Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ ๔ ความผิดปกติของการตั้งครรภ์ - Coggle Diagram

- - - - มดลูกบีบหดรัดตัวทารกได้มาก และมักมีพังผืดยึดติดรัดส่วนของร่างกายทารกกับผนัง amnionท้าให้ทารกเกิดความพิการได้ง่าย เช่น เท้าปุก แขนหรือขาโก่ง มีภาวะ Pulmonary hypoplasia เกิดร่วมด้วย pulmonary hypoplasia
      - การกดทับของมดลูกต่อทารกในครรภ์ อาจเกิดการกดทับที่สายสะดือ เนื่องจากมีน้ำคร่้าไม่เพียงพอในการองรับน ้าหนัก ท้าให้ทารกมีภาวะขาดออกซิเจน และอัตราการเสียชีวิตสูงทั้งในครรภ์และแรกคลอด
    - - ➢ การใส่น้ำเกลือไอโซโทนิค เข้าไปในถุงน้ำคร่้าในปริมาณที่พอเหมาะ ไม่เกินครั้งละ 200 มล.หรือในปริมาณที่ท้าให้ความดันภายในถุงน้ำคร่้ากลับสู่ปกติ (ค่าความดันภายในถุงน้ำคร่้าเท่ากับ1-14 มิลลิเมตรปรอท)
      - ➢ การรักษาภาวะเจริญเติบโตช้า และตรวจดูความพิการแต่ก้าเนิดของทารกในครรภ์ จากการU/S มีการรักษาภายในครรภ์โดยการใส่สายเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะของทารก ในกรณีที่มีการอุดตันอยู่ต่้าบริเวณท่อปัสสาวะ จะช่วยลดภาวะไตบวมน้ำ และท้าให้ไตทารกไม่เสียมาก
  - - - แบบเฉียบพลัน น้ำคร่้าเกิดเร็วมีมากภายใน 2-3 วันซึ่งจะเกิดเมื่ออายุครรภ์ประมาณ 20สัปดาห์ ท้าให้หญิงตั้งครรภ์มีอาการผิดปกติได้มาก
      - แบบเรืื้อรัง น้ำคร่้าค่อยๆเพิ่มมากขึ้นใช้เวลานาน 2-3 สัปดาห์ ขึ้นไป มักเกิดเมื่ออายครรภ์ 28
        สัปดาห์ขึ้นไป จะมีอาการแน่นอึดอัดเมื่อท้องใหญ่มาก
    - - ผลต่อมารดา
        
        ระยะคลอด
        
        มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
        
        สายสะดือย้อย
        
        การคลอดยากเพราะทารกท่าผิดปกติ
        
        ระยะหลังคลอด
        
        ตกเลือดหลังคลอด
        
        ติดเชื้อหลังคลอด
        
        ระยะตั้งครรภ์
        
        1.ความดันโลหิตสูงในระหว่างตั้งครรภ์
        
        คลอดก่อนก้าหนด
        
        ศีรษะเด็กลอย หรือท่าผิดปกติ
        
        ความพิการของทารก
        
        ถุงน้ำคร่้าแตกก่อนการเจ็บครรภ์คลอด
        
        รกลอกตัวก่อนก้าหนด
      - ผลต่อทารก
        
        2.1 ทารกคลอดก่อนก้าหนด
        
        2.2 ทารกเจริญเติบโตในครรภ์ไม่ดี
        
        2.3 ทารกมีความผิดปกติแต่ก้าเนิด
        
        2.4 อัตราตายปริก้าเนิดสูง
    - - ระยะเจ็บครรภ์
        
        การคลอดจะด้าเนินไปตามปกต
        
        เมื่อทารกอยู่ในท่าผิดปกติหรือภาวะสายสะดือย้อยให้จัดการช่วยคลอด โดยc/s
        
        3.การฉีด Methergin หรือ Oxytocin หลังทารกคลอด ป้องกันการตกเลือดหลังคลอดจากรกไม่ลอกตัว หรือมดลูกหดรัดตัวไม่ดีหลังรกคลอด
      - ระยะตั งครรภ์
        
        ให้นอนพัก หากแน่นอึดอัดท้องให้นอนศีรษะสูง
        
        ให้รับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เนื่องจากสูญเสียโปรตีนในการสร้างน้ำคร่้าไปเป็นจ้านวนมาก ไม่ควรงดอาหารเค็มและจ้ากัดน้ำดื่ม เพราะไม่มีประโยชน์และอาจก่อให้เกิดอันตรายได
        
        3.รักษาโรคหรือาวะผิดปกติที่มีร่วม เช่น ให้ยาขับปัสสาวะ สตรีตั้งครรภ์มีอาการบวมมาก ไม่ใช่การลดปริมาณน้ำคร่้า
        
        5.ถ้าพบความผิดปกติของทารก อาจสิ้นสุดการตั้งครรภ์
        
        การให้ยา Indomethacin ขนาด 1.5-3 มก./กก./วัน
        ออกฤทธิ์ที่ปอดของทารกในครรภ์
- - - - การเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายและเป็นประจ้าเดือนเร็วขึ้น
      - ทัศนคติและค่านิยมเกี่ยวกับพฤติกรรมทางเพศเปลี่ยนแปลงไป การเรียนรู้วัฒนธรรม
        ตะวันตกผ่านสื่อต่างๆ
      - ปัจจัยทางด้านสังคมประชากร การมีสังคมกับเพื่อนร่วมงานและเพื่อนต่างเพศเร็วขึ้น ท้าให้มี
        เพศสัมพันธ์หรือมีการสมรสในขณะที่อายุยังน้อย และนำไปสู่การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
      - การขาดความรู้ความเข้าใจเรื่องเพศศึกษา
      - ปัจจัยทางด้านจิตสังคม ความสัมพันธ์ภายในครอบครัว วัยรุ่นที่ขาดความมั่นใจในความเป็นผู้หญิงของตน
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        การมารับบริการฝากครรภ์ และเน้นการให้ข้อมูล การปรับบทบาทการเป็นมารดา ภาวะเสี่ยงในขณะตั้งครรภ์ได้แก่ ภาวะโลหิตจาง ภาวะโภชนาการ การคลอดก่อนก้าหนด โรคร่วมในขณะตั้งครรภ์ เช่น PIH
      - ระยะคลอด
        
        ให้การพยาบาลในระยะรอคลอดเหมือนกับมารดารอคลอดในรายอื่น ยกเว้นในกรณีที่มารดามีโรคร่วมในขณะตั้งครรภ์ ให้ความสุขสบายทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ
      - ระยะหลังคลอด
        
        เน้นการปรับบทบาทในการเลี้ยงบุตร การคุมก้าเนิด
    - - ผลกระทบทางด้านจิตใจ เมื่อมีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น
      - ผลกระทบด้านการศึกษา เศรษฐกิจ และสังคม
      - ผลกระทบทางด้านร่างกาย
      - ผลกระทบของการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นต่อบุตร
  - - - ปัจจัยด้านสังคมประชากร ปัจจุบันพบว่าหญิงจ้านวนมากมีเป้าหมายที่จะศึกษาต่อในระดับที่สูงขึ น ท้าให้สตรีกลุ่มนี มีการสมรสและการตั้งครรภ์ล่าช้า
      - ปัจจัยด้านเศรษฐกิจ ค่าครองชีพที่เพิ่มสูงขึ้นท้าให้คู่สมรสจ้านวนมากรอจนกว่าจะมีฐานะทางเศรษฐกิจมั่นคงก่อนที่จะมีบุตร
      - ปัจจัยด้านการแพทย์ ความก้าวหน้าและความส้าเร็จเกี่ยวกับเทคโนโลยีที่แก้ไขภาวะมีบุตรยาก ท้าให้หญิงที่มีบุตรยากสามารถตั้งครรภ์ได้เมื่ออายุ
    - - ผลกระทบต่อหญิงตั้งครรภ์การแท้งบุตร การตั้งครรภ์แฝด การเกิดโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์ การคลอดก่อนกำหนดปัญหาการคลอดยาก
      - ผลกระทบต่อทารกในครรภ์
      - • ความเสี่ยงต่อความผิดปกติด้านโครโมโซม
      - • ความพิการแต่กำเนิด
      - • ทารกมีน้ำหนักตัวน้อย
      - • Macrosomia
      - • อัตราตายปริกำเนิดพบว่าเพิ่มสูงขึ้นในมารดาที่มีอายุมากกว่า 35 ปี
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        ได้รับการตรวจคัดกรองความผิดปกติของโครโมโซมของทารกในครรภ์ โดยได้รับการเจาะถุงน้ำคร่้าหรือการเจาะ
        ชิ้นเนื้อรก ได้รับการตรวจ U/S อย่างละเอียดในไตรมาสที่ 2
      - ระยะคลอด
        
        เฝ้าระวังภาวะคลอดติดขัด การชักนำการคลอดและเฝ้าระวังเป็นพิเศษในกรณีที่มีโรคร่วม เช่น PIH GDM
      - ระยะหลังคลอด
        
        • เฝ้าระวังเป็นพิเศษในกรณีที่สตรีตั้งครรภ์มีโรคร่วมและให้การดูแลรักษาตามภาวะเหล่านั้น
        • วางแผนการตั้งครรภ์ครั้งต่อไปหรือการคุมก้าเนิด โดยต้องพิจารณาจากน้ำหนัก เชื้อชาติ และโรคร่วมต่างๆ
  - - - การประเมินปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์
      - การประเมินพัฒนาการของการตั้งครรภ์
      - การประเมินภาวะสุขภาพ
      - การประเมินความรู้พื้นฐาน ประเมินความรู้เกี่ยวกับการตั้งครรภ์ การคลอด การเลี้ยงดูบุตร ต้องประเมินความรู้เกี่ยวกับการคุมกำเนิด
      - ประเมินการสนับสนุนทางสังคม
  - - - 2.ระยะของการท้าร้ายจะเริ่มทำร้ายหญิงตั้งครรภ์ ท้าให้ได้รับบาดเจ็บ และรู้สึกไร้เรี่ยวแรงหรือหมดพลัง
        อดทนต่อความรุนแรงจนกว่าสถานการณ์จบลง
      - 3.ระยะดื่มน้ำผึ้งพระจันทร์สามีจะท้าทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อชดเชยให้กับหญิงตั้งครรภ์ แสดงความส้านึกผิด เห็นอก
        เห็นใจและสัญญาว่าจะไม่ท้าร้ายอีก แต่มักจะเพิ่มและรุนแรงมากขึ้น
      - 1.ระยะเริ่มความตึงเครียด สามีจะมีพฤติกรรมไม่เป็นมิตรมากขึ้น มักจะดื่มสุราหรือเสพยาเพิ่มขึ้น หญิงตั้งครรภ์พยายามที่จะไม่เผชิญหน้าเพื่อให้ฝ่ายชายสงบลง
  - - - • ด้านการเจริญเติบโต: ทารกเจริญเติบโตช้าในขณะอยู่ในครรภ์; เมื่อคลอดออกมาก็เจริญเติบโตช้า
      - • ระบบประสาท: ทารกจะมีอาการสั่น , ดูดนมไม่ดี ,กล้ามเนื้อเกร็งหรืออ่อนปวกเปียก พัฒนาการช้า
      - • การเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้าง (ต้องมีอย่างน้อย2ข้อ): ตาแคบ, หนังตาตก,คางเล็ก ศีรษะเล็ก ตาเล็ก ศีรษะเล็ก หน้าเล็ก,ริมฝีปากบนบางและกว้าง, จมูกสั้นและเชิด,ไม่มีร่องจากจมูกถึงริมฝีปาก
      - • อาการอื่นที่พบได้: ความผิดปกติของหัวใจ, กระดูกสันหลังผิดปกติ,แขนขาผิดปกติ, ระบบขับถ่ายผิดปกติ
      - • FAS จะเกิดในผู้ที่ดื่มสุรามากกว่า 3 หน่วยสุราต่อวัน
    - - • ทารกในครรภ์ไม่เจริญเติบโต IUGR พบว่าน้ำหนักทารกที่ลดสัมพันธ์กับปริมาณบุหรี่ที่สูบ
      - • คลอดก่อนกำหนด
      - • แท้ง
      - • อัตราการตั้งครรภ์ลดลงประมาณร้อยละ 50
      - • อัตราการเสียชีวิตของทารก sudden infant death syndrome (SIDS) สูงกว่าผู้ที่ไม่สูบบุหรี่
    - - ▪ มารดาที่สูบบุหรี่เป็นสาเหตุที่ทำให้ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ (IUGR)
      - ▪ มารดาที่ดื่มกาแฟมากกว่า 7-8 แก้วต่อวัน จะพบอัตราของทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยกว่าปกติการแท้ง การคลอดก่อนกำหนด และการตายคลอดเพิ่มขึ้น