Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มี ปัญหาระบบทางเดินหายใจ, ระบบทางเดินหายใจ…
การพยาบาลเด็กที่มี
ปัญหาระบบทางเดินหายใจ
การหายใจ
อัตราการหายใจ
ไม่เกิน 2 เดือน
ไม่เกิน 60 ครั้ง/นาที
2-12 เดือน
ไม่เกิน 50 ครั้ง/นาที
1-5 ปี
ไม่เกิน 40 ครั้ง/นาที
เน้นดูO2 sat ร่วมด้วย 95-100 %
ลักษณะผิดปกติ
แสดงขาด O2
หายใจมีปีกจมูกบาน (nasal flaring)
หายใจลำบาก
ช่วยขยายทางเดินหายใจให้ได้อากาศเข้าไปได้เยอะขึ้น
ขณะหายใจเข้ามีการยุบลง (retraction)
หายใจเข้ามีการ ยุบตัว
costal retraction
subcostal retraction
sternal retraction
เสียงผิดปกติ
stridor sound
เสียงคราง
ตีบแคบของกล่องเสียง/หลอดลม
พบในกลุ่ม croup
crepitation sound
ขยี้ผม
ลมผ่านท่อมี น้ำ/เสมหะ
ปอดอักเสบ (pneumonia)
rhonchi sound
ตีบแคบจากเสมหะอุดตัน
เยื่อบุทางเดินหายใจบวม
wheezing
เสียงหวีด
โรคหอบหืด
เสมหะ
กลไกการสร้าง
กระบวนการสร้างสารมูก Mucous
การพัดโบกของขนกวัด Cilia พัดโบก
และกลไกการไอ Cough Reflex
ถูกกระตุ้นเสมหะจะขับออกมา
เกิดการติดเชื้อ
จะสร้าง mucous เยอะขึ้น เสมหะมาก
มีการทำลายเซลล์เยื่อบุหลอดลมและ Cilia
Cilia ลดลง
เสมหะไม่ถูกพัดโบกออก
ค้างอยู่มากขึ้น
อากาศเย็นCilia ไม่มีประสิทธิภาพ
การไอแบบมีประสิทธิภาพช่วยป้องกันได้
การดูแลเพิ่มน้ำ
ชุ่มชื้น เสมหะเหนียวน้องลง
ประเมินขาดน้ำจากสีปัสสาวะ,ปาก
Cilia โบกขับออกดีขึ้น
ลักษณะ
เหนียว มูกเป็นก้อน
ไม่เหนียว เหลวไม่ก้อน
หลอดลมอักเสบ( Bronchitis)
หลอดลมฝอยอักเสบ(Bronchiolitis)
สาเหตุ
Respiratory syncytial virus : RSV
เด็กไม่กินนมแม่พบสูง
กลไก
เชื้อไวรัส
ทำลายเนื้อเยื่อ
ของหลอดลมฝอยท าให้เกิดอาการ
อักเสบ บวม และมีการคั่งของเสมหะ
อุดตั้นเกิด Atelectasis
อาการ
ไข้ ไอ จาม เบื่ออาหาร
หายใจเร็ว ปีกจมูกบาน
ดูดนมได้น้อย
การรักษา
ตามอาการ ให้ยาลดไข้ ยาปฏิชีวนะ ยาต้านการอักเสบ(Corticosteroid ) ยาขยายหลอดลม
ดูแลให้ได้รับออกซฺเจน และน้ำให้เพียงพอ
ดูแลติดเชื้อ เสริมภูมิต้านทาน
ปอดบวม Pneumonia
สาเหตุ
สำลักสิ่งแปลกปลอม ติดเชื้อ ไวรัส แบคทีเรีย
อาการ
ไข้ ไอ หอบ ดื่มน้ำ ดูดนม ได้น้อย ซึม
เกณฑ์ที่องค์การอนามัยโลกใช้ตัดสิน Pneumonia
เด็กอายุ1-5 ปี มากกว่า 40 ครั้ง/นาที
เด็กอายุ2เดือนถึง 1 ปี มากกว่า 50 ครั้ง/นาที
เด็กเเรกเกิด หายใจมากกว่า 60 ครั้ง/นาที
การรักษา
ดูแลเรื่องไข้ Clear airway suction
ดูแลแก้ปัญหาพร่องออกซิเจน พ่นยาขยายหลอดลม
ดูแลให้ได้รับน้ำอย่างเพียงพอ เสมหะอ่อนตัว
การพยาบาล
นอนหัวสูง
ดูแลออกซิเจนให้เพียงพอ
ปัญกาทางเดิหายใจอุดกั้น
Suctionป้องกันปอดแฟบ
การทํา Postural drainage เคาะปอด
เด็กโตต้องสอนการไออย่างถูกวิธี กระตุ้นให้ดืมนามากๆ
หอบหืด Asthma
การอักเสบChronic airway inflammation
มีความไวต่อสิ่งกระตุ้น
พยาธิ
ทำให้หลอดลมหดเกร็งตัว(Brochospasm)
หลอดลมตีบแคบลง (Stenosis) เยื่อบุภายในหลอดลม บวมขึ้น
สร้างเมือกเหนียวจำนวนมาก (Hypersecretion)
การดูแลจึงต้องให้ผู้ป่วยได้รับยาขยายหลอดลม
เพื่อลด activity
ความรุนเเรง
เล็กน้อย
ไอ เสียงวิ๊ดเล่นซนกินได้
ปานกลาง
ตื่นกลางดึกบ่อย วิ่งซนไม่ค่อยได้ได้
รุนเเรง
นอนไม่หลับ เหนื่อย หอบ
สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงได้แก่
ควันบุหรี่
ตัวไรฝุ่น
หมอน ซักผ้าปูที่นอน ปลอกหมอน สัปดาห์ละ 1ครั้ง
ไม่นำสัตว์เลี้ยงเข้ามา
ออกกำลังกาย
อากาศเย็น ทำให้ไอ มีเสียงวี๊ด
การใช้ baby haler
ทำความสะอาดบ่อยๆ ด้วยน้ำยาล้างจาน ตากให้เเห้ง
หลังล้างทำความสะอาด
พ่นยาทิ้ง 1 ครั้ง
Croup
เป็นกลุ่มอาการอุดกลั้นทางเดิน
หายใจส่วนบนบริเวณกล่องเสียงและใต้ลงมา
อาการ
inspiratory stridor หายใจเข้ามีเสียงฮืด
Barking cough เสียงก้อง
ไข้ เจ็บคอ หายใจลำบาก Dyspnea
น้ำลายไหล(drooling)
เกิดขึ้นเร็ว
ไม่ตอบสนองพ่นยาทั่วไป
พ่นAdrenaline่ ใส่Endotracheal tube
ปัญกาการพยาบาล
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะพร่องออกซิเจนเนื่องจากมีการอุดกลั้นทางเดินหายใจ
Tonsilitis / Pharyngitis
สาเหตุ
แบคที่เรีย(Beta Hemolytic
streptococcus gr. A) /ไวรัส
อาการ
ไข้ ปวดหัว ไอ เจ็บคอ ตุ่มใสที่คอหอย/เพดาน
ยา Antibiotic ให้ครบ 10วัน
ป้องกันหัวใจรูห์มาติค
ป้องกันกรวยไตอักเสบเฉียบพลัน AGN
การผ่าตัดต่อมทอนซิล(tonsillectomy)
เป็นเรื้องรัง เป็นๆหายๆ
ส่งผลต่อคุณภาพชีวิต กลืน ไข้
อุดกั้นทางเดินส่วนบน
มะเร็งทอนซิล
การดูแลหลังผ่าตัด
นอนตะเเคงไปด้านใดด้านนึง
สังเกตการเปลี่ยนแปลง ภาวะเลือดออก
รู้สึกตัวดีให้นั่ง 1-2 hr.
กลับบ้านได้หลัง 24-48 hr.
มีฝาขาวหายเองภายใน 7-14วัน
มีไข้ บวม ดึง เสียงเปลี่ยน หาย 1 สัปดาห์
นอนศรีษะสูง ให้หายใจสะดวก
ปวด อมน้ำแข็ง ประคบเย็น
ไซนัสอักเสบ(Sinusitis)
สาเหตุ
แบคที่เรีย /ไวรัส /เชื้อรา
ติดเชื้อแล้วเกิดการบวมของเยื่อบุโพรงจมูก
ทำให้อุดตันช่องระบายโพรงอากาศ
สูดหรือ สั่ง มีแบททีเรียเข้าไปง่าย
ระยะ
Acute sinusitis
12 สัปดาห์
รุนเเรงกว่า
Chronic sinusitis
เกิน 12 สัปดาห์
การวินิจฉัย
X-ray paranasal sinus
ไม่ทำในเด็กเล็ก ต่ำกว่า 6 ปี อวัยวะเจริญไม่เต็มที่
CT scan ได้ผลดี
ส่องไฟผ่าน
การดูแล
ให้ยา antibiotic
ให้ยา บรรเทาอาการ แก้ไข้ แก้ปวด
ยาแก้แพ้ ให้ได้เฉพาะเป็นเรื้องรัง
ถ้าในเฉียบพลัน ทำให้จมูกแห้ง
ให้ยาSteroid ลดบวม
ล้างจมูก
ล้าง 2-3 ครั้ง
ขจัดคราบ ทำให้สะอาด
ล้างด้วย 0.9% NSS
การดูเเล
การสั่นสะเทือน (Vibration)
วางมือ เกร็งหัวไหล่ ทำมือเป็นถ้วย
Effective cough
ฝึกการไอ หายใจเข้าเต็มที่ช้าๆ กลั้น แล้วไอออกเเรงๆ
การเคาะปอด
ทำมือคุ้ม นิ้วเรียงชิด
ใช้เวลา 1 นาที และละท่า
Pt.ไอควรหยุด
เคาะตอนท้องว่างก่อนกิน หลังกิน 2hr. ป้องกันสำลัก อาเจียน
การพ่นยา
ประโยชน์
ขับเสมหะง่ายขึ้น
เพิ่มความชุ่มชื่นก่อนก๊าซเข้า
หนทางบริหารการหายใจ
เสมหะอ่อนตัว
ง่ายต่อการระบาย
ข้อปฏิบัติ
มือประคอง ให้อุณหภมิคงที่
ไม่ให้เด็กร้อง ได้ยาไม่เต็มที่
เคาะกระเปราะเป็นระยะ ไม่ให้ยาตกค้าง
ไม่เห็นละอองยาควรสำรวจเครื่องพ่น
เปิดออกซฺเจน 6-8 ลิตร/นาที
ประเภท
face mask
ให้ออกซิเจนปานกลาง
Nasal cannula
ต้องการออกซิเจนเข้มข้นไม่มาก เด็กเล็ก
Oxygen hood/Box
เปิดออกซิเจนไม่มากป้องกันการคั่งคาร์บอนไดออกไซค์
คำเเนะนำ
ให้ออกซิเจนหลักสำคัญ แก้ไขเส้นทางผ่านให้ไปเเลกเปลี่ยนได้
การให้ยา ตามอาการ
ตีบให้ยาขยาย
บวดให้ยาลดบวม
อับเสบให้ATB
ให้ออกซเจนให้เหมาะสมกับเด็ก
ระบบทางเดินหายใจ ต้องดูว่ามีการเกิดพยาธิสภาพที่ตำแหน่งไหน ถุงลมบริเวณไหน
นางสาวกัญญาภัค จีนเวียงคอย
รุ่น 36/1 เลขที่ 11 [ุ612001011]