Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะตกเลือดหลังคลอด (Postpatum hemorrhage) - Coggle Diagram
ภาวะตกเลือดหลังคลอด
(Postpatum hemorrhage)
การเสียเลือดผ่านทางช่องคลอด หลังทารกคลอด มากกว่า 500ml./ร้อยละ1ของนน.ตัวมารดา
:red_flag:
Late/Secondary PPH
ภายหลัง 24hr.-6wks.หลังคลอด :black_flag:
สาเหตุ
:question:
มีก้อนเลือดหรือเศษรกค้างอยู่ในโพรงมดลูก
ภาวะติดเชื้อภายในโพรงมดลูก
(มีไข้ น้ำคาวปลากลิ่นเหม็น ปวดท้องน้อย)
มีเลือดออกจากแผลในช่องคลอด ติดเชื้อ
ภาวะเศษรกค้างในโพรงมดลูกร่วมกับติดเชื้อในโพรงมดลูก
เลือดออกจากแผลของมดลูกภายหลัง
การผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องและมะเร็งไข่ปลาอุก
ผลของการตกเลือด
:explode:
ซีด อ่อนเพลีย สุขภาพทรุดโทรม
ภูมิต้านทานต่ำ ติดเชื้อง่าย
เกิด Necrosis ของต่อมใต้สมองส่วนหน้า
(Shechan's syndrom)
การรักษา
:smiley:
รายที่รกค้าง ให้oxytocin แล้ว
ทำการขูดมดลูกด้วยความระมัดระวัง
ติดเชื้อในโพรงมดลูก >>
ให้ยาช่วยการหดรัดตัวของมดลูกร่วมกับยาปฏิชีวนะ
เลือดออกจากแผลในช่องคลอด >>
ทำความสะอาดและเย็บแผลให้เลือดหยุดร่วมกับให้ยาปฏิชีวนะ
การพยาบาล
:<3:
การซักประวัติ
โลหิตจาง การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
ความผิดปกติในระยะตั้งครรภ์ เช่น ครรภ์เป็นพิษ
การคลอดยาวนาน เคยได้รับยาที่มีผลต่อการหดรัดตัว การทำสูติศาสตร์หัตถการ ประวัติเคยตกเลือด
การตรวจร่างกาย
การหดรัดตัวของมดลูก
การฉีกขาดของช่องทางคลอด
การบวมเลือดของอวัยวะสืบพันธุ์
การมีรกหรือเศษเยื้อหุ้มรกค้างอยู่ในโพรงมดลูก
มีเลือดออกทางช่องคลอด
ซีด ตัวเย็น ชีพจรเบาเร็ว อ่อนเพลีย
ความดันโลหิตต่ำ กระสับกระส่าย
ความรุนแรงของการเสียเลือด
ความสามารถในการเข้าอู่ของมดลูก
ประเมินจากระดับยอดมดลูก
อาการติดเชื้อ
(ไข้สูง น้ำความปลากลิ่นเหม็น ปวดท้องน้อย)
การตรวจทางช่องคลอด พบเศษเยื่อหุ้มรกที่ปากมดลูก
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
CBC,PT,PTT เป็นต้น
Early/Primary PPH
:black_flag:
ภายใน 24hr.แรกหลังคลอด
สาเหตุ
:question:
Tone (Uterine atony)
การเจ็บครรภ์คลอดที่นานหรือเร็วเกินไป
กล้ามเนื้อมดลูกยืดขยายมากผิดปกติ(ครรภ์แฝด ครรภ์แฝดน้ำ)
คลอดบุตรหลายครั้ง
ใช้ยาบางชนิด / ฮาโลเทน,Oxytocin
คลอดยาก/สูติศาสตร์หัตถการ
รกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนด
การติดเชื้อของมดลูก
มารดามีภาวะทุพโภชนาการ โลหิตจาง ความดันโลหิตสูง
การหดรัดตัวของมดลูกไม่สม่ำเสมอ
ของกล้ามเนื้อมดลูกบางชนิด
Constriction ring
มีก้อนเลือดหรือมีเศษรกค้าง มีเนื้องอกในโพรงมดลูก
Trauma
การตกเลือดที่เกิดจากการ
ฉีกขาดของปากมดลูก ช่องคลอด
ฝีเย็บและบริเวณรอบท่อปัสสาวะ
การทำคลอดและการช่วยคลอดที่ไม่ถูกต้อง
การคลอดเร็วผิดปกติ เกิดการฉีกขาด
การตัดฝีเย็บที่ไม่ถูกวิธี
มดลูกบางกว่าปกติ
เสียเลือดจากการฉีกขาดของหลอดเลือดฝอย
หรือเส้นเลือดขอดพอง
CPD ทำให้มดลูกแตกได้
Tissue
รกค้าง
รกลอกตัวหมดแล้วมีเลือดออกมาก
จากการให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก/คลอดรกผิดวิธี
รกลอกตัวบางส่วน เกิดจากการเกาะลึก/รกเกาะติดแน่น
เศษรกค้าง
คลอดรกผิดวิธี
ความผิดปกติของรก
มีรกน้อย
Thrombin
ภาวะเลือดแข็งตัวผิดปกติ
โรคเลือดต่างๆ
อาการและอาการแสดง
:fire:
เลือดออก เห็นทางช่องคลอดหรือออกอยู่ข้างใน
เลือดคั่งที่เอ็นยึดมดลูก
มดลูกปลิ้น มีเลือดพุ่งออกมา
การฉีกขาดของหนทางคลอด เลือดสีแดงสด
การฉีกขาดของหลอดเลือดฝอย พุ่งแรงตามจังหวะชีพจร
ไม่หยุดไหลแม้มดลูกแข็งตัว
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี เลือดสีแดงคล้ำ
หากมีเศษรกค้าง เกิดจากตกเลือดหลังคลอดทันที
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี มดลูกนิ่ม
อาการแสดงของตกเลือด ซีด ชีพจรเร็ว ระยะแรกหายใจเร็วต่อมาจะหายใจช้า ใจสั่น เหงื่อออก อ่อนเพลีย ความดันโลหิตต่ำ หมดสติ อาจเสียชีวิตได้
ตรวจดูชิ้นส่วนของรกที่อาจค้างอยู่
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อหาสาเหตุการตกเลือด
ผลกระทบ
:explode:
ใจสั่น ซีด ชีพจรเบา ความดันโลหิตต่ำ Shock อวัยวะภายในล้มเหลว ได้แก่ ไตวาย หัวใจวาย
อาจะเกิด Anterior pituitary necrosis >> เกิดความบกพร่องต่อมไทรอยด์ ต่อมหมวกไต และรังไข่ ทำให้ไม่มีน้ำนม เต้านมเหี่ยว ระดูขาด ขนร่วง เพลีย ขาดความสนใจสิ่งแวดล้อม >> Shechan's syndrom
การป้องกัน
:lock:
ระยะก่อนคลอด
ซักประวัติ : หาปัจจัยเสี่ยง PPH
ตรวจร่างกาย : ค้นหาโลหิตจางให้ยาธาตุเหล็ก
keep Hctมากกว่าเท่ากับ33%
ระยะคลอด
ไม่ให้เกิดคลอดยาวนาน
ระวังการให้ยาแก้ปวด
ระยะที่ 2และ3ของการคลอดให้ถูกวิธี
หลีกเลี่ยงการทำสูติศาสตร์หัตถการ
ตรวจรกและช่องทางคลอดอย่างละเอียด
ระยะหลังคลอด
ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง
ให้ยา oxytocin ต่อภายหลัง
อีกอย่างน้อย 2hr.
กระตุ้นให้บุตรดื่มนมมารดา
ทันทีหลังคลอด
การรักษา
:smiley:
1.ตกเลือดก่อนรกคลอด
วัดความดันโลหิต ชีพจร การหายใจ
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
เจาะเลือดตรวจหาระดับ
ความเข้มข้นของเลือด
ใส่สายสวนปัสสาวะ
ให้ยา oxytocin 10-20 unit
เข้าทางกล้ามเนื้อหรือหลอดเลือดดำ
เมื่อไหล่หน้าคลอด
ตรวจรกอย่างละเอียด
คลึงมดลูกให้หดรัดตัวตลอดเวลา
ฉีด Methergin 0.2mg.
เข้าทางหลอดเลือดดำถ้าจำเป็น
2.1
กรณีมดลูกหดรัดตัวไม่ดี
คลึดลูกตลอดเวลา
สวนปัสสาวะออกให้หมด
ให้ 5%D/Wหรือ5%D/NSSหรือRLS
1000ml.ผสมoxytocin10-20unit
ฉีด Methergin 0.2mg.ทางหลอดเลือดดำ
วางกระเป๋าน้ำแข็งบริเวณหน้าท้องและคลึงมดลูก
2.2
กรณีมีการฉีกขาดช่องทางคลอด
ตรวจหารอยฉีกขาดแล้วเย็บซ่อมแซม
2.3
หากทำตาม2.1 และ2.2แล้วเลือดยังออก
ให้ตรวจภายในโพรงล้วงมดลูก ถ้ามีก้อนเลือดหรือเศษรกค้างออกให้หมดหรือขูดมดลูก
2.4
ทำตาม2.1,2.2,2.3 แล้วเลือดยังออก
ตรวจหา Venus clotting time,
Clot retraction time,clot lysis
ทำ Bimanual compression บนมดลูด
ตกเลือดหลังคลอดทันที ถ้าหดรัดตัวไม่ดี
ให้ยา Prostaglandin E2 analogue 0.5mg//Prostaglandin E2alpha 0.25mg
2.5
หากทำตาม2.1-2.4 แล้วยังออก
ถ้าอายุมาก>>ตัดมดลูก
อายุน้อย ต้องการบุตรอีก >>ผ่าตัดผูกหลอดเลือด internal iliac hypogastric
2.6
ดูแลหลังตกเลือดอย่างใกล้ชิด
ความดันโลหิต ชีพจร การหายใจ ระดับความรู้สึกตัว
ตรวจระดับความเข้มข้นของเลือด
คำนวณI/O
ให้ยาปฏิชีวนะประเภทครอบคลุมเชื้อ
ให้ยาบำรุงเลือดและแนะนำอาหารที่มีประโยชน์