Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 5.2 ความผิดปกติของเลือดและองค์ประกอบของเลือด - Coggle Diagram
บทที่ 5.2 ความผิดปกติของเลือดและองค์ประกอบของเลือด
1.โลหิตจางระหว่างตั้งครรภ์ (Anemia in pregnancy)
การลดลงอย่างผิดปกติของระดับฮีโมโกลบินจากการสร้างเม็ดเลือดแดงน้อยลง หรือจากการทำลายเม็ดเลือดแดงเพิ่มมากผิดปกติ
การจำแนกโลหิตจางระหว่างตั้งครรภ์
โลหิตจางจากการสร้างลดลง
Pure red cell aplasia
Megaloblastic anemia
โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก
Aplasic anemia
โลหิตจางจากการเพิ่มการทำลาย
Thalascemia
Autoimmune hemolytic anemia
Sickle cell anemia
Hemolytic anemia เนื่องจาก oxidative stress
การเสียเลือด
ภาวะเสมือนโลหิตจาง
Physiologic anemia of pregnancy
เนื่องจาก hemodilution ของ hypersplenism
ผลของโลหิตจางต่อมารดาและทารก
เพิ่มอัตราเสี่ยงต่อภาวะหัวใจวายสูงขึ้น
เสี่ยงต่อการตกเลือดหลังคลอด
มีโอกาสติดเชื้อในระยะตั้งครรภ์ระยะคลอดและหลังคลอดสูงกว่าปกติ
ทารกตายในครรภ์
อุบัติการณ์ของ Pregnancy induce hypertension สูงขึ้น
ทารกน้ำหนักน้อยเพิ่มอัตราตายปริกำเนิด
เพิ่มโอกาสการแท้งและการคลอดก่อนกำหนดมากน้อยแล้วแต่ความรุนแรงของโรค
ถ้ามารดามีภาวะโลหิตจางจาก Thalassemia ทารกมีโอกาสเป็นโรคหรือพาหะของโรค
การวินิจฉัย
การตรวจนับเม็ดเลือด
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจร่างกายเยื่อบุซีดที่สังเกตได้บ่อยคือเยื่อบุตาลิ้นหรือขอบเล็บนิ้วมือ
สาเหตุ
การตกเลือดก่อนคลอด
ธาลัสซีเมีย
การเสียเลือดจากพยาธิปากขอ
กลุ่มโรคของเม็ดเลือดแดงแตกได้ง่าย
ขาดสารอาหารคือธาตุเหล็ก, โฟเลต
การติดเชื้อ
Iron deficiency anemia
การแบ่งระยะ
Iron deficiency erythropoiesis
Iron deficiency anemia
Iron stores depletion
การวินิจฉัย
ประวัติ
ซึม
ภาวะเลือดออกผิดปกติ
อาการเหนื่อยอ่อนเพลีย
การผ่าตัดลำไส้
การมีบุตรหลายคน
การตั้งครรภ์วัยรุ่น
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Primary screening of anemia
CBC (Hb, Hct, MCV)
Diagnosis of IDA
ow serum iron <30 mcg / dl
High total iron binding capacity (TIBC)> 350 mcg / dl
Evidence of depleted iron stores
Low transferrin saturation <16%
Low serum ferritin <10-15 mcg / L
Microcytic-hypochromic
(MCV < 80 fl, MCHC <30 %, MCH <30 mch / L, RC <4.1 mil / mm3, PBS)
การป้องกัน
ส่งเสริมการบริโภคอาหารที่อุดมด้วยธาตุเหล็กโดยให้ความรู้โภชนศึกษาแก่หญิงที่มารับบริการคลินิกฝากครรภ์
แนะนำให้สตรีตั้งครรภ์ทุกรายควรได้รับการเสริมธาตุเหล็ก 60 mg ทุกวันตลอดการตั้งครรภ์ยกเว้นข้อห้ามในการให้เช่นมีภาวะเหล็กเกินในร่างกาย (hemochromatosis)
การรักษา
การให้ธาตุเหล็กผ่านทางหลอดเลือดดำให้ได้ในกรณีที่ไม่สามารถ tolerate oral iron กินได้น้อยมีปัญหาการดูดซึม
การให้เลือดการให้ Packed red cell หรือ Whole blood
1.การให้รับประทานธาตุเหล็กขนาดรักษาคือวันละ 200 มิลลิกรัม
Thalascemia in pregnancy
การตรวจยืนยันโรค
วิธีมาตรฐาน
การตรวจ Polymerase chain reaction (PCR)
การตรวจวิเคราะห์ชนิดและปริมาณฮีโมโกลบิน
การวินิจฉัยทารกก่อนคลอด
การตัดชิ้นเนื้อรก (Chorionic villous sampling)
การเจาะเลือดสายสะดือทารก (Cordocentesis)
การตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง (Doppler ultrasound)
ชนิดของ Thalascemia
α - thalascemia
Hemoglobin H/ Constant Spring
Hemoglobin H
Homozygous α - thalascemia 1
Homozygous hemoglobin Constant Spring
β - thalascemia
βo - thalascemia/ hemoglobin E
Homozygous hemoglobin E
Homozygous βo - thalascemia
ผลกระทบ
ผลต่อมารดา
เสี่ยงต่อการตกเลือด
มีอาการทางโรคหัวใจ
เกิด Pre-eclampsia
ติดเชื้อได้ง่าย
ผลต่อทารก
Fetal distress
น้ำหนักน้อย/การเจริญเติบโตช้า
ทารกตายปริกำเนิด
คลอดก่อนกำหนด
อาการและอาการแสดง
เป็นพาหะ
อาการซีดเล็กน้อยหรือไม่มีอาการใด ๆ
ทำงานได้ตามปกติ
เป็นโรค
ตับม้ามโตทำให้ท้องป่องอึดอัด
Thalassemia face
เหลือง
เติบโตไม่สมวัย
ซีดเหนื่อยง่ายทำงานหรือออกกำลังกายได้ไม่เท่าคนปกติ
Infection ง่าย
Hemochromatosis พบผิวหนังคล้ำ
การคัดกรอง
การตรวจค่าดัชนีเม็ดเลือดแดง
Osmotic fragility test
การตรวจ CBC
การตรวจคัดกรอวหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ครั้งแรก
การรักษา
การให้เลือด
การให้ยาจับพาเหล็กออกจากร่างกาย
การรักษาความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์
การตัดม้าม (Splenectomy)
มี Hypersplenism
Hb H disease ที่มีอาการรุนแรง
ต้องให้เลือดบ่อย> 300 mg / kg / year
ม้ามโตจนเกิดอาการกดเบียด
ยาควรให้ยาเม็ด Folic acid (5 mg) วันละครึ่ง-1เม็ด
การดูแลในระยะคลอดและหลังคลอด
ซีดมากพิจารณาให้ Pack red cell
ารให้เลือดระวังอาการหอบเหนื่อยหรือบวม
ระวังการติดเชื้อในระยะคลอดและหลังคลอด
อาหาร
การพยาบาล
ระยะคลอด
ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด
ประเมินสภาพทารกในครรภ์
ตรวจประเมินสัญญาณชีพทุก
ดูแลการบรรเทาความเจ็บปวด
ดูแลการได้รับสารน้ำและอาหารตามแผนการรักษา
ดูแลการให้สารน้ำเลือดและยาตามแผนการรักษา
ให้นอนพักบนเตียงในท่านอนศีรษะสูงเพื่อลดการทำงานของหัวใจและลดการใช้ออกซิเจน
เตรียมช่วยเหลือการคลอด
ระยะหลังคลอด
ดูแลการพักผ่อนอย่างเพียงพอ
แนะนำการรับประทานอาหารที่มี Folic acid และที่มีโปรตีนสูง
ดูแลให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกเพื่อป้องกันการตกเลือด
ดูแลป้องกันการติดเชื้อหลังคลอด
เฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอดจากการประเมินอาการและอาการแสดงของการตกเลือด
การดูแล breast feeding หลังคลอด
ระยะตั้งครรภ์
แนะนำการประเมินเด็กดิ้นของทารกในครรภ์
แนะนำการป้องกันการติดเชื้อ
แนะนำมารดารับประทานอาหารที่มีประโยชน์
รักษาระดับฮีโมโกลบินให้อยู่ระหว่า 7-10 กรัม / ดลในรายที่ซีดมากอาจจะต้องให้เลือด
แนะนำการพักผ่อนอย่างเพียงพอและการทำกิจกรรมต่างๆได้ตามปกติยกเว้นเมื่อทำแล้วรู้สึกเหนื่อยอ่อนเพลียมาก
8.ระยะที่ให้โลหิตเฝ้าระวัง IUGR
แนะนำให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะโลหิตจาง
9.ในรายที่มี Hydrop fetalis ยุติการตั้งครรภ์โดยเร็ว
ดูแลในคลินิกครรภ์เสี่ยงสูง
10.ให้ธาตเหล็กเสริมตามปกติและ Folic acid
ให้เลือดเพื่อรักษาระดับ Hb