Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Emotional and Mood disorders, (ปราโมทย์ สุคนิชย์,2560), (จตุพร แสงกูล…

- - - - อาการเหล่านี้ทำให้ผู้ป่วยมีความทุกข์ทรมานอย่างมีนัยสำคัญทางการแพทย์ หรือทำให้เกิดความ ผิดปกติ หรือบกพร่องอย่างมากในการทำบทบาทหน้าที่ต่างๆ การใช้ชีวิตในสังคม
      - อาการไม่ได้เป็นผลโดยตรงจากการเจ็บป่วยด้วยโรคทางกาย หรือการได้รับสารเสพติด
      - มี 5 อาการหรือมากกว่า อาการเป็นอยู่นาน 2 สัปดาห์ขึ้นไป มีอาการเกือบตลอดเวลา
        
        .3 น้ำหนักลดลงหรือเพิ่มขึ้นมาก
        
        4 นอนไม่หลับ หรือหลับมากแทบทุกวัน
        
        2 สนใจหรือความเพลินใจในกิจกรรมต่างๆ แทบทั้งหมดลดลงอย่างมากแทบทั้งวัน
        
        5 กระวนกระวาย อยู่ไม่สุข
        
        1 มีอารมณ์ซึมเศร้าแทบทั้งวัน
        
        6 อ่อนเพลีย ไร้เรี่ยวแรง
        
        7 รู้สึกตนเองไร้ค่า หรือรู้สึกผิดอย่างไม่สมเหตุผล
        
        8 สมาธิลดลง ใจลอย ตัดสินใจอะไรไม่ได้ หรือลังเลใจไปหมด
        
        9 คิดเรื่องการตาย คิดอยากตาย
    - - cognitive
        
        ความสามารถการตัดสินใจไม่ดี คิดไม่ออก
      - behavioral
        
        แยกตัวออกจากสังคม
      - emotional
        
        หดหู่ ท้อแท้ ขาดชีวิตชีวา เบื่อหน่าย
      - physical
        
        น้ำหนักลดลง อ่อนเพลีย ไม่มีเรี่ยวแรง
  - - - ในระยะ 2 ปี มีอารมณ์เศร้า (depressed mood) เกือบทั้งวัน และมี อาการต่อไปนี้ 2 อาการหรือมากกว่า
        
        นอนไม่หลับ หรือหลับมากผิดปกติ
        
        อ่อนเพลีย ไร้เรี่ยวแรง
        
        เบื่ออาหารหรือเจริญอาหารมาก
        
        รู้สึกสิ้นหวัง
        
        สมาธิลดลง ตัดสินใจอะไรไม่ได้
        
        ในระยะ 2 ปี ที่มีความผิดปกติ ไม่มีช่วงที่ปราศจากอาการเหล่านี้นานเกิน 2 เดือน และ อาการไม่ได้เป็นผลโดยตรงจากการเจ็บป่วยด้วยโรคทางกาย หรือการได้รับสารเสพติด
  - - - ยาต้านอาการซึมเศร้า กลุ่ม SSRI
      - รักษาด้วยไฟฟ้า
    - - Cognitive therapy
      - Behavioral therapy
      - Psychoanalytically oriented psychotherapy
      - Group therapy
- - - - มีอาการ และอาการแสดงคล้ายแมเนีย (mania) แต่ไม่รุนแรงและไม่ต่อเนื่องจนทำให้เกิดความบกพร่องหรือ กระทบกระเทือนต่อการการดำรงชีวิต การประกอบอาชีพ การเรียน หรือการปฏิสัมพันธ์กับบุคคลอื่น
      - ไม่พบอาการประสาทหลอนและหลงผิด
      - อาการจะคงอยู่ ตลอดอย่างชัดเจนอย่างน้อย 4 วัน อาการไม่รุนแรงจนต้องเข้ารักษาในโรงพยาบาล
    - - ด้านอารมณ์
        
        อารมณ์แจ่มใส อารมณ์ดี และดูมีความสุขกว่าปกติ
      - ด้านพฤติกรรม
        
        มีพลังในการทำกิจกรรมค่อนข้างมาก สนใจในกิจกรรมใหม่ๆ แปลกๆ
        
        เข้าสังคมเก่ง
      - ด้านความคิด
        
        รับรู้ว่าตนเองมีความสำคัญกับบุคคลอื่นมาก มีความสามารถเหนือผู้อื่น
  - - - Hyperconfident
      - Hyperactive
      - Hypersexual
      - Hypertalkative
    - - 1.มีอารมณ์สนุกสนานและครึกครื้นร่าเริงผิดปกติ หรือมีอารมณ์หงดุหงิด
        อย่างผิดปกติ และคงอยู่ตลอดอย่างชัดเจนอย่างน้อย 1 สัปดาห์
      - 2.พบอาการต่อไปนี้อย่างนี้ 3 อาการ หรือถ้าเป็นอารมณ์ หงุดหงิดโกรธง่ายต้องมีอาการอย่างน้อย 4 อย่าง
        
        พูดมากกว่าปกติ หรือ พูดไม่ยอมหยุด
        
        ความคิดเปลี่ยนเรื่องเร็ว (flight of idea)
        
        ไม่มีสมาธิ วอกแวกง่าย
        
        มีการทำกิจกรรมมากเกินปกติ
        
        ความต้องการการนอนหลับลดลงกว่าปกติ
        
        หมกมุ่นอย่างมากกับการทำกิจกรรมที่ทำให้ตนเองเพลิดเพลิน โดยไม่ยับยั้งชั่งใจ
        
        ความรู้สึกว่าตนเองมีคุณค่าสูงเกินจริง มีความสำคัญมากผิดปกติ
      - 3.อาการดังกล่าวรุนแรงจนมีผลเสียต่อการดำเนินชีวิต หน้าที่การงาน การเข้าสังคม
      - 4.อาการมิได้เกิดจากผลโดยตรงด้านสรีรวิทยาจากสาร เช่น สารเสพติด ยา การเจ็บป่วยทางกาย
  - - - 1.มีอาการเข้าได้กับระยะ manic (manic episode) อย่างน้อย 1 ครั้ง
      - 2.อาการไม่ได้เกิดจากโรค schizoaffective disorder `หรือโรคจิตชนิดอื่น
  - - - มีอาการของระยะ Hypomanic episode อย่างน้อย 1 ครั้ง และมีอาการของ ระยะซึมเศร้าอย่างรุนแรง (Major depressive episode) อย่างน้อยหนึ่งครั้ง
      - ไม่เคยเกิดภาวะแมเนีย (Manic episode)
      - อาการไม่ได้เกิดจากโรค schizoaffective disorder `หรือโรคจิตชนิดอื่น
      - อาการของภาวะซึมเศร้าก่อให้กิดความทุกข์ทรมานอย่างมีความสำคัญทางการแพทย์ หรือ กิจกรรมทางสังคม การงาน หรือด้านอื่นๆ ที่สำคัญบกพร่องลง
  - - - ซึมเศร้าสลับกับระยะไฮโพแมเนียหลายๆ ครั้ง
      - อาจจะเปลี่ยนแปลงรูปแบบภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง
    - - มีช่วงที่มีอาการของ hypomania อยู่มาก และช่วงที่มีอาการซึมเศร้าแต่ไม่ เข้าเกณฑ์ของ ภาวะซึมเศร้าชนิดรุนแรง (Major depressive episode) เป็นเวลาอย่างน้อย 2 ปี (ในเด็กและ วัยรุ่นต้องเป็นอย่างน้อย 1 ปี)
      - ในระยะเวลา 2 ปีข้างต้น (1 ปีในเด็กและวัยรุ่น) ผู้ป่วยต้องมีช่วงมีอาการ hypomania ร่วมกับ ช่วงที่มีอาการซึมเศร้ารวมแล้วอย่างน้อยครึ่งหนึ่งของระยะเวลาทั้งหมด และไม่มีระยะเวลาที่เป็นปกติ/ไม่มี อาการนานเกินกว่า 2 เดือนในแต่ละครั้ง
      - ไม่มีอาการที่เข้าได้กับเกณฑ์วินิจฉัยภาวะซึมเศร้าชนิดรุนแรง (Major depressive episode) , ภาวะคลุ้มคลั่งหรือเมเนีย (Manic episode) หรือ ระยะไฮโปแมเนีย (hypomania)
      - อาการไม่ได้เกิดจากโรค schizoaffective disorder `หรือโรคจิตชนิดอื่น
      - อาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากผลโดยตรงด้านสรีรวิทยาจากสาร เช่น สารเสพติด ยา หรือความ เจ็บป่วยทางกาย
      - อาการที่เกิดขึ้นก่อให้ผู้ป่วยมีความทุกข์ทรมานอย่างมีความสำคัญทางการแพทย์ หรือกิจกรรม ทางสังคม การงาน หรือด้านอื่นๆ ที่สำคัญบกพร่องลง
- - - - B.อาการดังกล่าวต้องเป็นอย่างน้อย 4 wks.ในเด็กและวัยรุ่น และ 6 เดือนในวัยผู็ใหญ่
      - C. อาการของภาวะซึมเศร้าก่อให้กิดความทุกข์ทรมานอย่างมีความสำคัญทางการแพทย์ หรือผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน
      - A.มีอาการกลัวหรือกังวลอย่างไม่เหมาะสมต่อการแยกจากผู้เลี้ยงดู และไม่เหมาะสมกับพัฒนาการตามวัย
        
        2.กังลวมากเป็นประจำว่าจะเกิดเหตุการณ์ที่ทำให้ต้องพลัดพลาก
        
        3.กังวลมากเป็นประจำว่าเหตุการณ์ต่อไปนี้จะเกิดขึ้้นกับตน เช่น ป่วย เจ็บ ตาย ทำให้ต้องพลัดพลากจากผู้เลี้ยงดู
        
        1.มีความทุกข์หรือกังวลอย่างมากเมื่อต้องแยกจากหรือคิดว่าต้องแยกจากผู้เลี้ยงที่ดูแลใกล้ชิด
        
        4.ไม่อยากหรือไม่ยอมออกจากบ้าน หรือไปในสถานการณ์ที่ต้องแยกจากผู้เลี้ยงดู
        
        5.กลัวการอยู่คนเดียว
        
        6.ไม่อยากหรือไม่ยอมเข้านอนตามลำพัง
        
        7.ฝันร้ายบ่อยๆ เกี่ยวกับเรื่องการพลัดพลาก
        
        บ่นเสมอเกี่ยวกับอาการทางกายเมื่อไม่มีผู้เลี้ยงดู เช่น ปวดหัว ปวดท้อง
    - - ให้ความรู้เกี่ยวกับการรักษา การเลี้ยงดู
      - .ใช้เทคนิคการค่อยๆเผชิญกับสิ่งที่กลัว
      - CBT
  - - - A.ไม่พูดในสถานการณ์ที่ควรพูด แต่พูดได้ปกติ
      - B.อาการดังกล่าวส่งผลต่อความสามารถในการเรียน การดำเนินชีวิตในสังคม
      - C.มีอาการอย่างน้อย 1 เดิอน โดยมิได้เป็นเดือนแรกของการเริ่มไปโรงเรียน
      - D.อาการดังกล่าวไม่ได้เกิดจากความไม่เข้าใจภาษาหรือขาดโอกาส
      - E.อาการดังกล่าวต้องไม่ใช่โรคจิตเวชชนิดอื่น
    - - CBT
      - ยากลุ่ม SSRI
      - สอนสุขภาพจิตศึกษาแก่ครอบครัว
  - - - Animal type
      - Natural environment type
      - Blood-Injection-Injury type
      - Situation type
      - Other type
    - - Exposure therapy
  - - - B.หลังจากเกิดอาการ panic attack แล้วจะต้องมีอาการต่อไปนี้อย่างน้อย 1ครั้ง ภายในระยะเวลา 1 เดือน
        
        1.กังวลอยู่ตลอดเวลาว่าจะมีอาการเกิดขึ้นมาอีก
        
        2.มีพฤติกรรมเปบี้ยนไปอย่างชัดเจน หลังจากเกิดอาการ panic attack
      - C.อาการ panic attack ไม่ได้เป็นผลจากยาหรือสารเสพติดหรือโรคทางกาย
      - A.มีอาการ panic attack เกิดขึ้นโดยไม่ได้คาดว่าจะเกิดเมื่อไรซ้ำๆบ่อยๆ
      - D.อาการ panic attack ไม่ได้เกิดจากโรคจิตเวชอื่นๆ
    - - อาการคงอยู่ประมาณ 15-20 นาทีแล้วค่อยๆหายไป
      - อย่างน้อย 4 อาการขึ้นไป
        
        1.ใจสั่น ใจเต้นแรง
        
        2.เหงื่ออกมาก
        
        3.มือสั่น ตัวสั่น
        
        4.หายใจลำบาก หายใจเหนื่อยหอบ
        
        5.รู้สึกอึดอัด รู้สึกว่ามีก้อนติดลำคอ
        
        6.เจ็บหน้าอก แน่นหน้าอก
        
        7.คลื่นไส้ ปั่นป่วนในช่องท้อง
        
        8.มึนงง วิงเวียนหัว
        
        9.หนาวๆร้อนๆ ครั่นเนื้อครั่นตัว
        
        10.Paresthesia
        
        11.Derealization หรือ Depersonalization
        
        12.กลัวควบคุมตัวเองไม่ได้
        
        13.กลัวว่าตนเองกำลังจะตาย
    - - ยากลุ่ม SSRI
      - CBT
    - - จัดให้ผู้ป่วยอยู๋ในที่เงียบสงบแล่ในะอยูสิ่งแวดล้อมที่มีตัวกระตุ้นน้อย
      - สอนทักษะวิธีการลดความวิตกกังวล
      - สอน แนะนำ และร่วมค้นหาวิธีการปรับตัวใหม่ๆที่เหมาะสมกับผู้ป่วย
  - - - การอยู๋ในที่ปิด เช่น โรงภาพยนต์
      - การยืนต่อแถวหรือท่ามกลางกลุ่มคน
      - การอยู๋นอกบ้านคนเดียว
      - การอยู๋ในที่เปิดโล่ง เช่น ลานจอดรถ
      - การใช้ระบบขนส่งสาธารณะ
  - - - C.มีอาการดังนี้อย่างน้อย 3 อาการ และเป็นเกือบทุกวันในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา
        
        3.มีปัญหาด้านสมาธิ ความจำ
        
        4.หงุดหงิด
        
        2.เหนื่อยง่าย
        
        5.ปวดตึงกล้ามเนื้อ
        
        1.กระสับกระส่าย
        
        6.มีปัญหาเกี่ยวกับการนอน
      - D.อาการดังกล่าวก่อให้เกิดความทุกข์ทรมาน รบกวนชีวิตประจำวัน
      - B.ไม่สามารถควบคุมความกังวลได้
      - E.อาการไม่ได้เกิดจากผลของยาหรือสารเสพติดหรือโรคทางกาย
      - A.มีความวิตกกังวลมากเกินเหตุ
      - F.อาการดังกล่าาวไม่ได้เกิดจากโรคจิตเวชอื่นๆ
    - - ยากลุ่ม SSRI
      - CBT
- - - - B.อาการย้ำคิดย้ำทำ ทำให้สิ้นเปลืองเวลา (>1hr./day)
      - C.อาการไม่ได้เกิดจากการใช้ยา สารเสพติดหรือโรคทางกาย
      - A.มีอาการย้ำคิด หรือย้ำทำหรือทั้ง 2 อาการ
      - D.อาการไม่เกิดจากโรคจิตเวชอื่น
    - - ยากลุ่ม SSRI
      - CBT
      - Family therapy
    - - จัดตารางกิจกรรมและให้เวลาผู้ป่วยในการทำกิจกรรมซ้ำๆ โดยค่อยๆลดเวลาลง
      - ให้เเรงเสริมทางบวก เมื่อผู้ป่วยสามารถปรับอาการย้ำคิดย้ำทำ
  - - - CBT
      - ยากลุ่ม SSRI
    - - เปิดโอการให้ผู้ป่วยระบายความรู้สึก ว่าเขารู้สึกอย่างไร
      - กำหนดระยะเวลาในการส่องกระจกของผู้ป่วย
  - - - CBT
      - ยากลุ่ม SSRI
  - - - CBT
      - ยากลุ่ม SSRI Lithium
  - - - รักษาอาการทางผิวหนัง
      - ยากลุ่ม SSRI
      - CBT
- - - - เน้นการให้ความรู้ ทัศนคติที่ถูกต้อง
      - ให้ความรู้ทักษะในการดูแลเด็กและการสร้างสัมพันธภาพกับเด็กแก่ผู้เลี้ยงดู
  - - - B.มีอาการเกี่ยวกับเหตุการณ์ผุดขึ้นมาซ้ำๆ
        
        ฝันร้ายเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้้น
        
        ทุกข์ใจเมื่อเจอเหตุการณ์คล้ายกับเหตุการณ์นั้น
      - E.มีอาการตื่นตัวเปลี่ยนไปอย่างมากหลังประสบเหตุการณ์นั้น
      - A.ผู้ป่วยเผชิญหรือถูกคุกคามจากความตาย
        
        เผชิญเหตุการณ์โดยตรง
        
        เป็นผู้พบเห็น
      - D.มีความนึกคิดและอารมณ์เปลี่ยนไปในทางลบหลังเกิดเหตุการณ์
      - F.มีอาการในข้อ B C D E นานกว่า 1 เดือน
      - H.อาการไม่ได้เป็นผลจากการใช้ายา สารเสพติด หรือโรคทางกาย
      - G.ทำให้เกิดความทุกข์ทรมานและบกพร่องในหน้าที่ทางสังคม
      - C.มีพฤติกรรมหลีกเลี่ยงเมื่อเจอสิ่งเร้าที่สัมพันธ์กับเหตุก่รณ์นั้น
    - - ยากลุ่ม SSRI
      - ให้กำลังใจ
      - ส่งเสริมให้ระบายความคิด
  - - - ช่วยให้ผู้ป่วยยอมรับในเหตุการณ์
      - กระตุ้นให้ผู้ป่วยพูดระบายในสิ่งที่กำลังกระทบกระเทือนใจ
  - - - C.อาการดังกล่าวต้องไม่เกี่ยวกับโรคจิตเวชอื่น
      - D.อาการดังกล่าวไมใช่ภาวะเศร้าโศรกเสียใจจากการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก
      - E.ผู็ป่วยมีอาการอยู่นานไม่เกิน 6 เดือน
      - B.อาการดังกล่าวส่งผลให้ผู้ป่วยมีปัญหา อย่างใดอย่างหนึ่ง
        
        มีปัญหาทางด้านกิจกรรมเกี่ยวกับสังคม
        
        มีอาการตึงเครียดมากเกินไป
      - A.มีอาการเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรม ภายใน 3 เดือนหลังเกิดเหตุการณ์
    - - พิจารณาให้ยาตามอาการ
      - จิตบำบัดแบบประคับประคอง
      - ครอบครัวบำบัด
- - - - A.มีอาการทางกายตั้งแต่ 1 อาการขึ้นไป ที่เป็นปัญหาต่อการดำดนินชีวิตประจำวัน
      - B. มีปฏิกิริยาตอบสนองกด้านความคิด อารมณ์ พฤติกรรม
        
        มีความวิตกกังวลสูง เกี่ยวกับสุขภาพของตนเอง
        
        ทุ่มเทเวลาและกำลังเป็นอย่างมากไปกับปํญหาสุขภาพ
        
        คิดอย่างต่อเนื่องและไม่สมเหตุผลเกี่ยวกับความรุนแรงของอาการทางกายนั้น
      - C.มีปฏิกิริยาที่ตอบสนองที่ผิดปกติต่ออาการทางกายอย่างน้อย 6 เดือน
    - - ยากลุ่มคลายกังวล
      - CBT
      - ชักจูงให้ผู้ป่วยเบี่ยงเบนพฤติกรรม
  - - - ให้ความรู้และทักษะในการจัดการกับความเครียด
      - สอนผู้ป่วยปรับตัวกับเรื้อรัง
  - - - อัมพาต แขนขาอ่อนแรง
      - ชา ตั่วสั่น มือสั่น ชักกระตุก
    - - บอกกับผู้ป่วยเเบบตรงไปตรงมา
      - ป้องกันไม่ให้เกิด Secondary gain
  - - - แกล้งทำความเจ็บป่วยให้ผู้อื่น ซึ่งมักจะเป็นเด็กเล็ก
    - - แสดงบทบาทของการเป็นคนป่วยเพื่อให้ได้รับการรักษา
    - - ลดความเสี่ยงที่จะทำให้ชีวิตหรือเกิดการเจ็บป่วยเพิ่ม