Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สรีรวิทยาการคลอดรกและการทำคลอดรก การตรวจรก - Coggle Diagram
สรีรวิทยาการคลอดรกและการทำคลอดรก การตรวจรก
สรีรวิทยาของการคลอดรก
กลไกการลอกตัวของรก
1.1 การลอกตัวของรก (Mechanism of placenta separation) รกลอกตัวได้โดยอาศัยการหดรัดตัว (Contraction) และคลายตัว (Retraction) เป็นระยะ
1.2 การคลอดรก
ชนิดของการลอกตัวของรก
2.1 Schultze’s method เกิดขึ้นตรงกลางของรกทำให้ไม่มีเลือดออกมาให้เห็นทางช่องคลอด (Vulva sign)
2.2 Matthews duncan’s method การลอกตัวของรกจะเกิดขึ้นโดยเริ่มที่บริเวณริมรกก่อนส่วนอื่นและเลือดที่เกิดจากการฉีกขาดของผนังมดลูกจะไหลซึมออกมาภายนอก (Vulva sign)
การควบคุมการเสียเลือด
ธรรมชาติมีกลไกที่ป้องกันมิให้มีการตกเลือดหลังคลอด คือ มีการหดรัดตัวและคลายตัวของใยกล้ามเนื้อมดลูก (มี Contraction และ Retraction) เป็นการผูกรัดเส้นเลือดตามธรรมชาติ “Living ligatures” โดยที่การหดรัดตัวเป็นการบีบเส้นเลือดที่แทรกอยู่ระหว่างกล้ามเนื้อให้ตีบตัว ทำให้เลือดหยุด
อาการแสดงว่ารกลอกตัว
Uterine sign
มดลูกหดตัวแข็งเปลี่ยนรูปร่างจากแบนเป็นกลม มดลูกจะดันมาข้างหน้า คลำบริเวณ Fundus จะได้ขอบเขตชัดเจนและจะเห็นมดลูกเอียงไปทางขวามือ เพราะท้องด้านซ้ายมี Sigmoid colon อยู่และมดลูกจะลอยสูงขึ้นถึงระดับสะดือ เปลี่ยนรูปร่างจาก Discoid เป็น Globular form หน้าท้องเป็นสองลอน ลอนบนแข็งเอียงไปทางขวาคือมดลูกส่วนบน ลอนล่างนุ่ม ซึ่งคือมดลูกส่วนที่มีรกอยู่
Cord sign
สายสะดือเคลื่อนต่ำประมาณ 8 - 10 ซม. สายสะดือจะเหี่ยวและไม่มี Pulsation เมื่อโกยมดลูกส่วนบนขึ้นไปสายสะดือจะไม่ตามขึ้นไป
Vulva sign
อาการนี้แสดงให้ทราบว่ารกมีการลอกตัว แต่รกอาจจะยังลอกตัวไม่สมบูรณ์ ในรายที่รกลอกตัวแบบ Matthews duncan จะเห็นเลือดออกทางช่องคลอด แต่ในรายที่รกลอกตัวแบบ Schultze จะไม่มีเลือดออกมาให้เห็น
การทำคลอดรก
1.ให้คลอดเองตามธรรมชาติ โดยให้มารดาเบ่ง
bearing down effort
ผู้ทำคลอดช่วยเหลือให้รกคลอด
Medified crede Maneuver หลักการคือเพื่ออาศัยมดลูกส่วนบนที่หดตัวแข็ง ดันเอารกซึ่งอยู่ใน ส่วนล่างของทางคลอดออกมา
Brandt-Andrews Maneuver วิธีการช่วยเหลือการคลอดรกตามวิธีของ Brandt-Andrews
Controlled cord traction เป็นการดึงสายสะดือเพื่อให้รกคลอดออกมา วิธีนี้มีอันตรายคือทำให้มดลูกปลิ้นได้ง่าย การช่วยคลอดรกแบบนี้ต้องทำเมื่อรกลอกตัวสมบูรณ์แล้ว และเคลื่อนลงมาในส่วนล่างของมดลูกแล้ว
การตรวจรก
โพรงที่ทารกคลอด
มีรอยโหว่ สัมพันธ์กับทารกหรือไม่ หรือมีเยื่อหุ้มทารกขาดหาย อาจค้างในโพรงมดลูก ทำให้มดลูกหดรัดตัวไม่ดี ตกเลือดได้
รอยแตกของเยื่อหุ้มเด็ก ห่างจากที่รกเกาะ ไม่น้อยกว่า 7 เซนติเมตร ถ้าน้อยกว่านี้ อาจเป็นภาวะรกเกาะต่ำ ซึ่งต้องเฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอด
สายสะดือ
ตำแหน่งการเกาะ
ยาว 35-100 cms. เฉลี่ย 50 cms.
เส้นเลือดที่สายสะดือ มี 3 เส้น คือ Vein 1 และ Artery 2
ปม อาจพบได้ 2 ชนิด คือ 1) True knot 2) False knot
ตรวจรกด้านลูก
ลักษณะรก เส้นเลือดที่ทอด ต้องห่างจากขอบรก 1-2 cms. หากชิด อาจพบรกผิดปกติได้ เช่น มีรกน้อย และวัดขนาดรก
การเกาะสายสะดือ (4 แบบ)
วงขาวรอบขอบรก แสดงถึงสิ้นสุดขอบรก (Closing Ring of Wrinkle - Waldeyer)
รกน้อย หรือรกผิดปกติ
เยื่อหุ้มด้านลูก (Amnion) และเยื่อหุ้มด้านแม่ (Chorion)
ตรวจรกด้านแม่
cotyledon,u 15-20 ก้อน สีแดง
placenta sulcus
รอยบุ๋มของรก
ความผิดปกติของเนื้อรก