การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ที่มีความผิดปกติของเลือดและองค์ประกอบของเลือด

ความหมาย ❤

การลดลงอย่างผิดปกติของระดับฮีโมโกลบินจากการสร้างเม็ดเลือด แดงน้อยลง หรือจากการท าลายเม็ดเลือดแดงเพิ่มมากผิดปกติ

การจำแนกภาวะโลหิตจางที่พบ 🚩

ภาวะเสมือนโลหิตจาง

โลหิตจางจากการสร้างลดลง

โลหิตจางจากเพิ่มการทำลาย

Physiologic anemia of pregnancy

โลหิตจางเนื่องมาจาก hemodilution ของ hypersplenism

Sickle cell anemia

Thalassemia

Autoimmune hemolytic anemia

Hemolytic anemia

การเสียเลือด

กระทบต่อเม็ดเลือดแดงเป็นหลัก

โลหิตจางจากการขาดเหล็ก

Pure red cell aplasia

กระทบต่อทุกองค์ประกอบของเม็ดเลือดแดง

Megaloblastic anemia

Aplastic anemia

ผลของโลหิตจางต่อมารดาและทารก 💥

เพิ่มโอกาสการแท้งและการคลอดก่อนกำหนด

Pregnancy induce hypertension

มีโอกาสติดเชื้อในระยะตั้งครรภ์ ระยะคลอด และหลังคลอดสูงกว่าปกติ

เพิ่มอัตราเสี่ยงต่อภาวะหัวใจวายสูงขึ้น

เสี่ยงต่อการตกเลือดหลังคลอด

ทารกตายในครรภ์

ทารกน้ำหนักน้อย

ทารกมีโอกาสเป็นโรคหรือพาหะของโรค

การวินิจฉัยโลหิตจาง ⭐

การตรวจร่างกาย

เยื่อบุซีด

การตรวจทางห้องปฏิบัติการ

การตรวจนับเม็ดเลือด

MCV = mean cell volume

Iron deficiency anemia ✅

แบ่งออกเป็น 3 ระยะ

Iron stores depletion

Iron deficiency erythropoiesis

Iron deficiency anemia

การวินิจฉัย

การป้องกัน

ประวัติ

อาการอ่อนเพลีย

เหนื่อยง่าย

ซึม

ภาวะเลือดออกผิดปกติ

การผ่าตัดล าไส้

ความผิดปกติของทางเดินอาหาร

ประวัติ การมีบุตรหลายคน

การตั้งครรภ์วัยรุ่น

การตรวจทางห้องปฏิบัติการ

Primary screening of anemia: CBC (Hb, Hct, MCV)

Diagnosis of IDA

Microcytic-hypochromic (MCV <80fl

MCHC<30%

MCH <30 mch/L

RC <4.1 mil/mm3

PBS

Evidence of depleted iron stores

Low serum iron < 30 mcg/dl

TIBC > 350 mcg/dl

Low transferrin saturation < 16 %

Low serum ferritin <10-15 mcg/L

แนะน าให้สตรีตั้งครรภ์ทุกรายควรได้รับการเสริมธาตุเหล็ก 60 mg ทุกวัน ตลอดการตั้งครรภ์

ส่งเสริมการบริโภคอาหารที่อุดมด้วยธาตุเหล็ก

การรักษา

ให้รับประทานธาตุเหล็กขนาดรักษาคือวันละ 200 มิลลิกรัม

การให้ธาตุเหล็กผ่านทางหลอดเลือดดำ

การให้เลือด การให้ Packed red cell หรือ Whole blood

Thalassemia in pregnancy ✅

ชนิดของ Thalassemia

α - thalassemia โครโมโซมคู่ที่ 16

homozygous α -thalassemia1

่มีความรุนแรงมากที่สุด

มักเสียชีวิตตั้งแต่อยู่ในครรภ์หรือภายหลังคลอด

hemoglobin H/ Constant Spring

hemoglobin H

มีอาการซีดเล็กน้อยถึงปานกลาง

ไม่จำเป็นต้องให้เลือดยกเว้นมีการติดเชื้อ

homozygous hemoglobin Constant Spring

คลำพบม้ามโต เล็กน้อย

β – thalassemia
โครโมโซมคู่ที่ 11

homozygous βo-thalassemia

่มี อาการรุนแรงมาก

กระดูกขยายกว้างทำให้รูปใบหน้าเปลี่ยน

จำเป็นต้องให้เลือดบ่อย

ให้ยาขับธาตุเหล็กทุกวัน

อาจจะเสียชีวิตก่อนอายุ 10-20 ปี

ร่างกายเจริญเติบโตช้า

βo-thalassemia/hemoglobin E

อาการรุนแรงปานกลางถึงมาก

เริ่มป่วย ตั้งแต่อายุ 1-6 ปี มีภาวะโลหิตจาง

มีรูปร่างและใบหน้าเป็นธาลัสซีเมีย

ท้องโต

เติบโตช้า ลักษณะเหมือนเด็กขาดอาหาร

อุบัติการณ์สูงสุดในภาคอีสาน

homozygous hemoglobin E

มีอาการซีดเพียงเล็กน้อย

การถ่ายทอดทางพันธุกรรม

พ่อและแม่เป็นพาหะของโรคทั้งคู่

่เป็นโรค 1 ใน 4

มีโอกาสเป็นพาหะของ โรค 2 ใน 4

ไม่เป็นโรค 1 ใน 4

พ่อหรือแม่เป็นพาหะ เพียงคนเดียว

โอกาสที่ลูกจะเป็นพาหะเท่ากับ 2 ใน 4 หรือ ครึ่งต่อครึ่ง

ไม่มีลูกคนใดเป็นโรค

พ่อและแม่เป็นพาหะที่ไม่เหมือนกัน แต่อยู่ในพวกเดียวกัน

อกาสที่ลูกจะเป็นโรคชนิดคอมพาวนด์เฮเทอโรไซโกต เท่ากับ 1 ใน 4

พาหะแบบพ่อแม่เท่ากับ 1 ใน 4

พ่อหรือแม่ฝ่ายหนึ่งเป็นโรคชนิดโฮโมไซโกต หรือคอมพาวนด์เฮเทอโรไซโกต อีกฝ่ายหนึ่งเป็นพาหะ

โอกาสที่ลูกจะเป็นพาหะเท่ากับ 2 ใน 4

เป็นโรคเท่ากับ 2 ใน 4

ผลกระทบของ Thalassemia

มารดา

Pre-eclampsia

เสี่ยงต่อการตกเลือด

มีอาการทางโรคหัวใจ

ติดเชื้อได้ง่าย

ทารก

Fetal distress

น้ำหนักน้อย

การเจริญเติบโตช้า

คลอดก่อนกำหนด

ทารกตายปริกำเนิด

รุนแรงปานกลาง

เจริญเติบโตช้าไม่สมวัย

มีอาการซีด ตาเหลือง ตับ และม้ามโต

รักษาโดยการให้เลือด

การคัดกรองโรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย

การตรวจคัดกรองหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ครั้งแรก (screening)

การตรวจ Complete blood count

การตรวจค่าดัชนีเม็ดเลือดแดง

MCV

MCH

OFT (osmotic fragility test)

DCIP

การตรวจยืนยันโรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย

ตรวจวิเคราะห์ชนิดและปริมาณฮีโมโกลบิน HbA2

ตรวจ Polymerase chain reaction (PCR) for a-thal 1 และ a-thal 2

chorionic villous sampling

cordocentesis

Doppler ultrasound

การเจาะน้ำคร่ำ

การรักษา

แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีโปรตีนและกรดโฟลิกมาก

ให้ยาเม็ด Folic acid (5 mg) วันละครึ่ง-1 เม็ด

การรักษาความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์ในทารกที่เป็น hydrops fetalis

การให้เลือด ควรให้เลือดทุกรายในรูปPRC แต่ไม่ควรเกิน 1 unit เนื่องจาก 1 unit มีเหล็กประมาณ 200-250 mg

การให้ยาจับพาเหล็กออกจากร่างกาย ยาที่ใช้คือ desferrioxamine (desferal) ทางSCหรือIV

การตัดม้าม (Splenectomy)

การพยาบาล ❤

ก่อนตั้งครรภ์

ให้คำปรึกษาด้านพันธุกรรม

การประเมินอัตราเสี่ยง

การให้ข้อมูลเกี่ยวกับอัตราเสี่ยง

การวินิจฉัยโรค

การให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรค

การให้ข้อมูล เกี่ยวกับทางเลือกเพื่อหลีกเลี่ยงการมีบุตรเป็นโรค

ระยะตั้งครรภ์

ดูแลในคลินิกครรภ์เสี่ยงสูง

ให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะโลหิตจาง

แนะนำการพักผ่อนอย่างเพียงพอ

แนะนำมารดารับประทานอาหารที่มีประโยชน์

แนะนำการประเมินเด็กดิ้นของทารกในครรภ์

แนะนำการป้องกันการติดเชื้อ

ให้ธาตุเหล็กเสริมตามปกติ และให้ Folic acid เพิ่มรับประทานกรดโฟลิกเสริม 5 มก.ต่อวัน

ยุติการตั้งครรภ์

ระยะคลอด

ให้นอนพักบนเตียงในท่านอนศีรษะสูง

ดูแลการได้รับสารน้ำและอาหาร

ตรวจประเมินสัญญาณชีพทุก

ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด

ประเมินสภาพทารกในครรภ์

ดูแลการบรรเทาความเจ็บปวด

ดูแลการให้สารน้ำ เลือด และยา

เตรียมช่วยเหลือการคลอด

ระยะหลังคลอด

เฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอด

ดูแลให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก

ดูแลการพักผ่อนอย่างเพียงพอ

แนะนำการรับประทานอาหารที่มี Folic acid และที่มีโปรตีนสูง

ดูแลป้องกันการติดเชื้อหลังคลอด

การดูแล breast feeding หลังคลอด

8549.png_860

Famous_Character_-_Add_On_1-06-128

:

:

นางสาวชุติมณฑน์ อุดมศรี เลขที่ 21 : 😃