บทที่ 1
แนวคิดหลักการการพยาบาลผู้ป่วยภาวะฉุกเฉิน และสาธารณภัย 607ambulance_100711

แนวคิดหลักการพยาบาลผู้ป่วยภาวะฉุกเฉิน

ความหมาย

การเจ็บป่วยฉุกเฉิน

เกิดขึ้นกระทันหัน จำเป็นต้องช่วยเหลือทันที

การเจ็บป่วยวิกฤต

Crisiscare

แนวทางปฏิบัติในระบบทางด่วนสำหรับผู้ที่มีภาวะฉุกเฉินเร่งด่วน

Trauma life support

บทบาทพยาบาลกับ Fast track

Criticalcare

เน้นแก้ไขอาการที่เกิดอันตรายต่อชีวิต

เน้นแก้ไขอาการที่เกิดขึ้นครั้งแรก
และป้องกันไม่ให้เข้าสู่สถานการณ์คับขัน

อุบัติเหตุ

เกิดขึ้นโดยที่ไม่คาดหมายมาก่อน ทำให้บาดเจ็บ/สูญเสีย

อุบัติเหตุขนาดใหญ่ (Disaster)

ลักษณะทางคลินิกของผู้ป่วยฉุกเฉิน

ผู้ป่วยฉุกเฉิน

มือเท้าซีดเย็น

เจ็บปวดทุรนทุราย

T < 35 องศาเซลเซียส / > 40องศาเซลเซียส

ค่าความดัน systolic<80 mm.Hg. Diastolic>130mm.Hg.

คลำชีพจรไม่ได้ / >130 ครั้ง/นาที

ไม่รู้สึกตัว

หยุดหายใจ /หายใจ<10 ครั้ง/นาที, หายใจ>30 ครั้ง/นาที

ซีดมาก

ถูกพิษจากสัตว์/สารเคมี

ผู้ป่วยวิกฤต

สามารถรักษาได้

มีอัตราตายสูง

มีแนวโน้มที่จะมีอาการรุนแรง

มีอัตราตายสูง แม้ได้รับการรักษา

pt.หมดสติ,ระบบหายใจล้มเหลว

pt.Septic shock

pt.MI

pt.มะเร็งระยะสุดท้าย

ผู้บาดเจ็บจากสาธารณภัย

กลุ่มอาการไม่รุนแรง

ผู้ป่วยเดินได้

กลุ่มอาการหนัก

กลุ่มอาการหนักมาก

ต้องหามนอน/นั่ง

รักษาด่วน/ช่วยชีวิตทันที

หลักการพยาบาลผู้ป่วยภาวะฉุกเฉิน

การส่งต่อรักษา

การบันทึกเหตุการณ์อาการและช่วยเหลือผู้บาดเจ็บ

การป้องกันและบรรเทาไม่ให้เกิดอาการรุนแรงถึงขั้นวิกฤต

เพื่อช่วยชีวิต

ผู้ป่วยที่หยุดหายใจ/หัวใจหยุดเต้นกระทันหัน

การทำแผล,ใส่เฝือก

หลักในการพยาบาล

ส่งต่อเพื่อรักษา มีการเตรียมพร้อมในการช่วยเหลือ

นัดหมายผู้ป่วย

ดูแลจิตใจของผู้ป่วยและญาติ อธิบายให้ทราบถึงปัญหาการเจ็บป่วย

ช่วยฟื้นคืนชีพอย่างถูกต้อง

ให้การรักษาภายใต้นโยบายของรพ.

คัดกรองpt.รวดเร็วแม่นยำ

ซักประวัติและอาการอย่างละเอียด ในเวลาที่รวดเร็ว

เคลื่อนย้ายอย่างนุ่มนวล รวดเร็ว ปลอดภัย

หลักการพยาบาลตามบทบาทพยาบาลวิชาชีพงานบริการพยาบาลผู้ป่วยอุบัติเหตุและฉุกเฉินของสภาการพยาบาล พ.ศ.2552

ป้องกันภาวะแทรกซ้อนและติดเชื้อ

รักษาหน้าที่ของอวัยวะสำคัญของร่างกายให้คงที่

ดูแลและรักษาผู้ป่วยให้อยู่ระดับปลอดภัย

ค้นหาสาเหตุ แล้วดำเนินการแก้ไข

ประคับประคองจิตใจ อารมณ์ของผู้ป่วยและญาติ

ดำเนินแก้ไขปัญหา

การพยาบาลสาธารณภัย

ภัยพิบัติ/สาธารณภัย (Disaster)

คือ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติหรือโดยมนุษย์อย่างทันที
แล้วก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวิต และเกิดความเสียหายต่อทรัพย์สิน

ภัยสาธารณะ

ภัยทางอากาศ

สาธารณภัย

การก่อวินาศภัย

อัคคีภัย วาตภัย อุทกภัย ภัยแล้ง image_big_5c6e6eee30444

เกิดจากธรรมชาติ

เกิดจากคนทำ

คลื่นยักษ์ ดินถล่ม โรคระบาด A08F267B00544B778BF2CCEFAF0D0502

สารเคมีรั่วไหล ตึกถล่ม รถชน 22273

ปล้นเครื่องบิน

ก่อการร้าย กราดยิง

ประเภทภัยพิบัติ

ภัยที่เกิดจากมนุษย์

ภัยที่เกิดจากธรรมชาติ

เกิดแบบฉับพลันและแบบค่อยเป็นค่อยไป

เกิดอย่างจงใจและอย่างไม่จงใจ

อุบัติภัย

ระดับความรุนแรงของสาธารณภัยทางสาธารณสุข

ระดับที่ 1

ระดับที่ 2

ระดับที่ 3

ระดับที่ 4

สาธารณภัยที่เกิดขึ้นทั่วไปหรือมีขนาดเล็ก สำนักงานสาธารณสุขระดับอำเภอสามารถจัดการได้ตามลำพัง

สาธารณภัยขนาดกลาง หน่วยงานสาธารณสุขระดับอำเภอไม่สามารถจัดการได้ ต้องอาศัยความช่วยเหลือจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด

สาธารณภัยขนาดใหญ่ ผลกระทบรุนแรง อาศัยผู้เชี่ยวชาญ/อุปกรณ์พิเศษ ต้องอาศัยการสนับสนุนจากหน่วยงานราชการภายในเขตจังหวัด/จังหวัดใกล้เคียง และระดับเขต

สาธารณภัยขนาดใหญ่ มีผลกระทบรุนแรงยิ่ง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธาณณสุขเป็นผู้ดำเนินการควบคุมสถานการณ์ที่ได้รับมอบหมายจากนายก

ภัย (Hazard)

เหตุการณ์ที่ทำใหเกิดอันตรายต่อชีวิต
ความเสียหายต่อทรัพย์สิน และสิ่งแวดล้อม

อุบัติเหตุกลุ่มชน/อุบัติภัยหมู่ (Mass Cassualties)

อุบัติเหตุที่เกิดกับคนจำนวนมาก ได้รับบาดเจ็บจำนวนมาก เกินขีดความสามารถที่รพ.จะรักษาพยาบาลได้ ต้องระดมพลเจ้าหน้าที่ของรพ./นอกรพ.มาช่วย

ลักษณะสำคัญ

ระบบและกลไกปกติของสังคมถูกทำลาย
ไม่เพียงพอที่จะควบคุมสถานการณ์ได้

ทรัพยากรที่มีอยู่ไม่เพียงพอที่จะนำมาใช้ควบคู่สถานการณ์

มีการทำลายของทรัพย์สิน/สิ่งแวดล้อม

เกิดการบาดเจ็บ/เจ็บป่วยของคนจำนวนมาก

ประเภท

Mass casualties

Multiple casualties

จำนวนคนและความรุนแรงไม่เกินขีดความสามารถของรพ.

ผู้ป่วยที่มีภาวะคุกคามต่อชีวิต(life Threatening)จะได้รับการรักษาก่อน

จำนวนคนและความรุนแรงเกินขีดความสามารถของรพ.และทีมผู้รักษา

ผู้ป่วยที่มีโอกาสรอดชีวิตมากที่สุด ใช้เวลาและทรัพยากรน้อยที่สุดจะได้รับการรักษาก่อน

หลักการพยาบาลสาธารณภัย

การโต้ตอบเหตุการณ์ฉุกเฉิน (Response)

การควบคุมยับยั้งโรคและอันตรายที่อาจเกิดขึ้น

การเตรียมความพร้อม (Preparedness)

การบูรณะฟื้นฟู (Recovery)

การบรรเทาภัย (Mitigation)

ลด/กำจัดโอกาสในการเกิดหรือลดผลกระทบของการเกิดภัยพิบัติ

รองรับเหตุการณ์ฉุกเฉิน โดยการเตรียมคนให้พร้อม

หลัก CSCATT

A - Assessment

T - Triage

C - Communication

T - Treatment

S - Safety A, B, C

T - Transportation

C - Command

Hazard:เกิดอันตรายอะไรบ้าง

Access:ข้อมูลการเดินทางเข้า-ออกที่เกิดเหตุ

Type of accident:ประเภทของสาธารณภัย

Number of casualties :จำนวนและความรุนแรงของผู้บาดเจ็บ

Exact location:สถานที่เกิดเหตุที่ชัดเจน

Emergency service:หน่วยฉุกเฉินไปถึงหรือยัง

Major incident:เป็นเหตุการณ์สาธารณภัยหรือไม่

เฝ้าระวังภายใน 5 วันหลังภัยพิบัติ

เน้นให้มีระบบเฝ้าระวังโรคติดต่อและส่งมอบภารกิจให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ฟื้นฟูทางด้านจิตใจของผู้ประสบภัยและครอบครัว

พยาบาลกับการจัดการสาธารณภัย

นำความรู้และทักษะทางการพยาบาลทั่วไป
และการพยาบาลฉุกเฉินมาประยุกต์ใช้
ในสถานการณ์ที่เกิดสาธารณภัย
ทั้งในระยะก่อนเกิด ขณะเกิด และหลังเกิดภัย

หลักการบริหารจัดการในที่เกิดเหตุและรักษาผู้บาดเจ็บ

A - Assess Hazards

S - Support

S - Safety and Security

T - Triage/Treatment

I - Incident command

E - Evacuation

D - Detection

R - Recovery

ประเมินสถานการณ์ในที่เกิดเหตุว่าเกินกำลังหรือไม่

บัญชาเหตุการณ์และภาพรวมของการปฏิบัติ

ประเมินความปลอดภัย

ประเมินสถานที่เกิดเหตุ

เตรียมอุปกรณ์ที่จำเป็นต้องใช้

คัดกรองและให้การรักษาที่รีบด่วน

อพยพผู้บาดเจ็บ

ฟื้นฟูสภาพหลังเกิดเหตุการณ์

ลักษณะของการปฏิบัติการพยาบาลในสถานการณ์สาธารณภัย

นำความรู้และทักษะทางการพยาบาลทั่วไปและด้านฉุกเฉินมาประยุกต์ใช้

ช่วยนำผู้ป่วยให้เข้าถึงบริการที่มีคุณภาพมาตราฐานอย่างทันเวลา

เป็นการปฏิบัติการพยาบาลเพื่อ

มุ่งลดความเสียหายต่อชีวิตและสุขภาพของประชาชน

ป้องกันและลดความรุนแรงของการบาดเจ็บ

ให้การพยาบาลฉุกเฉินแก่ผู้ประสบภัย

ฟื้้นฟูสภาพร่างกายและจิตใจของผู้ประสบภัยและญาติ

คุณสมบัติพยาบาลสำหรับจัดการสาธารณภัย

มีทักษะในการตัดสินใจที่ดี มีความเป็นผู้นำ แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้

มีทักษะในการสื่อสารและการบันทึก

มีความรู้ด้านสาธารณภัย สามารถประเมินสถานการณ์ปัญหาสุขภาพที่จะเกิดจากสาธารณภัยได้

มีวุฒิภาวะที่เหมาะสมกับสถานการณ์

มีความรู้และประสบการณ์ทางการพยาบาลผู้ป่วยฉุกเฉินและวิกฤต และด้านการรักษาโรคเบื้องต้นได้

หลักการ

จัดทำแนวปฏิบัติ ลำดับการเคลื่อนย้ายผู้ป่วย

จัดทำรายการตรวจสอบในการลงข้อมูล

ฝึกอบรมผู้ที่เกี่ยวข้องให้มีความรู้ความสามารถ

เน้นย้ำเวลาเป็นสำคัญ

กำหนด clinical indicator

จัดทำแผนภูมิการดูแลผู้ป่วย พร้อมกำหนดลักษณะผู้ป่วยที่มีภาวะฉุกเฉินเร่งด่วน

ควรทำเป็นสหสาขาวิชาชีพ

ประสานงานผู้ที่เกี่ยวข้อง

shutterstock_604857194 การจัดการและดูแลขณะส่งต่อ

รายงานแพทย์ผู้รักษา

ให้การดูแลตามแผนการรักษาภายใต้ระยะเวลาที่จำกัด

การประเมินเบื้องต้นโดยใช้ความรู้ ความสามารถเฉพาะโรค

ติดตามอาการอย่างต่อเนื่อง

ให้ความช่วยเหลือเมื่อมีอาการผิดปกติ ติดตาม ประเมินผล

ดำเนินงานเพื่อวิเคราะห์การดำเนินงานในภาพรวม

จัดระบบให้มีการทบทวนและพัฒนาคุณภาพอย่างต่อเนื่อง

บทบาทพยาบาลใน Fast track

Care delivery

Monitoring: early warning signs & E-response

Investigation

Risk management (general & clinical)

Flow (purpose-process-performance)

Activate system

Co-ordination, Communication, Handover

Triage/ Specific triage/ Assessment

Inter & Intra transportation

EMS (accessibility)

Evaluation, output, outcome

Improvement, Innovation, Integration

Trauma care system

การดูแลในระยะก่อนถึงโรงพยาบาล (Prehospital care)

การดูแลในระยะที่อยู่โรงพยาบาล (Hospital care)

การเข้าถึงหรือรับรู้ว่ามีเหตุเกิดขึ้น (Access)

การฟื้นฟูสภาพ และการส่งต่อ (Rehabilitation & transfer)

ช่องทางสําหรับการติดต่อในการแจ้งเมื่อ
มีเหตุเกิดขึ้น เช่น 1669

โดยต้องคํานึงถึงความปลอดภัยของ
สิ่งแวดล้อมเป็นอันดับแรก (scene safety)

ดูแลรักษาทุกขั้นตอนให้ถูกต้องตามหลักวิชาชีพ
และมีประสิทธิภาพ

การดูแลต่อเนื่องในรายที่พบปัญหาหรือต้องได้รับการฟื้นฟู
อาจแบ่งเป็นการส่งต่อในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการรุนแรงเกิน
ความสามารถในการรักษา

การดูแลผู้บาดเจ็บขั้นต้น

Resuscitation

Secondary survey

การประเมินผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บเบื้องต้น(Primary Survey)

Definitive care

ประเมินผู้ป่วยในภาพรวมทั้งหมดอย่างเป็นระบบ
และเป็นขั้นตอน เพื่อวินิจฉัยภาวะที่คุกคามต่อชีวิต

B Breathing and ventilation

C Circulation with hemorrhagic control

A Airway maintenance with cervical spine protection

D Disability (Neurologic Status)

E Exposure / environmental control

ประเมินAirway เพื่อหาสาเหตุที่ทำให้เกิดทางเดินหายใจอุดกั้น ควรมีการประเมินซ้ำเป็นระยะ

เปิดทางเดินหายใจให้โล่ง

กรณีที่ไม่มีการบาดเจ็บที่กระดูกบริเวณลำคอ

ใช้วิธี Head-tilt Chin-lift

กรณีผู้ป่วยที่สงสัยหรือได้รับอุบัติเหตุ

ใช้วิธี jaw-thrust maneuver, modified jaw thrust, Triple airway maneuver โดยต้องป้องกันการบาดเจ็บของ Cervical spine ตลอดเวลา

ผู้ป่วยที่สามารถพูดโต้ตอบและสามารถให้ประวัติได้ บ่งว่าผู้ป่วยไม่มีปัญหาเรื่องการอุดกั้นทางเดินหายใจ

อาการที่เกิดจากการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบน ได้แก่ restless จากภาวะ Hypoxia

ผู้ที่ได้รับบาดเจ็บกระดูกสันหลังส่วนคอ
(Cervical spine injury) ควรระมัดระวัง Cervical spine injury

ได้แก่

pt ที่ไม่สามารถเคลื่อนไหวคอเองได้

pt ไม่รู้สึกตัว

pt บ่นปวดคอ

pt ที่บาดเจ็บที่ศีรษะ และบาดเจ็บคอ

การป้องกัน

ใส่ Cervical collar ไว้ตลอดเวลาจนกว่าจะแน่ใจว่าไม่มี Cervical
spine injury จึงสามารถถอด Collar ได้

ในกรณีที่ต้องทําหัตถการบางอย่างควรให้ผู้ช่วยทํา Manual in-line
immobilization ไว้ตลอดเวลา

เมื่อมีปัญหาทางเดินหายใจอุดกั้น แพทย์จะใส่ท่อช่วยหายใจ (Endotracheal
intubation)

ส่วนใหญ่จะใส่ endotracheal tube ทางปาก

ข้อดี

ข้อเสีย

ง่ายและสะดวก

มีโอกาสเกิดการกดทับCervical cord ในระหว่างการใส่ Endotracheal
tube ต้องหลีกเลี่ยงการแหงนคอมากจนเกินไป ต้องมีคนประคอง Cervical spine ตลอดเวลา

ใส่ endotracheal tube ทางจมูก

ข้อดี

ข้อเสีย

ไม่ต้องขยับคอระหว่างใส่

ใส่ยาก แพทย์ต้องใช้ประสบการณ์มาก
ผู้ป่วยต้องหายใจได้เอง

ห้ามใส่ในกรณีที่มีการบาดเจ็บใบหน้า

ใส่ในกรณีมี่ผู้ป่วยมีการบาดเจ็บ Cervical spine ที่ต้องการช่วยหายใจแต่ไม่เร่งด่วน

เจาะคอ

Cricothyroidotomy เพราะทําได้ง่ายและสะดวก

การช่วยหายใจควรเปิดให้เห็นบริเวณคอและทรวงอก เพื่อประเมินตำแหน่งของหลอดลม

ปัญหาการหายใจที่พบบ่อยในการทํา primary survey

tension pneumothorax

Flail chest
with pulmonary contusion

Open pneumothorax

Hemothorax

ประเมินจาก

ฟัง Breath sound ทั้งสองข้าง

คลํา การเคาะเพื่อตรวจหาการบาดเจ็บ

ดูการเคลื่อนไหวบริเวณทรวงอก

การเปิดดูร่องรอยบาดแผลที่บริเวณทรวงอก

เป็นการประเมินในระบบไหลเวียนและการห้ามเลือด

ประเมินจาก

V/S

อาการทางระบบประสาท

ระดับความรู้สึกตัว

การตอบสนองของรูม่านตา(pupils)

Glasgow coma scale

ผิวหนัง

เหงื่อออกมาก

cyanosis

ยกเว้น septic shock ที่ผิวหนังจะอุ่น สีชมพู
ในระยะแรก

หัวใจและหลอดเลือด

BP

pt ช็อกSystolic BP <90 mm.Hg. หรือ <ปกติ 50 mm.Hg.

Systolic BP < 60-70 mm.Hg. จํานวนเลือดที่ไปเลี้ยงสมองจะลดลง

Systolic BP < 50 mm.Hg.สมองจะขาดออกซิเจน

Pulse

จะพบชีพจรเบา เร็ว แต่ระยะท้ายชีพจรจะช้า และไม่สม่ำเสมอเนื่องจาก
หัวใจจะทํางานลดลง

Capillary filling time

1-2 วินาที

Central venous pressure

7-8 cm.H2O

ระบบหายใจ

หายใจเร็ว ไม่สม่ำเสมอ

ระบบทางเดินปัสสาวะ

ระยะแรก ลดลง=30-50 ml./hr.

เมื่อเกิดภาวะไตวายปัสสาวะจะออก< 20 ml./hr.

ระบบทางเดินอาหาร

กระหายน้ำ น้ำลายน้อยลง ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน
ลําไส้บวม ไม่ได้ยิน bowel sound

ภาวะกรดด่างของร่างกาย

เกิดภาวะacidosis metabolic

ซึม อ่อนเพลีย งุนงง สับสน ไม่รู้สึกตัว หายใจแบบ Kussmaual

เมื่อพบผู้ป่วยเสียเลือด ควรดูแลดังนี้

ให้สารน้ํากลุ่ม Crystalloid

Ringer’s lactate

Acetar

ทำการหยุดเลือดทันที

เสียเลือดมากควรให้เลือดทันที

ตำแหน่งการเสียเลือดที่มองไม่เห็น

ในช่องอก

ในช่องท้อง

ในอุ้งเชิงกราน

ที่ต้นขา

ต้องทำการผ่าตัดอย่างรวดเร็ว

Thoracotomy

Exploratory laparotomy

ประเมินระบบประสาทต่อว่าสมองหรือไขสันหลังได้รับบาดเจ็บหรือไม่

การประเมิน

ใช้ Glasgow Coma Scale ประเมิน

ใช้ Revision trauma scale

ใช้ AVPU Scale

< 11 ให้นําส่ง Trauma center

A Alert

V Voice/verbal stimuli

P Painful stimuli

U Unresponsive

ผู้บาดเจ็บรู้สึกตัวดี สามารถพูดโต้ตอบหรือทําตามคําสั่งได้

ผู้บาดเจ็บสามารถตอบสนองต่อเสียงเรียกได้

ผู้บาดเจ็บตอบสนองเมื่อกระตุ้นด้วยความปวด

ผู้บาดเจ็บไม่มีปฏิกิริยาตอบสนองเลย

ใช้ CPOMR Scale

pupil

ocular movement

Level of conscious

motor

Revision trauma scale

การตรวจประเมินรูม่านตา

(react to light) ว่าเท่ากันทั้งสองข้างหรือไม่

pt ที่มีการบาดเจ็บของไขสันหลังควรตรวจดูภาวะ Cord compression จากอาการแขนขาอ่อนแรง หรือขยับไม่ได้

Head injury และ facial injury ให้ X-ray ทุกครั้ง

pt ที่ได้รับบาดเจ็บหนัก ควรถอดเสื้อผ้าออกให้หมด
เพื่อค้นหาการบาดเจ็บต่างๆ

ขณะตรวจในห้องต้องอบอุ่น

ต้องพลิกตะแคงตัว pt แบบท่อนซุง (Log roll)

หากตรวร่างกายและพบ spinal shock จะตรวจไม่พบการทํางานของกล้ามเนื้อ
การรับรู้สัมผัส (sensory) และ bulbocarvernosus reflex

แก้ไขภาวะที่เป็นอันตรายต่อชีวิตแบบเร่งด่วน

ทำหลังจากการประเมิน ABC และสามารถทำพร้อมกับการประเมินดังนี้

Airway

ภายหลังจากการประเมิน การทํา Definitive airway
ในผู้บาดเจ็บที่มีปัญหาการหายใจ

ใส่ท่อช่วยหายใจ

Breathing

ผู้บาดเจ็บทุกรายควรได้รับออกซิเจนเสริมหากไม่ได้ใส่ท่อช่วยหายใจ

Circulation

ห้ามเลือดพร้อมกับให้สารน้ำทดแทน

เมื่อเปิดเส้นเลือดแล้วควรเก็บเลือดส่งตรวจ เพื่อประเมินความผิดปกติที่เกิดขึ้น

ภาวะอุณหภูมิร่างกายต่ำอาจพบได้ตั้งแต่ขณะที่ผู้บาดเจ็บมาถึง

การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ

การตวงวัดปริมาณปัสสาวะ

การใส่สายสวนกระเพาะอาหาร

ประเมินสภาพผู้ป่วยอย่างละเอียด

History

Medication ยาที่ใช้ในปัจจุบัน

Past illness/ Pregnancy การเจ็บป่วยในอดีตและการตั้งครรภ์

Allergies ประวัติการแพ้ยา สารเคมี

Last meal เวลาที่รับประทานอาหารครั้งล่าสุด

Event/ Environment related to injury อุบัติเหตุเกิดขึ้นได้อย่างไร รุนแรงเพียงใด สถานการณ์สิ่งแวดล้อมขณะเกิดเหตุเป็นอย่างไร

Blunt trauma

อุบัติเหตุจราจร พลัดตกจากที่สูง

Penetrating trauma

เกิดจากอาวุธปืน มีด ตําแหน่งของร่างกายที่บาดเจ็บ

Physical Examination

Head

คลำเพื่อหาบาดแผล รอยแตกยุบ

Facial

คลำกระดูกใบหน้าให้ทั่วเพื่อหาdeformity

Cervical spine and Neck

ผู้ป่วยที่ไม่รู้สึกตัวทุกราย ที่มีการบาดเจ็บศีรษะควรคํานึงถึง cervical
spine injury พยาบาลจะใส่ Collar

Chest

มองหารอยช้ำ รอยยุบ คลําดูว่ามี Crepitus หรือเจ็บที่จุดใด
โดยตรวจให้ทั่วทั้งด้านหน้าและด้านหลัง

Media sternum กว้าง

เลือดออกในช่องอก(Rupture Aorta) ดาวน์โหลด

กระบังลมยกสูง/เห็นเงากระเพาะอาหารในช่องอก

กระบังลมฉีกขาด

เงาอากาศในช่องท้องใต้กระบังลม

มีการบาดเจ็บของกระเพาะอาหาร/ลำไส้ ![เลือดออกทางช่องคลอด-pobpad] CHEST-PA-CHECK-GASTRIC AIR BUBBLE

Abdomen

ผู้ป่วยที่บาดเจ็บและเกิดภาวะ Shock ให้สงสัยการบาดเจ็บ
ในช่องท้องและมีการเสียเลือดเกิดขึ้น

ดูรอยบาดเจ็บที่ผิวหนัง

รอยช้ำ แผลฉีกขาด แผลถูกยิง

คลำท้องว่าส่วนใดที่เจ็บชัดเจน

ฟังเสียง Bowel sound เสียงBruit

ตรวจประเมินฝีเย็บ อวัยวะเพศ ทวารหนัก

Musculoskeletal and Peripheral vascular assessment

การบาดเจ็บแขนขา

บาดแผล การหักงอ บวมผิดดรูป การเคลื่อนไหว คลำCrepitus อาการกระดูกหัก

Pelvic fracture

จะตรวจพบ Ecchymosis บริเวณ Iliac wing, Pubis, Labia หรือ Scrotum

ตรวจ Pelvic compression

pt จะมี pain on palpation และมี sign of unstability

Neurological system

Reevaluation ระดับความรู้สึกตัว, pupil size, Glasgow coma score

ประเมิน motor, sensory

Reevaluation

ควรมีการประเมินร่างกายซ้ำเป็นระยะๆ
เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงอาการของผู้ป่วย

เป็นการรักษาที่แก้ไขพยาธิสภาพโดยตรง เช่น การผ่าตัดต่างๆ

Intracranial hematoma

multiple organ injury

Intra-abdominal bleeding

น.ส.สุณิสา บัวหอม 6001211085 Sec B 2017-3