Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
CÁC KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC - Coggle Diagram
CÁC KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC
Kĩ thuật động não
Khái niệm
Động não (công não) là một kỹ thuật nhằm huy động những tư tưởng mới mẻ, độc đáo về một chủ đề của các thành viên trong thảo luận. Các thành viên được cổ vũ tham gia một cách tích cực, không hạn chế các ý tưởng (nhằm tạo ra "cơn lốc” các ý tưởng). Kỹ thuật động não do Alex Osborn (Mỹ) phát triển, dựa trên một kỹ thuật truyền thống từ Ấn Độ
Quy tắc
Liên hệ với những ý tưởng đã được trình bày
Khuyến khích số lượng các ý tưởng
Không đánh giá và phê phán trong quá trình thu thập ý tưởng của các thành viên
Cho phép sự tưởng tượng và liên tưởng
Các bước tiến hành
Bước 2. Các thành viên đưa ra những ý kiến của mình
Bước 3. Kết thúc việc đưa ra ý kiến
Bước 1. Người điều phối dẫn nhập vào chủ đề và xác định rõ một vấn đề
Bước 4. Đánh giá
Đánh giá những ý kiến đó lựa chọn
Rút ra kết luận hành động
Lựa chọn sơ bộ các suy nghĩ, chẳng hạn theo khả năng ứng dụng
Có thể ứng dụng nhưng cần nghiên cứu thêm
Không có khả năng ứng dụng
Có thể ứng dụng trực tiếp
Ứng dụng khi nào?
Tìm các phương án giải quyết vấn đề
Thu thập các khả năng lựa chọn và ý nghĩ khác nhau
Dùng trong giai đoạn nhập đề vào một chủ đ
Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
Sử dụng được hiệu ứng cộng hưởng, huy động tối đa trí tuệ của tập thể
Huy động được nhiều ý kiến
Không tốn kém
Tạo cơ hội cho tất cả thành viên tham gia
Dễ thực hiện
Nhược điểm
Có thể mất thời gian nhiều trong việc chọn các ý kiến thích hợp
Có thể có một số HS "quá tích cực", số khác thụ động
Có thể đi lạc đề, tản mạn
Lưu ý :warning:
Kĩ thuật trên có thể biến đổi để trở thành kĩ thuật "Động não viết": những ý tưởng không được trình bày miệng mà được từng thành viên tham gia trình bày ý kiến bằng cách viết trên giấy về một chủ đề.Trong động não viết, các đối tác sẽ giao tiếp với nhau bằng chữ viết. Các em đặt trước mình một vài tờ giấy chung, trên đó ghi chủ đề ở dạng dòng tiêu đề hoặc ở giữa tờ giấy. Các em thay nhau ghi ra giấy những gì mình nghĩ về chủ đề đó, trong im lặng tuyệt đối. Trong khi đó, các em xem các dòng ghi của nhau và cùng lập ra một bài viết chung. Bằng cách đó có thể hình thành những câu chuyện trọn vẹn hoặc chỉ là bản thu thập các từ khóa. Các HS luyện tập có thể thực hiện các cuộc nói chuyện bằng giấy bút cả khi làm bài trong nhóm. Sản phẩm có thể có dạng một bản đồ trí tuệ.
Kĩ thuật XYZ
Khái niệm
Kỹ thuật XYZ là một kỹ thuật làm việc nhóm nhằm phát huy tính tích cực của mỗi thành viên trong nhóm, trong đó mỗi nhóm có X thành viên, mỗi thành viên cần đưa ra Y ý kiến trong khoảng thời gian Z. Mô hình thông thường mỗi nhóm có 6 thành viên, mỗi thành viên cần đưa ra 3 ý kiến trong khoảng thời gian 5 phút, do vậy, kỹ thuật này còn gọi là kỹ thuật 635.
Cách tiến hành
Chuẩn bị
Giới hạn ý tưởng
Quy định thời gian
GV chia nhóm và giao nhiệm vụ cho từng nhóm
Thực hiện
Tự đánh giá và lựa chọn
Đưa kết quả lựa chọn ra trước lớp
Các thành viên trình bày ý kiến của mình, hoặc gởi ý kiến về cho thư ký tổng hợp
Lưu ý :warning:
Số lượng thành viên trong nhóm nên tuân thủ đúng quy tắc để tạo tính tương đồng về thời gian, giáo viên quy định thời gian và theo dõi thời gian cụ thể.
Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
Có yêu cầu cụ thể nên buộc các thành viên đều phải làm việc
Nhược điểm
Cần dành nhiều thời gian cho hoạt động nhóm, nhất là quá trình tổng hợp ý kiến và đánh giá ý kiến
Ví dụ
Mỗi nhóm 6 người, mỗi người viết 3 ý kiến trên một tờ giấy trong vòng 5 phút về cách giải quyết 1 vấn đề và tiếp tục chuyển cho người bên cạnh
Tiếp tục như vậy cho đến khi tất cả mọi người đều viết ý kiến của mình, có thể lặp lại vòng khác
Con số X-Y-Z có thể thay đổi
Sau khi thu thập ý kiến thì tiến hành thảo luận, đánh giá các ý kiến
Kĩ thuật xoắn ốc
Tác dụng
Kích thích tính thẩm mỹ và quyền tự do lựa chọn vị trí viết
Gây hứng thú cho HS, giúp không khí lớp sôi nổi
Phát triển tư duy và khả năng chọn lọc kiến thức khi trình bày của HS
HS được đưa ra ý kiến riêng của mình và bổ sung ý kiến cho bạn
Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
Gây hứng thú cho HS, góp phần làm thay đổi không khí lớp học
Mỗi HS được đưa ra ý kiến riêng của mình và tự do lựa chọn vị trí viết
HS có thể quan sát ý kiến của bạn viết trước và tiếp tục bổ sung ý khi bạn thiếu, tránh được việc trùng lặp ý kiến
Dễ thực hiện, không tốn kém
Nhược điểm
Bài trình bình có thể không sắp xếp tuần tự các ý nên khó kiểm soát việc đủ ý
Vòng xoắn ốc dễ bị lộn xộn và rối mắt, có thể thiếu chỗ viết
Đôi khi HS tranh nhau vị trí viết, gây mất đoàn kết
Khái niệm
Là một kỹ thuật dạy học, nơi đầu tiên là sự kiện cơ bản của bài học ( chưa chi tiết ) trong quá trình học tập, càng nhiều chi tiết được giới thiệu đồng thời chúng có liên quan đến những điều cơ bản được nhấn mạnh nhiều lần để giúp ghi nhớ lâu dài
Cách tiến hành
Bước 1: Vẽ mô hình xoắn ốc vào giấy hoặc bảng
Bước 2: Đưa ra chủ đề cần giải quyết và yêu cầu HS chọn một vị trí trên đường xoắn ốc để viết chủ đề đó
Bước 3: HS theo dõi , nhận xét, và bổ sung ý kiến cho bạn bằng cách viết tiếp ý kiến của mình trên đường xoắn ốc
Bước 4: GV nhận xét, đánh giá và đưa ra kết luận chung
Kĩ thuật 3x3
Khái niệm
Là kĩ thuật lấy thông tin phản hồi nhằm huy động sự tham gia tích cực của HS
Tác dụng
Nâng cao chất lượng dạy học
Đem lại hứng thú cho HS
HS đề xuất được nhiều phương án => đa dạng câu trả lời
Cách tiến hành
B1: HS đc y/c cho ý kiến phản hồi về một số vấn đề nào đó
B2: Mỗi HS viết ra 3 điều tốt, 3 điều chưa tốt, 3 đề nghị cải tiến
B3: Sau khi thu thập ý kiến thì xử lý và thảo luận về các ý kiến phản hồi
Nội dung thảo luận
Phương pháp tiến hành thảo luận
Lưu ý
ND câu hỏi cần có định hướng rõ ràng, cụ thể
Câu hỏi đảm bảo bám sát nội dung, tính khoa học, tính logic, tính hệ thống, tính thực tiễn
Khi c bị câu hỏi, GV phải có đáp án rõ ràng, chuẩn bị chu đáo
Biết phối hợp với các kĩ thuật khác
Ví dụ minh họa (Bảo vệ môi trường Lớp 2)
B1: GV yêu cầu HS kể tên 3 hành động bảo vệ môi trường, 3 hành động làm ô nhiễm môi trường, 3 biện pháp để bảo vệ môi trường
B2: GV cho HS thời gian 2 phút để suy nghĩ, sau đó đưa ra các câu trả lời của các em
B3: GV nhận xét câu trả lời của HS và đưa ra kết luận của bài học: Những việc làm như bỏ rác đúng nơi quy định, sử dụng các tài nguyên thiên nhiên một cách hợp lí,... sẽ giúp bảo vệ môi trường khỏi bị ô nhiễm
Kĩ thuật hỏi tới cùng
Khái niệm
Đặt câu hỏi là một trong những kĩ năng hết sức hữu ích mà Gv cần phát triển.Người đặt câu hỏi phải có kỹ năng và hiểu biết thì mới có thể diễn đạt câu hỏi 1 cách rõ ràng, chính xác, tung ra câu hỏi đúng thời điểm để đem lại hiệu quả tối đa và khai thác câu trả lời để đặt câu hỏi tiếp theo.
Tác dụng
Kích thích, dẫn dắt HS suy nghĩ, khám phá tri thức mới, tạo điều kiện cho HS tham gia vào quá trình dạy học
Kiểm tra , đánh giá kiến thức, kỹ năng HS và sự quan tâm, hứng thú của các em đối với nội dung học tập.
Giúp GV có những phản hồi tức thì về hiểu biết của HS, kịp thời có giải pháp khắc phục những sai lầm, khó khăn của HS
Thu thập, mở rộng thông tin, kiến thức
Cách tiến hành
Bước 1: Chuẩn bị
Xác định mục đích
Lựa chọn nội dung
Chọn địa điểm, thời gian tiến hành
Chuẩn bị hệ thống câu hỏi
Bước 2: Tiến hành
GV tiến hành hỏi HS
HS đặt câu hỏi ngược lại
HS rút ra nhận xét
GV đưa ra kết luận
Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
Kích thích, dẫn dắt HS suy nghĩ
Khám phá tri thức mới, tạo điều kiện cho HS tham gia vào quá trình dạy học
Kiểm tra, đánh giá được kiến thức, kỹ năng của HS
Thu thập, mở rộng thêm thông tin kiến thức
Nhược điểm
Mất nhiều thời gian
Lớp học dễ bị ồn
HS hỏi lạc đề, sai nội dung bài học
Kết quả không được như GV hướng tới
Một số lưu ý
Dừng lại sau khi đặt câu hỏi khoảng 3-5 giây
Phản ứng với câu trả lời sai của HS: không chê bai , chỉ trích hay phạt gây ức chế tư duy của HS cần khuyến khích các em tiếp tục trả lời
Tích cực hóa tất cả HS
Phân phối câu hỏi cho cả lớp
Tập trung vào trọng tâm với những câu hỏi xoáy vào nội dung chính của bài học
Tránh nhắc lại câu hỏi của mình và tự trả lời câu hỏi của mình
Tránh nhắc lại câu hỏi cho HS
Kĩ thuật lược đồ dòng thời gian
Khái niệm
Lược đồ dòng thời gian là một kĩ thuật dạy học chủ yêu trong môn lịch sử lớp 4,5 giúp học sinh hệ thống kiến thức các sự kiện một cách logic và dễ nhớ
Cách tiến hành
B1: Sắp xếp các sự kiện cần thể hiện trên dòng thời gian
B2: Vẽ lược đồ
B3: Điền các mốc quan trọng lên lược đồ
B4: Sắp xếp các sự kiện vào lược đồ
B5: HS dựa vào lược đồ để đọc các thông tin cần hướng tới
B6: Gv nhận xét, kết luận và đánh giá
Yêu cầu
Các mốc thời gian trên lược đò cần căn chỉnh cho chính xác
GV hướng dẫn HS sử dụng lược đồ
GV hướng dẫn HS đọc lược đồ
Cần năm chắc các cột mốc tiêu biểu, các sự kiện tiêu biểu
Lược đồ nên chỉ để các từ khóa tránh viết dài dòng faay rối cho HS
Ưu điểm, nhược điểm
Ưu điểm
HS có thể tự hệ thống các kiến thức rõ ràng theo các mốc thời gian.
Hệ thống kiến thức một cạc logic giúp HS dễ nhớ, dễ học
HS rèn luyện tư duy khái quát vấn đề
Nhược điểm
Nhiều sự kiện trong một thời điểm có thể gây nhầm lẫn
Nếu không biết cách trình bày thì lược đồ nhìn sẽ rất rối và HS khó nắm bắt thông tin cần thiết
Không hệ thống được chi tiết
Ví dụ minh họa ( Ba cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên)
B1: Sắp xếp các sự kiện
B3: Ghi cột mốc lên lược đồ
B4: Điền các sự kiện lên lược đồ
B5: Ghi lại kết quả các trận đánh lên lược đồ
B2: Vẽ lược đồ
Thiết kế hoạt động dạy học nên và giải quyết vấn đề. Bài 19: Các thành viên trong gia đình ( TN-XH lớp 3)
Hoạt động 2: Giải quyết vấn đề
Học sinh quan sát tranh và trả lời câu hỏi
Bố mẹ Minh là thế hệ thứ mấy trong gia đình?
Bố mẹ Lan là thế hệ thứ mấy trong gia đình?
Minh và em Minh là thế hệ thứ mấy trong gia đình?
Thế hệ thứ nhất trong gia đình Minh là ai?
Lan và em Lan là thế hệ thứ mấy trong gia đình?
Cho biết gia đình em đang sống có mấy thế hệ?
Gia đình Lan có mấy thế hệ đang sống ? Đó là những thế hệ nào?
Gia đình Minh có mấy thế hệ đang sống ? Đó là những thế hệ nào?
Nhiệm vụ: phân biệt được gia đình 2 thế hệ và gia đình 3 thế hệ
Củng cố , dặn dò
Củng cố: GV nhận xét, đưa ra tổng kết . Như vậy trong một gia đình có thể có 1,2,3 ... thế hệ
Dặn dò: chuẩn bị bài tiết theo
HS thảo luận đưa ra kết quả, các nhóm trao đổi với nhau
Hoạt động 1: Xây dựng tình huống có vấn đề
Mục tiêu: HS biết được các thế hệ trong gia đình
Xây dựng tình huống có vấn đề: Phân biệt được gia đình 2 thế hệ và gia đình 3 thế hệ
Địa điểm: lớp học
Hình thức: thảo luận