การตั้งครรภ์ที่มีภาวะเสี่ยง
👩🏻การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
(teenage pregnancy)
👵🏻หญิงตั้งครรภ์อายุมาก (elderly pregnancy)
☹ การตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์
มารดาที่ใช้สารเสพติด
ในระหว่างการตั้งครรภ์
🔥 หญิงตั้งครรภ์ที่มีปัญหา
ความรุนแรงในครอบครัว
วงจรความรุนแรง
ระยะเริ่มความตึงเครียด
- สามีจะมีพฤติกรรมไม่เป็นมิตรมากขึ้น
ระยะของการท้าร้าย
- จะเริ่มท้าร้ายหญิงตัhงครรภ์ ทำให้ได้รับบาดเจ็บ
และรู้สึกไร้เรี่ยวแรงหรือหมดพลัง
ระยะดื่มน้ำผึงพระจันทร์
- สามีจะทำทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อชดเชยให้กับหญิงตั้งครรภ์
- สัญญาว่าจะไม่ท้าร้ายอีก แต่มักจะเพิ่มและรุนแรงมากขึ้น
ผลกระทบ
เกิดการบาดเจ็บจากการกระทำความรุนแรง
เศร้า เครียด วิตกกังวล ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองลดลง
สูบบุหรี่ ใช้สารเสพติด
มีปัญหาเกี่ยวกับสัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส
มีการแยกตัวจากสังคม
เกิดการแท้ง
คลอดก่อนก้าหนด
ทารกมีน้ำหนักตัวน้อย
การพยาบาล
ประเมินพัฒนาการของการตั้งครรภ์
ประเมินภาวะสุขภาพ
- การซักประวัติเพิ่มเติม ได้แก่
- การถูกกระท้ารุนแรงทางเพศ
- การตรวจร่างกาย พยาบาลควร
- สังเกตอาการที่เกี่ยวข้องกับการถูกทำร้าย
- หรือถูกกระทำทางเพศที่รุนแรง
- การตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่
- ตรวจเลือด
- ตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
การประเมินความรู้พื้นฐาน
การประเมินระบบการสนับสนุนทางสังคม
🍻 สุราหรือแอลกอฮอร์
Fetal alcohol syndrome (FAS)
- เกิดในผู้ที่ดื่มสุรามากกว่า 3หน่วยสุราต่อวัน
การตั้งครรภ์ในสตรีที่มีอายุระหว่าง 10-19 ปี โดยถืออายุ ณ เวลาที่คลอดบุตร ซึ่งอาจแบ่งได้เป็น
- adolescents คือช่วงอายุ 15-19 ปี และ
- younger adolescents คือช่วงอายุ 10-14 ปี
ผลกระทบของการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
เกิดภาวะแทรกซ้อนได้มากกว่าการ ตั้งครรภ์ในหญิงที่มีอายุมากกว่า 20ปี
มีอารมณ์แปรปรวนง่าย
เป็นอุปสรรคต่อการเรียน
ปัญหาการท้าแท้ง หรือไปรับการฝากครรภ์ล่าช้า
หรือไม่ได้รับการฝากครรภ์เลย
แนวทางการดูแล
ระยะตั้งครรภ์
- การมารับบริการฝากครรภ์
- เน้นการให้ข้อมูล
- การปรับบทบาทการเป็นมารดา
- ภาวะเสี่ยงในขณะตั้งครรภ์ ได้แก่
- ภาวะโลหิตจาง
- ภาวะโภชนาการ
- การคลอดก่อนก้าหนด
- โรคร่วมในขณะตั้งครรภ์ เช่น PIH
ระยะคลอด
- ให้การพยาบาลในระยะรอคลอดเหมือนกับมารดารอคลอดในรายอื่น
- ยกเว้นในกรณีที่มารดามีโรคร่วมในขณะตั้งครรภ์
ระยะหลังคลอด
- เน้นการปรับบทบาทในการเลี้ยงบุตร
- การคุมก้าเนิด
หญิงที่มีการตั้งครรภ์ที่มีอายุครบ 35 ปี
ก่อนถึงวันก้าหนดคลอด
ผลกระทบ
ผลกระทบต่อหญิงตั้งครรภ์
- การแท้งบุตร
- การตั้งครรภ์แฝด
- การเกิดโรคเบาหวานและ
ความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์ - การคลอดก่อนก้าหนด
- ปัญหาการคลอดยาก
ผลกระทบต่อทารกในครรภ์
- ความเสี่ยงต่อความผิดปกติด้านโครโมโซม
- ความพิการแต่กำเนิด
- ทารกมีน้ำหนักตัวน้อย
- Macrosomia
- อัตราตายปริก้าเนิดเพิ่มสูงขึ้น
การพยาบาล
ในระยะตั้งครรภ์
- ได้รับการตรวจคัดกรองความผิดปกติของโครโมโซม
ของทารกในครรภ์ โดยได้รับการเจาะถุงน้ำคร่ำ
หรือการเจาะชิ้นเนื้อรก - ได้รับการตรวจ U/S อย่างละเอียดในไตรมาสที่ 2
ในระยะคลอด
- เฝ้าระวังภาวะคลอดติดขัด
- การชักน้าการคลอด
- เฝ้าระวังเป็นพิเศษในกรณีที่มีโรคร่วม เช่น PIH GDM
ในระยะหลังคลอด
- เฝ้าระวังเป็นพิเศษในกรณีที่สตรีตั้งครรภ์มีโรคร่วมและ
ให้การดูแลรักษาตามภาวะเหล่านั้น - วางแผนการตั้งครรภ์ครั้งต่อไปหรือการคุมกำเนิด
โดยต้องพิจารณาจากน้ำหนัก เชื้อชาติ และโรคร่วมต่างๆ
การตั้งครรภ์ที่เกิดขึ้นเมื่อสตรียังไม่ต้องการให้มีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น และสตรีนั้นมีทัศนคติที่ไม่ดีต่อการตั้งครรภ์ของตนทันทีที่ทราบว่าตั้งครรภ์
ผลกระทบ
ผลกระทบต่อตัวหญิงตั้งครรภ์
- ผลกระทบทางด้านร่างกาย
- เช่น การติดเชื้อ การตกเลือด ในกรณีที่ตัดสินใจทำแท้ง
- ผลกระทบทางด้านจิตสังคม
- มารดารู้สึกเครียด วิตกกังวล ท้อแท้ รู้สึกผิด
ผลกระทบต่อบุตร
- การเสียชีวิตจากการท้าแท้ง
- มีปัญหาสัมพันธภาพระหว่างมารดา และบุตร
- บุตรถูกทอดทิ้ง ทำให้เด็กเหล่านี้มีปัญหา
ทางด้านสุขภาพจิต
ทำให้ครอบครัวเกิดความเครียด
มีภาระค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดบูุตรเพิ่มขึ้น
เกิดปัญหาการทอดทิ้งบุตร
การพยาบาล
ประเมินปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์
ประเมินพัฒนาการของการตั้งครรภ์
ประเมินภาวะสุขภาพ
ประเมินความรู้พื้นฐาน
ประเมินการสนับสนุนทางสังคม
สอบถามเกี่ยวกับการสนับสนุนทางสังคม
🚬 การสูบบุหรี่
- ด้านการเจริญเติบโต
- ทารกเจริญเติบโตช้าในขณะอยู่ในครรภ์
- เมื่อคลอดออกมาก็เจริญเติบโตช้า
- ระบบประสาท
- ทารกจะมีอาการสั่น
- ดูดนมไม่ดี
- กล้ามเนืhอเกร็งหรืออ่อนปวกเปียก
- พัฒนาการช้า
- การเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้าง (ต้องมีอย่างน้อย2ข้อ)
- ตาแคบ, หนังตาตก,คางเล็ก ศีรษะเล็ก
- ริมฝีปากบนบางและกว้าง
- จมูกสัhนและเชิด, ไม่มีร่องจากจมูกถึงริมฝีปาก
- อาการอื่นที่พบได้
- ความผิดปกติของหัวใจ
- กระดูกสันหลังผิดปกติ
- แขนขาผิดปกติ
- ระบบขับถ่ายผิดปกติ
ทารกในครรภ์ไม่เจริญเติบโต IUGR
คลอดก่อนกำหนด
แท้ง
อัตราการตั้งครรภ์ลดลงประมาณร้อยละ 50
อัตราการเสียชีวิตของทารกsudden infant death syndrome (SIDS) สูง
nicotine และ caffeine
สูบบุหรี่ --> IUGR
ดื่มกาแฟมากกว่า 7-8 แก้วต่อวัน
--> อัตราของทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยกว่าปกติ
--> การแท้ง
--> การคลอดก่อนกำหนด
--> การตายคลอดเพิ่มขึ้น