Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด - Coggle…
การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด
อักเสบเป็นหนองในอุ้งเชิงกราน (Parametritis)
กิจกรรมการพยาบาล
-ให้คำแนะนำสุขวิทยาส่วนบุคคล
-ทำการคลอดอย่างถูกวิธี
-ให้ ATB
-ระบายออก
-ลดสาเหตุที่ทำให้เกิด
-ดูแลอาการไม่สบายต่างๆ
-ป้องกันการเเพร่เชื้อ
-เตรียมอุปกรณ์ อาจเกิด ภาวะ shock
สาเหตุ 3 ประการ คือ
-ติดเชื้อจากการฉีกขาดของปากมดลูก หรือแผลบริเวณมดลูกจากC/S -การฉีกขาดของปากมดลูกแผ่เข้าไปถึง Connective tissue
-เป็นผลตามมาของ Pelvic thrombopheibitis จากการอักเสบ
อาการ
ไข้สูงลอย หรือขึ้นๆลงๆ T 38.9 – 39.4 องศาเซลเซียส
เบื่ออาหาร อาเจียน บางครั้งถ่ายเหลว
หนาวสั่น ชีพจรเบาเร็ว
ซีด
กดหน้าท้องไม่เจ็บถ้ามดลูกเข้าอู่แล้ว น้้าคาวปลาอาจไม่มากอาจเจ็บหน้าท้อง
อาจมี endotoxic shock
Cross of death เป็นสัญญาณอันตราย T ต่ำกว่า 36 องศาเซลเซียส ชีพจรเร็วมากกว่า 100 ครั้ง/นาที
เต้านมอักเสบ (Mastitis)
สาเหตุ
• หัวนมแตก ถลอกหรือมีรอยแตก ซึ่งส่วนมากจะเกิดจากการที่ทารกดูดนมนานเกินไป หรือดูดไม่ถูกวิธี
• การบีบนวดเต้านมมากๆ เช่น ในรายที่นมคัด
• เต้านมคัดมาก ท่อน้้านมอุดตัน ท้าให้น้้านมไหลออกมาไม่ได้
• การดูดนมของทารกที่มีเชื้อในจมูก และคอ โดยเชื้อเข้าสู่ท่อนมโดยตรง
อาการ
-ไข้สูง 38.5-40 c ชีพจรเร็ว อาการหนาวสั่น ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย -เจ็บปวดบริเวณเต้านม
ผิวหนังบริเวณเต้านมมีลักษณะ แดง ตึง แข็ง เจ็บ ปวด (Inflammation) ผิวหนังจะนุ่ม เป็นมัน
ต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้อาจโต และเจ็บ
กิจกรรมการพยาบาล
• รักษาความสะอาดของเต้านม มือ เสื้อผ้า ทำความสะอาดเต้านมก่อนและหลังให้นมทารก
• ถ้ามีหัวนมแตกต้องรีบแก้ไขไม่ปล่อยทิ้งไว้
• ให้ยาปฏิชีวนะ พวก Penicillin ควรให้อย่างน้อย 10 วัน
• ประคบด้วยน้ำแข็งถ้าปวดมาก เพื่อบรรเทาอาการปวด
• ให้ยาแก้ปวดใส่ยกทรงพยุงไว้
• ถ้ามีหนองเกิดขึ้น จะต้องทำ I / D เพื่อเอาหนองออก
• ให้นมบุตรได้ตามปกติ แต่มักจะมีปัญหาลูกไม่ค่อยดูดนมข้างที่มีการอักเสบ เนื่องจากเต้านมจะคัดและแข็งทำให้ดูดยากกว่าปกติ
• ควรประคบอุ่นบริเวณเต้านมก่อนให้นม และแนะนำให้ดูดข้างที่ปกติก่อน เมื่อน้ำนมไหลดีแล้ว จึงค่อยให้ดูดนมข้างทีอักเสบ
• หากน้ำนมยังค้างอยู่ให้บีบออกจนเกลี้ยงเต้า
การบวมเลือดหรือก้อนเลือดคั่ง
(hematoma)
อาการ
• เจ็บปวดบริเวณฝีเย็บหรือทวารหนักมากหลังคลอด
• ถ้าเกิดการบวมเลือดบริเวณอื่นๆมารดาก็มีอาการปวดบริเวณนั้น
ตามแรงกดของก้อนเลือด
• หากก้อนเลือดมีขนาดใหญ่ก็จะท้าให้มารดาเกิดภาวะตกเลือดตามมาได้ โดยอาการตกเลือดอาจไม่สัมพันธ์กับจ้านวนเลือดที่ออกทางช่องคลอด
สาเหตุ
• เกิดจากการบาดเจ็บจากการคลอดในรายที่คลอดเองหรือทำสูติศาสตร์หัตถการ
• การเย็บซ่อมแซมแผลฝีเย็บหรือแผลฉีกขาดที่ฝีเย็บไม่ดี
• การบีบคลึงมดลูกรุนแรง ท้าให้เลือดคั่งใต้เยื่อบุช่องท้องและใน broad ligament
กิจกรรมการพยาบาล
ป้องกันการบวมเลือดโดยวางกระเป๋าน้้าแข็งที่ฝีเย็บในชั่วโมงแรกหลังคลอด
พยาบาลต้องประเมินขนาดของก้อนเลือดตั้งแต่แรกเพื่อใช้เปรียบเทียบอาการ
ตามขนาดก้อนเลือด ประคบเย็น ผ่าตัดอระบายไว้
4.ให้การดูแลตามอาการ
ภาวะมดลูกไม่เข้าอู่ (Subinvolution)
กิจกรรมการพยาบาล
• ให้ยาปฏิบัติชีวนะเมื่อมีการติดเชื้อร่วมด้วย แนะน้าการดูแลรักษาและการปฏิบัติตัว
• ถ้าไม่มีการติดเชื้อร่วมแพทย์อาจให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก จึงต้องประเมินระดับยอดมดลูกทุกวัน
• กรณีที่เกิดจากมีรกค้าง แพทย์จะทำการขูดมดลูกเพื่อเอาเศษรกออก พยาบาลจึงต้องเตรียมมารดาส้าหรับการขูดมดลูก
• แนะนำให้พักผ่อน การรับประทานอาหาร การส่งเสริมให้น้ำคาวปลาไหลได้สะดวก
การรักษาความสะอาด
อาการ
• น้ำคาวปลาออกมากกว่าปกติ มีสีแดงตลอด มีกลิ่นเหม็น
• มดลูกนุ่มและใหญ่กว่าปกติ ระดับยอดมดลูกไม่ลดลง กดเจ็บหรือมีอาการปวดมดลูก
• มีไข้
• อาจเกิดการตกเลือดระยะหลัง (Late PPH)
สาเหตุ
• ภาวะที่ท้าให้มดลูกหดรัดตัวไม่ดี จากสาเหตุต่างๆ
• การผ่าตัดคลอด
• ทารกไม่ได้ดูดนมมารดา
• มีการติดเชื้อภายในมดลูก
• มดลูกคว่้าหน้าหรือคว่้าหลังมาก
ภาวะจิตแปรปรวนหลังคลอด
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
(Postpartum depression)
อาการ
• เป็นภาวะที่จิตใจหม่นหมอง หดหู่ ท้อแท้ หมดหวัง มองโลกในแง่ร้าย
• ความรุนแรงของภาวะนี้ เริ่มตั้งแต่ความเหนื่อยหน่าย รู้สึกหมดหวัง หมดอาลัยในชีวิต ต้องการหนีความล้าบากด้วยการฆ่าตัวตาย
• ภาวะซึมเศร้า จะมีความรู้สึกรุนแรงกว่าอารมณ์เศร้า จะแสดงให้เห็นว่าพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปจากเดิม
หลายๆวันหรือเป็นสัปดาห์หลังคลอด > 2 สัปดาห์
การพยาบาล
-ดูแลให้ได้รับการพักผ่อน
-ให้คนในครอบครัวช่วยเลี้ยงบุตร
-สร้างสัมพันธภาพ ให้กำลังใจ
-ดูแลความสุขสบายทั่วไป
-หากมีอาการรุนแรง ควรสังเกตดูแลอย่างใกล้ชิด
โรคจิตหลังคลอด
(Postpartum psychosis)
อาการ
จิตหลอน สำคัญตนผิด ไม่อยู่ในโลกแห่งความเป็นจริง
อยู่เฉยๆไม่ได้ มักมีHxเป็นก่อนตั้งครรภ์ /ครอบครัวเป็น
2-4 วันหลังคลอด
การพยาบาล
-ดูแลความสุขสบาย และสุขอนามัย
-ให้บุคคลในครอบครัวมีส่วนร่วม
-ส่งเสริมความสามารถในบทบาทมารดา
-สังเกตดูแลอย่างใกล้ชิด
-ดูแลให้รับยาตามแผนการรักษา
อารมณ์เศร้าหลังคลอด
(Postpartum blue)
ภายใน 3-4 วันหลังคลอด < 2 สัปดาห์
อาการ
อารมณ์แปรปรวน ซึมเศร้า อ่อนแรง กังวล สับสน ไม่ค่อยมีสมาธิ หายเองไม่ต้องพึ่งยา
การพยาบาล
สิ่งสำคัญ คือ การประคับประคองทางร่างกายและจิตใจ ให้สามารถปรับตัวได้อย่างรวดเร็ว การให้ข้อมูล การให้สมาชิกมีส่วนร่วม จะช่วยให้มารดาหายเครียดได้
