Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบทางเดินหายใจ, อ้างอิง กัลยา ศรีมหันต์. (2563).…
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบทางเดินหายใจ
ระบบทางเดินหายใจ
ขบวนการแลกเปลียน gas เกิดทีถุงลมต้องส่งออซิเจนไปให้ถึง ให้เพียงพอ
อัตราการหายใจของเด็ก
ต่ำกว่า2 เดือน ไม่เกิน 60 ครัง/นาที
2-12 เดือน ไม่เกิน 50 ครัง/นาที
1-5 ปีไม่เกิน 40 ครัง/นาที
(O2 saturation) > 95-100 %
ศัพท์ที่เกียวข้อง
อัตราการหายใจเร็วกว่าปกติ (tachypnea)
หายใจมีเสียงดังคล้ายเสียงคราง(stridor)
หายใจช้ากว่าปกติ (bradypnea)
หายใจลําบาก (dypnea)
ปีกจมูกบาน (nasal flaring)
ทำให้หายใจลําบากต้องใช้กระดูกหน้าอก ช่องระหว่างซีโครง และใต้ซีโครง ช่วยในการหายใจเข้า
กลไกการสร้างเสมหะ
มี3กลไก
การพัดโบกของ Cilia
กลไกการไอ
กระบวนการสร้างมูก
ลักษณะเสมหะ
เหนียวข้น/เป็นก้อน ทำให้ผู้ป่วยไออกมามากเกิดขึ้นเมื่อติดเชื้อ
ไม่เหนียวข้น เป็นของเหลง สามารถไอออกมาได้
Bronchitis /Bronchiolitis
การอักเสบและการอุดตันของหลอดลม
Bronchitis คือมีเชื้อทำให้หลอดลลมอักเสบ ทำให้บวม มีเสมหะอุดกั้นเกิด Bronchiolitis ที่หลอดลมฝอย
การรักษาตามอาการ ให้ยาลดไข้ แก้อักเสบ ยาชยายหลอดลม
อาการ
ไอเป็นชุดๆ หายใจเร็ว ร้องกวน
หายใจปีกจมูกบาน กินนมน้อยลง/ไม่กินเลย
มีไข้/มีน้ำมูก/จาม
เสียงหายใจผิดปกติ
เกิดจากการทีลมเข้าไปในท่อทางเดินหายใจทีมีความผิดปกติ
rhonchi sound
เสียงที่เกิดจากการวนเข้าไปในระบบทางเดินหายใจ พบในภาวะภูมิแพ้
crepitation sound
เป็นเสียงแตกกระจายพบมากในภาวะปอดอักเสบ
stridor sound
เกิดจากการตีบของกล่องเสียง/หลอดลม คล้ายเสียงคราง พบมากในเด็ก croup
wheezing
เสียงความถี่สูง/เสียงหวีด พบในโรคหอบหืด
Croup
คือกลุ่มอาการอุดกลันทางเดินหายใจส่วนบนบรเิวณกล่องเสียง(larynx)และส่วนที่อยู่ใต้ลงมา
สาเหุ
มีการอักเสบ
การติดเชื้อ
อาการ
ไม่ตอบสนองกับการพ่นยาทั่วไป
มีน้ำลายไหล
หายใจเข้ามีเสียงฮืด
Tonsilitis
สาเหตุ ติดเชื้อไวรัส/แบคทีเรีย
อาการ
มีไข้/ปวดหัว
ไอ/เจ็บคอ
อาจมีตุ่มใสที่คอหอย/เพดานปาก
รักษาโดยการผ่าตัด
ข้อบ่งชี้
เป็น tonsilitis เรื้องรัง /มีแนวโน้มเป็นมะเร็งต่อมทอนซิน
การดูแลหลังผ่าตัด
ดูการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิดโยเฉพาะชีพจรเพื่อเฝ้าระวังภาวะเลือดออก
เมื่อเด็กมีสติจัดให้นั่ง1-2ชม. เพื่อการหายใจที่สะดวก ทานอาหารเหลว
ให้นอนตะแคงกว่าเด็กจะรู้สึกตัวเพื่อสะดวกต่อการขับเสมหะ
Sinusitis
Acute
ให้ยา antibiotic เพื่อลดอาการปวด บวม
เป็นไม่เกิน12อาทิตย์
Chronic
ให้ยาแก้แพ้เพื่อลดการจามและน้ำมูก
เป็นนาน12อาทิตย์ขึ้นไป
สาเหตุ
การติดเชื้อ
อาการ
มีไข้สูง 39 องศา/ปวดหัว/เมื่อยตัว/ไอ/มีน้ำมูก
การล้างจมูก
ทำให้โพรงจมูกสะอาด ช่วยลดจำนวนเชื้อโรค ทำให้รับยาพ่นได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
ควรล้างวันละ2-3ครั้ง
การวินัจัย
CT scan ได้ผลดีที่สุด
X-ray paranasal sinus ทำในเด็ก6ปีขึ้นไปเพราะถ้าเด็กอายุน้อยไซนัสอาจยังโตไม่เต็มทำให้แปลผลผิดได้
Asthma
การอักเสบเรื้อรังของหลอดลม
ทำให้เกิด
หลอดมลตีบแคบและเยื่อบุบวม
สร้างเมือกมากขึ้นทำให้หลอดลมแคบจึงเกิดการหอบหืดขึ้น
หลอดลมหดเกร็ง
อาการ
มีเสียง Wheezing ตอนหายใจออก
ไอ/อาจมีอาเจียนร่วมด้วย
มีเสมหะ
ความรุนแรง
ขั้นปานกลาง
มักตื่นกลางคืนบ่อยๆ วิ่งเล่นไม่ค่อยได้
ขั้นรุนแรง
กระสับกระส่ายนอนไม่ได้/พูดและกินอาหารไม่ได้
ขั้นเล็กน้อย
เริ่มไอ/มีเสียงวี้ด ยังทำกิจกรรมได้ปกติ
การรักยาด้วยยาขยายหลอดลม
Relievers มีทั้งกินและพ่น
ventolin ยาพ่นจะมีประสิทธิภาพมากกว่า
Steroid ยาลดการบวมควรใช้สั้นๆ3-5วัน
ควรเลี่ยง
ซักเครื่องนอนทุกอาทิตย์
ไม่นำสัตว์เลี้ยงเข้าห้องนอน
ตุ๊กตามีขน
ออกกำลังกาย
ตัวไรฝุ่น
ควันบุหรี่
การระบายเสมหะ
การจัดท่านอน
การเคาะปอด
ใช้อุ้งมือ cupped hand เคาระส่วนที่จัดท่า
ใช้ผ้ารองตรงที่เคาะและไม่ควรเกิน1นาที
ถ้าเคาะแล้วผู้ป่วยไอเปลี่ยนเป็นการสั่นสะเทือนแทน
ควรเคาะก่อนอาหาร/หลังอาหารอย่างน้อย 2 ชม. ป้องกันการสำลัก
สอนไออย่างมีประสิทธิภาพ
ให้ผู้ป่วยหายใจเข้าลึกๆกลั้นไว้แล้วไอออกมาอย่างแรงและเร็ว
การสั่นสะเทือน
ใช้มือทั้ง2วางราบแล้วเกร็งต้นแขนกับหัวไหล่ตอนเข้าใจเข้า-ออก
ประโชนย์จากการพ่นยา
ทําให้เสมหะทีเหนียวอ่อนตัวลง ง่ายต่อการระบายออกจากปอด
ให้ความชุ่มชืนแก่อากาศหรือก๊าซทีหายใจเข้า
ช่วยเพิมประสิทธิภาพในการไอขับเสมหะได้ง่ายขึน
หลักการพ่นยาละออง Neubulizer
ไม่ควรให้เด็กร้องยาจะเข้าปอดได้น้อย
ใช้มือประคองกระเปาะพ่นยา
ใช้มือเคาะกระเปาะยาเพื่อไม่ให้ยาตกค้างในกระเปาะยา
ถ้าไม่เห็นละอองยาให้ตรวจสอบจ้อต่อว่าหลุดไหม
Pneumonia
อาการ
หอบ ดูน้ำและนมน้อยลง
สาเหตุ
สำลักสิ่งแปลกปลอม
ติดเชื้อ
ข้อบ่งชี้
แรกเกิดหายใจมากกว่า60 ครั้ง/นาที
2-12เดือน หายใจมากกว่า50ครั้ง/นาที
1-5ปี หายใจมากกว่า40ครั้ง/นาที
การพยาบาล
สอนการไออย่างถูกวืธี ให้ดื่มน้ำมากๆ
ถ้าเสมหะอยู่ลึกให้เคาะปอดแล้ว Suction
จัดท่านอนศีรษะสูง/นอนทับข้างที่เป็นปอดบวม
ดูแลให้ได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
การจัดท่านอนเพื่อช่วยระบายเสมหะ
ใช้หลัก gravity ทำให้เสมหะจากหลอกลมเล็กเข้าสู่หลอดลมใหญ่และขับออกโดยให้ผู้ป่วยไอ
เสมหะอยู่ด้านหลังให้นอนคล่ำ
อยู่ที่ปอดด้านไหนก็ให้ตะแคงทับข้างนั้น
เสมหะอยู่ด้านหน้าให้นอนหงาบ
อยู่ข้างบนให้นอนหัวสูง
อ้างอิง
กัลยา ศรีมหันต์. (2563). เอกสารประกอบการสอน; บทที่8การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบทางเดินหายใจ. [ออนไลน์]. เข้าสืบค้นเมื่อ 7มิถุนายน 2563. เข้าถึงได้จาก;
https://drive.google.com/file/d/1QvXr-g1xeXUqGM8SwOFVn69eDMqnIu8-/view
สมาคมโรคระบบหายใจและเวชบำ บัดวิกฤตในเด็ก.(2562) แนวทางการดูแลรักษาโรคติดเชื้อเฉียบพลันระบบหายใจในเด็กพ.ศ. 2562. พิมพ์ครั้งที่1. กรุงเทพ; บริษัท บียอนด์เอ็นเทอร์ไพรซ์ จำกัด
สิรินาถ เรืองเผ่าพันธุ์. การดูแลภาวะพร่องออกซิเจน ในเด็ก. [ออนไลน์]. เข้าสืบค้นเมื่อ 7มิถุนายน 2563. เข้าถึงได้จาก;
http://acmrrama.com/download/pdffile/Burn/Hypoxia.pdf
หนึ่งฤทัย แรงน้อย. (2555). การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหา ของระบบทางเดินหายใจ. [ออนไลน์]. เข้าสืบค้นเมื่อ 7มิถุนายน 2563. เข้าถึงได้จาก;
https://www.slideshare.net/doodeewa/ss-15666292
นางสาวอ้อย ตาลเสาร์ 36/2 เลขที่ 62 (612001143)