Nhập môn Thánh Kinh
Mạc khải
Thánh truyền
Thánh Kinh
Linh hứng
Chú giải
Các sách
Ngôn sứ
Lịch sử Israel
Giáo huấn
7 cuốn
Tin mừng
Công vụ Tông đồ
Các thư
Ngôn sứ bự
Ngôn sứ bé
Phaolô
Chung
Khải huyền
Chương trình cứu độ
Định nghĩa
Giai đoạn
Lưu truyền
Là TC tự tỏ mình cho nhân loại, tỏ cho con người biết ý định
Để con người
Nhận biết sự hiện diện đầy yêu thương của TC
Yêu mến & thông phần sự sống thần linh
Có thể nhận ra tiếng ngài mà đáp lời
Ngôn sứ
Chúa Giê-su
"Thuở xưa, nhiều lần nhiều cách. Thiên Chúa đã phán dạy cha ông chúng ta qua các ngôn sứ; nhưng vào thời sau hết này, Thiên Chúa đã phán dạy chúng ta qua Thánh Tử"
Mạc khải qua lời hứa: "Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy, dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó"
Thánh truyền (khẩu truyền)
Thánh Kinh (ghi chép)
Các Tông đồ truyền lại cho những người kế vị những gì đã nhận được từ chính Đức Kitô khi sống chung với Người, nhất là khi Người từ cõi chết sống lại hoặc những điều các ngài đã được Thánh Thần gợi hứng
Gương mẫu
Các định chế
Lời rao giảng
Những lời rao giảng của các Tông đồ
Quy điển
Danh sách bộ Thánh Kinh đã được Giáo Hội công nhận
73 cuốn
Cựu ước 46 cuốn
Tân ước 27 cuốn
Ngũ kinh
Lịch sử
Giáo huấn
Ngôn sứ
Lịch sử
Thư các Tông đồ
Khải huyền
4 Tin Mừng
Công vụ Tông đồ
TƯ cho biết CƯ đc linh hứng
2Tm 3,16: "Tất cả nhựng gì viết trong Sách Thánh đều do Thiên Chúa linh hứng & có ích cho việc giảng dạy, biện bác, sửa dạy, giáo dục để trở nên công chính"
Nhân tính
Vatican II
2Pr 1, 20-21: "Nhất là anh em phải biết điều này: không ai được tự tiện giải thích một lời ngôn sứ nào trong Sách Thánh. Quả vậy, lời ngôn sứ không bao giờ lại do ý muốn người phàm, nhưng chính nhờ Thánh Thần thúc đẩy mà có những người đã nói theo lệnh của Thiên Chúa"
Hiến chế Mạc Khải số 11: "Những gì Thiên Chúa đã mạc khải Thánh Kinh chứa đựng và trình bày, đều được viết ra dưới sự linh ứng của Chúa Thánh Thần. Thực vậy, Giáo Hội Mẹ Thánh, nhờ đức tin tông truyền, xác nhận rằng toàn bộ sách Cựu Ước cũng như Tân Ước với tất cả các thành phần đều là sách thánh và được ghi vào bản chính lục Thánh Kinh: bởi lẽ được viết ra dưới sự linh ứng của Chúa Thánh Thần, nên tác giả của các sách ấy là chính Thiên Chúa và chún được lưu truyền cho GIáo Hội với tình trạng như vậy. Nhưng để viết các sách thánh, Thiên Chúa đã chọn những người và dùng họ trong khả năng và phương tiện của họ, để khi chính Ngài hành động trong họ và qua họ, họ viết ra như những tác giả đích thực tất cả những gì Chúa muốn, và chỉ viết những điều đó thôi.
Để Thánh Kinh sống lại
Người đọc phải tin CTT đang tiếp tục tác động trong cộng đoàn đức tin
Đọc với tâm tình kính cẩn
Người đó sẽ được ơn CTT soi sáng & hướng dẫn cách sống
Bản văn chịu nhiều ảnh hưởng như các bản văn cổ khác
Ngôn ngữ cổ, khó hiểu
Thể văn cổ như các dân tộc láng giềng
Mang dấu ấn tác giả (cảm xúc)
Chứa những điều thiếu chính xác về khoa học, lịch sử
Nhược điểm về luân lý & tôn giáo
hư hao
mục nát
sao chép sai xót
Gioan
Thư I: con cái TC phải sống ngay chính tức là phải vừa tin Đức Giê-su là con TC nhập thể vừa phải yêu thương anh em
Thư II: cho 1 giáo đoàn đang bị đe dọa bởi lạc thuyết phủ nhận danh tính của ĐG, là phản Kitô, nên họ phải vững tin và yêu thương nhau
Thư III: dàn xếp sự tranh giành quyền bính trong cộng đoàn, hãy sống sự thật: đức tin được hành động nhờ đức ái
Mục đích
Sứ điệp
Giúp các giáo đoàn Tiểu Á thêm lòng tin tưởng vào Chúa trong cơn bách hại
Khuyên các tín hữu tiếp tục tin tưởng và trung thành với Chúa
Thời gian bách hại đang được rút ngắn, vì CG sắp trở lại & đem phần thưởng cho họ
Sự ác dừ có độc dữ & mạnh mẽ tới đâu cũng sẽ bị khuất phục bởi Con Chiên - Chúa các chúa, Vua các vua
Những ai theo Người cũng sẽ toàn thắng
Tiểu sử
14 thư
Thư quan trọng
Galata
Thư mục vụ
Sinh trưởng
Tar-xô, xứ Ki-li-ki-a
1 gia đình Do Thái đạo
Chi tộc Benjamin
Công dân Roma
Niên thiếu
Trưởng thành
Học thầy Gamalien - 1 biệt phái nổi tiếng ở Jerusalem
1 biệt phái chính tông
Thông thạo luật
Hăng hái giữ đạo
Lùng bắt các Kitô hữu
Trở thành tông đồ nhiệt thành của CS sau khi gặp Đức Kitô Phục Sinh trên đường Đamas
3 cuộc truyền giáo
Tử đạo tại Roma năm 67
Corinto 1 2
Thư khi ở tù
Do Thái
Mục đích viết thư
Roma
Thesalônica 1 2
Côlôsê
Philêmon
Êphêsô
Philipphê
Timôthêô 1 2
Titô
Định nghĩa
Hình thành
Là tin vui loan báo 1 biến cố quan trọng
Ban đầu
Sau đó
Các tông đồ chỉ lo rao giảng, nhớ và truyền lại những gì CS đã nói đã làm
Các tín hữu lắng nghe, ghi chép, suy luận & sống theo sự hướng dẫn của CTT
Các thánh sử lựa chọn trong số các điều đã truyền lại bằng miệng hay tài liệu viết tay
Tóm tắt & tùy nghi mà giải thích thêm
Vẫn giữ hình thức các bài giảng thuyết để truyền lại cho chúng ta những điều chân thật về CS
Nhập đề
Phần I
Phần 2
CS lên trời
Những bước đầu của Hội Thánh
Tập trung vào hoạt động của thánh Phêrô
Chứng nhân tại Jerusalem
Chứng nhân trong khắp Jude & Samaria
Tin mừng được loan báo cho chư dân, chứng nhân đến tận cùng trái đất
Các bước tiến của Titô giáo được tập trung vào hoạt động các chuyến truyền giáo của của Thánh Phaolô
Mục đích
Để chúng ta tin vào CS & nhờ tin mà được sống đời đời
Mattheu
Marco
Luca
Gioan
5 diễn từ
C5-10: Bài giảng trên núi
C10: diễn từ về sứ vụ
C13: diễn từ về Nước Trời
C18: diễn từ về đời sống cộng đoàn
C24-25: diễn từ về thời cánh chung
Đối tượng
Mục đích
Đặc điểm
Người Do Thái ngoại kiều
Để họ nhận biết ĐG là con TC
Ngắn nhất
Câu văn bình dân
Kể truyện sống động
Mời gọi độc giả khám phá & theo chân ĐG, con TC
Tiểu sử
Đối tượng
Mục đích
Đặc điểm
Người Hy Lạp
Quê Antiokia
Thầy thuốc
Đồng hành với Thánh Phaolô trên đường truyền giáo
Tâm hồn tế nhị
Tín hữu không phải Do Thái
Minh chứng
ĐG là con người lịch sử
Giáo huấn của Người là xác thực
Có giá trị văn chương & lịch sử
Đề cao lòng nhân từ của TC qua CG
Đề cao vai trò của CTT trong đời sống của CG
Là tin mừng của niềm vui trong cầu nguyện & hy sinh
7 dấu lạ
Nước hóa rượu ngon tại tiệc cưới Cana
Chữa lành con của sĩ quan
Người đau ốm 38 năm khỏi bệnh tại hồ Bết-da-tha
Bánh hóa ra nhiều
CG đi trên mặt biển
Chữa người mù bẩm sinh
Lagiaro sống lại
Ngũ kinh
TC nuôi dân
Thời Xuất hành: TC nuôi dân = Manna & LC
Thời Giao ước mới = Mình Máu Thánh Chúa Kitô & LC
Định nghĩa
Bộ sưu tậm Lời Mạc khải của TC
Được ghi lại dưới sư linh hứng của CTT
Được HT công nhận
Ghi lại
Mục đích
Người Do Thái hiểu
Sự kiện lịch sử như bằng chứng giữa TC & con người
Luật lệ làm lên Do Thái Giáo
5 sách
Sáng thế
Xuất hành
Lêvi
Dân số
Đệ nhị luật
Tuyên xưng có 1 TC
Đã tuyển chọn Israel
Ban cho dân ấy 1 xứ sở
Sứ mạng của mình tron glịch sử cứu độ đối với thế giới là phổ biến lòng tôn kính 1 TC
Dọn lòng dân đón chờ Đấng Cứu Thế đến
Lịch sử (16 cuốn)
Nhóm I: 17 cuốn ngôn sứ tiền
Nhóm II: 9 cuốn
Giosuê
Thủ lãnh
Ruth
Samuel 1 2
Vua 1 2
Trình bày
Chiếm xứ Palestin
Phân chia lãnh thổ cho 12 chi tộc
Giosuê là hình ảnh ĐG
Đưa dân vào đất hứa
Cứu dân khỏi tay kẻ thù
Như ĐG cứu thoát những ai tin Ngài khỏi nô lệ tội lỗi & nhờ nước thánh tẩy để được vào nước ngài
Tội: dân Israel phâm tội
Phạt: TC để họ rơi vào tay dân ngoại
Hối: dân Israel ăn năn hối cải
Cứu: TC cho xuất hiện 1 thủ lãnh để cứu họ
Giai đoạn tường thuật
Sau cái chết của Salomon (931TCN), đất nước chia 2, ly khai chính trị & tôn giáo nam bắc, phía bắc là vương quốc Israel thủ đô Samari
Tiêu chuẩn đánh giá các vua
Trung thành với luật TC hay không
Sử biên niên 1 2
Esdra & Nêhemia
Tobia
Giuđich
Macabê 1 2
Dạy người đương thời nhớ định mệnh dân tộc tùy thuộc vào sự trung thành với TC qua việc
Tuân giữ các lề luật TC
Phụng sự
Lòng đạo đức chân thật
Cuộc hồi hương 538TCN của những người lưu đày & việc tái thiết Jerusalem
2 ông chung sức xây dụng Do Thái giáo với nền tảng
Dòng dõi lựa chọn
Đền thờ & lề luật
Kể chuyển đạo đức về gia đình Tobia
Mục đích
Nêu bật ý tưởng về hôn nhân, gia đình
Khích lệ
Vì cuối cùng người công chính sẽ được TC ban thưởng
Cầu nguyện
Chay tịnh
Bác ái
Định nghĩa
Isaia
Chương 1 - 40
Chương 41 - 55
Chương 56 -66
Những lời sấm chớp Jerusalem & giuda
Ơn gọi của Isaia
Những lời sấm chống chư dân
Những lời hứa
An ủi dân đang lưu đày ở Babylon
Loan tin hy vọng TC sẽ cứu & đưa dân qua khỏi sa mạc về đất hứa xây lại đền thờ Jerusalem
Tố cáo tội cảm trở ơn cứu độ của các dân ngoại
Khuyến khích Israel giữ lòng tin vào TC trung thành
Giêrêmia
Êđêkeil
Đaniel
Từ con người trong sách ám chỉ Đấng Messia
Hôsê
Giôen
Amos
Giôna
Mikha
Nakhum
Habacuc
Sophona
Khácgai
Dacaria
Malakhi
Diễn tả mối tương quan giữa TC tình yêu & con người bằng từ ngữ của tình yêu hôn nhân do kinh nghiệm đời ông
TC yêu thương Isral bất trung như chồng yêu thương vợ mình
Nhưng chỉ phạt để cứu
Hoạt động ở Bê-then
Lên án
Loan báo
Ngày của Chúa
Bất công
Áp bức
Sự an tâm giả tạo trong những phụng tự vô hồn
Ngày thịnh nộ
Ngày tối tăm
Ngày TC đoán phạt dân bất trung
Nhưng Chúa sẽ cứu thoát "số còn lại"
Đấng Messia
(Messia)
Đấng được xức dần tấn phonog
Dòng tốc Đavit
Isaia: Emmanuel (TC ở cùng chúng ta)
Êdekien: đó sẽ là vị mục tử mà TC hứa
Danien: Con Người lãnh nhận quyền xét xử từ TC
Ngôn sứ: Những người được
TC kêu gọi & trao sứ mệnh
Cho dân Chúa biết ý định TC
Tương lại
Hiện tại
Nói thay TC
Nói lời của TC
Khôn ngoan
Thi ca
Gióp
Châm ngôn
Giảng viên
Khôn ngoan
Huấn ca
Thánh vịnh
Diễm ca
Khởi nguồn
Ai Cập
Lưỡng Hà
Assyri
Trình bày
Các tác giả viết lại những kinh nghiệm sống sống của văn chương khôn ngoan trên với ý thức tôn giáo dưới ánh sáng đức tin
Sự khôn ngoan của Israel là 1 nền nhân bản sùng đạo, tiến triển theo dòng mạc khải từ Salomon cho đến CS
Bài học: loài người phải kiên trì trong đức tin,
dầu trí không được thoả nguyện
Vấn đề đau khổ & sự chết được sáng tỏ
trong cuộc tử nạn & phục sinh của CS
Tiêu chuẩn
(Vatican II)
2 cuộc nhập thể của LC
Vào ngôn ngữ nhân loại
Thành xác phàm
HIến chế Mặc Khải, 13:
"Trong KT, sự hạ mình diệu kỳ của Đấng Khôn Ngoan muôn đời được tỏ lộ mà vẫn không làm tổn thương đến sự chân thật & thánh thiện của TC, để chúng ta học biết lượng nhân từ vô biên của C, và sự quan phòng săn sóc đến bản tính chúng ta, Người đã thích ứng lời nói của Người đến mức nào. Vì lời nói của Chúa diễn tả qua ngôn ngữ nhân loại, được đồng hóa với tiếng nói loài người, cũng như khi xưa Ngôi Lời của Chúa Cha hằng hữu đã trở nên giống loài người, sau khi nhận lấy sự yếu đuối của xác thịt"
Kỹ lưỡng xem xét "nội dung & sự duy nhất
của toàn thể Thánh Kinh"
Đọc dựa trên "Truyền thống sống động của toàn thể HT"
Lưu ý đến sự liên kết chặt chẽ giữa các chân lý đức tin với nhau và bên trong tòa bộ chương trình mạc khải
Chân lý giảng dạy
Không phải chân lý khoa học, nhưng là chân lý cứu độ
Hiến chế Mặc Khải, 11:
"Vì phải xem mọi lời các tác giả được linh hứng, tức các tác giả thánh, viết ra, là những lời của Chúa Thánh Thần, nên phải công nhận rằng Kinh Thánh dạy ta cách chắc chắn, trung thành và không sai lầm chân lý mà TC đã muốn KT ghi lại vì phần rỗi chúng ta.
Cựu ước
Giáo Hội sơ khai
CƯ đã hoàn tất nơi ĐG
Đọc dưới ánh sáng GH có về ĐG, nhất là dưới
ánh sáng về mầu nhiệm Vượt Qua của Người
Tìm những hình tượng & lời tiên báo về ĐG
Giá trị
LC, Lời chân thật
Giá trị vĩnh cửu
Diễn tả cảm thức sâu sắc về TC
Những lời giáo huấn cao siêu về TC
Tư tưởng khôn ngoan & hữu ích về đời sống con người
Những kho tàng kinh nghiệm tuyệt diệu
Ẩn chứa mầu nhiệm cứu rỗi con người
Có những khuyết điểm & tạm bợ do tính tiệm tiến
TƯ đc tiềm ẩn trong CƯ & CƯ trở nên sáng tỏ trong TƯ
Tầm quan trọng
Quy luật tối cao đc TC linh hứng, bất biến
Là LC, lượng thực tinh tuyền & vỉnh cửu cho con cái mình
Là "Lời của Cha trên trời đến gặp gỡ con cái mình & ngỏ lời với họ bằng tất cả lòng trìu mến"
Giá trị Tân Ước
Là chính CG & công trình của Người, mạc khải trọn vẹn của Chúa Cha
CG là lời của TC đã đc ghi chép cách tuyệt diệu, có giá trị vĩnh cửu & thần linh, trong TƯ & diễn tả quyền năng của Ngài
Các sách Phúc âm chiếm vị thế ưu đẳng vì là chứng tích
tuyệt hảo về đời sống & giáo lý của Ngôi Lời nhập thể
Các bút tích khác trong TƯ theo ý định khôn ngoan của TC
Chứng thực những gì đã được nói về CK
Trình bày giáo lý đích thực của Người ngày một rõ ràng hơn
Rao truyền sức mạnh cứu độ của công trình thần linh của CK
Kể lại những bước đầu, sự bành trướng kỳ diệu
cùng tiên báo sự kết thúc vinh hiển của Giáo Hội
Đáp ứng hoàn cảnh
Gửi cho các giáo đoàn ngài đã sáng lập hoặc định đi thăm
Gửi cho các cộng tác viên hoặc bạn hữu
Khuyên tín hữu phải thật thận trọng đề cao cảnh giác trước những xuyên tạc
Chức vụ tông đồ tuy nặng nề nhưng cao cả
Người tông đồ ý thức mình yếu đuối cần có ơn Chúa giúp
Những nhận xét sâu sắc về sự tự do đích thật trong đời sống Kito hữu
Thánh hóa thân xác
Sự cao trọng của đức ái
Chỉ có 1 Tôn sư duy nhất là ĐK, sự khôn ngoan của TC, sống đạo là kết hợp với ĐK & liên kết giữa các giáo đoàn với nhau
Các câu trả lời cụ thể
Khiết tịnh & hôn nhân
Kiện cáo
Thịt cúng
Xử dụng đặc sủng
Giáo lý
ĐK là sự công chính của TC
Chúng ta 0 thể tự hào vào lề luật
CƯ là giao đoạn chuẩn bị cho TƯ
Cảnh giác các Kito hữu gốc DT đang bị bách hại bì đức tin đừng chán nản
Trên đường về trời họ đc ĐK hướng dẫn
Họ bước đi dưới ánh sáng đã dẫn dắt tổ phụ họ, như thời Xuất hành
ĐK là tư tế theo phẩm trật Melkisede, cao trọng hơn cả Aharon
Hy lễ của ĐK là duy nhất thay cho all lễ phẩm của Giao Ước cũ, vì ĐK là Con TC nhập thể
Giacôbê
Phêrô
Giuđa
Được chính các ngài hay phụ tá ghi chép lại
Dưới sự linh hứng của Chúa Thánh Thần
Tầm quan trọng trong đời sống
Thánh Kinh là quy luật
Tối cao
Bất biến
Được Thiên Chúa linh hứng
Thánh Kinh là Lời Chúa - lương thực tinh tuyền & vĩnh cửu
Lời Cha trên trời gặp gỡ & ngỏ lời bằng tất cả lòng trìu mến