Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเปลี่ยนแปลงหน้าที่ ของระบบสืบพันธุ์ - Coggle Diagram
การเปลี่ยนแปลงหน้าที่ ของระบบสืบพันธุ์
ความผิดปกติในระบบสืบพันธุ์เพศชาย
ส่วนท่อปัสสาวะ
Urethritis
การอักเสบของท่อปัสสาวะ พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
สาเหตุ
Ascendinginfection
การติดเชื้อเรื้อรังอาจเกิดจากโรคนิ่วในทางเดินปัสสาวะ ต่อมลูกหมากอักเสบเรื้อรัง
พยาธิสรีรวิทยา
เชื้อโรคเข้าไปตามท่อทางเดินปัสสาวะ ทําให้ท่อปัสสาวะอักเสบ ลุกลามไปจนถึงกระเพาะปัสสาวะและเกิดการอักเสบติดเชื้อการถ่ายปัสสาวะตามปกติไม่สามารถขับเชื้อโรคออกได้
อาการและอาการแสดง
Urgency, frequency, dysuria
ปวดแสบปวดร้อนขณะถ่ายปัสสาวะหรือคันในท่อปัสสาวะ
กระเพาะปัสสาวะบีบเกร็ง
Nocturia
มีมูกหรือหนองไหลออกจากท่อปัสสาวะ
malaise, nausea, vomiting, low back pain, flank pain
Hematuria, Fever, chill
ปวดหน่วงบริเวณอวัยวะเพศหรืออัณฑะ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Urinalysis หาหนองเลือดและแบคทีเรียในปัสสาวะ
Clean–catch midstream urine พบเชื้อแบคทีเรียมากกว่า 100,000/milliliter
Urethra stricture
การตีบแคบของท่อปัสสาวะเนื่องจากการมีแผลเป็น
สาเหตุ
เป็นแต่กําเนิด
ได้รับบาดเจ็บที่ท่อทางเดินปัสสาวะและขาดการรักษา
การอักเสบติดเชื้ออย่างแรง
การใส่สายสวนปัสสาวะนานจนท่อปัสสาวะเกิดเน้ือตาย
ใส่เครื่องมือทางการแพทย์ขนาดใหญ่
เป็นมะเร็งท่อปัสสาวะ
พยาธิสรีรวิทยา
เซลล์ของท่อปัสสาวะที่ได้รับบาดเจ็บตีบแคบ
ทําให้ท่อปัสสาวะตีบมีการคั่งค้างของปัสสาวะ
มีการไหลย้อนกลับของปัสสาวะ ทำให้ต่อมลูกหมากอักเสบ ทางเดินปัสสาวะอักเสบ และทําให้ไตเสียหน้าท่ี
อาการและอาการแสดง
เบ่งถ่ายปัสสาวะ ปัสสาวะลําเล็กลง
ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะไม่สุด
อาการเฉียบพลันมีการคั่งค้างของปัสสาวะจากการปัสสาวะไม่ออก
การตรวจทางห้องทดลอง
Ultrasound
Voidingcystourethrogram
ส่วนองคชาติ
Phimosis
หนังหุ้มปลายองคชาติมีรูเปิดแคบ หรือรัดบริเวณใต้ต่อ
ส่วนหัวขององคชาติไม่สามารถรูดข้ึนมาหุ้มปลายองคชาติได้
สาเหตุ
ไม่รักษาความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ให้ดีพอ มีการสะสมของสารคัดหลั่งจากอวัยวะเพศ
Balanitis and Posthitis
อักเสบของ glans penis and mucous membrane
บริเวณรอบ ๆ องคชาติ มักเกิดร่วมกับหนังหุ้มปลายอักเสบ
สาเหตุ
การระคายเคืองเสียดสีจนเกิดรอยถลอกและมีการติดเชื้อซํ้า ร่วมกับการไม่รักษาความสะอาดและหนังหุ้มปลายองคชาติตีบ
Penile cancer or Cancer of the penis
พบมากในผู้ชาย อายุ 45- 60 ปีขึ้นไป
สาเหตุ
การหมักหมมของส่ิงสกปรกบริเวณใต้หนังหุ้มปลาย ต่อมาเปลี่ยนแปลงกลายเป็นเซลล์มะเร็ง
ปัจจัยเสี่ยง
มีประวัติเคยติดเชื้อ HPV การสูบบุหรี่
การป้องกัน
รูดหนังองคชาติ ให้เปิดและล้างทําความสะอาดอย่างสม่ำเสมอทุกคร้ังที่อาบน้ํา
Priapism
ภาวะอวัยวะเพศชายไม่อ่อนตัว
สาเหตุ
เกิดจากโรคเลือดบางชนิด เช่น Sickle cell disease หรือเป็นผลจากยาบางชนิด เช่น Papaverine
การรักษา
ยาแก้ปวด ยาชา และ สารน้ํา
Peyronie’ disease
fibrous plaques เกาะที่ปลายหนังหุ้ม องคชาติ ทำให้เกิดความเจ็บปวดตอนองคชาติแข็งตัว
ผลกระทบ
การมีเพศสัมพันธ์ทําให้ล้มเหลวได
ส่วนอัณฑะ
Orchitis, Epididymitis
อัณฑะและท่อนําอสุจิอักเสบ
สาเหตุ
ติดเชื้อจากต่อมลูกหมาก กระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะย้อนเข้าไปในท่อนําอสุจิจนถึงอัณฑะ มักเกิดจากเชื้อ E.coli
อาการแสดง
ปวดถุงอัณฑะและขาหนีบข้างเดียว จะปวดมากข้ึนเวลาเดิน
อัณฑะบวม ปวด กดเจ็บมาก มีไข้สูงหนาวสั่น หากทิ้งไว้จะเกิดปัสสาวะเป็นหนอง
หากเกิดหลังเป็นคางทูม 3-4 วันจะมีอาการไข้ปวดและบวมบริเวณอัณฑะ
Testicular torsion
การบิดของท่ออสุจิ
สาเหตุ
ความผิดปกติของถุงหุ้มลูกอัณฑะและตําแหน่งถุงอัณฑะ
spermaticfascia และผนังถุงลูกอัณฑะยึดติดไม่ดี ทําให้มีช่องว่างและท่ออสุจิบิดตัวได้
ออกกําลังกายอย่างหนักทําให้ cremastermuscle เกิดแรงดึงรั้งมากจน ท่ออสุจิบิดตัว
พยาธิสรีรวิทยา
testicular torsion อัณฑะจะหดตัวตาม ขั้วหลอดเลือดทําให้มีเลือดคั่ง บวม และเกิดภาวะขาดเลือด ถ้าได้รับการรักษาภายใน 6 ชั่วโมงอาการจะดีอัณฑะจะสามารถกลับมาทําหน้าท่ีได้ตามปกติ
แต่ถ้าเกิน 12 ชั่วโมงจะ เกิดภาวะเน้ือตายของอัณฑะ
อาการและอาการแสดง
ปวดร้าวลงอัณฑะข้างที่บาดเจ็บหรือขาหนีบข้างน้ัน
อัณฑะบวมช้ำ
ไม่มี cremastericreflex ของอัณฑะข้างที่บาดเจ็บ
ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน
วิงเวียนศีรษะ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Dopplerultrasonography ได้ยินเสียงการไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงอัณฑะข้างที่บาดเจ็บลดลง
ส่วนต่อมลูกหมาก
Benign prostate hypertrophy
ภาวะต่อมลูกหมากโต โดยไม่ใช่มะเร็ง
สาเหตุ
อายุที่เพิ่มมากขึ้นทําให้มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
Arteriosclerosis
การอักเสบ
การเผาผลาญและภาวะโภชนาการเปลี่ยนแปลง
พยาธิสรีรวิทยา
เมื่ออายุมากขึ้นการหลั่งฮอร์โมนแอนโดรเจนลดลง ทําให้เกิดความไม่สมดุลระหว่างฮอร์โมนเอส โทรเจนและฮอร์โมนแอนโดรเจน และมีระดับฮอร์โมน dihydrotestosterone สูง ทําให้เน้ือเยื่อหนาตัวเป็น fibroadenomatous ต่อมมีขนาดโตเบียดคอกระเพาะปัสสาวะและท่อทางเดินปัสสาวะ ทําให้ปัสสาวะคั่ง เกิดนิ่ว มีการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะและมีผลต่อการทํางานของไต
อาการและอาการแสดง
ระยะแรก
ปัสสาวะลําบาก ลําปัสสาวะเล็กลง
รู้สึกว่าถ่ายปัสสาวะไม่หมด ปัสสาวะสะดุด
ระยะอุดกั้น
ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะตอนกลางคืน
ปัสสาวะค้าง ปัสสาวะเป็นหยด กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
มีปัสสาวะเป็นเลือด
ทางเดินปัสสาวะอักเสบ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1) Cystoscopy
2) Blood urea nitrogen (BUN), creatinine สูง
3) Urinalysis พบ hematuria, pyuria, bacteria > 100,000/ μL
Prostatitis
ต่อมลูกหมากอักเสบเฉียบพลันหรือเรื้อรัง
เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย Fungi, mycoplasma
อาการแสดง
ปวดบริเวณฝีเย็บปวดแสบเวลาปัสสาวะบ่อย
ปัสสาวะบ่อย
ปวดขณะหรือภายหลังการหลั่งนํ้าอสุจิ
ต่อมลูกหมากอักเสบเฉียบพลัน
ไข้ หนาวสั่น ปวดบริเวณฝีเย็บ ทวารหนัก และหลัง ปวดเวลาถ่ายปัสสาวะ ถ่ายปัสสาวะบ่อย และ
ถ่ายปัสสาวะตอนกลางคืน
ต่อมลูกหมากอักเสบเรื้อรัง
ปวดเวลาถ่ายปัสสาวะเล็กน้อย ถ่ายปัสสาวะบ่อย และมี Discharge ไหลออกจากท่อปัสสาวะ ทําให้เกิดภาวะอักเสบติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
ภาวะแทรกซ้อน
ต่อมลูกหมากบวมโตปัสสาวะคั่งค้าง
Epididymitis(ท่อนําอสุจิอักเสบ)
Bacteremia(การอักเสบติดเชื้อในกระแสเลือด)
Pyelonephritis (กรวยไตอักเสบ)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจการอักเสบติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง 2 glass bottle
ตรวจทางช่องทวารหนักกดที่ต่อมลูกหมากจะปวดมาก รีดเอาน้ําจากต่อมลูกหมากมาตรวจ จะพบเม็ดเลือดขาวจํานวนมาก และอาจเพาะเชื้อข้ึน
Prostate cancer
มะเร็งต่อมลูกหมาก พบในผู้ชายอายุ 50 ปี ข้ึนไป
สาเหตุ
ไม่ทราบแน่ชัด
ปัจจัยเสี่ยง
กรรมพันธุ์เชื้อชาติการสัมผัสมลภาวะ
การติดเชื้อโรคทางเพศสัมพันธ์
การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง
พยาธิสรีรวิทยา
เซลล์มะเร็งท่ีพบส่วนใหญ่เป็นชนิด adenocarcinoma เร่ิมต้นจากด้านหลังต่อมลูกหมาก ลุกลามไปยังเปลือกหุ้มต่อมลูกหมาก ท่อนําอสุจิแล้วแพร่กระจายไปตามทางเดินน้ําเหลือง
อาการและอาการแสดง
อาการและอาการแสดง
ระยะแรกไม่มีอาการ แต่คลําพบก้อนระยะต่อมามีอาการ
ถ่ายปัสสาวะลําบาก ปัสสาวะเป็นหยดปัสสาวะคั่ง
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ
ปัสสาวะเป็นเลือด
อัณฑะหรือขาบวม
คลําพบต่อมลูกหมากโตขอบไม่เรียบ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
PSA test สูงกว่าปกติ
Transrectalprostaticultrasonography พบต่อมมีขนาดโตลักษณะผิดปกติ
3, MRI
Digital rectal examination คลำพบต่อมโตผิดปกติ
ส่วนเต้านม
Gynecomastia
เต้านมโตผิดปกติในเพศชาย พบได้ท้ังในวัย
เจริญพันธฺและวัยสูงอายุ
อาการและอาการแสดง
เต้านมโตกว่าปกติอาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้ อาการอาจเป็นชั่วคราวแล้วยุบไปเองได้ถ้าส่ิงกระตุ้นลดลง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Testicular ultrasound
สาเหตุ
กลไกการทํางานของฮอร์โมนผิดปกติแต่ไม่ทราบกลไกที่แน่ชัด
พบภาวะนี้ได้ในวัยรุ่น
มีการหลั่งฮอร์โมนจากลูกอัณฑะ
การมีระดับฮอร์โมน estrogen สูงกว่าปกติ
การได้รับยาบางชนิด
Breast cancer
มะเร็งเต้านมเพศชายพบน้อยมาก
พบในผู้ชายอายุ ประมาณ 60 ปี
ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
กรรมพันธุ์
ความผิดปกติของยีน
โรคตับ
การสัมผัสรังสี
การสัมผัส ความร้อนนาน ๆ