Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หลักการป้องกันและควบคุมโรค - Coggle Diagram
หลักการป้องกันและควบคุมโรค
ความรู้พื้นฐาน
แนวคิด
หลักธรรมชาติ
1.การป้องกันขั้นก่อนปฐมภูมิ
เป็นการป้องกันก่อนที่ผู้ป่วยจะเกิดโรคแนวทางการป้องกันจึงมุ่งเน้นไปที่การกำจัดจุดตั้งต้นที่เป็นสาเหตุของการเกิดโรค
2.การป้องกันขั้นปฐมภูมิ
เป็นการป้องกันในระยะที่โรคยังมิได้เกิดขึ้นในร่างกาย เน้นการป้องกันมิให้คนสัมผัสกับสาเหตุการเกิดโรค มีมาตรการสำคัญ ส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันเฉพาะโรค
3.การป้องกันขั้นทุติยภูมิ
เป็นการป้องกันเมื่อโรคได้เกิดขึ้นแล้วเพื่อลดความรุนปรงของโรคและป้องกันการแพร่กระจายของโรค
การตรวจคัดกรอง
วินิจฉัยผู้ป่วยรวดเร็ว
4.การป้องกันขั้นตติยภูมิ
เป็นการป้องกันในระยะที่โรคดำเนินไปมากหรือมีความพิการ เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนและลดความพิการของโรค
เวลาการเกิดโรค
การป้องกันระยะโรคเกิดและระยะโรคระบาด
ระงับกระบวนการดำเนินโรคและระงับยับยั้งการแพร่กระจาย
การวินิจฉัยโรคอย่างถูกต้องและรวดเร็ว
ค้นหาสาเหตุและปัจจัยที่ทำให้เกิดโรค
รักษาผู้ป่วยให้หายอย่างรวดเร็ว
ระงับการถ่ายทอดเชื้อ
การป้องกันระยะหลังเกิดโรค
ป้องกันความพิการและฟื้นฟูสภาพผู้ป่วยพิการ
การป้องกันโรคล่วงหน้า
เพื่อให้มีความต้านทานต่อสาเหตุของโรค
เพื่อลดพฤกรรมเสี่ยงของคนต่อโรค
เพื่อป้องกันมิให้คนมีโอกาสสัมผัสต่อสาเหตุของโรค
เพื่อปรับปรุงสิ่งแวดล้อมมิให้เอื้ออำนวยต่อสาเหตุของโรค
ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรค
หลักระบาดวิทยาการเกิดโรคในชุมชนจากการเสียสมดุลระหว่างปัจจัยสำคัญ 3 ประการ คน สิ่งที่ก่อให้เกิดโรค สิ่งแวดล้อม
แนวทางการป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อและโรคไร้เชื้อ
2.ลดพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคของคนในชุมชน ไม่สูบบุหรี่ ไม่ดื่มสุรา ลดบริโภคอาหารเค็ม หวานจนเกินไป
3.กำจัดสิ่งที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดโรค ทำลายเชื้อโรคที่ออกจากผู้ป่วยทำลายรังโรค
1.ส่งเสริมและสนับสนุนให้คนในชุมชยมีความต้านทานโรค อาหาร พักผ่อน สร้างภูมิคุ้มกัน
4.ควบคุมสิ่งแวดล้อมมิให้เอื้อต่อการเกิดโรค ควบคุมแมลงและพาหะนำโรค
การกำหนดมาตรการ
การแพร่กระจายโรค
เกิดขึ้นโดยเชื้อโรคออกจากแหล่งหนึ่งแล้วมีพาหะนำไปสู่บุคคลอื่น
โรคนั้นอาจจะหายหมดไปหากสามารถตัดการแพร่กระจายเชื้อของโรคได้
กลุ่มบุคคลที่ไวต่อการรับ
โรคติดเชื้อ
อายุ โภชนาการ ภูมิคุ้มกันของร่างกาย
โรคไร้เชื้อ
พฤติกรรมเสี่ยง
สิ่งที่ทำให้เกิดโรค
โรคติดเชื้อ
ปริมาณเชื้อก่อโรค
ช่องทางเข้าสู่ร่างกาย
ความรุนแรงของเชื้อก่อโรค
แหล่งรังโรค
ความสามารถในของเชื้อจุลินทรีย์ในการก่อโรค
โรคไร้เชื้อ
ไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด เรียกว่าปัจจัยเสี่ยง
มาตรการป้องกันและควบคุมโรค
ลดจำนวนประชากรทีไวต่อการรับโรค
ยับยั้งการแพร่กระจายของโรค
กำจัดแหล่งรังโรคในชุมชน
ประเภท
มาตรการหลักหรือมาตรการเฉพาะโรค
ป้องกัน ควบคุมเฉพาะโรค
ลดจำนวนบุคคล
คำนึงถึงความเป็นไปได้ทางวิชาการ
มาตราการรองหรือมาตราการสนับสนุน
สนับสนุนมาตรการหลักให้สามารถดำเนินการได้ผลดีและมีประสิทธิภาพ
แนวทางการดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรค
โรคไร้เชื้อ
การป้องกันระยะมีโรคเกิด
วินิจฉัยโรค
รักษาตั้งแต่เริ่มมีอาการ
ค้นหาผู้ป่วยให้พบในระยะเริ่มป่วย
การป้องกันหลังการเกิดโรค
กำจัดความพิการ ใช้ยา ผ่าตัดใช้อวัยวะเทียม
ฟื้นฟูสภาพ กายภาพบำบัด กิจกรรมบำบัด
การป้องกันโรคล่วงหน้า
ป้องกันโรคทั่วไป
เฝ้าระวังโรคทางวิทยาการระบาด
กำหนดนโยบายของรัฐ
ปัจจัยโรคไร้เชื้อ
สนับสนุนของชุมชน สังคม
สนับสนุนด้านบริหาร
สนับสนุนทางนโยบาย
สนับสนุนด้านทรัพยากร
โรคติดเชื้อ
การป้องกันระยะมีโรคเกิด
เป็นขั้นทุติยภูมิ ระงับกระบวนการดำเนินของโรค
ป้องกันการแพร่เชื้อ
เพิ่มความต้านทาน
วินิจฉัยโรคและให้การรักษาได้ทันที
ใช้กฎหมายสาธารณสุข
ค้นหาผู้ป่วยให้ได้ในระยะเริ่มแรก
การป้องกันหลังการเกิดโรค
การป้องกันขั้นตติยภูมิ ป้องกันการเกิดความพิการ ไร้สรรถภาพ บำบัด
ป้องกันในระยะที่มีความพิการ ละภาวะแทรกซ้อนและผลเสียที่จะตามมาภายหลัง
การป้องกันโรคล่วงหน้า
การป้องกันโรคแบบเฉพาะอย่าง ให้ภูมิคุ้มกันโรคให้กับร่างกาย
การเฝ้าระวังโรคทางระบายวิทยา ก่อนที่จะเกิดโรค
การป้องกันโรคทั่วไป เช่นให้สุจศึกษา พักผ่อน