Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

6.1 การคลอดยาก, น.ส. จิราพร ผันสืบ รหัสนักศึกษา602701009…

- - - - มีความผิดปกติของมดลูก
      - กระเพาะปัสสาวะและอุจจาระเต็ม
      - มดลูกมีการขยายมากกว่าปกติ
      - ผู้คลอดที่ผ่านการคลอดมาหลายครั้ง
      - ได้รับยาระงับความรู้สึกมากเกินไป
    - - ต่อผู้คลอด
        
        เสียชีวิต
        
        อ่อนเพลีย หมดแรง
      - ต่อทารก
        
        ทารกได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
        
        ติดเชื้อ
    - - แรงดันในมดลูก น้อยกว่า 25 มิลลิเมตรปรอทหรือ
        มีการหดรัดตัวน้อยกว่า 2 ครั้งใน 10 นาที
    - - ให้ยาระงับปวดในขนาดที่เหมาะสม
      - ประเมินและตรวจว่าไม่มีการผิดสัดส่วนระหว่างขนาดและช่องเชิงกราน
      - ตรวจดูถ้ากระเพาะปัสสาวะเต็มให้สวนออก
      - ให้กำลังใจเพื่อคลายความกลัวและวิตกกังวล
      - ให้สารน้ำที่เพียงพอ
      - ถ้าน้ำคร่ำยังไม่แตกหรือรั่วควรเจาะถุงน้ำคร่ำ
  - - - ความอ่อนเพลีย
      - เหนื่อยล้าจากการได้รับสารน้ำและสารอาหารไม่เพียงพอ
      - ได้รับยาแก้ปวดในปริมาณมาก
    - - ต่อผู้คลอด
        
        เกิดอันตรายจากการทำสูติศาสตร์หัตถการ
      - ต่อทารก
        
        ทารกขาดออกซิเจน
    - - ใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยคลอด เช่น คลอดด้วนคีม เครื่องดูดสุญญากาศ ผ่าคลอด
      - สอนวิธีการเบ่งที่ถูกวิธี
      - การเลือกใช้ชนิดของยาชาและเวลาที่จะใช้อย่างเหมาะสม
  - - - มีแรงดันในมดลูก มากกว่า 50 มิลลิเมตรปรอทหรือช่วงของการหดรัดตัวแต่ละครั้งน้อยกว่า 2 นาที
    - - ส่วนนำทารกผิดปกติ
      - ได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกไม่ถูกวิธี
      - ขนาดทารกและช่องคลอดไม่ได้สัดส่วน
    - - ต่อผู้คลอด
        
        มดลูกแตกทำให้เสียเลือดมาก
        
        การตกเลือดหลังคลอด
        
        เกิดการติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำ
        
        เจ็บปวดมาก
        
        ร่างกายอ่อนเพลีย เกิดภาวะขาดน้ำ
      - ต่อทารก
        
        เกิดการติดเชื้อ
        
        ศีรษะทารกถูกกดนานอาจมีเลือดออกที่เยื่อบุกะโหลกศรีษะ
        
        เกิดภาวะขาดออกซิเจน
    - - ให้ยานอนหลับและยาระงับปวดที่มีความแรงพอ เช่น morphine หรือ meperidine
      - ถ้ามีภาวะfetal distressต้องรีบผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
- - - - เชิงกรานแคบที่ช่องกลาง
      - เชิงกรานแคบที่ช่องออก
      - เชิงกรานแคบที่ช่องเข้า
    - - โรคกระดูก
      - กระดูกเชิงกรานแตกหรือร้าว
      - ฮอร์โมนเพศหญิงไม่สมบูรณ์
      - เชิงกรานเจริญไม่เต็มที่
      - การเจริญเติบโตผิดปกติ
    - - ต่อผู้คลอด
        
        มดลูกแตก
        
        ถุงน้ำทูนหัวแตกก่อนเวลา
        
        เกิดการคลอดยาวนาน
      - ต่อทารก
        
        เกิดอันตรายกับศีรษะทารกและระบบประสาทส่วนกลาง
        
        เกิดการติดเชื้อ
        
        เลือดออกในกะโหลกศีรษะ
        
        กะโหลกศีรษะทารกผิดรูปหรือแตกหักจากการถูกกด
        
        สายสะดือย้อยได้ง่าย
    - - ไม่ควรให้ Oxytocin
      - ถ้าการแคบไม่มากนักให้ช่วยคลอดด้วยเครื่องสุญญากาศ
      - ให้ยาระงับความรู้สึกควรให้ในเวลาที่เหมาะสม
      - ผ่าตัดเอาเด็กออกทางหน้าท้อง
  - - - เยื่อกั้นในช่องคลอด
      - เนื้องอก
      - ช่องคลอดตีบ
    - - ปากมดลูกแข็ง
      - มะเร็งปากมดลูก
      - ปากมดลูกตีบ
    - - การแข็งตึงของฝีเย็บ
      - การอักเสบหรือเนื้องอก
      - ปากช่องคลอดตีบ
    - - มดลูกคว่ำหลัง
      - มดลูกหย่อนขณะตั้งครรภ์
      - มดลูกคว่ำหน้า
      - เนื้องอกมดลูก
    - - เนื้องอกรังไข่
  - - - ศีรษะทารกและช่องเชิงกรานไม่ได้สัดส่วนกัน
    - - การคลอดติดขัด มดลูกมีลักษณะใกล้แตก ถ้าไม่ได้รับการรักษามดลูกแตกได้ ทำให้ผู้คลอดและทารกเสียชีวิต
      - คลอดยาวนานทำให้ผู้คลอดอ่อนเพลียเกิดภาวะขาดน้ำ
      - น้ำทูนหัวแตกก่อนเวลาทำให้ทารกติดเชื้อ สายสะดือย้อย
    - - ทดลองคลอด
      - ผ่าเอาทารกออกทางหน้าท้อง
    - - ทารกอยู่ในท่าผิดปกติ
      - เคยผ่าตัดที่มดลูก
      - มีโรคร่วมกับการตั้งครรภ์ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ
      - ผู้คลอดครรภ์แรกและอายุมาก
      - เชิงกรานแคบกว่าปกติ
      - มีประวัติมีบุตรยาก คลอดยาก
- - - - แฝดที่มีส่วนติดกันที่ส่วนบนหรือส่วนล่างของร่างกาย
      - แฝดติดกันที่ส่วนของลำตัว
      - การแยกของทารกส่วนของครึ่งบนหรือครึ่งล่างของร่างกายไม่เป็นไปอย่างสมบูรณ์
    - - กระเพาะปัสสาวะโป่งมาก
      - เนื้องอกขนาดใหญ่ของไตหรือตับ
      - ท้องมานน้ำ
      - ทารกบวมน้ำ
    - - ปัจจัยส่งเสริม
        
        มารดาอ้วน
        
        มารดาที่น้ำหนักเพิ่มมากในขณะตั้งครรภ์
        
        มารดาที่เป็นเบาหวาน
        
        ครรภ์เกินกำหนด
        
        บิดามารดาตัวโต
    - - การพยาบาล
        
        ทำMcRoberts maneuver โดยให้ผู้คลอดงอสะโพกทั้งสองข้างอย่างมากในท่านอนหงายเพื่อให้ต้นขาสองข้างชิดติดกับบริเวณหน้าท้อง
        
        All- fours หรือ Gaskin maneuver โดยให้ผู้คลอดพลิกตัวจากท่าขบนิ่วเป็นท่าคลานสี่ขา
        
        Suprapubic pressure
        
        Mazzanti maneuver โดยให้ใช้มือกดไปตรงๆบริเวณเหนือ หัวหน่าว
        
        Rubin maneuver โดยให้ใช้มือกดโยกทางด้านข้างบริเวณ เหนือหัวหน่าวที่คิดว่าเป็นด้านหลังของไหล่ทารก
        
        Squatting โดยให้ผู้คลอดอยู่ในท่านั่งยองๆ
        
        ใช้ลูกยางแดงดูดมูกในจมูกและปากทารกให้หมด
        
        Rotational maneuver
        
        Woods screw คือ การใช้มือใส่ไปทางด้านหลังของไหล่หลังทารกแล้วหมุนไหล่ไป 180องศา
        
        Rubin maneuver คือ การสอดมือเข้าไปในช่องคลอดคลำไปทางด้านหลังของไหล่หน้าแล้วดันให้เกิด adduction ของไหล่ไปทางหน้าอก
        
        ตัดหรือขยายแผลฝีเย็บให้กว้างขึ้นในกรณีที่ฝีเย็บแน่นมาก
        
        . Posterior arm extraction วิธีนี้ควรจะให้การดมยาสลบในมารดาและใช้ยาคลายมดลูก ร่วมด้วยเพื่อให้มดลูกคลายตัว
        
        ให้ผู้คลอดหยุดเบ่ง ห้ามกดบริเวณยอดมดลูก และให้สวนปัสสาวะ
        
        Clavicular fracture
        
        ใช้มือดันบริเวณกลางของกระดูกไหปลาร้าของไหล่หน้าไปในทิศทางขึ้นด้านบนไปชนกับกระดูกหัวหน่าว
        
        ใช้กรรไกรตัดกระดูกไหปลาร้า ซึ่งวิธีนี้ใช้ในกรณีที่ทารกเสียชีวิตแล้วเท่านั้น
        
        Call for help เรียกขอความช่วยเหลือจากสูติแพทย์ กุมารแพทย์ วิสัญญีแพทย์ พยาบาล ตลอดจนเจ้าหน้าที่อื่นๆ
  - - - ท่าท้ายทอยเฉียงหลัง
        
        สาเหตุ
        
        ศีรษะทารกอยู่ในทรงเงย
        
        ผนังหน้าท้องผู้คลอดหย่อน
        
        เชิงกรานรูปหัวใจหรือรูปไข่ตั้งทำให้ทารกหมุนศีรษะไม่ได้
        
        ศีรษะทารกไม่กระชับกับพื้นเชิงกราน
        
        มดลูกหดรัดตัวไม่ดีหรือแรงเบ่งน้อย
        
        ศีรษะทารกหมุนในช่องเชิงกราน
        
        ท้ายทอยหมุนไปข้างหน้า 45 องศา
        
        ท้ายทอยหมุนไปข้างหลัง 45 องศา
        
        ท้ายทอยหมุนไปข้างหน้า 135 องศา
        
        กรณีไม่สามารถหมุนได้ แพทย์ช่วยดังนี้
        
        ใช้เครื่องดูดสุญญากาศช่วยคลอด
        
        ใช้คีมคีลแลนด์
        
        ใช้มือหมุนศีรษะทารก
        
        ผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
      - ท่าท้ายทอยคงอยู่หลัง
        
        สาเหตุ
        
        เชิงกรานรูปหัวใจและรูปไข่ตั้ง
        
        ศีรษะทารกเล็กหรือใหญ่กว่าปกติ
        
        พื้นที่เชิงกรานหย่อนผิดปกติ
        
        มีสิ่งกีดขวางการหมุนของท้ายทอยไปข้างหน้า
        
        การดำเนินการคลอด
        
        ศีรษะทารกอยู่ในทรงคว่ำเต็มที่
        
        ศีรษะทารกอยู่ในทรงเงยเล็กน้อย
      - ท่าท้ายทอยคงอยู่ข้าง
        
        สาเหตุ
        
        การหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี
        
        เส้นผ่าศูนย์กลางขวางแคบกว่าปกติ
        
        การดำเนินการคลอด
        
        ส่วนใหญ่มักช่วยคลอดโดยใช้คีมหรือเครื่องดูดสุญญากาศ
      - ผลกระทบต่อผู้คลอดและทารก
        
        ผนังช่องคลอดด้านหลังและฝีเย็บมีการขยายและฉีกขาดมาก
        
        ปากมดลูกบวมช้ำและอาจฉีดขาดได้
        
        ผู้คลอดมีลมเบ่งเกิดขึ้นในระยะที่ปากมดลูกเปิดน้อย
        
        ทารกมีโอกาสขาดออกซิเจนจากการคลอดยาวนาน
        
        ผู้คลอดมีอาการปวดบริเวณหลังและเอว
      - การรักษา
        
        ให้สารละลายเด็กซโทรส 10% เพื่อป้องกันการขาดน้ำ
        
        ให้ยาลดอาการเจ็บครรภ์ และยาระงับประสาท
        
        ถ้าไม่พบเหตุอันตรายให้เฝ้าดูการเจ็บครรภ์คลอดอย่างใกล้ชิด
        
        ปากมดลูกเปิดช้าต้องให้ออกซิโทซินหยดเข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        ถ้าคลอดทางช่องคลอดไม่ได้ ให้ผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
        
        ถ้าสามารถคลอดทางช่องคลอดได้ ให้ทำดังนี้
        
        ใช้คีมช่วยคลอดในท่า posterior position
        
        ใช้คีมช่วยหมุนเป็นท่า occiput anteriorแล้วทำคลอด
        
        รอให้คลอดเองทางช่องคลอด ตามธรรมชาติ
        
        ใช้มือช่วยหมุน เป็นท่าocciput anteriorแล้วใช้คีมช่วยคลอด
        
        ติดตามความก้าวหน้าของการคลอด
    - - ท่าหน้าผาก
        
        สาเหตุ
        
        รกเกาะต่ำ
        
        สายสะดือพันคอทารก
        
        มีเนื้องอกของมดลูกส่วนล่าง
        
        มีความผิดปกติของทารก
        
        เชิงกรานผู้คลอดเล็กกว่าขนาดศีรษะทารก
        
        การดำเนิดการคลอด
        
        ไม่สามารถคลอดได้เอง
        
        ผลกระทบต่อผู้คลอดและทารก
        
        เกิดการคลอดติดขัด
        
        ถ้าช่วยเหลือไม่ทัน มดลูกอาจแตกได้
        
        ถ้าช่วยเหลือช้าเกินไป ทารกอาจเสียชีวิตในครรภ์
        
        การักษา
        
        ถ้าทารกมีขนาดปกติหรือขนาดใหญ่กว่าปกติให้ผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
        
        ถ้าศีรษะทารกเล็กและเชิงกรานใหญ่ ทดลองปรับศีรษะทารกโดย
        
        ถ้าหน้าผากอยู่ด้านหน้า ดันศีรษะให้แหงนมากขึ้น
        
        ถ้าศีรษะทารกลงไปต่ำมากและติดแน่น ต้องรีบผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
        
        ถ้าหน้าผากอยู่ทางด้านหลัง ให้กดศีรษะให้ก้มมากขึ้น
      - ท่าหน้า
        
        สาเหตุ
        
        หญิงที่เคยคลอดบุตรหลายครั้งและมีการหย่อนยานของผนังหน้าท้อง
        
        สายสะดือพันรอบคอทารกหลายรอบ
        
        ทารกตัวใหญ่
        
        ทารกไม่มีกะโหลก
        
        กระดูกเชิงกรานแคบ
        
        แกนของมดลูกผิดปกติ
        
        การดำเนิดการคลอด
        
        การหมุนภายใน
        
        การเคลื่อนต่ำของส่วนนำ
        
        การเคลื่อนต่ำเกิดเหมือนในท่าศีรษะ
        
        คางจะหมุนกลับไปอยู่ในแนวเดิม 45องศา
      - ผลกระทบ
        
        ต่อผู้คลอด
        
        ฝีเย็บจะขาดมากกว่าปกติ
        
        การหมุนภายในจะช้ากว่าปกติ ถ้าหากคางหมุนไปอยู่ทางด้านหลังจนใบหน้าของทารกมาติดแน่นอยู่ในช่องเชิงกราน ซึ่งจะทำให้ไม่สามารถคลอดทางช่องคลอด
        
        การหดรัดตัวของมดลูก จะไม่ดีทำให้ปากมดลูกเปิดช้า
        
        ต่อทารก
        
        สายสะดือพลัดต่ำ
        
        ทารกที่คลอดในท่าหน้า ใบหน้าจะบวมช้า โดยเฉพาะบริเวณปาก
      - การรักษา
        
        ถ้าไม่มี CPD มดลูกหดรัดตัวดี คางหมุนไปทางด้านหน้า และความก้าวหน้าของการคลอดดีสามารถให้คลอดทางช่องคลอดได้
        
        ถ้าพบเป็นท่าคางหมุนไปทางด้านหลัง และอัดแน่นที่ผนังด้านหลังบริเวณ sacrum แสดงถึงภาวะCPD ควรผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
    - - ท่าก้น
      - ท่าขวาง
      - สาเหตุ
        
        รกเกาะต่ำ
        
        มดลูกผิดปกติ
        
        คลอดก่อนกำหนด
        
        เชิงกรานแคบ
        
        พบในผู้คลอดครรภ์หลังได้บ่อย เนื่องจากกล้ามเนื้อหน้าท้องและกล้ามเนื้อมดลูกหย่อน
      - การดำเนินการคลอด
        
        ในทารกที่ครบกำหนดคลอดและอยู่ในท่าขวางจะไม่สามารถคลอดเองทางช่องคลอดได้
      - ผลกระทบ
        
        ต่อผู้คลอด
        
        ติดเชื้อ
        
        มดลูกแตก
        
        ต่อทารก
        
        ทารกตายในครรภ์
      - การรักษา
        
        ในระยะคลอด ถ้าถุงน้ำยังไม่แตกอาจหมุนกลับทารกให้อยู่ในท่าศีรษะแล้วเจาะถุงน้ำคร่ำ
        
        ในรายที่ผู้คลอดไม่ได้รับการดูแลมาก่อน ปล่อยจนทารกลงมาอัดแน่นในช่องเชิงต้องรีบช่วยชีวิตผู้คลอดป้องกันมดลูกแตก โดยการผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
        
        ในระยะตั้งครรภ์ถ้าตรวจพบท่าขวาง เมื่ออายุครรภ์
        32-36 สัปดาห์ แพทย์จะทำการหมุนกลับท่าทารกภายนอกถ้าพบว่ามีสิ่งขัดขวางการคลอดจะผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง