Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาเกี่ยวกับกล้ามเนื้อและกระดูก, นางสาวนริศรา …
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาเกี่ยวกับกล้ามเนื้อและกระดูก
กระดูกหักและข้อเคลื่อน
กระดูกหักภาวะที่โครงสร้างหรือส่วนประกอบของกระดูกแยกออกจากกัน อาจเป็นการแตกแยกโดยสิ้นเชิง
หรือมีเพียงบางส่วนติดกันหรือเป็นเพียงแตกร้าว
ข้อเคลื่อน ภาวะที่มีการเคลื่อนของผิวข้อออกจากที่ควรอยู่หรือหลุดออกจากเบ้า ซึ่งการบาดเจ็บของข้อ
และกระดูกยังส่งผลให้เนื้อเยื่อที่อยู่โดยรอบกระดูก หลอดเลือด น้้าเหลือง เส้นประสาทและเส้นเอ็นได้รับอันตราย
ด้วย
สาเหตุ
มักเกิดจากการได้รับอุบัติเหตุน้ามาก่อนมีแรงกระแทกบริเวณกระดูกโดยตรง เช่น ถูกตี รถชน ตกจากที่สูง
หรือจากการกระตุ้นทางอ้อมเช่น หกล้ม เอามือยันพื้น กระดูกฝ่ามือไม่แตกกลับไปแตกบริเวณเหนือข้อมือ อาจเกิด
จากกล้ามเนื้อที่เกาะกระดูกถูกฉุดกระฉากแรงเกินไปและอาจเกิดจากมีพยาธิสภาพของโรคที่ท้าให้กระดูกบางหัก
แตกหักง่าย เช่น มะเร็งของกระดูก กระดูกอักเสบ
อาการและอาการแสดง
มีอาการปวดและกดเจ็บ บริเวณที่กระดูกมีพยาธิสภาพ
บวมเนื่องจากมีเลือดออกบริเวณที่กระดูกหักหรือกระดูกเกยกัน
รอยจ้้าเขียว เนื่องจากมีเลือดซึมจากชั้นในขึ้นมายังผิวหนัง
อวัยวะส่วนที่ได้รับบาดเจ็บมีลักษณะผิดรูป
การติดของกระดูกเด็ก
สิ่งที่สร้างขึ้นมา ประสานรอยร้าวหรือรอยแตกของกระดูกมีองค์ประกอบสำคัญ คือ คอลลาเจนไฟเบอ(collagen fiber) แคลเซี่ยมเซลล์สร้างกระดูก ( osteoclast ) รวมเรียกสิ่งที่สร้างขึ้นว่า ( callus )เปรียบเสมือนเป็นกาวธรรมชาติ ( biological glue )
กระดูกและข้อเคลื่อนในเด็กส่วนใหญ่รักษารักษาโดยไม่ผ่าตัด ยกเว้น
กระดูกมีแผลเปิด
กระดูกหักผ่านข้อ
กระดูกหักในเด็กตามการแบ่งของ Salter
กระดูกหักจากการหดตัวของเอ็นกล้ามเนื้อ
ข้อเคลื่อนที่มีชั้นกระดูกติดอยู่ในข้อ
ข้อเคลื่อนที่ไม่สามารถจัดเข้าที่ได้โดยไม่ผ่าตัด
การประเมินสภาพ
การซักประวัติ ซักเกี่ยวกับเรื่องการเกิดอุบัติเหตุที่เกิดขึ้น
การตรวจร่างกาย ตรวจเหมือนเด็กทั่วไป และให้ความสนใจต่อส่วนที่ได้รับภยันตรายให้มาก ต้องกระท้าด้วย
ความนุ่มนวล เพราะเด็กจะเจ็บ
ลักษณะของกระดูกหัก สังเกตลักษณะภายนอกว่าเป็นกระดูกหักชนิดที่มีบาดแผลหรือไม่มีบาดแผลมี
กระดูกโผล่มาหรือไม่
ลักษณะของข้อเคลื่อน มี 2 ลักษณะ คือ ลักษณะที่ข้อเคลื่อนออกจากกันโดยตลอด และข้อที่
เคลื่อนออกจากกันเพียงเล็กน้อย โดยที่ยังมีบางส่วนสัมผัสกันอยู่
การรักษา
จุดประสงค์ที่ส้าคัญที่สุดในการรักษาในเด็กภาวะฉุกเฉินคือ ช่วยชีวิตเด็กไว้ก่อนแก้ไขเรื่องทางเดินหายใจ
การเสียเลือด ภาวะการณ์ไหลเวียนล้มเหลว และภยันตรายอื่นๆ ที่อาจท้าอันตรายต่อชีวิตได้
หลักการรักษากระดูกหักและข้อเคลื่อน
ระมัดระวังไม่ให้กระดูกหักหรือข้อเคลื่อนได้รับบาดเจ็บเพิ่มขึ้น
แก้ไขตามปัญหาและการพยากรณ์โรคที่จะเกิดกับ กระดูกหักนั้นๆ
เป้าหมายการรักษา
ในระยะแรกจะมุ่งลดความเจ็บปวด
จัดกระดูกให้เข้าที่และดามกระดูกให้มีแนวกระดูก
ให้กระดูกที่เข้าที่ดีและติดเร็ว
ให้อวัยวะนั้นกลับท้างานได้เร็วที่สุด
โรคคอเอียงแต่กำเนิด (Congenital muscular Torticollis)
อาการ
มักคล้าพบก้อนที่กล้ามเนื้อข้างคอด้านที่เอียง และก้อนจะค่อย ๆ ยุบลงไป การปล่อยให้มีภาวะคอเอียง
อยู่นานจะส่งผลให้กะโหลกศีรษะ ใบหน้าข้างที่กดทับกับพื้นที่นอนแบนกว่าอีกข้าง ศีรษะบิดเบี้ยวไม่สมดุล
การรักษา
ยืดกล้ามเนื้อบริเวณคอที่หดสั้น ได้ผลดีเมื่อท้าในเด็กอายุน้อยกว่า 1 ปี
การยืดโดยวิธีดัด (passive stretch) จัดท่าให้นอนหงายจัดให้หูข้างตรงข้ามกับกล้ามเนื้อหดสั้นสัมผัส
กับไหล่ข้างเดียวกัน หรือหันหน้าจัดให้คางสัมผัสกับไหล่ข้างที่กล้ามเนื้อหดสั้น
การยืดแบบให้เด็กหันศีรษะเอง (active streth) โดยหาวิธีการให้เด็กหันหน้ามาด้านที่คอเอียงที่มี
กล้ามเนื้อหดสั้น
การใช้อุปกรณ์พยุง (orthosis) ปรับต้าแหน่งศีรษะ
การผ่าตัด ถ้ายืดกล้ามเนื้อที่หดสั้นไม่ได้ผลภายหลังอายุ 1 ปี ควรรับการรักษาโดยการผ่าตัด อายุที่
เหมาะสม ในช่วงอายุ 1 – 4 ปี จะได้ผลดี
การวินิจฉัย
การตรวจร่างกาย ลักษณะของผู้ป่วย ซักประวัติภาพรังสีกระดูกคอ
โรคกระดูกอ่อน (Ricket)
สาเหตุ
ความผิดปกติของการเผาผลาญ Vit D
ความผิดปกติของการเผาผลาญแคลเซียมจากโรคของล้าไส้ ดูดซึมแคลเซียมกลับได้น้อย
โรคไตบางชนิดท้าให้ไม่สามารถดูดกลับอนุมูลแคลเซียมและฟอสเฟต
ภาวะฟอสเฟตต่้า (Hypophosphatasia) จากขาด Alkaline Phosphatase
อาการและอาการแสดง
ในเด็กเล็ก ความตึงตัวของกล้ามเนื้อจะน้อย กล้ามเนื้อหย่อน อ่อนแรง หลังแอ่น ขวบปีแรกเด็กจะมีความผิดรูป
การรักษา
แบบประคับประคอง ใช้หลักการรักษากระดูกหักทั่วไป
การรักษาสาเหตุ เช่น ให้วิตามินดี
การป้องกัน
ให้ร่างกายได้รับแสงแดดช่วงเช้าและเย็น
-การรับประทานอาหารโดยเฉพาะโปรตีนและแคลเซียม
ให้ออกก้าลังกายกระตุ้นการสร้างของกระดูก
Bone and Joint infection
Definite (ติดเชื้อกระดูกอย่างแน่นอน) ตรวจพบเชื้อโรคจากกระดูกหรือเนื้อเยื่อติดกับกระดูกนั้นหรือผลตรวจ
ชิ้นเนื้อแสดงถึงการติดเชื้อ
Probable (น่าจะติดเชื้อที่กระดูก) การติดเชื้อในเลือด ร่วมกับลักษณะทางคลินิค และภาพรังสี
Likely (คล้ายติดเชื้อที่กระดูก) พบลักษณะทางคลินิคและภาพรังสีเข้าได้กับการติดเชื้อที่กระดูกตอบสนองดีต่อ
ยาปฏิชีวนะโดยที่ไม่พบเชื้อจากการเพาะเลี้ยง
การวินิจฉัยการติดเชื้อที่ข้อ
พบเชื้อที่เป็นสาเหตุ ถ้าไม่พบ Morrey กล่าวว่า ต้องมี อาการ 5 ใน 6 ดังนี้ อุณหภูมิร่างกาย > 38.3 องศาเซลเซียส มีอาการปวดข้อ ปวดมากเมื่อขยับข้อ ข้อบวม มีอาการทาง systemic โดยไม่พบพยาธิสภาพอื่น ๆ ร่วม ตอบสนองดีต่อการให้ยาปฏิชีวนะ
Osteomyelitis
สาเหตุ
เชื้อแบคทีเรีย,เชื้อรา เข้าสู่กระดูกจากการทิ่มแทงจากภายนอก หรือจากอวัยวะใกล้เคียง การ
แพร่กระจายจากกระแสเลือด
การวินิจฉัย
ประวัติ
มีอาการปวด เด็กเล็กแสดงออกโดยไม่ใช้แขน ขา ส่วนนั้นทารกนอนนิ่งไม่ขยับแขนขาข้างที่เป็น
(pseudoparalysis) เด็กโตบอกต้าแหน่งที่ปวดได้ อาการไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร
การตรวจร่างกาย
มีปวด บวม แดง ร้อน เฉพาะที่ บริเวณที่มีพยาธิสภาพอาจมีความผิดปกติ ปวด ปวดมาก
ขึ้นถ้ากดบริเวณนั้น
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ผล CBC พบ Leucocytosis , ESR , CRP มีค่าสูง ผล Gram stain และ
culture ขึ้นเชื้อที่เป็นสาเหตุ
การตรวจทางรังสี
Plain flim พบเนื้อเยื่อส่วนลึกบวม โดยเฉพาะบริเวณ Bone scan ได้ผลบวก บอกต้าแหน่งได้เฉพาะMRI (Magnatic resonance imaging) พบ soft tissue abcess , bone marrow edema
ค่าใช้จ่ายสูง ในเด็กเล็ก ๆ ต้องท้าตอนเด็กหลับ
การรักษา
ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษาของแพทย์
การผ่าตัด เอาหนอง ชิ้นเนื้อ กระดูกตายออก
ข้ออักเสบติดเชื้อ (septic arthritis)
สาเหตุ
เชื้อเข้าสู่ข้อ เช่น จากการทิ่มแทงเข้าในข้อ หรือแพร่กระจายจากบริเวณใกล้เคียง จากกระแสเลือด เชื้อที่เป็น
สาเหตุส่วนใหญ่ เช่น แบคทีเรีย
การวินิจฉัย
ลักษณะทางคลินิค มีไข้ มีการอักเสบ ปวดบวมแดง ภายใน 2-3 วันแรกของการติดเชื้อข้อ มักเป็นที่ ข้อเข่า
ข้อสะโพก ข้อเท้า รองลงมา ข้อศอก ข้อไหล่ ข้อมือ ข้อเล็ก ๆ เช่น ข้อนิ้ว
ผล Lab เจาะดูดน้้าในข้อ (joint aspiration) มาย้อม gram stain ผล CBC พบ ESR , CRP สูงขึ้น
เล็กน้อย
การตรวจทางรังสี
Plain flim อาจพบช่องระหว่างข้อกว้าง
Ultrasound บอกถึงภาวะมีน้้าในข้อมาก หรือเคลื่อนหลุด
Bone scan / MRI ช่วยบอกถึงการติดเชื้อกระดูก
การรักษา
การให้ยาปฏิชีวนะ
การผ่าตัด ได้แก่ Arthrotomy and drainage มีข้อบ่งชี้ เพื่อระบายหนอง หยุดยั้งการท้าลายข้อ และเพื่อ
ได้หนองและชิ้นเนื้อในการส่งตรวจ
Tuberculous Osteomyelitis and Tuberculous Arthitis
สาเหตุ
เชื้อ Mycobacterium tuberculosis เข้าสู่ปอดโดยการหายใจ จากการไอ จาม ของผู้ป่วย
อาการและอาการแสดง
กระดูกจะบางลงหรือแตกออกกระดูกเกิดเป็นโพรงหนองที่ไม่มีลักษณะการอักเสบหรือแตกเข้าสู่ข้อ
ใกล้เคียง และจะท้าลายกระดูกอ่อนของผิวข้อ
ลักษณะทางคลินิก
อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้้าหนักลด มีไข้ต่้าๆ ตอนบ่ายหรือเย็น ต่อมน้้าเหลืองโต
การรักษา
ให้ยาต้านวัณโรค
การผ่าตัด การตรวจชิ้นเนื้อ การผ่าตัดระบายหนอง ผ่าตัดเพื่อแก้การกดทับเส้นประสาท
Club Foot (เท้าปุก)
สาเหตุ
ยังไม่สามารถสรุปได้แน่ชัด อาจเกิดจาก gene และปัจจัยส่งเสริม เช่น แม่สูบบุหรี่ขณะตั้งครรภ์
การวินิจฉัย
การตรวจดูลักษณะรูปร่างเท้าตามลักษณะตามค้าจ้ากัดความ “เท้าจิกลง บิดเอียงเข้าด้านใน”
พยาธิสภาพ
เริ่มตั้งแต่ระยะสร้างกระดูกเท้า กลไกการสร้าง Catilage anlage ที่เป็นเนื้อเยื่อต้นแบบของกระดูกเท้าผิดปกติ
การรักษา
ท้าให้เท้ามีรูปร่างใกล้เคียงเท้าปกติมากที่สุด
สามารถใช้ฝ่าเท้ารับน้้าหนัก ได้เหมือนหรือใกล้เคียงปกติ
เท้าสามารถเคลื่อนไหวใกล้เคียงปกติและสามารถใช้เท้าได้โดยไม่เจ็บปวด
การเลือกวิธีการรักษา ขึ้นอยู่กับอายุที่เริ่มรักษา และระดับความแข็งของเท้า การรักษาได้ผลดีในเด็กที่เริ่มรักษา
เมื่ออายุน้อยกว่า 1 ปี อายุน้อยความแข็งของเท้าจะไม่มาก
การดัดและใส่เฝือก
การผ่าตัด
ฝ่าเท้าแบน Flat feet
อาการ
อาการขึ้นกับความรุนแรงของความแบนราบ
ผู้ป่วยอาจจะมีตาปลาหรือผิวหนังฝ่าเท้าจะหนาผิดปกติ
รองเท้าผู้ป่วยจะสึกเร็ว
ปวดฝ่าเท้า
ในรายที่แบนรุนแรงผู้ป่วยจะมีอาการปวดน่อง เข่า และปวดสะโพก
สาเหตุ
เป็นพันธุกรรมในครอบครัว
เกิดจากการเดินที่ผิดปกติเช่นการเดินแบบเป็ดคือมีการบิดของเท้าเข้าข้างใน
เกิดจากเอ็นของข้อเท้ามีการฉีกขาด
โรคเกี่ยวกับสมองหรือไขสันหลัง
การรักษา
พบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยเฉพาะ
ใส่รองเท้าที่กว้างและมีขนาดพอดี
ใส่แผ่นรองเท้าเสริม
อาจจะใช้ultrasound หรือ laser เพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวด
ภาวะกระดูกสันหลังคด (Scoliosis)
กระดูกสันหลังคด (Scoliosis)คือ โรคที่ผู้ป่วยมีลักษณะของกระดูกสันหลังผิดรูป เริ่มโค้งงอไปทางด้านข้าง แบ่งเป็นชนิดต่าง ๆ ตามสาเหตุดังนี้
ชนิดที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงในเนื้อกระดูกสันหลัง (Non Structurial Scoliosis)
ชนิดที่มีการเปลี่ยนแปลงของกระดูกสันหลัง (structural Scoliosis)
การตรวจวินิจฉัย
การซักประวัติถามเกี่ยวกับประวัติการเจ็บป่วยในอดีต ได้แก่ ประวัติการผ่าตัดที่เคยได้รับ ข้อมูลความ
พิการของกระดูกสันหลัง ประวัติท้าวแสนปมในครอบครัว
การตรวจร่างกาย ได้แก่ การสังเกตความพิการหลัง แนวล้าตัว ความสูง น้้าหนักตัว
การตรวจทางห้องปฏิบัติการพิเศษอื่น ๆ ได้แก่ การถ่ายภาพเอกซเรย์ในท่ายืนตรงและด้านข้างตั้งแต่
กระดูกทรวงอกถึงกระดูกก้นกบ เพื่อดูต้าแหน่งทิศทางของการคด
อาการและอาการแสดง
ความพิการของกระดูกสันหลังพบกระดูกหลังโค้งไปด้านข้างอาจเกิดโค้งทดแทนเพื่อรักษาไว้ซึ่งสมดุล
และท่าที่กระดูกสะบักพบกระดูกสะบักสองข้างไม่เท่ากัน สะบักไม่อยู่ระดับเดียวกันคือไหล่ข้างหนึ่งสูงกว่าอีกข้าง
เมื่อให้ผู้ป่วยก้มตัวไปด้านหน้าจะมองเห็นตะโหงก (Hump) จากการหมุนของกระดูกซี่โครง
ทรวงอกเคลื่อนไหวจ้ากัด มักหายใจตื้น หายใจลึกท้าได้ยาก
พบการเลื่อนของกระดูกสันอกจากแนวกลางตัว ความจุในทรวงอกข้างไม่สมมาตรกัน จากการหมุนของซี่โครงไปด้านหน้า
ผู้ป่วยเอียงตัวไปด้านข้าง ระยะห่างของแขนและเอวไม่เท่ากัน
การรักษา
การรักษาแบบไม่ผ่าตัด ปัจจุบันการรักษาแบบไม่ผ่าตัดเพื่อที่จะ “หยุด” หรือ “ชะลอ” การคดของ
กระดูกสันหลังได้นั้นมีอยู่เพียงวิธีเดียวที่ได้ผล คือการใส่อุปกรณ์ดัดล้าตัว (Brace)
การรักษาแบบผ่าตัด มีข้อบ่งชี้เมื่อพบว่า มีมุมการคดของกระดูกสันหลังเกิน 45-50องศา มีการเอียง
ของล้าตัวและมีโอกาสคดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว หลักการในการผ่าตัดคือ การจัดกระดูกสันหลังโดยการใช้โลหะดามกระดูกสันหลัง จัดกระดูกสันหลังให้เข้าที่
มะเร็งกระดูก (Osteosarcoma)
อาการและอาการแสดง
ปวดบริเวณที่มีก้อนเนื้องอก น้้าหนักลด มีไข้ การเคลื่อนไหวของต้าแหน่งที่เป็นผิดปกติ รับน้้าหนักไม่ได้ มักมีประวัติการเกิดอุบัติเหตุ อาจมีกระดูกหักบริเวณนั้น ๆ
การวินิจฉัย
การซักประวัติ : ระยะเวลาการมีก้อนเนื้องอก อาการปวด การเคลื่อนไหว
การตรวจร่างกาย : น้้าหนัก ต้าแหน่งของก้อน การเคลื่อนไหว ต่อมน้้าเหลือง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ : MRI , CT เพื่อดูการแพร่กระจายของโรค หาระดับอัลคาไลน์ฟอสฟาเตส (ALP) และระดับ แลคเตส ดีไฮโดรจิเนส (LDH) มีค่าสูงขึ้น
การรักษา
การผ่าตัด
เคมีบ้าบัด
รังสีรักษา
โรคคอเอียงแต่กำเนิด (Congenital muscular Torticollis)
อาการ
มักคล้าพบก้อนที่กล้ามเนื้อข้างคอด้านที่เอียง และก้อนจะค่อย ๆ ยุบลงไป การปล่อยให้มีภาวะคอเอียง
อยู่นานจะส่งผลให้กะโหลกศีรษะ ใบหน้าข้างที่กดทับกับพื้นที่นอนแบนกว่าอีกข้าง ศีรษะบิดเบี้ยวไม่สมดุล
การวินิจฉัย
การตรวจร่างกาย ลักษณะของผู้ป่วย ซักประวัติ
ภาพรังสีกระดูกคอ
การรักษา
การยืดโดยวิธีดัด (passive stretch)
การยืดแบบให้เด็กหันศีรษะเอง (active streth)
การใช้อุปกรณ์พยุง (orthosis) ปรับต้าแหน่งศีรษะ
กระดูกสันหลังคด (Scoliosis)
พยาธิสรีรภาพ
การเจริญผิดปกติของกระดูกสันหลัง การอัมพาตของกล้ามเนื้อท้าให้กระดูกเจริญเติบโตน้อย ไม่เท่ากัน
ทั้งสองข้าง ท้าให้ข้อคดงอ ขายาวไม่เท่ากัน ท้าให้ตัวเอียงและหลังคด
การวินิจฉัย
การซักประวัติ : การผ่าตัด ความพิการของกระดูกสันหลัง
การตรวจร่างกาย : สังเกตความพิการ ส่วนสูง น้้าหนักตัว แนวล้าตัว
การตรวจทางห้องปฏิบัติการพิเศษอื่น ๆ : X-Ray
อาการแสดง
กระดูกสันหลังโค้งไปด้านข้าง กระดูกสะบักสองข้างไม่เท่ากัน สะบักไม่อยู่ระดับเดียวกันคือไหล่ข้างหนึ่ง
สูงกว่าอีกข้าง
ทรวงอกเคลื่อนไหวจ้ากัด มักหายใจตื้น หายใจลึกท้าได้ยาก
พบการเลื่อนของกระดูกสันอกจากแนวล้าตัว ความจุในทรวงอกสองข้างไม่สมมาตรไม่เท่ากัน
มีอาการปวดเมื่อหลังคดมาก ในเด็กอาจพบไม่บ่อย
เริ่มมีอาการเมื่ออายุน้อยยิ่งมีความพิการมาก กระดูกสันหลังส่วนเอวคดมีพยากรณ์โรคดีกว่ากระดูกสันหลังคด
การรักษา
แบบอนุรักษ์นิยม (Conservation) กายภาพบ้าบัด , บริหารร่างกาย
การผ่าตัด เป็นการรักษาสมดุลของล้าตัว แก้ไขแนวตรงของร่างกาย รักษาระดับไหล่และสะโพก
นางสาวนริศรา เชียงแสงทอง ห้อง 2B เลขที่ 35 รหัสนักศึกษา 613601143