Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การบำบัดโดยหัตถการ, . - Coggle Diagram

- - - - แผลที่ไม่ควรเย็บ ได้แก่ สุนัขกัด ตกน้ำครำแผลติดเชื้อแต่ถ้าถูกสุนับกัดแล้วแผลมีขนาดใหญ่สามารถเย็บแผลได้แต่ต้องเย็บห่างๆให้มีพื้นที่ในการระบายน้ำลายออก และถ้าจะเย็บแผลต้อง เชฟแผลให้มัพื้นที่ 1.5-2 นิ้ว
  - - - Needle holder , ยาชาเฉพาะที่ , Syringe ,Tooth/ non tooth forceps , เข็มเบอร์ 18 หรือ 20 และเบอร์ 24 หรือ 25 เพื่อ draw และฉีดยาชา , ผ้าสี่เหลี่ยมเจาะกลาง , ไหมเย็บแผล (มีแบบติดเข็มและไม่ติดเข็ม) , กรรไกรตัดไหม, สำลี ,Gauze , Povidoneiodineหรือ Betadine NSS.
  - - - เข็ม round/ taper ใช้เย็บเนื้อเยื่อที่อ่อน ไม่ต้องการให้ขอบ เข็มบาดเนื้อเยื่อ เช่น เย็บลำไส้ กล้ามเนื้อ หลอดเลือด
      - เข็มโค้งมาก เย็บแผลที่แคบ
      - เข็ม Cutting มีความคมด้านข้าง ใช้เย็บเนื้อเยื่อที่หนา เหนียว เช่น พังผืด เส้นเอ็น ผิวหนัง
      - เข็มโค้งน้อย เย็บแผลที่กว้าง
  - - - .
        
        เย็บผิวหนัง นิยมใช ้Silk, Dermalon, Nylon, Ethilon การเลือกขนาดของไหมเย็บ พิจารณาดังนี้
        
        เบอร์ 3/0, 4/0 เย็บที่ แขนขา ลำตัว
        
        เบอร์ 5/0,6/0 เย็บที่หน้า
        
        เบอร์ 2/0, 3/0 เย็บที่ศีรษะ
        
        เบอร์ 4/0, 5/0 เย็บที่ฝ่ามือฝ่าเท้า
      - เย็บเนื้อเยื่อ นิยมใช้ที่ละลายได้ เช่น Dexon,Chromiccatgut หรือ Plain catgut
        
        ไหมไม่ละลายใช้กับการเย็บภายนอก
        
        ไหมละลาย ใช้กับการเย็บภายใน
  - - - 1.ประเมินคนไข้ ลักษณะของแผลว่าอยู่บริเวณไหน มีผลต่อคนไข้ไหม
      - 2.ดูความกว้างลึกของแผล และมีเลือดออกไหม
      - เตรียมอุปกรณ์
      - 4.ใส่ถุงมือ sterile
      - 5.ปูผ้าสี่เหลี่ยมปราศจากเชื้อใต้แผล และปูผ้าสี่เหลี่ยมเจาะกลางคลุม บริเวณแผล
      - ตรวจดูแผลอีกครั้ง หากมีเนื้อตาย ขอบแผลกระรุ่งกระริ่งให้ใช้ กรรไกรตัดเนื้อเล็มเศษเนื้อตาย
      - ทำการเยบ็แผล
  - - - หา้มใช ้ Xylocaine with adrenaline โดยเด็ดขาด ถ้าใช้ต้ิองแพทย์สั่ง และห้ามเด็ดขาด คือ บริเวณนิ้วมือเท้า ใบหู อวัยวะเพศชาย nipple
      - ถา้เยบ็ศีรษะ ควรตรวจสอบ hematoma ถา้พบ pressure จนยบุ ทา หมอนรองศีรษะ
      - ห้ามเย็บแผลโดยไม่ remove FB ออกก่อน
      - ห้ามตัดหนังทิ้ง ในบริเวณใบหน้าและฝ่าเท้าทิ้งโดยเด็ดขาด
- - - - .
        
        ทำแผล wet dressing
        
        ใส่ถุงมือขณะทำการ scrub
        
        ใช้ forcep คีบ
        
        scrub betadin ฟอกทำความสะอาดแผล
        
        ถุงมือ
  - - - ใช้น้ำเกลือเทราดบริเวณแผลและทำการ scrub
      - .
        
        Antiseptic solution ที่ใช้ในการล้างแผล
        
        4 % Chlorhexidine (Hibiscrub) มีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อ แบคทีเรียแกรมบวกได้ดีกว่าแกรมลบ
        
        0.9% NSS เป็น isotonic กับเซลล์ ช่วยกระตุ้นการงอกขยายของ เซลล์ใหม่ ไม่ทำลายเนื้อเยื่อ ไม่ฆ่าเชื้อ แต่ใช้ในการชะล้างเพื่อกำจัดเชื้อออกไป (เปิดแล้วใช้ให้หมดใน 24 ชม.)
        
        Providone iodine หรือ Betadine ไม่ควรใช้ในแผล สามารถดูดซึม เขา้กระแสเลือด อาจเป็นพิษได้
        
        Hydrogen peroxide ช่วยชะล้างบาดแผลและเนื้อเยื่อที่ตายทำ ให้แผลสะอาดขึ้นช่วยให้ทำ debridement ง่ายขึ้น ลดการเกิด bleeding ระหว่างทำหัตถการ ออกฤทธิ์สั้นไม่สามารถใช้ได้ดีใน แผลที่ลึกมาก
        
        70% Alcohol เช็ดรอบแผล
  - - - บาดบาดแผลฉีกขาด (Lacerations wound) เป็นแผลที่เกิดจากของ ไม่มีคมกระทบหรือเฉี่ยว เส้นเลือดมักถูกหนีบ เลือดจึงออกไม่มาก แต่ติดเชื้อได้
      - บาดแผลทะลุหรือบาดแผลถูกแทง (Punctures or penetrating wound) เกิดจากถูกแทงด้วยของแหลม หรือถูกกระสุนปืน มีทางเข้าเล็กแต่ลึก
      - บาดแผลตัด (Cut wound) เป็นบาดแผลจากของมีคม กับมีเลือดออกมาก
      - บาดแผลถูกบีบหรือบด (Crushed wound) มักเกิดจาก อุบัติเหตุรุนแรง
      - บาดแผลถลอก (Abrasions) แผล ตื้นๆ มีเลือดออกจากเส้นเลือดฝอย
      - บาดแผลถลก (Avulsion wound) เป็นบาดแผลที่มีเนื้อเยื่อขาดหรือหลุดออก จากร่างกาย มีส่วนของผิวหนังแยกจากชั้น Subcutaneous ที่อยู่ข้างล่าง ชั้น ต่างๆของ Dermis, subcutaneous, fascia, muscle สามารถแยกจากกันด้วย แรงฉีกเนื้อเยื่อออก
      - 1.บาดแผลฟกช้ำ (Contusion wound/ Bruise) เป็นการฉีกขาดของเนื้อเยื้อใต้ ผิวหนังไม่ชัดเจน มีรอยฟกช้ำมีเส้นเลือดแตก
  - - - .
        
        ยาชาชนิดที่นิยมใช้
        
        .
        
        Lignocaine hydrochloride
        
        หรือ Lidocaine หรือ Xylocaine นิยมใช้ เนื่องจากออกฤทธิ์ต่อประสาทส่งความรู้สึกมากกว่าประสาทสั่งการ เคลื่อนไหวพิษของยาชา เช่นเดียวกับ Procaine ขนาดของยาชาที่นิยม ใช้คือ 0.5%, 1%, 2% และมีชนิดผสม Adrenaline เพื่อให้ออกฤทธิ์นาน
        
        .
        
        Pontocaine hydrochloride
        
        ระงับความรู้สึกดี แต่มีพิษมากมีประโยชน์ในการทาลงบนเยื่อเมือกต่างๆ เพื่อให้หมดความรู้สึกใช้ในการทำหัตถการที่ลูกตา จมูก ปาก และคอ ขนาดของยาขึ้นกับตำแหน่งของอวัยวะที่ต้องการให้ยาออกฤทธิ์
        
        Procaine Hydrochloride
        
        Novocaine ราคาถูก ออกฤทธิ์เร็ว มีฤทธิ์นาน 30 นาทีถึง 2 ชม. มีฤทธิ์อยู่ได้นานขึ้นโดยเติม Adrenaline ลงไป 0.5 cc. ต่อยาชา 100 cc. (Adrenaline ทำให้ หลอดเลือดหดตวั ยาซึมหายไปช้าทำให้มีฤทธิ์อยู่นาน)
        
        .
        
        อาการแพ้
        
        2 more items...
      - .
        
        อาการไม่พึงประสงค์ของยาชา
        
        1.ถ้าความเข้มข้นของยาในกระแสเลือดสูง อาจเกิดจากการใช้ยาชาเกินขนาด หรือฉีดยาชาเข้าหลอดเลือดโดยไม่ตั้งใจ หรอืการดูดซึม ของยาเป็นไปอย่างรวดเร็ว
        
        2.ผลต่อระบบประสาท : คลื่นไส ้อาเจียน มึนงง ตื่นเต้น กระสับกระส่าย กล่ามเนื้อกระตุก ชัก โคม่า หมดสติ ศูนย์ควบคุม การหายใจอาจถูกกด
        
        ผลต่อระบบเลือด: ความดันโลหิจต่ำ หัวใจเต้นช้าลง อาการแพ้ แบบ anaphylaxis
      - คือ ยาที่ออกฤทธิ์ปิดกั้นการส่งกระแสประสาท กับเส้นประสาทเท่านั้นทำให้หมดความรู้สึกที่บริเวณเส้นประสาทนั้นไปเลี้ยง แต่ผู้ป่วยจะยังรู้สึกตัวตลอดเวลา
  - - - ประเมินลักษณะบาดแผล ตำแน่งของบาดแผล ขนาด
      - พิจารณาการจัดการบาดแผล
      - การซักประวัติข้อมูลต่างๆ
  - - - ใหน้อนพักศีรษะสูง ให้ออกซิเจน
      - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง+ รายงานแพทย์
      - วัดสัญาณชีพ บันทึกอาการและอาการเปลี่ยนแปลงใกล้ชิด ถ้า BP ต่ำแสดงว่ามีแนวโน้มช็อก ควรให้ 5%D/NSS IV. Drip อย่างเร็วระหว่างรอแพทย์
      - ให้การพยาบาลช่วยหายใจ เตรียมอุปกรณ์ใส่ ETT. เตรียม ช่วย CPR
      - หากผู้ป่วยชักให ้Valium 10 mg. IV. push ช้าๆตามแผนการ รักษา
      - หากหัวใจหุดเต้นอาจให ้Adrenaline 1:1,000 IV.
  - - - การทำให้ชาโดยฉีดที่ไขสันหลัง (Spinal block): การฉีดยาเข้าที่ไขสันหลังแล้วทำให้ชาที่ลำตัวและขาทั้งสองข้าง
      - การฉีดยาสกดัเส้นประสาท (Nerve block): การฉีดยาเขา้ไปที่เส้นประสาทเส้นใดเส้นหนึ่งโดยเฉพาะทำให้บริเวณที่เส้นประสาทนั้นไปเลี้ยงชาทั้งหมด โดยไม่ต้องฉีดเข้า บริเวณที่จะผ่าตัดโดยตรง
      - การฉีดเฉพาะที่ (Infiltration): การฉีดยาชาเขา้ไปในบริเวณที่จะทา การผ่าตัดโดยตรง เพื่อให้เกิดการชาเฉพาะที่ ใช้ในการผ่าตัดขนาด เล็ก เช่น การเย็บแผล
      - การสกดับริเวณ (Field block): การฉีดยาเข้าไปที่ เส้นประสาทที่ไปเลี้ยงบริเวณใดบริเวณหนึ่ง แล้วทำให้ บริเวณนั้นชาไม่ต้องฉีดยาชาเข้าบริเวณที่จะผ่าตัด
      - การใช้ทาหรือหยอด (Topical): การใชย้าชาชนิดที่ดูดซึม ง่าย เช่น Cocaine หรือ Tetracaineทาหรือหยดไปบนเยื่ออ่อน ของร่างกาย
- - - - .
        
        Curette
        
        น้ำยาฆ่าเชื้อ10% povidine iodine (รอจนผิวหนังแห้งจึงเริ่มทำหัตถการ),NSS
        
        Probe
        
        เข็มและSyringe (สำหรับ draw และฉีดยาชา) ในรายที่แผลลึกและมีหนองมากใช้สำหรับ irrigate บาดแผล
        
        Arterial clamp
        
        ผ้าสี่เหลี่ยมเจาะกลาง
        
        Tooth/ non tooth forceps
        
        Gauze , gauze drain
        
        ด้ามมีด
        
        ใบมีด นิยมใชเ้บอร์ 11 (ชายธง)
  - - - ฉีดยาชาแบบ field block/ local block
      - ล้างหนองออกจนแผลสะอาด โดยใช ้0.9% NSS ถ้าแผลลึกต้อง irrigate
      - ฉีดยาชาแบบ field block/ local block
      - ใช ้Arterial forceps ขยายปากแผลใหก้วา้ง เพื่อใหห้นองไหลออกมาได้ สะดวก
      - ใช ้gauze drain ใส่เข้าไปให้เต็มและลึกถึงก้นแผล อย่า pack แน่นเกินไป และปิดแผล
      - เช็ดบริเวณที่จะผ่าด้วย povidone iodine โดยเช็ดวนจากดา้นใน ออกมาดา้นนอกกวา้งขนาดพอที่วางผา้สี่เหลี่ยมเจาะกลางได้รอจนแห้ง
      - 4.เลือกตำแหน่งที่นิ่มที่สุด กรีดฝีโดยใช้ใบมีดเบอร์ 11 หงายคมขึ้น