Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะมดลูกปลิ้น (Inversion of the uterus or uterine inversion) - Coggle…
ภาวะมดลูกปลิ้น
(Inversion of the uterus or uterine inversion)
เป็นภาวะที่ยอดมดลูกรั้งลงมาส่วนล่างของโพรงมดลูก ซึ่งอาจพ้นปากมดลูกออกมา หรือโผล่ออกมาถึงปากช่องคลอด
นพบได้ประมาณ 1 : 2,000 ของการคลอด
ส่วนใหญ่เกิดจากการดึงสาย
สะดือในการช่วยทำคลอดรก
ชนิดของมดลูกปลิ้น
มดลูกปลิ้นแบบไม่สมบูรณ์ (incomplete inversion)
ยอดมดลูกเคลื่อนต่ำลง แต่ยังไม่พ้นปากมดลูก
มดลูกปลิ้นแบบสมบูรณ์ (complete inversion)
ยอดมดลูกเคลื่อนพ้นปากมดลูก
มดลูกปลิ้นแบบสมบูรณ์
(prolapsed of completeinverted uterus)
เคลื่อนต่ำลงมานอกปากช่องคลอด
สาเหตุ
สาเหตุส่งเสริม
มีพยาธิสภาพที่มดลูก
ผนังมดลูกบางและยืดมาก
ผนังมดลูกหย่อน
พบมดลูกปลิ้นภายหลังคลอดที่มีความดันในช่องท้องเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในขณะที่มดลูกคลายตัว
สาเหตุฉุกเฉิน (Exciting cause)
รกเกาะแน่น (An abnormally adherent placenta)
การล้วงรก (Manual removal of placenta)
การเพิ่มแรงดันในช่องท้อง
เช่น การเบ่งคลอดรก
การปฏิบัติการคลอดระยะที่ 3 ไม่ถูกต้อง
การกดบริเวณยอดมดลูกมากเกินไป
ทําคลอดโดยดึงสายสะดือแรงเกินไป
การทำคลอดรกในขณะที่รกยังไม่ลอกตัว หรือรกเกาะแน่น
การดันยอดมดลูกที่หน้าท้องมารดามากเกินไป ในการช่วยทำคลอดรก
าคลอดเด็กที่มีสาย สะดือสั้นโดยใช้คีมช่วยคลอด
ผลกระทบ
ต่อมารดา
เกิดภาวะแทรกซ้อนจากภาวะมดลูกปลิ้น
เลือดออกอย่างรุนแรง
เจ็บปวดอย่างรุนแรง
ช็อคจากการเสียเลือด
ต่อทารก
ทำให้ทารกได้รับความอบอุ่นจากมารดาล่าช้า
การสร้างเสริมสัมพันธภาพระหว่างมารดาและทารกล่าช้า
การรักษา
แจ้งให้ผู้ป่วยทราบ
ให้ยาสลบโดยวิสัญญีแพทย์
แก้ไขภาวะช็อก
ให้Ringer s lactated solution หรือ normal saline solution
เตรียมการให้เลือด
พิจารณาให้มอร์ฟีน 2-4 mg. ทางหลอดเลือดดําในกรณีที่ปวดมาก
กรณีที่รกยังไม่คลอด
ทําคลอดรกก่อน
หากรกยังติดอยู่กับ ส่วนของมดลูกที่ปลิ้นลงมา ไม่ควรทําคลอดรก ควรแก้ไขภาวะ ช็อกและให้ดมยาสลบก่อน
ป้องกันการเสียเลือด
กรณีรกลอกตัวและแยกออกจากมดลูกแล้ว
ดันมดลูกกลับเข้าที่ทันที
วิธีไม่ผ่าตัด
ดันมดลูกโดยให้อุ้งมืออยู่ บริเวณยอดมดลูก ส่วนนิ้วที่เหลือทุบรวมไว้ที่บริเวณรอยต่อระหว่าง มดลูกและคอมดลูก ใช้อุ้งมือดันมดลูกขึ้นไปตามทิศทางแนวของกุ้ง เชิงกรานจนกระทั้งมดลูกเคลื่อนขึ้นไปพ้นช่องเชิงกราน
วิธีทําผ่าตัด
Huntington
Haultain
Ocejo
Spinelli
แบ่งตามระยะเวลาของการเกิด
Acute uterine inversion
เกิดภายใน 24 ชั่วโมงหลังคลอด
Subacute uterine inversion
เกิด 24 ชั่วโมงหลังคลอด จนถึง 1 เดือนหลังคลอด
Chronic uterine inversion
เกิดตั้งแต่ 1 เดือนหลังการคลอด
การวินิจฉัย
อาการและอาการแสดง
พบยอดมดลูกเป็นแอ่ง คล้ายปล่องภูเขาไฟหรือไม่พบยอดมดลูก
มีเลือดออกมาทันทีภายหลังรกคลอดแล้ว
เนื่องจากผนังมดลูกด้านในซึ่งมีโพรงึ่งมีโพรง
หลอดเลือดบริเวณที่รกเกาะถูกปลิ้นกลับออกมาอยู่ภายนอก
หลอดเลือดบริเวณที่มดลูกปลิ้นไม่สามารถหดรัด
ปิดสนิท เลือดจึงไหลออกมามาก
ปวดท้องอย่างรุนแรง
กรณีรกยังไม่ลอกตัว หรือรกติดแน่น
ช็อคจากการปวด และการเสียเลือดมาก
ตรวจภายใน จะคลำได้ก้อนเนื้อบริเวณปากมดลูกือคลำได้ก้อนในช่องคลอดหรือก้อนโผล่ออกมานอกช่องคลอด
จากการตรวจหน้าท้อง
รายที่เป็นมดลูกปลิ้นชนิดไม่สมบูรณ์
ยอดมดลูกมีรอยปุ่มเป็น
หลุมหรือคล้ายปล่องภูเขาไฟ
รายที่มดลูกปลิ้นสมบูรณ์
คลําไม่พบยอดมดลูก
การตรวจภายใน
ลําได้ก้อนเนื้อบริเวณปากมดลูก หรือคลํา ได้ก้อนในช่องคลอดหรือก้อนโผล่ออกมานอกช่องคลอด ถ้ารกยัง ไม่หลุดก็จะเห็นรกติดกับก้อนนั้น