การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบประสาทและกล้ามเนื้อ
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับเคลื่อนไหวผิดปกติ
Febrile Convulsion
สาเหตุ
อาการ
ติดเชื้อในระบบต่างๆที่ไม่ใช่ระบบประสาท
อุณหภูมิมากกว่า 39 องศาเซลเซียส อาการชักเกิดขึ้นภายใน24ชั่วโมงแรกที่เริ่มมีไข้
Simple febrile seizure
มีไข้ร่วมกับชัก
ชักทั้งตัว
ชักไม่เกิน15นาที
Complex febrile seizure
เกิดการชักซ้ำในการเจ็บป่วยครั้งเดียวกัน
ชักแบบเฉพาะที่หรือทั้งตัว
ชักมากกว่า15นาที
แพทย์ให้ยาป้องกันการชัก เช่น Phenobarbital
Epilepsy
สาเหตุ
อาการ
ทราบสาเหตุ : ติดเชื้อระบบประสาทส่วนกลาง
ไม่ทราบสาเหตุ : ผิดปกติของ Neurotransmission ผิดปกติของยีนส์
หาสาเหตุไม่ได้ : มีพยาธิสภาพในสมองกลุ่ม Symtomatic epilepsy
Preictal period
อาการนำ
อาการเตือน
ชักเฉพาะที่
มีสติ
ขาดสติ
แบบเฉพาะที่ตามด้วยทั้งตัว
ชักทั้งตัว
ชักเหม่อแบบตรง
เหม่อลอยไม่รู้สึกตัว เกิดและหายทันที
เกร็งกระตุก
ชักเกร็งกรตุกทั้งตัว ไม่เกิน30นาที
ชักตัวอ่อน
ชักสะดุ้ง
Ictal event หรือ Peri-ictal period
ไม่นานเกินครึ่งชั่วโมง
ปวด ชา เห็นภาพหลอน
Postictal period
ไม่เกิน24ชม.มีอาการสับสน อ่อนเพลีย ปวดหัว
Interical period
ชักสิ้นสุดแล้วเกิดชักครั้งใหม่
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับความดันในสมองสูง
Hydrocephalus
อาการสำคัญ
อาการทางคลินิก
การรักษา
ภาวะแทรกซ้อน
ปวดหัว ซึม ไม่ดูดซึม อาเจียนพุ่ง
ความผิดปกติในการสร้างน้ำไขสันหลัง
ความผิดปกติในการอุดกั้นทางเดินน้ำไขสันหลัง
ความผิดปกติในการดูดซึมน้ำไขสันหลัง Post meningitis
รอยเปิดกะโหลกโป่งตึง
หนังศีรษะบางเห็นเส้นเลือดดำ
อาการของ IICP
ตาเขในการมองไปด้านข้างไม่ได้ มองเห็นภาพซ้อน
ให้ยาขับปัสสาวะ
ผ่าตัด
ใส่สายระบายน้ำในโพรงสมองออกนอกร่างกาย
ใส่สายระบายน้ำในโพรงสองสู่ช่องในร่างกาย
โพรงสมองลงช่องท้อง
โพรงสมองลงช่องหัวใจ
โพรงสมองลงช่องปอด
โพรงสมองลงช่องใต้เยื่อหุ้มสมอง
โพรงสมองทารกในครรภ์ลงถุงน้ำคร่ำ
สายระบายน้ำในโพรงสมอง
การทำงานผิดปกติของสายระบายน้ำในโพรงสมอง
การติดเชื้อของสายระบาย
การอุดตันสายระบาย
ภาวะระบายน้ำในโพรงสมองมากเกินไป
ภาวะโพรงสมองตีบแคบ
ภาวะเลือดออกในศีรษะ
ไตอักเสบ
การรักษา IICP
รักษาสาเหตุ
รักษาเบื้องต้น
นอนราบศีรษะสูง15-30องศา
ให้ยาขับปัสสาวะ
รักษาโดยการใส่ท่อหลอดลมคอและช่วยหายใจ
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับสติปัญญาบกพร่อง
สมองพิการ (Cerebral palsy)
สาเหตุ
ความบกพร่องของสมองเกิดความผิดปกติการเคลื่อนไหว การทรงตัวของสมองพิการ
กล้ามเนื้อหดเกร็ง
Splastic quadriplegia : มีความผิดปกติกล้ามเนื้อแขนขาทั้ง2ข้าง
Splastic diplegia : มีความผิดปกติกล้ามเนื้อขาทั้ง2ข้าง
Splastic hemiplegia : ผิดปกติที่แขนขาซีกใดซีกหนึ่ง
การบังคับส่วนต่างๆของร่างกายให้ไปทิศทางที่ต้องการไม่ได้
เดินเซ เดินล้ม ทรงตัวได้ไม่ดี
Mixed type หลายอย่างรวมกัน
อาการ
พัฒนาการช้า
ปัญญาอ่อน
หูหนวก ตาบอด พูดไม่รู้เรื่อง
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับกล้ามเนื้ออ่อนแรง
Spina bifida
สาเหตุ
การรักษา
ป้องกัน
ความบกพร่องของกระดูกไขสันหลัง มีถุงยื่นผ่านจากกระดูกไขสันหลังออกมาตามตำแหน่งที่บกพร่องนั้น พบบ่อยที่สุดบริเวณ Lumbosacrum มี Hydrocepalus
Spina bifida occulta : ผิดปกติกระดูกสันหลังไม่รวมตัว เกิดเป็นช่องโหว่เกิดบริเวณ L5 หรือ S1
Spina bifida cystica : ผิดปกติของการปิดของส่วนโค้งกระดูกสันหลังมีการยื่นของไขสันหลังผ่านกระดูกออกมาเห็นเป็นถุงหรือก้อน
meningocele : ก้อนหรือถุงน้ำประกอบไปด้วยเนื้อยุ้มสมอง ไม่มีเยื่อหุ้มสมอง
Myelomeningocele: ก้อนหรือถุงมีเยื่อหุ้มสมองน้ำไขสันหลังพบบ่อยอันตรายและเกิดความพิการ
Myelomeningocele คือ ส่วนที่ยื่นออกมามีทั้ง CSF และเนื้อไขสันหลัง
Spida bifida occulta ไม่จำเปนต้องรักษา
Cystica ต้องผ่าตัดภายใน24-48ชม.ภายหลังการเกิด เพื่อลดการติดเชื้อ หลังผ่าตัดความผิดปกติ เช่นเป็นอัมพาตครึ่งล่าง
ให้กรดFolicแก่หญิงตั้งครรภ์จะช่วยลดการเกิดโรคได้
Glasgow coma scale
Eye opening
ลืมตาได้เอง 4 คะแนน
ลืมตาเมื่อเรียก 3 คะแนน
ลืมตาเมื่อเจ็บปวด 2 คะแนน
ไม่ลืมตาเมื่อได้รับสิ่งกระตุ้น 1 คะแนน
Verbral response
กรณีเด็กอายุ 0-4 ปี
ยิ้ม มองตาม ร้องเสียงดัง 5 คะแนน
เปล่งเสียงพูดคุยเป็นคำ ร้องไห้เมื่อถูกทำให้ระคายเคืองแต่หยุด 4 คะแนน
ร้องไห้ตลอด กรีดร้องเมื่อเจ็บ 3 คะแนน
ส่งเสียงครางเมื่อเจ็บ พักไม่ได้ 2 คะแนน
ไม่เปล่งเสียงหรือไม่ตอบสนอง 1 คะแนน
Motor response
กรณีเด็กอายุ 0-4 ปี
เคลื่อนไหวได้เอง 6 คะแนน
ชักแขนขาหนีเมื่อจับ 5 คะแนน
ชักแขนขาหนีเมื่อเจ็บ4 คะแนน
แขนขามีอาการเกร็งแบบศอกงอ 3 คะแนน
แบนมีการเกร็งแบบศอกเหยียด 2 คะแนน
ไม่มีปฏิกิริยาใดๆหรือไม่เคลื่อนไหวเลย 1 คะแนน
ระดับความรู้สึกตัว
รู้สึกตัวดี(Full consciousness)
รู้สึกสับสน(Confusion)
รู้สึกง่วงงุน (Lethargy/drowsy)
รู้สึกStupor
รับรู้ผิดปกติ(Disorientation)
Coma
ผู้ป่วยตื่น รับรู้ต่อเวลา บุคคล สถานที่
ผู้ป่วยสับสน มีความผิดปกติเกี่ยวกับการตัดสินใจ
เคลื่อนไหวได้น้อย ง่วงงุน พูดช้า
ไม่รู้ต่อเวลา บุคคล สถานที่ ระดับความรู้สึกตัวลดลง
ไม่รู้สึกตัว หลับลึกแต่ยังสามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้
ไม่รู้สึกตัว ไม่ตอบสนอง
Decorticate posturing ท่านอนหงาย งอแขนทั้ง2ข้างเข้าหาตัว ในระดับไหล่กำมือแน่นและงอข้อมือทั้ง2ข้าง ส่วนขาทั้ง2ข้างเหยียดปลายเท้าออกและงอปลายเท้าเข้าหากัน
Decerebrate posturing ท่านอนหงายแขนทั้ง2ข้างเกร็ง เหยียดออกและคว่ำแขนลงโดยบิดข้อข้อมือออกด้านข้าง ขาทั้ง2ข้างเกร็งเหยียดออกและแยกออกจากกัน
Reflexes ของเด็กหายไป
กิจกรรมทางการพยาบาล
ทำทางเดินหายใจให้โล่ง
แรงดันในสมองไม่เพิ่ม
ได้รับการดูแลขั้นพื้นฐานอย่างมีคุณภาพ
ไม่มีภาวะแทรกซ้อนจากการเคลื่อนไหวไม่ได้
ครอบครัวได้รับความรู้และคำแนะนำเกี่ยวกีบการเจ็บป่วย
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับการเคลื่อนไหวผิดปกติ
menigitis
สาเหตุ
อาการ
ค่าปกติของน้ำไขสันหลัง
ชั้นในสุดที่อยู่รอบๆสมองและไขสันหลังและเยื่อหุ้มสมองถูกทำลายเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย
Streptococcus pneumonia
Neisseria meningitis
Haemophilus influenzae
ไข้สูง หนาวสั่น ปวดหัวรุนแรง ปวดข้อ ซึมลงจนหมดสติ คอแข็ง ตรวจพบ Kerning sign และ Brudzinski sign ได้ผลบวก
ปกติจะไม่มีสี
ความดันระหว่าง 75-180 มม.น้ำ
ไม่มีเม็ดRBC WBC
Protein 15-45 mg/100ml
Glucose 50-75 mg/100ml
Colide 700-750 mg/100ml
Culture&Latex agglutination
โรคไข้กาฬโรคหลังแอ่น
สาเหตุ
เกิดจากเชื้อแบคทีเรียน Neisseria meningitides พบบ่อย ซีโรกรุ๊ปA B C Y W135
อาการ
ไข้ ปวดหัวรุนแรง อาเจียน คอแข็ง อาจมีผื่นแดง จ้ำเลือด และอาจเกิดภาวะช็อก
Meningococcemia
Acute : ปวดหัว เจ็บคอ ไอ ปวดตามข้อ โดเฉพาะที่ขาและหลัง
Chronic : พบได้น้อย ส่วนใหญ่มีไข้ ผื่น
Meningitis
มีไข้ ปวดหัว คอแข็ง ซึม สับสน อาจะมีเลือดออก
การรักษา
ประคับประคอง
ยาปฏิชีวนะ เช่น Ceftriazone PGS
Glucorticoid therapy ก่อนให้ยาปฏิชีวนะ15นาที
การติดต่อ
ระยะติดต่อ
ผู้ที่ไม่มีอาการ(พาหนะ)และผู้ป่วยสามารถแพร่โรคได้จนกว่าจะตรวจไม่พบเชื้อในน้ำมูก น้ำลายแล้ว หมดภายใจ24ชม
เชื้อกระจายในช่องปาก ช่องจมูกจากคนหนึ่งสู่อีกคนโดยตรงผ่านระบบหายใจ
แบบไม่มีอาการหรืออาการน้อย เชื้อเจริญในเนโซฟาริ๊งซ์ ทำให้เกิดการอักเสบเฉพาะที่เล็กน้อย
แบบเชื้อแพร่เข้ากระแสเลือดหรือเลือดเป็นพิษ เชื้อเข้าในกระแสเลือดเลือดจะออกมาหล่อเลี้ยงที่ปลายหลอดเลือดเป็นจำนวนมาก
แบบเยื่อหุ้มสมอง เชื้อที่เข้าเยื่อหุ้มสมองทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
วิธีการติดต่อ
โดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับละอองน้ำมูก น้ำลายจากปากหรือจมูกของผู้้ป่วย
ไม่เข้าไปอยู่ในที่แออัด
ควรรักษาสุขภาพดดยการออกกำลังกาย
ใช้วัคซีนจะช่วยลดความเสี่ยง
ป้องกันสำหรับผู้สัมผัสโรคให้ยาฆ่าเชื้อแก่ผู้ที่สัมผัสที่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยทันที
ยา Penicillin และ Chloramphenical มีประสิทธิผลดีต่อร่างกาย