Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
4.1 ความผิดปกติของการตั้งครรภ์ (ต่อ) - Coggle Diagram
4.1 ความผิดปกติของการตั้งครรภ์ (ต่อ)
ภาวะปริมาณน้ำคร่ำผิดปกติ
ภาวะน้ำคร่ำมากผิดปกติหรือครรภ์แฝดน้ำ
มี 2 แบบ
แบบเฉียบพลัน
เกิดเร็ว มีมากภายใน 2-3 วัน เกิดเมื่ออายุครรภ์ 20 week
แบบเรื้อรัง
ค่อยๆเพิ่มขึ้นมาก ใช้เวลานาน 2-3 week เกิดเมื่ออายครรภ์ 28 week
อาการและอาการแสดง
คลำส่วนของทารกทางหน้าท้องได้ไม่ชัดเจน
ฟังเสียงหัวใจทารกไม่ชัดเจน
คลำมดลูกทางหน้าท้องได้ขนาดโตกว่าระยะเวลาของการขาดประจำเดือน
ตรวจได้ลักษณะเหมือนเป็นคลื่นน้ำทางหน้าท้อง
มีอาการแน่นอึดอัด หายใจลำบาก
แนวทางการดูแลรักษา
กรณีอายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์
ในรายที่มีอาการแทรกซ้อนชนิดรุนแรง
แนะนำให้ทำ amnioreductionและอาจพิจารณาให้ร่วมกับ indomethacin
กรณีอายุครรภ์มากกว่า 32 สัปดาห์
ให้เจาะน้ำคร่ำเพื่อบรรเทาอาการได้ ไม่แนะนำให้ indomethaciin แต่ให้ได้กรณีที่ต้องการหลีกเลี่ยง
ภาวะน้ำคร่ำน้อย
น้ำคร่ำน้อยกว่า 500 มล. หรือ AFI น้อยกว่าหรือเท่ากับ 5 cm
การวินิจฉัย
มักจะไม่สามารถทำ Ballottement ของศรีษะทารกในครรภ์ได้
AFI น้อยกว่าหรือเท่ากับ 5 cm
ให้ประวัติมีน้ำเดินออกทางช่องคลอด หรือมีภาวะความดันโลหิตสูงในระหว่างการตั้งครรภ์
การรักษา
รายที่สัมพันธ์กับความพิการรุนแรงมักจะแนะนำให้เลือกยุติการ
ตั้งครรภ์
รายที่มีภาวะทารกโตช้าในครรภ์มักจะเน้นการตรวจสุขภาพทารกในครรภ์และให้คลอดในช่วงเวลาที่เหมาะสม
ภาวะทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
ทารกมีน้ำหนักที่ต่ำกว่าเปอร์เซ็นไทล์ที่ 10 เมื่อเทียบกับประชากรในกลุ่มเดียวกัน
จำแนก
Asymmetrical IUGR
จะมีขนาดเล็กในทุกระบบอวัยวะ ยกเว้นขนาดศีรษะที่ปกติ
Combined type
ทารกที่มีการเจริญเติบโตช้าแบบผสมผสาน
Symmetrical IUGR
เจริญเติบโตที่ช้าในทุกอวัยวะ
การวินิจฉัย
พบเรื่อง oligohydramnios
การวัด fundal height
ระหว่าง GA 24-38 weeks
วัด AC ได้ค่าน้อยกว่า -/2SD ของค่า AC ที่อายุครรภ์นั้นๆ
โดยการเทียบน ้าหนักคลอดกับค่ามาตรฐานใน
แต่ละอายุครรภ์ โดยใช้ค่าน้ำหนักที่ต่ำกว่า 10 เปอร์เซ็นไทล์
แนวทางการดูแลรักษา
ควรมีการตรวจวัด fundal height (FH) ทุกครั้งที่มาทำการฝากครรภ์ตั้งแต่
อายุครรภ์ 24 สัปดาห์ขึ้นไป
การตรวจติดตาม ultrasonography เพื่อประเมินอัตราการเจริญเติบโตของ
ทารก
การซักประวัติ เพื่อดูการตั้งครรภ์ในครรภ์ที่ผ่านมา
การดูปริมาณน ้าคร ่า
Screening for risk factors สตรีตั้งครรภ์ทุกราย
การ surveillance เช่น NST หรือ BPP
การตั้งครรภ์เกินกำหนด
ปัจจัย
มีประวัติเคยตั้งครรภ์เกินกำหนดมาก่อน
อายุของหญิงตั้งครรภ์ หญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุต่ำกว่า 25 ปี
ครรภ์แรกพบได้มากกว่าครรภ์หลัง
หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ปัจจุบัน
ดัชนีมวลกายก่อนตั้งครรภ์ BMI ≥ 25 kg/m2
การตั้งครรภ์ที่มีอายุครรภ์ 42 สัปดาห์เต็ม (294 วัน) หรือมากกว่า
ผลกระทบของการตั้งครรภ์เกินกำหนดต่อทารก
ทารกตัวโตกว่าปกติ (Macrosomia)
ขี้เทาปนในน้ำคร่ำ และปัญหาการสำลักขี้เทา
Morbidity and Mortality
การดูแลรักษา
ตรวจติดตามสุขภาพทารกในครรภ์ก่อนคลอด
Biophysical profile (BPP) หรือ Modified BPP
Contraction stress test (CST)
Non stress test (NST)
การวัดปริมาณน ้าคร ่าด้วยการตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง (Ultrasound)
การชักน าการคลอด
การตั้งครรภ์ที่มีภาวะเสี่ยง
แนวทางการดูแล
ระยะคลอด
ให้ความสุขสบายทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ
ระยะหลังคลอด
เน้นการปรับบทบาทในการเลี้ยงบุตร การคุมกำเนิด
ระยะตั้งครรภ์
เน้นการให้ข้อมูล การปรับบทบาทการเป็นมารดา ภาวะเสี่ยงในการตั้งครรภ์
หญิงตั้งครรภ์อายุมาก
มีอายุครบ 35 ปี หรือมากกว่า ก่อนถึงวันกำหนดคลอด
การพยาบาล
ในระยะคลอด
เฝ้าระวังการคลอดติดขัด
ในระยะหลังคลอด
วางแผนการตั้งครรภ์ครั้งต่อไปหรือการคุมกำเนิด
ในระยะตั้งครรภ์
ได้รับการตรวจคัดกรองความผิดปกติของโครโมโซมของทารกในครรภ์ โดยได้รับการเจาะถุงน้ำคร่ำหรือการเจาะชิ้นเนื้อรก การU/S อย่างละเอียดในไตรมาสที่ 2
การตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์
การพยาาบาล
ประเมินภาวะสุขภาพ
ประเมินพัฒนาการของการตั้งครรภ์
ประเมินความรู้พื้นฐาน
ประเมินการสนับสนุนทางสังคม
การประเมินปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์
หญิงตั้งครรภ์ที่มีปัญหารุนแรงในครอบครัว
การพยาบาล
การประเมินภาวะสุขภาพ
การประเมินความรู้พื้นฐาน
การประเมินพัฒนาการของการตั้งครรภ์
การประเมินระบบการสนับสนุนทางสังคม
มารดาที่ใช้สารเสพติดในระหว่างการตั้งครรภ์
สุราจะทำให้เกิดกลุ่มที่เรียกว่า Fetal alcohol syndrome (FAS)
การเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้าง
ตาแคบ, หนังตาตก,คางเล็ก ศีรษะเล็ก,ตาเล็ก ศีรษะเล็ก หน้าเล็ก เป็นต้น
อาการอื่นที่พบได
ความผิดปกติของหัวใจ, กระดูกสันหลังผิดปกติ,แขนขาผิดปกติ, ระบบ
ขับถ่ายผิดปกต
ระบบประสาท
ทารกจะมีอาการสั่น , ดูดนมไม่ดี ,กล้ามเนื้อเกร็งหรืออ่อนปวกเปียก
พัฒนาการช้า
ด้านการเจริญเติบโต
ทารกเจริญเติบโตช้าในขณะอยู่ในครรภ
FAS จะเกิดในผู้ที่ดื่มสุรามากกว่า 3 หน่วยสุราต่อวัน
ผลของการสูบบุหรี่ต่อการตั้งครรภ์
ทารกในครรภ์ไม่เจริญเติบโต IUGR พบว่าน ้าหนักทารกที่ลดสัมพันธ์กับ
ปริมาณบุหรี่ที่สูบ
คลอดก่อนก าหนด
แท้ง
อัตราการตั้งครรภ์ลดลงประมาณร้อยละ 50
อัตราการเสียชีวิตของทารก sudden infant death syndrome (SIDS) สูงกว่า
ผู้ที่ไม่สูบบุหร
nicotine และ caffeine
มารดาที่สูบบุหรี่เป็ นสาเหตุที่ท าให้ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ (IUGR)
มารดาที่ดื่มกาแฟมากกว่า 7-8 แก้วต่อวัน จะพบอัตราของทารกแรกเกิดน ้าหนักน้อย
กว่าปกติ การแท้ง การคลอดก่อนก าหนด และการตายคลอดเพิ่มขึ้น