนอนในท่า fowler ช่วยคลอดด้วยคีมหรือเครื่องดูดสุญญากาศ
        6.ระยะหลังคลอด อาจจะเกิดภาวะ Decompensate ในระยะหลังคลอดได้ควรดูแลหญิงหลังคลอด อย่างใกล้ชิด หากหลังคลอดมีภาวะตกเลือด ซีด ติดเชื้อ และ Thromboembolism จะเกิดอันตราย ต่อผู้ป่วยโรคหัวใจได้
- - - - Iron stores depletion
      - Iron deficiency erythropoiesis
      - Iron deficiency anemia
    - - ซีด เหนื่อยง่าย ทำงานหรือออกกำลังกายได้ไม่เท่าคนปกติ เหลือง ตับม้ามโต ท้องป่อง อึดอัด Thalassemia face (Mongoloid face) ลักษณะหัวตาห่าง โหนกแก้มสูง ขากรรไกรใหญ่ ดั้ง จมูกแบน หน้าผากตั้งชัน เติบโตไม่สมวัย พบโตช้า เตี้ย น้ าหนักน้อยกว่าปกติ bone age ล่าช้ากว่าปกติ
    - - Primary screening of anemia: CBC (Hb, Hct, MCV)
      - Diagnosis of IDA
        
        -Microcytic-hypochromic (MCV <80fl, MCHC<30% , MCH <30 mch/L, RC <4.1 mil/mm3 , PBS) -Evidence of depleted iron stores -Low serum iron < 30 mcg/dl - High total iron binding capacity (TIBC) > 350 mcg/dl -Low transferrin saturation < 16 %
        -Low serum ferritin <10-15 mcg/L
    - - การให้รับประทานธาตุเหล็กขนาดรักษาคือวันละ 200 มิลลิกรัม (ยา Ferrous Sulphate ขนาดเม็ดละ 300 มิลลิกรัม มีธาตุเหล็กผสมอยู่ 60 มิลลิกรัม จึงให้วันละ 1 เม็ด 3 ครั้ง)
      - การให้ธาตุเหล็กผ่านทางหลอดเลือดดำ
      - การให้เลือด การให้ Packed red cell หรือ Whole blood
  - - - α - thalassemia
        
        1.1 โฮโมซัยกัสแอลฟ่าธาลัสซีเมีย 1 (homozygous α -thalassemia1) (α -thal 1/ α -thal 1) หรือ ฮีโมโกลบินบาร์ทไฮดรอปส์ฟีทาลิส (hemoglobin Bart,s hydrops fetalis)
        
        1.2 ฮีโมโกลบินเอช/ คอนสแตนต์สปริง (hemoglobin H/ Constant Spring) (α -thal1/ Hb Constant Spring)
        
        1.3 ฮีโมโกลบินเอช (hemoglobin H; Hb H (α -thal 1/ α -thal 2)
        
        1.4 โฮโมซัยกัสฮีโมโกลบินคอนสแตนต์สปริง (homozygous hemoglobin Constant Spring) (Hb Constant Spring/ Hb Constant Spring)
      - เบต้า- ธาลัสซีเมีย (β – thalassemia )
        
        2.1 โฮโมซัยกัสเบต้าธาลัสซีเมีย (homozygous βo-thalassemia ) (βo-thal/ βo-thal)
        
        2.2 เบต้าธาลัสซีเมีย/ ฮีโมโกลบินอี (βo-thalassemia/hemoglobin E) (βo-thal/ Hb E)
        
        2.3 โฮโมซัยกัสฮีโมโกลบินอี (homozygous hemoglobin E; HbE/ Hb)
      - การแบ่งระดับของความรุนแรง
        
        Thalassemia major (Transfusion-dependent thalassemia: TDT) คือ กลุ่มที่มีอาการรุนแรงจ าเป็นต้องได้ เลือดเป็นประจ า
        
        Thalassemia intermedia (Non-transfusion-dependent thalassemia: NTDT) คือ กลุ่มที่มีอาการรุนแรง น้อยถึงปานกลางอาจได้รับเลือดเป็นบางครั้ง
      - การถ่ายทอดทางพันธุกรรม
        
        ถ้าพ่อหรือแม่เป็นพาหะ (เฮเทอโรไซโกต) เพียงคนเดียว โอกาสที่ลูกจะเป็นพาหะเท่ากับ 2 ใน 4 หรือ ครึ่งต่อครึ่ง แต่จะไม่มีลูกคนใดเป็นโรค
        
        ถ้าพ่อและแม่เป็นพาหะที่ไม่เหมือนกัน แต่อยู่ในพวกเดียวกัน โอกาสที่ลูกจะเป็นโรคชนิดคอมพาวนด์เฮเทอโรไซโกต เท่ากับ 1 ใน 4 เป็นพาหะแบบแม่เท่ากับ 1 ใน 4
        
        พ่อหรือแม่ฝ่ายหนึ่งเป็นโรคชนิดโฮโมไซโกต หรือคอมพาวนด์เฮเทอโรไซโกต อีกฝ่ายหนึ่งเป็นพาหะ ของธาลัสซีเมียพวกเดียวกัน โอกาสที่ลูกจะเป็นพาหะเท่ากับ 2 ใน 4 และเป็นโรคเท่ากับ 2 ใน 4
      - การรักษา
        
        แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีโปรตีนและกรดโฟลิกมาก ได้แก่ เนื้อสัตว์ นม ไข่ ผลไม้ ผักใบเขียว โดยเฉพาะผักดิบ
        
        ยาควรให้ยาเม็ด Folic acid (5 mg) วันละครึ่ง-1 เม็ด
        
        การให้เลือด มีเป้าหมายเพื่อให้เลือดให้พอเพียงที่จะลดการสร้างเม็ดเลือดแดงที่ไม่มีประสิทธิภาพ (suppress ineffective erythropoiesis)
        
        การให้ยาจับพาเหล็กออกจากร่างกาย ยาที่ใช้คือ desferrioxamine (desferal)
        
        การตัดม้าม (Splenectomy)