Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาและทารกที่มีปัญหาสุขภาพร่วมกัการตั้งครร…

- - - - การวินิจฉัย
        
        การรักษา
        
        การพยาบาล
        
        ระยะหลังคลอด
        
        สามารถให้นมได้ตามปกติ ล้างมือก่อน
        และหลังสัมผัสทารก
        
        ระยะคลอด
        
        เน้นการใช้หลัก Universal precaution
        และหลีกเลี่ยงการทำหัตถการ
        
        ระยะตั้งครรภ์
        
        ดูแลการให้ยาต้านไวรัสตามแผนการรักษา
        
        ลดความไม่สุขสบาย จากการปวดแสบปวดร้อน
        
        หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ขณะมีแผล ควรใช้ถุงยางอนามัย
        
        แนะนำการดูแลแผลให้แห้งและสะอาดอยู่เสมอ
        
        ล้างแผลด้วยน้ำเกลือ 0.9% หรือสารละลาย zinc sulphate 0.25-1% วันละ 2-3 ครั้ง แนะนำเกี่ยวกับการนั่งแช่ก้นด้วยน้ำอุ่น
        
        การให้ยา antiviral drug เช่น acyclovir, valacyclovir และ famciclovir
        
        กรณีที่มี Herpes lesion ควรได้รับการผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง เพื่อหลีกเลี่ยง
        ไม่ให้ทารกได้รับเชื้อจากการสัมผัสสิ่งคัดหลั่งในช่องคลอด
        
        ควรให้ยาปฏิชีวนะและดูแลแผลให้สะอาด ในรายที่ติดเชื้อแผลไม่สะอาด
        
        :pen: การตรวจร่างกาย
        
        สังเกตเห็นตุ่มน้ำใส แตกจะเป็นแผลอักเสบ มีอาการปวดแสบปวดร้อนมาก ขอบแผลกดเจ็บและค่อนข้างแข็ง ลักษณะตกขาว
        
        :pen: การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        :!: การเพาะเชื้อ (culture) โดยใช้ของเหลวที่ได้จากตุ่มใสที่แตกออกมา หรือ การขูดเอา จากก้นแผล จะพบ multinucleated giant cell
        
        :!!: เซลล์วิทยา (cytology) โดยวิธี Tzancksmear ขูดเนื้อเยื่อบริเวณก้นแผล แล้วย้อมสี Wright หรือ Giemsa เพื่อดู multinucleated giant cells
        
        :pen: การซักประวัติปัจจัยเสี่ยงประวัติการสัมผัสผู้ติดเชื้อ
      - ซึม
      - ตุ่มใสๆ
      - ตาอักเสบ
      - ตับม้ามโต
      - หนาวสั่น
      - ไข้
- - - - การรักษา
        
        การพยาบาล
        
        ระยะคลอด
        
        หลีกเลี่ยงการทำให้ถุงน้ำแตกหรือรั่วทำคลอด โดยยึดหลัก Universal precaution
        
        จัดให้ผู้คลอดอยู่ในห้องแยกป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
        
        ระยะหลังคลอด
        
        2.แนะนำการปฏิบัติตัวเมื่อกลับบ้านเพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
        
        3.งดให้นมบุตร เพราะทารกอาจติดเชื้อจากแม่ทางน้ำนมได้
        
        1.จัดให้อยู่ในห้องแยก
        
        4.ทารกหลังคลอด ให้ NPV 2 มก./กก. ทันที และให้ AZT 2 มก./กก./วัน และติดตามการติดเชื้อในทารกหลังคลอด 12-18 เดือน
        
        ระยะตั้งครรภ์
        
        ตรวจหาระดับ CD4 ถ้าต่ำกว่า 400 เซลล์ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร อาจพิจารณาให้ prophylaxis pneumocystis carinii pneumonia (PCP)
        
        แนะนำวิธีการปฏิบัติตัวป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
        
        ดูแลให้ยาตามแผนการรักษา (แนวทางการให้ยา)
        
        การให้ยาต้านไวรัสระหว่างเจ็บครรภ์คลอด
        
        การให้ยาต้านไวรัสหลังคลอด
        
        1.ให้ยาหลังคลอดต่อทุกราย
        
        :pencil2: CD4 < 500 cells / mm 3
        
        :pencil2: คู่มีผลเลือดลบหรือไม่ทราบผลเลือด
        
        :pencil2: มีการติดเชื้อร่วม เช่น วัณโรค ไวรัสตับอักเสบ บี ไวรัสตับอักเสบ ซี
        
        2.การให้ยาต้านไวรัสในทารกแรกเกิด
        
        :pencil2: AZT ขนาด 4 mg/kg/dose ทุก 12 ชม. ให้นานต่อเนื่อง 4 สัปดาห์
        
        1.ให้เพิ่ม AZT 300 mg ทุก 3 ชม. หรือ AZT 600 mg คร้ังเดียวไม่ว่าจะใช้ยาสูตรใด
        
        2.หากคลอดโดยการผ่าตัด ให้กินยาก่อนเริ่มผ่าตัดอย่างน้อย 4 ชม.
        
        3.ในรายที่ viral load น้อยกว่า 50 copies/ml
        ไม่ต้องให้ยาระหว่างเจ็บครรภ์คลอด
        
        4.หลีกเลี่ยงการให้ยา Methergine เนื่องจากจะ ทำให้เกิด severe vasoconstriction ได้
      - กลุ่มที่ 3
        
        กลุ่มที่ 2
        
        กลุ่มที่ 1
        
        เป็นกลุ่มที่ไม่มีอาการทางคลินิกการตรวจ Elisa ให้ผลบวก
        
        เป็นกลุ่มอาการคล้ายเอดส์ คือไข ้ปวดเมื่อยตามตัว อ่อนเพลีย ผื่นตามตัว ปวดศีรษะ เจ็บคอ ผล CD4 ต่ำกว่า 500-200 cm3
        
        เป็นกลุ่มอาการที่มีอาการสัมพันธ์กับเอดส์ คือ มีไข้สูงฉับพลัน ไข้ต่ำๆ นานกว่า 2-3 เดือน ปวดศีรษะ เจ็บคอ คลื่นไส้อาเจียน ต่อมน้ำเหลืองโตทั่วไป ท้องเดินเรื้อรัง น้ำหนักลด อาจตรวจพบเยื่อหุ้มมสมองอักเสบชนิด ไร้เชื้อร่วมด้วย
    - - การตรวจร่างกาย
        
        การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        การตรวจยืนยันด้วยการตรวจ confirmatory test เช่น Western Blot (WB) และ Immunofluorescent assay (IFA) ถ้าให้ผลบวกเป็นการแน่นอนว่าผู้ป่วยติดเชื้อเอดส์
        
        การตรวจคัดกรองโรคเอดส์คือการทดสอบที่เรียกว่า Enzyme–linked Immunosorbent assay (ELISA)
        
        มีไข้ ต่อมน้ำเหลืองโต น้ำหนักลด เป็นต้น
      - เช่น ร่วมเพศกับผู้ติดเชื้อใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน อาการทางคลินิก
- - - - คล้ายดอกกระหล่ำ
      - ตกขาวมีกลิ่นเหม็นและคัน
      - ก้อนสีชมพูนุ่ม ผิวขรุขระ มีสะเกด
      - หูดขึ้นรอบๆ ทวารหนัก และในทวารหนัก
      - การรักษา
        
        จี้ไฟฟ้า แสงเลเซอร์
        
        จี้ด้วย trichloroacetic acid
    - - ปัจจัยเสี่ยง ประวัติการสัมผัสผู้ติดเชื้อ อาการและอาการแสดงของการติดเชื้อ
    - - สังเกตเห็นรอยโรค ซึ่งเป็นติ่งเนื้อบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก รอบทวารหนัก ปากช่องคลอด ซึ่งสามารถช่วยประเมินสภาพได้ค่อนข้างแน่ชัด
    - - โดยทำ pap smear พบการเปลี่ยนแปลงที่เซลล์เป็น koilocytosis (halo cell)
- - - - Secondary syphilis
        
        ทั่วตัว ผ่ามือผ่าเท้า ไข้ ปวดตามข้อ ข้ออักเสบ ต่อมน้ำเหลืองโต ผมร่วง
      - Latent syphilis
        
        ไม่แสดงอาการ
      - Primary syphilis
        
        หลังรับเชื้อ 10-90 วัน แผลริมแข็ง มีตุ่มแดง
      - Tertiary or late syphilis :
        
        ทำลายอวัยวะภายในเช่น หัวใจ และหลอดเลือดสมอง ตาบอด
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        ทารกบวมน้ำ
        
        ทารกตาบอด
        
        ทารกในครรภ์โตช้า
        
        การคลอดก่อนกำหนด
        
        เสี่ยงต่อการแท้งหลังอายุครรภ์ 4 เดือน
        
        Congenital syphilis
        
        ระยะแรก
        
        ระยะหลัง
        
        พบอายุมากกว่า 2 ปี แก้วตาอักเสบ (interstitial keratitis) ฟันหน้ามีรอยแหว่งเว้า คล้ายจอบ (Hutchinson’s teeth) หูหนวก จมูกยุบ หน้าผากนูน กระดูกขาโค้งงอดผิดรูป
        
        พบตั้งแต่คลอดถึง 1 ปี น้ำหนักตัวน้อย ตับม้ามโต ต่อมน้ำเหลืองโต ผิวหนังฝ่า มือฝ่าเท้าพองและลอก น้ำมูกมาก เสียงแหลม “wimberger ’s sign” ปลายส่วนบนกระดูก tibia กร่อนทั้งสองข้าง
    - - FTA-ABS(Fluorescent Treponemal Antibody Absorption Test)
      - การตรวจ VDRL หรือ RPR
  - - - ระยะคลอด
        
        หลัก Universal precaution ป้องกันการติดเชื้อ โดยดูดเมือกออกจากปากและจมูกโดยเร็วเจาะเลือดจากสายสะดือทารก เพื่อส่งตรวจการติดเชื้อซิฟิลิส
      - ระยะหลังคลอด
        
        ระยะหลังคลอด สามารถให้นมได้ตามปกติ ล้างมือก่อนและหลังสัมผัสทารก แนะนำรับประทานยาและกลับมาตามนัดติดตามผลการรักษา ให้คำแนะนำการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
      - ระยะตั้งครรภ์
        
        :pencil2: แนะนำมาฝากครรภ์ตามนัดและติดตามผลการรักษาเมื่อครบ 6 และ 12 เดือน
        
        :pencil2: แนะนำรักษาความสะอาดและป้องกนัการแพร่กระจายเชื้อ
        
        :pencil2: หากมีการติดเชื้อดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        
        :pencil2: แนะนำพาสามีมาตรวจคัดกรอง
        
        :pencil2: ส่งคัดกรอง VDRL ครั้งแรกที่มาฝากครรภ์และตรวจซ้ำ เมื่ออายุครรภ์ 28-32 สัปดาห์ หรือ ห่างกันอย่างน้อย 3 เดือน
        
        :pencil2: ดูแลด้านจิตใจ
        
        :pencil2: อธิบายความสำคัญของการคัดกรองความเสี่ยงของโรคผลต่อทารกในครรภ์
    - - อาจลดอาการปวดโดยผสม 1% Lidocaine 0.5-1 ml
      - 1.การรักษาระยะต้น
        
        ให้ยา Benzathine penicillin G 2.4 mU IM ครั้งเดียว แบ่งฉีดที่สะโพก ข้างละ 1.2 mU
        
        อาจลดอาการปวดโดยผสม 1% Lidocaine 0.5-1 ml
      - ให้ยา Benzathine penicillin G 2.4 mU IM สัปดาห์ละครั้ง นาน 3 สัปดาห์ แบ่งฉีดที่สะโพก ข้างละ 1.2 mU