Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตสังคม, นางสาว อรุณรัตน์ มัสแหละ…
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตสังคม
ผู้มีภาวะซึมเศร้า :frowning_face:
กลไกการป้องกันตนเองในบุคคลที่มีภาวะซึมเศร้า :warning:
1. การถดถอย
(Regression) บุคคลที่มีภาวะซึมเศร้ามากๆ จะมีความคิด การพูด และการตัดสินใจเชื่องช้า คล้ายเด็กทารก
2. การสะท้อนเข้าสู่ตนเอง
(Introjections) ุบุคคลจะผันความรู้สึกโกรธ ก้าวร้าวที่มีต่อ
บุคคลอื่นเข้าหาตัวเอง คิดว่าตนเองไร้ค่าทำร้ายตนเองในที่สุด
3. การสะท้อนไปสู่บุคคลอื่น
(Projection) บุคคลที่มีภาวะซึมเศร้ามากๆ ไม่เป็นมิตรกับตนเอง โดยทำร้ายผู้อื่นเสียก่อนเพื่อป้องกันไม่ให้ตนเองถูกทำร้าย
การที่บุคคลมีพฤติกรรมที่เกิดจากภาวะจิตใจที่หม่นหมอง หดหู่ เศร้า ท้อแท้ หมดหวัง และมองโลกในแง่ร้าย ทั้งจากการสูญเสียที่เกิดขึ้นจริง หรือการสูญเสียที่เกิดจากการปรุงแต่งขึ้นกระทบกระเทือนต่อวิถีการด่าเนินชีวิตปกติ
ระดับความรุนแรงของพฤติกรรมซึมเศร้า
ภาวะซึมเศร้าระดับปานกลาง (Moderate Depression ,Neurotic Depression) กระทบต่อกิจวุตรประจำวัน แต่สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างปกติ แม้จะขาดประสิทธิภาพไปบ้าง
ภาวะซึมเศร้าระดับรุนแรง (Severe Depression , Psychotic Depression) มีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมอย่างชัด สามารถปฏิบัติหน้าที่ประจำวันได้ อาจมีความคิดททำร้ายตนเอง ประสาทหลอน หลงผิดได้
ภาวะซึมเศร้าระดับอ่อน (Mild Depression ,Blue Mood)ภาวะของอารมณ์ที่ไม่สดชื่นหม่นหมอง
กลไกการเกิดภาวะซึมเศร้า
แนวคิดด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพทางชีวเคมีในร่างกาย กการลดน้อยลงของสารจำพวกไบโอจีนิก อะมีนส์ (Biogenic Amines ) มื่อสารกลุ่มนี้ลดลง บุคคลจะหดหู่ ซึมเศร้า
แนวคิดด้านกลไกของจิตใจ อธิบายว่าผู้ที่มีพฤติกรรมซึมเศร้า มีสาเหตุสeคัญมาจากความเจ็บปวดที่เกิดจากการสูญเสีย (Loss) เช่น การตายของบุคคลอันเป็นที่รัก
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีภาวะซึมเศร้า
1.ประเมินระดับความรุนแรงของภาวะซึมเศร้าตั้งแต่ซึมเศร้าระดับอ่อนไปจนถึงระดับรุนแรงโดยเฉพาะพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการทำร้ายตนเอง
2.การลดภาวะซึมเศร้าสร้างสัมพันธภาพอย่างสม่ำเสมอ
3.การป้องกันการทำร้ายตนเองและผู้อื่น
4.ส่งเสริมความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง
5.ส่งเสริมการดูแลตนเองด้านสุขอนามัยและกิจวัตรประจ่าวัน
6.ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีความสนใจต่อสิ่งแวดล้อม
7.สอน และฝึกทักษะในการเผชิญปัญหา
ผู้ที่มีภาวะวิกฤติทางอารมณ์
ภาวะวิกฤติ (Crisis)ภาวะที่บุคคลเผชิญปัญหาและแก้ไขปัญหานั้นไม่ได้ ท่าให้เกิดความเครียด กดดัน วิตกกังวล สิ้นหวัง ไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้เหมือนเดิม
ปฏิกิริยาตอบสนองต่อภาวะวิกฤติ
มีความวิตกกังวล (Anxiety)ความวิตกกังวลเล็กน้อยสามารถช่วยให้บุคคลต่อต้านสิ่งคุกคาม จะทำให้เกิดความสับสน การตัดสินใจเสีย
ความลังเล (Ambivalence) ที่ต้องการจะช่วยตัวเองและต้องการให้คนอื่นช่วยเหลือ
มีความรู้สึกผิดและละอาย (Guilt and shame) :cry:
มีความรู้สึกหมดหนทาง (Helplessness) จะทำให้เกิดความเศร้าชนิดอ่อนๆ มักจะร้องไห้ง่าย
ความโกรธ (Anger)แสดงออกต่อบุคคลอื่นหรือหันเข้าตัวเอง ผู้ป่วยจะรู้สึกเจ็บใจ และฉุนโกรธได้ง่าย :angry:
ลำดับขั้นตอนของภาวะวิกฤติ (crisis sequence)
ระยะก่อนวิกฤติ (Precrisis period) เมื่อมี
การเปลี่ยนแปลง หรือเหตุการณ์ที่สำคัญเกิดขึ้น จนไม่สามารถแก้ปัญหาได้
ระยะวิกฤติ (Crisis period) ทำอะไรสับสนยุ่งเหยิง (disorganization) รู้สึกหมดหนทาง ความรู้สึกจะหายไปในช่วงเวลา 4-6 สัปดาห์
3.ระยะหลังภาวะวิกฤติ บุคคลสามารถปรับตัวให้ผ่านพ้นไปได้ บุคคลก็จะเกิดประสบการณ์ในการปรับตัวเพิ่มมากขึ้น เรียนรู้กลวิธีในการเผชิญปัญหาของตนเอง
ประเภท
สถานการณ์วิกฤติ (Situational crisis) ทำให้อารมณ์ไม่ดีเสียความสมดุลของจิตใจ
พัฒนาการวิกฤติหรือวัยวิกฤติ (Maturation crisis)เหตุการณ์วิกฤติที่เกิดขึ้นตามช่วงวัยต่างๆของกระบวนการเจริญเติบโต (Life Cycle Change)
ภาวะวิกฤติจากภัยพิบัติธรรมชาติ (Adventitious crisis) เช่น ไฟไหม้บ้าน อุทกภัย
การพยาบาล
1.การลดความเครียดที่มีต่อภาวะวิกฤติ โดย สร้างสัมพันธภาพ
2.ลดหรือป้องกันอาการและอาการแสดงทางกาย
3.สอนและฝึกทักษะในการเผชิญปัญหาเพื่อปรับบุคลิกภาพให้เข้มแข็งมากขึ้น
3.4 ส่งเสริมการแสวงหาแหล่งสนับสนุนช่วยเหลือ และเตรียมความพร้อมแหล่งสนับสนุนช่วยเหลือทางสังคม
ผู้ที่มีปัญหาฆ่าตัวตาย
การมีความคิดอยากท่าร้ายตนเองเนื่องจากมีความรู้สึกหมดหวังใน
ชีวิต หรือจากสาเหตุอื่นๆ เป็นอารมณ์ชั่ววูบหนึ่ง อาจเกิดขึ้นในคนปกติ
ประเภท
การฆ่าตัวตายแบบคุกคาม (Threatened Suicide)
การฆ่าตัวตายสาเร็จ (Completed Suicide or Committed Suicide
การพยายามฆ่าตัวตาย (Attempted Suicide)
-การฆ่าตัวตายแบบประท้วง (Suicide gesture)
-การฆ่าตัวตายแบบรุนแรง (Serious Suicide Attempt)
สาเหตุ (Risk Factors) :lock:
ปรับตัวต่อความตึงเครียดที่ท่วมท้นไม่ได้
การเพ้อฝัน (Fantasy) คิดไปว่าการฆ่าตัวตายจะได้อยู่ใกล้คนรัก
รู้สึกหมดหวัง หมดหนทาง คนที่หมดหวังจะรู้สึกไม่มีความเชื่อมั่นในตนเอง
มีความรู้สึกโกรธและไม่เป็นมิตรกับบุคคลอื่น
รู้สึกถูกทอดทิ้ง โดยเฉพาะวัยรุ่น
การร้องขอความช่วยเหลือ (A cry for help)
7.มีความคับข้องใจ เกลียดตัวเองหรือลังเลใจ
เพื่อพยายามรักษาหน้า (Save face) หรือเพื่อมีชีวิตใหม่ที่ดีกว่า
ระยะสุดท้ายของการเจ็บป่วยหรือการเจ็บป่วยเรื้อรัง
กลุ่มบุคคลที่มีความเสี่ยงสูงต่อการฆ่าตัวตาย (High-Risk Population Groups)
ผู้ที่มีสุขภาพทางกายไม่ดี
บุคคลที่อยู่ตัวคนเดียว
บุคคลที่ตกงาน ขาดรายได้
ชนกลุ่มน้อยที่มีความรู้สึกด้อย
คนชราที่ขาดที่พึ่ง ขาดคนดูแล
ผู้ปุวยพิษสุราเรื้อรัง ติดสารเสพติด
ผู้สูงอายุที่โสด
บุคคลที่ท่างานภายใต้ภาวะกดดั
วัยรุ่นมักมีความขัดแย้งเรื่องความสับสนในเรื่องการพึ่งผู้อื่นและการพึ่งพาตนเอง
10. บุคคลที่เคยพยายามฆ่าตัวตายมาแล้ว
การพยาบาล
การประเมินพฤติกรรมการฆ่าตัวตาย
2.สร้างสัมพันธภาพที่มั่นคงเต็มไปด้วยความไว้ใจ
3.ป้องกันอันตรายให้แก่ผู้ป่วย ไวต่อความรู้สึกผู้ป่วย สนใจผู้ป่วยอย่างสม่ำเสมอ
4.ให้ผู้ป่วยได้รู้จัก เข้าใจและยอมรับ ความรู้สึกที่เป็นผลให้เกิดพฤติกรรมทำลายตนเอง
5.ช่วยเหลือให้ผู้ปjวยพัฒนาหรือเรียนรู้กลไกการต่อสู้อุปสรรคแบบใหม่ๆ
นางสาว อรุณรัตน์ มัสแหละ เลขที่ 82