Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะมดลูกปลิ้น Inversion of uterus, ภาวะที่ยอดมดลูก รั้งลงมาส่วนล่างของโพร…
ภาวะมดลูกปลิ้น Inversion of uterus
ชนิดของมดลูกปริ้น
เเบ่งตามความรุนเเรง
complete uterine inversion มดลูกปลิ้น ในส่วนที่ปลิ้นพันปากมดลูก ยอดมดลูกยุบตัวเข้ามาในโพรงมดลูก+พันปากมดลูกออกมา
Prolapsed uterine inversion ยอดมดลูกยุบตัวผ่านออกมาพันปากช่องคลอดออกมา
Incomplete uterine inversion มดลูกปลิ้นในส่วนที่ปลิ้นยังไม่พันปากมดลูก
เเบ่งตามระยะเวลาการเกิด
Subacute uterine inversion เกิด 24 hrหลังคลอดจนถึง1เดือน
Chronic uterine inversion เกิดตั้งเเต่ 1 เดือนหลังการคลอด
Acute uterine inversion เกิดภายใน 24 hrหลัง คลอด
สาเหตุ
สาเหตุส่งเสริม
ผนังมดลูกบางเเละยืด/มีก้อนเนื้องอกที่ผนังมดลูก/มีรกฝังตัวส่วนยอดมดลูก
ผนังมดลูกหย่อน เช่น มดลูกปลิ้นภายหลังคลอดที่มีความดันในช่องท้องเพิ่มขึ้นรวดเร็วฝนขณะมดลูกคลายตัว เช่น ไอ จาม
สาเหตุฉุกเฉิน
การล้วงรก Manual removal of placenta
การเพิ่มเเรงดันในช่องท้อง เช่นการเบ่งคลอดรก
รกเกาะเเน่น An abnormally adherent placenta
การปฏิบัติการคลอดระยะที่ 3 ไม่ถูกต้อง เช่น การกดบริเวณยอดมดลูกมากเกินไป/ทำคลอดเเล้วดึงสายสะดือเเรงเกิน/ทำคลอดเก็กที่มีสายสะดือสั้นเมื่อใช่คีมช่วยคลอด
พยาธิสภาพ
เกิดการปลิ้นของมดลูกภายหลังทารกเเละรกคลอดเเล้ว ปากมดลูกส่วนล่างจะหดรัดตัว เป็นวงเเหวนล้อมรอบส่วนมดลูกที่หย่อนตัว ทำให้บริเวณที่ถูกรัดขาดเลือดไปเลี้ยง
บวม+เนื้อตาย เเละเนื้อตายจะหลุดออกมา
ภาวะที่ยอดมดลูก รั้งลงมาส่วนล่างของโพรงมดลูก อาจพันปากมดลูก/โผล่ออกถึงปากช่องคลอด
อาการเเละอาการเเสดง
อาการปวด shock ตกเลือดทางช่องคลอดเฉียบพลัน ปวดท้องน้อยรุนเเรง เพราะรกไม่ลอกตัวเเละรกเเน่น ถ้าช่วยไม่ทันเสียชีวิตได้
ในรายเรื้อรัง ผนังเยื่อบุมดลูกจะเเห้ง เป็นเเผลทำให้เกิดตกขาว เลิอกออกกระปริบกระปรอย อาจปวดหลังถึงอุ้งเชิงกราน + ถ่ายปัสสาวะขัด
พบยอดมดลูกเป็นเเอ่งคล้ายป่องภูเขาไฟ/ไม่พบยอดมดลูก
การรักษาพยาบาล
รีบเเก้ไขภาวะ Shock
กรณีรกยังไม่คลอด ให้ทำรกก่อน ถ้ารก ติดอยู่กับส่วนของมดลูกปลิ้น ไม่ควรทำคลอดรก ควรเเก้ไขภาวะ Shock
ให้ยาสลบ
หากมดลูกหดเกร็ง ให้ Terbutaline เพื่อให้มดลูกคลายตัว ก่อนดันมดลูกกลับเข้าที่
เเจ้งให้ผู้ป่วยทราบ ต้องทำการดันมดลูกลับเข้าที่
ให้ Oxytocin 20 unit ใน NSS 1000 ml / Methergin 0.2 mg ทางหลอดเลือดดำ+ให้ยาพวกเหล็กรักษาโลหิตจาง
การวินิจฉัย
จากการตรวจหน้าท้อง
มดลูกปลิ้นไม่สมบูรณ์ ยอดมดลูกมีรอยบุ๋มเป็นหลุมคล้ายปล่องภูเขาไฟ
มดลูกปลิ้นสมบูรณ์ จะคลำไม่พบยอดมดลูก
การตรวจภายใน
จับคลำได้ก้อนเนื้อบริเวณปากมดลูก ถ้ารกยังไม่หลุดจะเห็นรกติดกับก้อนนั้น
อาการเเละอาการเเสดง
การตกเลือด
ปวดบริเวณท้องน้อยรุนเเรง เพราะมดลูกปลิ้นเกิดการกระตุ้นปลายประสาท บริเวณ Ligamenta lata
อาการ Shock
การพยาบาล
ให้ยาเเก้ปวด เช่น Pethidine/MO
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ใช้ผ้าสะอาชุบน้ำเกลือ /ยา Hibitane solution คลุมมดลูกบริเวณที่ปลิ้นออกมา ป้องกันไม่ให้มดลูกเเห้ง
ภายหลังเเก้ไขปัญหา Shock จัดท่า Lithotomy เพื่อให้ผู้คลอดได้รับการดมยาสลบเเละดันมดลูกกลับเข้าที่เเละล้วงรก
จัดท่านอน Trendelenberg's(หัวต่ำ+ก้นสูง) position/Knee Chest position ลดการดึงรั้งของรังไข่
เฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอด
บันทึกสัญญาณชีพทุก 2-4 hr
สังเกตุ+บันทึกปริมาณเลือดจากช่องคลอด
ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกทุก4hr