Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สายสะดือย้อย Prolapsed of the umbilical cord - Coggle Diagram
สายสะดือย้อย
Prolapsed of the umbilical cord
ความหมาย
ภาวะที่สายสะดือลงมาอยู่ข้างๆ หรือต่ำกว่าส่วนนำของทารกในครรภ์
สายสะดือโผล่ออกมาภายนอกช่องคลอด
ชนิดของสายสะดือย้อย
Occult prolapsed cord
สายสะดือย้อยลงมาต่ำกว่าปกติ หรือลงมาอยู่ข้างๆส่วนนำของทารกในครรภ์
ถุงน้ำคร่ำอาจจะแตกหรือไม่แตกก็ได้
Forelying cord
สายสะดือย้อยลงมาอยู่ต่ำกว่าส่วนนำของทารกในครรภ์
ถุงน้ำคร่ำยังไม่แตก
Overt prolapsed cord
สายสะดือย้อยลงมาอยู่ต่ำกว่าส่วนนำ
ของทารกในครรภ์ มักจะอยู่ในช่องคลอด
ถุงน้ำคร่ำแตกแล้ว
สาเหตุ
ทารกท่าผิดปกติ
ท่าขวาง
ท่าก้นชนิดมีเท้ายื่นเป็นส่วนนำ
ภาวะที่มีการผิดสัดส่วนของส่วนนำทารกกับช่องทางคลอด
การตั้งครรภ์แฝด / ครรภ์แฝดน้ำ
ทารกไม่ครบกำหนด
การตั้งครรภ์หลัง
การตั้งครรภ์หลัง
การเจาะถุงน้ำ/ถุงน้ำแตกก่อนที่ส่วนน้ำจะลงสู่ช่องเชิงกราน
สายสะดือยาวกว่าปกติ
รกเกาะต่ำ/สายสะดือเกาะบริเวณริมขอบรก
อาการและอาการแสดง
ตรวจภายใน
คลำพบสายสะดือได้
จับได้ชีพจรบนสายสะดือเต้นเป็นจังหวะ
เห็นสายสะดือโผล่พ้นช่องคลอดออกมา
เสียงหัวใจทารกในครรภ์ผิดปกติ
ตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
วินิจฉัยสายสะดือย้อยชนิด
Forelying cord / occult prolapsed cord
การรักษา
การช่วยเหลือแบบฉุกเฉิน
จัดท่าให้ผู้คลอด
ท่านอนหงายยกก้นสูง
(Trendelenburg position)
นอนตะแคงยกก้นสูง
(Elevate Sim’s position)
นอนในท่าโก้งโค้ง
(Kneechest position)
สอดมือเข้าไปในช่องคลอด แล้วดันส่วนนำไว้
ไม่ให้ส่วนนำเคลื่อนลงมากดสายสะดือ
ให้ออกซิเจนแก่มารดาจะทำให้
ทารกได้รับออกซิเจนมากขึ้น
ถ้าสายสะดือมีแนวโน้มจะโผล่อกมานอกช่องคลอด ควรพยายามให้อยู่ในช่องคลอด
สายสะดือย้อยออกมานอกช่องคลอด
ให้ใช้ก๊อซชุบน้ำเกลือ NSS คลุมปิดสายสะดือไว้
ทำให้กระเพาะปัสสาวะโป่งตึงโดยการใส่น้ำเกลือ 500-1,000 มิลลิลิตร ทางสายสวนปัสสาวะ
การช่วยเหลือการคลอด
ถ้าทารกในครรภ์มีชีวิตอยู่และปากมดลูกเปิดหมด
ศีรษะทารกลงมาต่ำให้ช่วยคลอดด้วยคีม
ผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
เป็นวิธีที่ดีที่สุด
ยกเว้นกรณีที่ทารกเสียชีวิตหรือ
มีความผิดปกติแต่กำเนิด
กรณีที่ทารกในครรภ์เสียชีวิต
ให้ดำเนินการคลอดทางช่องคลอด
ยกเว้นกรณีที่มีการผิดสัดส่วน
ระหว่างทารกกับช่องเชิงกราน
Breech extraction ในกรณีที่เป็นท่าก้น ปากมดลูกเปิดหมด ไม่มีภาวะผิดสัดส่วนของทารกกับช่องเชิงกราน
ใช้เครื่องดึงสุญญากาศ ในรายที่เป็นครรภ์หลัง ปากมดลูกเปิดเกือบเต็มที่แล้ว และท่าศีรษะที่ไม่มีการผิดสัดส่วนของทารกกับช่องเชิงกรานมารดา
ในครรภ์หลังที่ปากมดลูกเปิดตั้งแต่ 7-8 เซนติเมตรขึ้นไปที่เป็นชนิด Forelying cord ท่าของทารกปกติมีความก้าวหน้าของการคลอดเร็ว
ทารกไม่มีภาวะขาดออกซิเจน พยายามไม่ให้ถุงน้ำแตก
ผลกระทบ
ต่อมารดา
ด้านจิตใจของมารดาถ้าทารกในครรภ์เสียชีวิต
ต่อทารก
ทารกจะเสียชีวิตจากการขาดออกซิเจน
การพยาบาล
ประเมินสภาพมารดาและทารกในครรภ์
ที่มีภาวะเสี่ยงต่อการเกิดสายสะดือย้อย
ทารกท่าผิดปกติ
มีน้ำเดินก่อนการเจ็บครรภ์
ดูแลให้นอนพักบนเตียงเมื่อถุงน้ำคร่ำแตก
ประเมินอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์
ตรวจภายในด้วยความนุ่มนวล ระมัดระวังไม่ให้ถุงน้ำแตก
ตรวจพบสายสะดือย้อยใช้นิ้วมือดันส่วนนำไว้ไม่ให้เคลื่อนต่ำ
จัดท่านอนให้ยกก้นสูง เพื่อลดการกดทับสายสะดือ
ดูแลให้มารดาได้รับออกซิเจน
เตรียมการคลอดฉุกเฉินหรือเตรียมผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
และรายงานแพทย์
อธิบายให้มารดาเข้าใจเกี่ยวกับการวางแผนการช่วยเหลือ
ประเมินสภาพจิตใจมารดาหลังคลอดในกรณีที่สูญเสียบุตร
