Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Phương pháp dạy học khoa học tự nhiên - Coggle Diagram
Phương pháp dạy học khoa học tự nhiên
PPDH giải quyết vấn đề
Lưu ý
GV cần nắm vững phương pháp, đầu tư trí tuệ và thời gian nghiên cứu kĩ bài dạy, tham khảo nhiều tài liệu để xây dựng tình huống có vấn đề
GV cần có hiểu biết sâu rộng để không bất ngờ trước các tình huống của học sinh, có kĩ năng nghề nghiệp thành thạo để có thể dẫn dắt HS
Với những nội dung đơn giản, không có tính vấn đề thì không thể áp dụng phương pháp dạy học này
Các vấn đề đưa ra cần HS xử lí, giải quyết thỏa mãn các yêu cầu
Phù hợp với trình đô nhận thức của HS
Vấn đề phải gần gũi với cuộc sống thực của học sinh
Phù hợp với chủ đề bài học giáo dục lối sống
Vấn đề có thể diễn tả bằng kênh chữ hoặc kênh hình, hoặc kết hợp cả hai
Vấn đề cần có độ dài vừa phải
Vấn đề phải chứa đựng mâu thuẫn cần giải quyết, gợi ra cho HS nhiều hướng suy nghĩ, nhiều cách giải quyết vấn đề
cách tiến hành
Bước 1:Xây dựng tình huống có vấn đề
Mục tiêu, nội dung bài học, lựa chọn tình huống có vấn đề
Xác định mâu thuẫn giữa nội dung với kiến thức HS
Hoàn thiện và dự kiến các tình hướng Hs có thể giải quyết
Bước 2:Giải quyết vấn đề
Hs liên hệ các kiến thức có liên quan và đưa ra giả thuyết và thảo luận biện pháp giải quyết vấn đề
Thực hiện giải quyết vấn đề
HS tiếp nhận tình huống , phân tích tình huống, xác định nhiệm vụ cần thực hiện
đánh giá và kết luận
tác dụng
HS được làm quen với việc nghiên cứu khoa học, nếp suy nghĩ độc lập, sáng tạo, biết liên hệ vận dụng những kiến thức đã có trong việc lĩnh hội kiến thức mới
Kích thích phát triển tư duy vì ở đây các em phải trải qua một quá trình động não suy nghĩ rất tích cực trước một tình huống hấp dẫn để tìm ra cách giải quyết
Gây hứng thú học tập cho các em
Phát triển ở HS kĩ năng phát hiện và tiến hành quá trình giải quyết vấn đề
Ví dụ: Bài 58
GV nêu vấn đề: thực vật cần nước để sống. vậy tại sao cây xương rồng có thể sống được trên sa mạc
HS huy động kiến thức liên quan và đưa ra những giải thiết: - Cây xương rồng lag trường hợp đặc biệt không cần nước vẫn sống được? - Cây xương rồng chịu hạn tốt, nó chỉ cần một lượng nước rất nhỏ
GV hướng dẫn HS phân tích kết quả thí nghiệm và kết luận vấn đề: Đặc điểm của nước sạch và nước bị ô nhiễm
Giải quyết vấn đề: Thảo luận nhóm
Khái niệm
Là PPDH giáo viên hoặc học sinh tạo ra nhưngx tình huống có vấn đề, GV điều khiển HS tự phát hiện ra vấn đề, hoạt động tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo để giải quyết vấn đề thông qua đó nắm được kiến thức mới lẫn phương pháp đi tới kiến thức đó, đồng thời phát triển năng lực tư duy sáng tạo và hình thành thế giới quan khoa học
Ưu và nhược điểm
Ưu điểm
Phát triển được khả năng tìm tòi, xem xét dưới nhiều góc độ khác nhau . Trong khi phát hiện và giải quyết vấn đề Hs sẽ huy động được tri thức và khả năng cá nhân , khả năng hợp tác,trao đổi, thảo luận với bạn bè để tìm ra cách giải quyết vấn đề tốt nhất
Thông qua việc giải quyết vấn đề học sinh lĩnh hội được tri thức , kĩ năng và phương pháp nhận thức
Góp phân tích cực vào việc rèn luyện tư duy phê phán, tư duy sáng tạo cho HS . Trên cơ sở sử dụng vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có Hs sẽ xem xét, đánh giá, thấy được vấn đề cần giải quyết
Nhược điểm
Đòi hỏi GV phải đâu tư nhiều thời gian, công sức, phải có năng lực sư phạm tốt mới suy nghĩ để tạo ra được nhiều tình huống gợi vấn đề và hướng dẫn tìm tòi để phát hiện và giải quyết vấn đề
Việc tổ chức giờ học theo phương pháp này tốn nhiều thời gian hơn so với các phương pháp thông thường
Thiết kế hoạt động dạy học sử dụng PPDH BTNB Bài Hoa ( Lớp 3 )
Bước 2: Bộc lộ quan niệm ban đầu của HS
GV giao nhiệm vụ cho HS hãy vẽ và mô tả các bộ phận của hoa. HS sẽ thực hành vẽ vào vở.
Bước 3: Đề xuất câu hỏi và phương án
HS
HS chia nhóm và vẽ hoa
Quan sát, nêu: Hoa có những bộ phận nào? Có phải hoa có cuống, cánh và nhị?
Dựa vào hình vẽ của GV định hướng cho HS đề xuất câu hỏi
Nhóm biểu tượng 1 : Hình vẽ hoa có cuống, đài,cánh
Nhóm biểu tượng 2: Hình vẽ hoa có cuống, cánh , nhị
Nhóm biểu tượng 3: Hình vẽ hoa có cuống, có nhiều lá
Nhóm biểu tượng 4: Hình vẽ hoa có cuống, đài và cánh rất to
GV
Đề xuất phương án thực nghiệm nghiên cứu : Vậy theo các em làm cách nào để trả lời những câu hỏi trên ?
GV công nhận tất cả những phương án trên và chọn phương án tách hoa để kiểm tra ( GV phát cho mỗi nhóm 1 số hoa )
Bước 1: Tình huống xuất phát và câu hỏi nêu vấn đề
Các loài hoa rất khác nhau,đa dạng về đặc điểm bên ngoài: màu sắc, hình dạng, kích thước, mùi hương vậy cấu tạo của hoa có những bộ phận gì và đặc điểm mỗi bộ phận ấy ra sao? Mời các em vẽ vào vở thực nghiệm
Bước 4: Tiến hành thực nghiệm tìm tòi, nghiên cứu
GV
Cho HS thực hành theo nhóm
Nhắc HS ghi kết quả vào giấy: Hình dáng cuống hoa thế nào? Có vai trò gì? Có phải hoa nào cũng có nhị và nhụy? Đài hoa nằm ở đâu? Cánh hoa có đặc điểm gì?
HS
Tách hoa ra để xem cấu tạo
Xem hình trong SGK, tranh vẽ, chụp hình
HS làm việc nhóm
Bước 1: Bóc tách hoa
Bước 2: Phân loại
HS báo cáo kết quả
Bước 5: Kết luận và hợp thức hóa kiến thức
Hoa có: Cuống, đài, cánh, nhị
Cuống hoa thẳng,dài mang hoa, phần cuối của cuống phình to ra
Đài: màu xanh lục, nâng đỡ cuống hoa
Cánh hoa: có màu sắc, mùi thơm và số lượng khác nhau
Nhị, nhụy : nhị có phấn hoa màu vàng, nhụy nằm trong cùng của hoa.Có hoa chỉ có nhị hoặc nhụy