Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
มดลูกปลิ้น (Inversion of the uterus or uterine inversion) , นางสาวกุสุมา…
มดลูกปลิ้น (Inversion of the uterus or uterine inversion)
ชนิด
มดลูกปลิ้นแบบสมบูรณ์ (complete inversion) ยอดมดลูกเคลื่อนพ้นปากมดลูก แต่ไม่ถึงปากช่องคลอด
มดลูกปลิ้นแบบสมบูรณ์ และเคลื่อนต่ำลงมานอกปากช่องคลอด (prolapsed of complete inverted uterus)
มดลูกปลิ้นแบบไม่สมบูรณ์ (incomplete inversion) ยอดมดลูกเคลื่อนต่ำลง แต่ไม่พ้นปากมดลูก
สาเหตุ
ท าคลอดรกในขณะที่รกยังไม่ลอกตัว หรือรกเกาะแน่น
ดันยอดมดลูกที่หน้าท้องแม่มากเกินไป ในการช่วยทำคลอดรก
การดึงสายสะดือแรงเกินไป
สาเหตุส่งเสริม
มีพยาธิสภาพที่มดลูก เช่น ผนังมดลูกบางและยืดมาก
ผนังมดลูกหย่อน
รกเกาะบริเวณส่วนยอดของมดลูก
มดลูกและปากมดลูกอยู่ในภาวะคลายตัว
พยาธิสภาพ
เมื่อมีการปริ้นของมดลูก หลังทารกคลดหรือรกคลอดแล้ว ปากมดลูกและมดลูก ส่วนล่างจะมีการหดรัดตัวเป็นวงแหวนล้อมรอบส่วนของมดลูกที่หย่อนตัวลงมา ทำให้บริเวณที่ถูกรัดไว้นั้นขาดเลือดไปเลี้ยงเกิดการบวมและมีเนื้อตาย ในที่สุดเนื้อตายนั้นจะหลุดออกมา
อาการและอาการแสดง
ช็อคจากการปวด/เสียเลือดมาก
ตรวจหน้าท้องพบยอดมดลูกเป็นแอ่งในรายที่มดลูกปลิ้นไม่สมบูรณ์ คลำไม่พบมดลูกในรายที่มดลูกปลิ้นสมบูรณ์
ปวดท้องรุนแรง หากรกยังไม่ลอกตัว หรือติดแน่น
ตรวจภายใน จะคลำได้ก้อนเนื้อบริเวณปากมดลูก หรือคลำได้ก้อนในช่องคลอดหรือก้อนโผล่ออกมานอกช่องคลอด ถ้ารกยังไม่หลุดก็จะเห็นรกติดกับก้อนเนื้อนั้น
มีเลือดออกมาทันทีหลังคลอด ในกรณีที่รกคลอดแล้ว
ผลกระทบ
ต่อแม่
เลือดออกรุนแรง
เจ็บปวดมาก
อาจเสียชีวิต
ช็อคจากการเสียเลือด
ต่อลูก
ได้รับความอบอุ่นจากแม่ช้า
สร้างเสริมสัมพันธภาพระหว่างแม่และทารกช้า
การพยาบาล
ป้องกันภาวะมดลูกปลิ้น
ห้ามดึงสายสะดือ เพื่อให้รกคลอดก่อน
ก่อนทำคลอดรก
ตรวจสอบการลอกตัวสมบูรณ์ของรกทุกครั้ง
มีอาการแสดงของรกลอกตัว ให้คลึงมดลูกให้กลมแข็ง
ให้ช่วยทำคลอดรก เมื่อรกคลอดแล้วมีเยื่อหุ้มรกค้างอยู่
หลังทำคลอดรก คลึงมดลูกให้กลมแข็ง
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ หรือให้เลือด ป้องกันภาวะช็อค
ดูแลมดลูกที่ปลิ้นมานอกปากช่องคลอดให้ชุ่มชื้นไม่แห้ง โดยใช้ผ้าก๊อซชุบ NSS คลุมและกดผนังมดลูกที่ปลิ้น ไม่ให้เลือดไหลออกมามาก ในขณะรอแพทย์มาดันมดลูกกลับ
รายงานแพทย์ เพื่อมาดันมดลูกกลับ
ให้ยาแก้ปวดตามแผนการรักษาของแพทย์
สังเกตภาวะช็อค หากมีอาการให้รายงานแพทย์
การรักษา
ดันมดลูกกลับภายใต้การดมยาสลบ โดยใช้halothane /อาจให้สารคลายตัวของมดลูกด้วยกลุ่มของtocolysis
ถ้ารกลอกตัวแล้วให้เริ่มทำการดันมดลูกกลับได้ทันที ถ้ารกยังไม่ลอกตัวให้เซาะรกออกก่อนและใช้ ฝามือส่วนปลายและนิ้วหงายขึ้น แล้วดันยอดมดลูกที่ปลิ้นมาอยู่ข้างนอก ให้กลับเข้าไปตามแนวแกนของช่องทางคลอด
ในการดันมดลูกกลับ (repositioning) ใช้ส่วนปลายสุดของนิ้วมืออยู่ตรงจุดศูนย์กลางของการ ดัน คือ ยอดมดลูก และใช้นิ้วตรวจหาขอบของปากมดลูก
เมื่อดันเข้าที่แล้วให้ oxytocin ทันที
ให้สารน้ำและให้เลือดอย่างเพียงพอ หรือการฉีดมอร์ฟีนเพื่อระงับ อาการปวด
ในกรณีที่ไม่สามารถดันกลับคืนได้ต้องผ่าตัดทางหน้าท้องช่วยทันที
การช่วยเหลือการคลอดรกอย่างถูกวิธี การตรวจภายในหลังจาก ท าคลอดรก และหลังการเย็บแผลสามารถประเมินสภาพได้รวดเร็ว
ให้ยาป้องกันการติดเชื้อ และให้ยากลุ่มธาตุเหล็กรักษาภาวะเลือดจาง
นางสาวกุสุมา สง่ากอง รหัส601001011 ปี3/1