Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบกล้ามเนื้อ, สาเหตุ - Coggle Diagram

- - - - อายุ 1 ปีขึ้นไป
        
        จะพบความผิดรูปมากขึ้น
        
        กระดูกสันหลังคดหรือหลังค่อม
        
        ท่าเดินคล้ายเป็ด
        
        ขาโก่ง
        
        อาจเกิดกระดูกหักได้
      - อายุ 1 ปี
        
        จะมีความผิดรูป
        
        กะโหลกนิ่ม
        
        หน้าผากนูน
        
        ส่วนหลังของกะโหลกศีรษะแบนราบลง
        
        รอยต่อที่กระหม่อมปิดช้า
        
        ฟันขึ้นช้า
        
        กะโหลกศีรษะใหญ่กว่าปกติ
        
        ผมร่วง
  - - - ใช้หลักการรักษากระดูกหักทั่วไป
    - - ให้วิตามิน ดี
  - - - ยาเตรทตราชัยคลิน
      - ยาระบาย
      - ยาลมกรด
      - ยาขับปัสสาวะ
      - ยากันชัก
- - - - เชื้อเจริญเติบโตและแพร่กระจายผ่านทาง
        lympho- hematogenous
        spread ยังอวัยวะต่างๆ และจะถูกระบบภูมิต้านทานของร่างกายทำลายแต่อาจจะมีเชื้อบางส่วนที่อยุ่ตามอวัยวะต่างๆ จะลุกลามเมื่อมีปัจจัยเหมาะสม
  - - - การตรวจชิ้นเนื้อ การผ่าตัดระบายหนอง ผ่าตัดเพื่อแก้การกดทับเส้นประสาท
  - - - ค่า CRP , ESR สูง
      - ทดสอบ tuberculin test ผล+
      - CBC อาจพบ WBC ปกติหรือสูงไม่มาก
    - - plaint film
      - MRI
    - - อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำหนักลด มีไข้ต่ำๆ ตอนบ่ายหรือเย็น ต่อมน้ำเหลืองโต ประวัติใกล้ชิดกับผู้ที่เป็นวัณโรค มีปวดข้อ อาการขึ้นกับตำแหน่งที่เป็น
        
        ข้อยึด
        
        กระดูกสันหลัง จะปวดหลัง หลังแข็ง เดินหลังแอ่น กระดูกสันหลังยุบ
        
        เดินกะเผลก
        
        กล้ามเนื้ออ่อนแรง อัมพาต ชาแขนขา
        
        ขาจะปวดขา
- - - - ลักษณะทางคลินิค มีไข้ มีการอักเสบ ปวดบวมแดง ภายใน 2-3 วันแรกหลังติดเชื้อข้อ
      - ผล Lab เจาะดูดน้ำในข้อ(joint aspiration)
      - ผล CBCพบ ESR , CRP สูง
      - การตรวจทางรังสี
        
        Ultrasound พบน้ำในข้อมาก เคลื่อนหลุด
        
        Bone scan / MRI บอกการติดเชื้อกระดูก
        
        Plain flim พบช่องระหว่างข้อกว้าง
    - - การผ่าตัด Arthrotomy and drainage เพื่อระบายหนอง นำชิ้นเนื้อไปตรวจ
      - การให้ยาปฏิชีวนะ
    - - Growth plate ถูกทำลาย ทำให้การเจริญเติบโตตามความยาวกระดูก
      - ข้อเคลื่อน (Dislocation)
      - ข้อถูกทำลาย (joint destruction)
      - หัวกระดูกข้อสะโพกตายจากการขาดเลือด
        (avascular necrosis)
  - - - การตรวจร่างกาย มีปวด บวม แดง ร้อน เฉพาะที่ บริเวณที่มีพยาธิ กดจะปวดมากขึ้น
      - ซักประวัติ เด็กเล็กจะไม่ใช้แขนหรือขา ส่วนนั้น ทารกนอนนิ่งไม่ขยับที่เป็น
        เด็กโตก็จะบอกตรงที่ปวด ไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ ผล CBC พบ Leucocytosis , ESR ,CRP มีค่าสูง ผล Gram stain และ culture ขึ้นเชื้อ
      - การตรวจทางรังสี
        
        Plain flim เนื้อเยื่อส่วนลึกบวม metaphysis
        Bone scan ผล+ บอกตำแหน่งเฉพาะ
        
        MRI พบ soft tissue abcess ,
        bone marrow edema แพง
    - - ผ่าดัด เอาหนอง ชิ้นเนื้อ กระดูกตายออก
      - ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษาของแพทย์
    - - กระทบต่อphysis ส่วนเจริญเติบโตของกระดูก ทำลาย
        physeal plate ทำให้กระดูกสั้น โก่งผิดรูป ต้องผ่าเพื่อเพิ่มความยาวกระดูก
      - กระดูก เนื้อเยื่อ ตาย
- - - - positional clubfoot เกิดจาก uterus impaction affect
      - teratologoc clubfoot เป็ นชนิดที่มีความแข็งมาก พบใน Syndrome หลายชนิด เช่น arthogryposis multiplex congenita
      - neuromuscular clubfoot พบได้ทั้งแบบเป็ นตั้งแต่เกิด / ภายหลัง เช่นใน cerebral palsy , myelomeingocele , neurological injury
  - - - การผ่าตัดกระดูก(osteotomy) ทำในอายุ3-10ปี ตกแต่งให้รูปร่างใกล้เคียงปกติ
      - การผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูก(triple fusion) ช่วงอายุ10ปี Subtalar joint และ midtarsal joint เชื่อมแข็ง ไม่โต รูปร่างใกล้เคียงปกติ
      - การผ่าตัดเนื้อเยื่อ (subtalar soft tissue release) ทำในอายุ< 3 ปี ผ่าตัดคลายเนื้อเยื่อSubtalar joint และยืดเอ็นที่ตึง ทำให้การเคลื่อนไหวของข้อเท้าใกล้เคียงปกติ
- - - - มารดาเป็นโรคแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ ได้แก่ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน
      - อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นกับมารดาขณะตั้งครรภ์
      - อาจมีสาเหตุเกิดมาจากการติดเชื้อ
    - - คลอดยาก
      - สมองกระทบกระเทือน
      - ขาดออกซิเจน
      - ทารกคลอดก่อนกำหนด
  - - - ยากิน กลุ่ม diazepam
      - ยาฉีด เฉพาะที่ ที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน คือกลุ่ม Botox
    - - การย้ายเอ็น เพื่อสร้างความสมดุลย์ของข้อ
      - การผ่าตัดกระดูก ในรายที่กระดูกถูกดึงจนผิดรูปแล้ว
      - การผ่าตัดลดความตึงของกล้ามเนื้อ โดยผ่าคลายเฉพาะกล้ามเนื้อที่ยึดตึง
    - - น้ำลายยืด
      - การใช้เครื่องช่วยฟัง
      - การผ่าตัดแก้ไขตาเหล่
      - ใช้ยาควบคุมการชัก
      - รวมถึงปัญหาด้านจิตเวช
    - - กายภาพบำบัด(Physical Therapy) จะช่วยให้เด็กซีพี และเรียนรู้การเคลื่อนไหวและปรับสมดุลย์ของร่างกายได้ดีขึ้น
      - อรรถบำบัด (Speech and Language Therapy) เด็กๆ ที่เป็นซีพี จะได้ฝึกการสื่อสาร
- - - - อีกวิธีเป็นการปิดผนังหน้าท้องโดยทำเป็นขั้นตอน (staged repair)
      - วิธีแรกเป็นการเย็บผนังหน้าท้องปิดเลย (primary fascial closure)
    - - Fluid and nutrition support
        
        Omphalocele ให้ IV fluid เป็น 10%DN/5 เป็น maintenance บวกกับที่เสียออกมาทาง OGtube
      - Wound care
        
        Omphalocele ใหญ่ให้ดูแลทำความสะอาดแผลกว่าจะเริ่มดีขึ้นพอให้ไปดูแลต่อเองได้
    - - conservative
        
        เหมาะสำหรับในรายที่ omphalocele มีขนาดใหญ่
      - operative
  - - - การใช้อัลตราซาวนด์ตรวจทารกในครรภ์มารดาสามารถวินิจฉัยภาวะ Omphalocele ได้
    - - พบบริเวณกลางท้องทารกมีถุง omphalocele ติดอยู่กับผิวหนัง ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางระหว่าง 4 ซม.ขึ้นไป จนมากกว่า 10 ซม.ตัวถุงเป็นรูปโดม ผนังบางมองเห็นอวัยวะภายในได้
        
        อวัยวะที่อยู่ในถุงอาจประกอบไปด้วยลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ กระเพาะอาหาร ม้าม และตับ
- - - - การดูแลโดยทั่วไป
        
        การรักษาความอบอุ่น
        
        ประเมินภาวะทั่วไป ความสามารถในการหายใจ
        
        ให้ vitamine K 1 mg intramuscular
        
        decompression stomach
        
        การอาบน้ำ ไม่ต้องทำเนื่องจากจะทำให้เด็กตัวเย็นมากขึ้น
        
        การค้นหาความพิการร่วม
      - การดูแลเฉพาะ
        
        การทำแผล สะอาด หมาดๆ ไม่รัด
      - การแก้ไขปัญหาฉุกเฉิน
        
        Rectal irrigation ด้วย NSS อุ่น
        
        เริ่มให้ antibiotic ได้ทันที
        
        ใส่ orogastric tube ปลายเปิดลงถุง
        
        ตรวจระดับน้ำตาล เกลือแร่ในกระแสเลือด
        
        การประเมินการหายใจ เตรียม endotrachial tube, suction
        
        เจาะเลือดแม่เพื่อเตรียมทำการจองเลือด เผื่อว่าต้องทำการให้เลือด
        
        Incubator หรือผ้าอุ่น กระเป๋าน้ำร้อน
    - - ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
        
        อาจเกิดภาวะติดเชื้อของแผลจากการที่มีลำไส้ออกมาอยู่นอกช่องท้อง
        
        อาจเกิดอาการท้องอืด หรืออาเจียน เนื่องจากมีลมในกระเพาะและลำไส้
        
        อาจเกิดการสูญเสียสารเหลวที่ไม่สามารถทราบได้ (insensible loss) ซึ่งจะนำไปสู่ปริมาตรเลือดต่ำ
        
        อาจเกิดการขาดสารน้ำและอีเลคโตรลัยท์ เนื่องจากงดอาหาร น้ำ และจากการที่มีลำไส้ออกมาอยู่นอกช่องท้อง
        
        อาจเกิดภาวะ Hypothermia เนื่องจากทารกส่วนใหญ่น้ำหนักน้อย หรือคลอดก่อนกำหนด และมีลำไส้ออกมาอยู่นอกช่องท้อง
        
        บิดามารดามีความวิตกกังวลเกี่ยวกับการเจ็บป่วยของบุตร
      - การดูแลหลังผ่าตัด
        
        General care
        
        สังเกตการหายใจ
        
        การขับถ่าย
        
        จัดท่านอนหงาย
        
        ตรวจดูว่ามี discharge ออกมาจากแผล
        
        swab culture
        
        Fluid and nutrition support
        
        ถ้าเป็น gastroschisis มี I nsensible loss เฉลี่ย daily requirment 200 ml./kg./day
        
        Peripheral parenteral nutrition เริ่มให้ได้ตั้งแต่เด็ก stable หลังผ่าตัด 1 วัน
        
        Enteral nutrition จะอนุญาตให้กินได้เมื่อเด็ก stable ประมาณ 1 สัปดาห์
        
        เริ่ม test feed ด้วย น้ำสะอาด หรือ5% D/W5 ml. ต่อมื้อ วันละ 8 มื้อ
        
        Hypoglycemia, Hypocalcemia
        
        สังเกตุว่าเด็กจะมี tremor,
        cyanosis หรือ convulsion รายที่มี hypocalcemia อาจจะเกิด periodic apnea
        
        Antibiotic prophylaxis
        
        ให้ ampicillin และ gentamicin ประมาณ 5 วัน ถ้าเด็กไม่มีปัญหาแผลติดเชื้อ รับอาหารได้ดี หายใจดีปกติ ก็สามารถหยุดการให้ยาได้
        
        Hypothermia
        
        ต้องให้เด็กอยู่ในตู้อบ (incubator) ปรับอุณหภูมิตามตัวเด็ก
        
        Wound care
        
        gastroschisis ที่ใส่ silo ก็เช็ด silo เช้าเย็นทำแผลเช่นเดียวกับก่อนผ่าตัดถ้าเป็นแผลเย็บ ทำแผลวันละครั้ง ดูการเปลี่ยนแปลงของแผล
        
        Respiratory distress
        
        ใส่ endotrachial tube และให้ muscle relaxant 1-2 วันหลังผ่าตัด
        
        ข้อวินิจฉัยการพยาบาลหลังผ่าตัด
        
        อาจเกิดภาวะหายใจลำบาก เนื่องจากการใช้แรงกดถุงลำไส้ใช้เคลื่อนเข้าช่องท้อง
        
        อาจเกิดภาวะท้องอืดหรืออาเจียน เนื่องจากการที่ลำไส้บวมหรือมีการอุดตัน
        
        อาจเกิดภาวะติดเชื้อของแผลผ่าตัด
      - เช็ดทำความสะอาด ลำไส้ส่วนที่สกปรก ป้องกันการติดเชื้อ
      - การติดตามรักษา
        
        เด็กจะมีน้ำหนักน้อยกว่าปกติแต่จะกลับเข้าสู่ภาวะปกติเมื่ออายุประมาณ 6 เดือน ภาวะที่อาจจะต้องแก้ไขต่อไป เช่น ventral hernia นัดมาแก้ไขประมาณอายุ 2-4 ปี ปัญหาอื่นๆ ที่อาจจะเกิด ได้แก่
        
        intestinal obstruction,
        
        volvulus หรือปัญหาการวินิจฉัยภาวะไส้ติ่งอักเสบ