Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
มดลูกปลิ้น (Inversion of the uterus or uterine inversion) - Coggle…
มดลูกปลิ้น
(Inversion of the uterus or uterine inversion)
ความหมาย
ภาวะที่ยอดมดลูกรั้งลงมา
ส่วนล่างของโพรงมดลูก ซึ่งอาจพ้นปากมดลูกออกมา หรือโผล่ออกมาถึงปากช่องคลอด
ชนิดของมดลูกปลิ้น
ระดับความรุนแรงของภาวะมดลูกปลิ้น
แบ่งเป็น 3 ชนิด
มดลูกปลิ้นแบบสมบูรณ์
(complete inversion) ยอดมดลูกเคลื่อนพ้นปากมดลูก แต่ยังไม่ถึงปากช่องคลอด
มดลูกปลิ้นแบบสมบูรณ์
และเคลื่อนต่ำลงมานอกปากช่องคลอด
(prolapsed of complete
inverted uterus)
มดลูกปลิ้นแบบไม่สมบูรณ์ (incomplete inversion) ยอดมดลูกเคลื่อนต่ำลง แต่ยังไม่พ้นปากมดลูก
สาเหตุ
รกเกาะบริเวณส่วนยอดของมดลูก
การดึงสายสะดือแรงเกินไป
ท าคลอดรกในขณะที่รกยังไม่ลอกตัว หรือรกเกาะแน่น
ดันยอดมดลูกที่หน้าท้องมารดามากเกินไป
ในการช่วยทำคลอดรก
มดลูกและปากมดลูกอยู่ในภาวะคลายตัว
สาเหตุส่งเสริม ได้แก่
ผนังมดลูกบางและยืดมาก
ผนังมดลูกหย่อน
อาการและอาการแสดง
มีเลือดออกมาทันทีภายหลังคลอด
ในกรณีที่รกคลอดแล้ว
มีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง
ถ้ารกยังไม่ลอกตัว หรือรกติดแน่น
มีอาการช็อคจากการปวด
และการเสียเลือดมาก
ยอดมดลูกเป็นแอ่งในรายที่มดลูกปลิ้นสมบูรณ์
จะคลำไม่พบยอดมดลูก
ในรายที่มดลูกปลิ้นสมบูรณ์
จะคลำไม่พบยอดมดลูก
ผลกระทบ
ต่อมารดา
เลือดออก
อย่างรุนแรง
ช็อคจากการเสียเลือด
อันตรายถึงขั้นเสียชีวิต
ต่อทารก
ท าให้ทารกได้รับความอบอุ่น
จากมารดาล่าช้า
สร้างเสริมสัมพันธภาพระหว่าง
มารดาและทารกล่าช้า
พยาธิสภาพ
เมื่อเกิดการปลิ้นของมดลูกภายหลังทารกคลอดหรือภายหลังคลอดรกแล้ว
ปากมดลูกและมดลูก
ส่วนล่างจะมีการหดรัดตัว
เป็นวงแหวนล้อมรอบส่วนของมดลูกที่หย่อนตัวลงมา
ท าให้บริเวณที่ถูกรัดไว้นั้นขาด
เลือดไปเลี้ยงเกิดการบวมและมีเนื้อตาย
ในที่สุดเนื้อตายนั้นจะหลุดออกมา
การรักษา
การป้องกันสิ่งที่สำคัญที่สุด
การช่วยเหลือการคลอดรกอย่างถูกวิธีการตรวจภายในหลังจากทำคลอดรก
ให้การรักษาสภาพทั่วไป
ให้สารน้ าและให้เลือดอย่างเพียงพอฉีดมอร์ฟีนเพื่อระงับอาการปวด
ดันมดลูกกลับภายใต้การดมยาสลบ
ใช้ฮาโลเธน (halothane)
เพื่อให้ทุกส่วนของร่างกายคลายตัว
ถ้ารกลอกตัวแล้วให้เริ่มทำการดัน
มดลูกกลับได้ทันที
ถ้ารกยังไม่ลอกตัวให้เซาะรกออกก่อน
ให้กลับเข้าไปตามแนวแกนของ
ช่องทางคลอด
แล้วดันยอดมดลูกที่ปลิ้นมาอยู่ข้างนอก
ใช้ฝุามือส่วนปลายและนิ้วหงายขึ้น
เมื่อดันเข้าที่แล้วให้ oxytocin ทันที
เพื่อช่วยให้มดลูกหดรัดตัวดี
ในกรณีที่ไม่สามารถดันกลับคืนได้
ต้องผ่าตัดทางหน้าท้องช่วยทันที
ให้ยาปูองกันการติดเชื้อ
และให้ยากลุ่มธาตุเหล็กรักษาภาวะเลือดจาง
การพยาบาล
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล มารดามีโอกาสเกิดมดลูกปลิ้น เนื่องจากทำคลอดรกไม่ถูกวิธี และ/หรือการฝังตัวของรกแน่นกว่าปกติ
กิจกรรมการพยาบาล
ตรวจสอบอาการแสดงการลอกตัวของรกอย่างสมบูรณ
คลึงมดลูกให้แข็งก่อนปฏิบัติการช่วยคลอดรก
หลังคลอดรกคลึงให้มดลูกหดรัดตัวแข็งเสมอ
ประเมินลักษณะมดลูก โดยคล ายอดมดลูกบริเวณหน้าท้อง