Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบประสาท - Coggle Diagram
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบประสาท
ความไม่รู้สึกตัว
การทำงานของสมองที่ไม่มีการตอบสนองต่อสิ่งเร้า
ระดับความรู้สึกตัว
รู้สึกง่วงงุน(lethargy/drowsy)
ความรู้สึกStupor ไม่รู้สึกตัว หลับลึก
หมดสติ(Coma)
ภาวะชักเนื่องจากไข้สูง
ปัจจัยของการชักซ้ำ
อายุ
มีความผิดปกติของระบบประสาทก่อนชัก
ประวัติการชักของสมาชิกในครอบครัว
ไข้ที่เกิดร่วมกับการติดเชื้อ
สาเหตุ
การติดเชื้อระบบต่างๆที่ไม่ใช่ระบบประสาท
อาการ
มีอาการชักเมื่ออุณหภูมิสูงกว่า39องศา
อาการชักเกิดภายใน24ชั่วโมงแรกเริ่มมีไข้
มักเกิดในเด็ก3เดือนถึง5ปี
ชนิดของการชักจากไข้สูง
Simple febrile seizure(primary febrile seizure)
มีไข้ร่วมชัก
ชักเป็นแบบทั้งตัว
ระยะเวลาเกิดสั้นๆ ไม่เกิน15นาที
ไม่มีการชักซ้ำ
Complex febrile seizure
ชักแบบเฉพาะที่หรือหรือทั้งตัว
ระยะเวลาการชักมากกว่า15นาที
เกิดการชักซ้ำในการป่วยครั้งเดียวกัน
หลังชักเกิดความผิดปกติระบบประสาท
การประเมินสภาพ
การซักประวัติ
ไข้ การติดเชื้อ
ประวัติครอบครัว
การได้รับวัคซีน
ประเมินสภาพร่างกาย
ตรวจร่างกาย
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจพิเศษอื่นๆ
ภาวะไม่รูสึกตัว ร่วมกับมีการเคลื่อนไหวผิดปกติ
อาการสำคัญ
ชักเกร็ง ซึม ไม่ดูด
ไม่มีไข้ นึกถึงความผิดปกติของสมองที่เกิดจากการได้รับการบาดเจ็บ(Head injury) เนื้องอกในสมอง(Brain Tumor)
มีไข้ นึกถึงความผิดปกติที่สองเกิดจากการติดเชื้อของเยื่อหุ้มสมอง สมองและไขสันหลัง
มีไข้สูงเกิน 38องศา ประมาณ6เดือนถึง5ปี ไม่มีการติดเชื้อของระบบประสาทนึกถึง Febrile convulsion
โรคลมชัก
อุบัติการณ์
พบได้บ่อยในเด็กโรคประสาท
อายุที่มีอุบัติการณ์บ่อยคือ2-5ปี
พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง
ภาวะทางระบบประสาทที่ทำให้เกิดอาการชักซ้ำๆอย่างน้อย2ครั้งขึ้นไป การชักครั้งที่2ต้องห่างกันมากกว่า24ชั่วโมง
สาเหตุ
ทราบสาเหตุ
ติดเชื้อระบบประสาทส่วนกลาง
ไม่ทราบสาเหตุ
เกิดจากความผิดปกติของยีน
กลุ่มที่หาสาเหตุไม่ได้
มีพยาธิสภาพภายในสมอง
จัดอยู่ในกลุ่ม Symtomatic epiepsy
อาการและอาการแสดง
Preictal period ระยะก่อนอาการชัก
อาการนำ(Seizurevprodromes)
อาการเตือน(Aura)
Ictal eventหรือPeri-ictal period
ระยะที่เกิดอาการชัก
เกิดทันทีทันใด
เกิดในระยะเวลาสั้นไม่เกิด5นาที
เกิดขึ้นเองแต่บางครั้งมีปัจจัยกระตุ้น
Postictal peroidระยะเมื่อการชักสิ้นสุดลง
Postical paralysis หรือTodd's paralysis กล้ามเนื้ออ่อนแรงเฉพาะที่
Automatsm การเคลื่อนไหวร่างกายไปโดยอัตโนมัติขณะชักมักเป็นการเคลื่อนไหว
Interictal peroid ช่วงเวลาระหว่างการชัก เริ่มตั้งแต่เวลาหลังชักสิ้นสุดลงไปจนถึงเริ่มเกิดชักครั้งใหม่
ชนิดของกลุ่มโรคชักและกลุ่มอาการชัก
จำแนกตามกลุ่มของอาการชัก
อาการชักเฉพาะที่
ชักเฉพาะที่แบบมีสติ
ชักเฉพาะที่แบขาดสติ
ชักเฉพาะที่ตามด้วยชักทั้งตัว
อาการชักทั้งตัว เกิดอาการเสียหน้าที่ของสมองทั้งสองซี่
อาการชักเหม่อ
อาการเกร็งกระตุก
อาการชักกระตุก
อาการชักเกร็ง
อาการชักตัวอ่อน
อาการชักสะดุ้ง
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ Maningitis
การอักเสบเฉียบพลันของเยื่อหุ้มสมองชั้นในสุดและอแรคชนอยด์ที่อยู่รอบๆ สมองและไขสันหลังและเยื่อหุ้มสมองถูกทำลาย
พบมากในด็กต่ำกว่า5ปี
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย 3ตัว Haemophilus influenzae,Neisseria meninggitidis,Streptococcus peumoniae
อุบัติการณ์
เกิดในช่วงหน้าหนาว
เกิดจากเชื้อ นิวโมคอคคัส H.Influenzaeและเมนิงโกคอคคัส
พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง
อาการแสดง
มีอาการไข้สูง หนาวสั่น ปวดหัวรุนแรง ชักซึม มีอาการคอแข็ง
ตรวจพบKrning signและBrudzinski sign ให้ผลบวก รีเฟล็กซ์ไวเกิน มีอาการที่แสดงว่าเส้นประสาทสมองถูกรบกวนหรือทำลาย
รายที่เกิดจากเชื้อเมนิงโกคอคคัส ตรวจพบผื่นแดงที่ผิวหนัง จุดเลือดออกกระจายทั่วๆไป มีเลือดออกที่ต่อมหมวกไต
การประเมินสภาพ
การตรวจน้ำไขสันหลัง
CSF
โรคไข้กาฬหลังแอ่น(Meninggococcal Meningitis
เชื่อสาเหตุ
เกิดจากเชื้อแบบคทีเรีย Neisseria menigitides เชื้อแบคทีเรียแกมลบ รูปร่างคล้ายเม็ดถั่ว
แบ่งเป็น13ซีโรกรุ๊ป ที่พบบ่อยคือ ซีโรกรุ๊ปA
การเก็บสิ่งส่งตรวจ
วิธีทางเคมีมวิธีPCR
วิธีตรวจหาค่า Minimum inhibition concentration(MIC)
วิธี seminested-PCR
ระยะติดต่อ
ผู้ที่แพร่เชื้อได้คือ ผู้ที่ไม่มีอาการ(ภาหะ)และสามารถแพร่โรคได้จนกว่าจะตรวจไม่พบน้ำมู น้ำลายแล้ว
วิธีการติดต่อ
เชื้อนี้ติดต่อจากคนไปสู่คน เชื้อจะออกมาทางละอองน้ำมูกน้ำลาย จากปากหรือจมูกของผู้ที่เป็นพาหะ
ระยะฟักตัวประมาณ2-10วัน เฉลี่ย3-4วัน
วิธีการติดต่อ
เชื้อกระจายจากช่องปาก ช่องจมูกจากคนไปสู่คนดดยตรง ทำให้เกิดโรค3แบบ
แบบไม่มีอาการหรืออาการน้อย
แบบเเพร่เชื้อเข้าสู่กระแสเลือดหรือเลือดเป็นพิษ
แบบเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
อาการและอาการแสดง
ไข้ ปวดหัวรุนแรง อาเจียน คอแข็ง อาจมีผื่นแดง จ้ำเลือด
อาการสำคัญ
Meningoccoccemia
Menigitis
การป้องกันผู้สัมผัสโรค
ผู้ที่อาศัยอยู่กับผู้ป่วยหรือผู้ใกล้ชิด ต้องได้รับยาป้องกัน
Rifampicin
Ceftraxone
Ciprofloxacin
การควบคุมป้องกันโรค
ให้ความรู้ประชาสัมพันธ์การป้องกันโรคแก่ประชาชน
ให้วัคซีนป้องกันโรค
คำแนะนำสำหรับผู้เดินทางไปต่างประเทศ
ประเทศซาอุดิอาราเบีย ต้องได้รับบการฉีดวัคซีน
ผู้ที่เดินทางไปพื้นที่ที่มีความชุกของโรค ควรปรึกษาเเพทยืเรื่องวัคซีนก่อนออกเดินทาง
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับความดันในสมองสูง
โรคอุทกเศียร น้ำไขสันหลังคั่งในโพรงสมอง ภาวะน้ำคั่งในกะโหลกศีรษะ(Hydrocephalus)
อาการสำคัญ
ศีรษะโตแต่กำเนิด
อาการแสดงทางคลินิก
หัวบาตร
หัวโตกว่าปกติ
รอยต่อกะโหลกแยกออกจากกัน
รอยเปิดกะโหลกโป่งตึง
เสียงเคาะกะโหลกเหมือนหม้อแตก
ตากลอกลงล่าง กลอกขึ้นบนไม่ได้
การพัฬนาการช้ากว่าปกติ
สติปัญญาต่ำกว่าปกติ
การรักษา
การรักษาด้วยยา
การรักษาด้วยการผ่าตัด
สายระบายน้ำในโพรงสมองประกอบด้วย3ส่วน
สายระบายจากโพรงสมอง
วาล์วและส่วนที่เก็บน้ำหล่อสมอง
สายระบายลงช่องท้อง
โรคแทรกซ้อนจากการผ่าตัด
การทำงานผิดปกติของสายระบายน้ำในโพรงสมอง
การติดเชื้อของสายระบายน้ำในโพรงสมอง
การอุดตั้นสายระบายน้ำในโพรงสมอง
ภาวะโพรงสมองตีบเเคบ
การรักษาด้วยIICP
รักษาเฉพาะ
การรักษาเบื้องต้น กรณีICCPสูงอย่างเฉียบพลัน
การจัดท่านอนราบศีรษะสูง15-30องศา ช่วยให้การไหลเวียนของน้ำไขสันหลังกลับสู่หลอดเลือดดำได้ดีขึ้น
กรณีผู้ป่วยมีการเปลี่ยนแปลงทางระบบประสาทอย่างรวดเร็ว ซึม ไม่รู้สึกตัว
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับกล้ามเนื้ออ่อนแรง
Spina Bifida
ความบกพร่องของกระดูกไขสันหลัง มีถุงยื่นผ่านจากกระดูกไขสันหลังออกมาตามตำแหน่งที่บกพร้องนั้น พบบ่อยบริเวณ Lumbosacrum
แบ่งเป็น2ชนิด
Spnal befida occulta
Spinal bifida cystica
การวินิจฉัย
การซักประวัติ
มารดาไม่ได้รับกรดโฟลิคขณะตั้งครรภ์
การตรวจร่างกาย
แขนขาอ่อนแรง พบก้อนถุงตามแนวกระดูกสันหลัง
การตรวจพิเศษ
ตรวจระดับalpha fetoprotein ขณะตั้งครรภ์ผิดปกติ
การรักษา
Spida bifida occult
ไม่จำเป็นต้องรักษา
cystica
ต้องผ่าตัดภายใน24-48ชั่วโมงภายหลังเกิด เพื่อลดการติดเชื้อ
อาการสำคัญ
มีก้อนที่หลังหรือที่หน้าผาก ขาอ่อนแรงทั้งสองข้าง
ไข้ร่วมกับกล้ามเนื้ออ่อนแรง มีประวัติไม่ได้รับวัคซีน
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับสติปัญญาบกพร่อง
อาการสำคัญ
ไม่รู้สึกตัว เกร็งเมื่อกระตุ้น หายใจไม่มีประสิทธิภาพ
มีประวัติสมองขาดออกซิเจน นึกถึง Cerebral palsy
สมองพิการ(CP:Cerebral palsy)
ความบกพร่องทางสมอง ทำให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว การทรงตัว
กล้ามเนื้อหดเกร็ง
Extrapyramidol Cerebral palsy
Ataxia Cerebral palsy
Mixed type
อาการและอาการแสดง
มีการเจริญเติบโตและพัฒนาการช้า
ปัญญาอ่อน
อาการอื่นร่วมๆเช่น ชัก หูหนวก ตาบอก
การประเมินสภาพ
ซักประวัติ
ประเมินร่างกาย
เป้าหมายการพยาบาลเด็กไม่รู้สึกตัว
ระบบหายใจ
แรงดันภายในสมอง
การดูแลขั้นพื้นฐาน
ภาวะแทรกซ้อนจากการไม่เคลื่อนไหว
ให้ความรู้และคำแนะนำ
เป้าหมาย:การทำทางเดินหายใจให้โล่ง
กิจกรรมการพยาบาล
จัดท่านอนของเลด็กให้เหมาะสม
ดูแลไม่ให้มีอาหารหรือเศษอาหารอยู่ในช่งปาก
ดูดเสมหะให้เ็กเป็นระยะๆ
เตรียมอุปกรณ์ช่วยเหลือให้พร้อมหากมีปัญหา
เป้าหมาย:แรงดันภายในสมองต้องไม่เพิ่มขึ้น
กิจกรรมการพยาบาล
นอนศีรษะสูง15-30องศา
หลีกเลี่ยงท่านอนหรือกิจกรรมที่ทำให้เกิดแรงดันภายในสมอง
จัดท่านอนให้สะโพกงอไม่เกิน 90องศา
ป้องกันไม่ให้ท้องผูก
เป้าหมาย:แรงดันภายในสมองต้องไม่เพิ่มขึ้น
กิจกรรมการพยาบาล
วางแผนการพยาบาล โดยรบกวนเด็กน้อยที่สุด
ติดตามอาการแสดงที่บ่งชี้ว่าเด็กมีการเปลี่ยนแปลงของแรงดันภายในสมอง
เด็กแสดงอาการปวด พยาบาลควรให้ยาแก้ปวดตามแผนการรักษา
เป้าหมาย:ได้รับการดูแลขั้นพื้นฐานอย่างมีคุณภาพ
กิจกรรมการพยาบาล
ดูแลให้เด็กได้รับสารอาหารครบถ้วน
ดูแลให้เด็กได้รับสารอาหารทางหลอดเลือดดำ
บันทึกปริมาณน้ำดื่ม ปัสสาวะทุกวัน
ควรชั่งน้ำหนักทุกวันหรือตามแผนการรักษา
เป้าหมาย:ไม่มีภาวะแทรกซ้อนจากการไม่สามารถเคลื่อนไหวได้
กิจกรรมการพยาบาล
ภาวะแทรกซ้อนระบบหายใจ
หมั่นพลิกตะแคงตัวเด็กทุก 2ชั่วโมง เว้นเด็กที่มีความดันในสมองสูง
ดูแลเด็กไม่ให้ติดเชื้อทางเดินหายใจ
ก่อนและหลังสัมผัสเด็ก ควรล้างมือให้สะอาดทุกครั้ง
ภาวะแทรกซ้อนเกี่ยวกับตา
สังเกตและประเมินอาการบ่งชี้ว่า
มีการเคืองและอักเสบของตา
อาจต้องใช้ผ้าปิดตา
ถ้าตาแห้งอาจต้องใช้น้ำตาเทียม
ภาวะแทรกซ้อนทางผิวหนัง
ประเมินผิวหนังเป็นระยะๆ
หมั่นเปลี่ยนท่านอนหรือพลิกตะแคงตัวบ่อยๆ
ดูแลผิวหนังให้สะอาดและชุ่มชื่นอยู่ตลอดเวลา
ควรทาครีมบำรุงผิว
เป้าหมาย:ครอบครัวผู้ป่วยเด็กได้รับความรู้และคำแนะนำเกี่ยวกับความเจ็บป่วย
กิจกรรมการพยาบาล
ประเินความต้องการข้อมูลของครอบครัว
รับฟังปัญหาของครอบครัวอย่างตั้งใจและอดทน
ตอบคำถามที่ครอบครัวต้องการทราบอย่างชัดเจน
ให้ข้อมูลเกี่ยวกับความช่วยเหลือที่ครอบครัวต้องการ