Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะมดลูกแตก (Uterine Rupture), คลอดเฉียบพลันำพ, ภาวะมดลูกแตก (Uterine…
ภาวะมดลูกแตก (Uterine Rupture)
ความหมาย
เป็นภาวะที่ผนังมดลูกขาด หรือปริออก ในขณะที่ตั้งครรภ์หลังอายุครรภ์ 28 สัปดาห์ ทำให้น้ำคร่ำแตกออกเข้าไปในช่องท้อง เกิดขึ้นขณะตั้งครรภ์ ระหว่างเจ็บครรภ์ หรือระหว่างการคลอด ไม่รวมกับการตั้งครรภ์นอกมดลูก หรือการทะลุของมดลูกที่ไม่ได้ต้ังครรภ์
ลักษณะของมดลูกแตก
มดลูกแต่ไม่สมบรูณ์ (Incomplete rupture)
มีการฉีกขาดของชั้นกล้ามเนื้อมดลูกเท่านั้น
มดลูกปริ (Dehiscence)
ไม่พบความผิดปกติ แต่ในรายที่ผ่าตัดคลอด ในระยะคลอดอาจเกิดมดลูกแตกได้
มดลูกแตกสมบรูณ์ (Complete rupture)
มีรอยแตกทะลุชั้นเยื่อยุช่องท้อง ทารกมักหลุดเข้าไปอยู่ในช่องท้อง
ชนิดของมดลูกแตก
การแตกของมดลูกที่เป็นปกติ เกิดจากการประสบอุบัติเหตุ และมีการบาดเจ็บที่บริเวณช่องคลอด จากการทำสูติศาสตร์หัตถการ
การแตกเองของมดลูก พบในมารดาครรภ์หลังที่ตั้งครรภ์เมื่ออายุมาก ได้รับยากระตุ้น CPD ท่าและส่วนนำผิดปกติ
การแตกของแผลเป็นที่มดลูก จนถุงน้ำคร่ำแตก แขนขา สายดือหรือทารกหลุดออกมาบางรายพอมีแค่รอยปริ
สาเหตุ
มีแผลผ่าตัดคลอดบุตรมาก่อน
มีประวัติการขูดมดลูกที่มีปัญหา มดลูกทะลุมาก่อน ทำให้มีรอยแผลและกล้ามเนื้อมดลูกไม่แข็งแรง
การคลอดยาวนาน การเจ็บคลอดที่ยาวนาน จากการผิดสัดส่วนระหว่างศรีษะกับเชิงกราน ทารกอยู่ในท่าผิดปกติ
มีแผลผ่าตัดเนื้องอกมดลูก บริเวณที่ได้รับการผ่าตัดจะทำให้ผนังมดลูกบางลง
การทำสูติศาสตร์หัตถการอย่างยาก
การบาดเจ็บที่ช่องท้องอย่างรุนแรง
ผ่านการคลอดบุตรมาเป็นจำนวนมาก
รกฝังตัวแน่น
การใช้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
อาการและอาการแสดง
อาการและอาการแสดงเตือน
กระสับกระส่าย ชีพจรไว หายใจไม่สม่ำเสมอ
กดเจ็บที่บริเวณเหนือหัวเหน่า
ปวดท้องน้อยอย่างรุนแรง
พบมี Bandl ' s ring
มดลูกหดรัดตัวตลอดเวลา ไม่สัมพันธ์กับความก้าวหน้าของการคลอด
ตรวจภายในพบ ปากมดลูกลอยสูงขึ้น และอาจพบปากมดลูกบวม
อัตราการเต้นของหัวใจทารกไม่ส่ำเสมอ
เลือดออกจากทางช่องคลอด
อาการและอาการแสดงของมดลูกแตก
คลำส่วนของทารกได้ชัดเจนมากขึ้น
เสียงหัวใจทารกจะเปลี่ยนแปลงหรือหายไป
มีภาวะ hypovolemic shock มารดาจะมีอาการกระสับกระส่ายชีพจรเบาเร็วความดันโลหิตต่ำเหงื่อออกตัวเย็นหายใจไม่สม่ำเสมอและหมดความรู้สึก
ตรวจภายในพบว่าส่วนนำถอยกลับหรือส่วนน้ำลอยสูงขึ้น
เลือดออกทางช่องคลอดมากผิดปกติ
คลำได้ก้อนหยุ่น ๆ ข้างมดลูก
อาการปวดท้องน้อยจะทุเลาลง รู้สึกเหมือนกับมีการแยกออกของอวัยวะในช่องท้อง
สวนปัสสาวะอาจได้เลือดปนในปัสสาวะ
ปวดท้องอย่างรุนแรงรู้สึกอึดอัดเนื่องจากเลือดน้ำคร่ำและตัวทารกก่อความระคายเคือง
ผลกระทบต่อทารก
อัตราการตายปริกำเนิดของทารกจากภาวะมดลูกแตก
ทารกขาดออกซิเจน
การรักษา
NPO
แก้ไขภาวะช็อค
แก้ไขภาวะช็อค เพื่อแก้ไขสาเหตุของมดลูกแตก
รายงานกุมารแพทย์เพื่อช่วยฟื้นคืนชีพทารก
การเย็บซ่อมแซมหรือตัดมดลูกถ้าไม่ต้องการมีบุตรและเย็บซ่อมแซมได้ให้ทำหมันด้วยซึ่งส่วนใหญ่มักจะตัดมดลูกออก
ถ้าเลือดออกอีกอาจต้องทำผ่าตัดเพื่อผูก hypogastric arteries หลังการpinungneenuća
ให้เลือดทดแทนและให้ยาปฏิชีวนะ
ผลกระทบต่อมารดา
อัตราตายของมารดาจากมดลูกแตกเพิ่มขึ้น
เสียเลือดทั้งก่อนและหลังคลอด
เกิดการติดเชื้อ
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะช็อคเนื่องจากเสียเลือดมากจากภาวะมดลูกแตก
มีโอกาสเกิดการติดเชื้อเนื่องจากมดลูกปริหรือแตก
ทารกมีโอกาสเกิดภาวะขาดออกซิเจนเนื่องจากมดลูกหดรัดตัวถี่และรุนแรง
มารดาและครอบครัวมีความวิตกกังวลหรือกลัวเนื่องจากมีภาวะมดลูกปริหรือแตก
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะมดลูกแตกเนื่องจากเคยผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
การพยาบาล
การพยาบาลเพื่อการป้องกันภาวะมดลูกแตก
มารดาที่มีประวัติการคลอดยากผ่าตัดมดลูกและเคยได้รับการทำสูติศาสตร์หัตถการควรแนะนำให้ฝากครรภ์อย่างสม่ำเสมอ
มารดาที่เคยผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง แนะนำให้คุมกำเนิดอย่างน้อย 2 ปี เมื่อตั้งครรภ์ มาฝากครรภ์ครั้งแรกควรส่งพบแพทย์เพื่อประเมินสภาพและอายุครรภ์ถ้าอายุครรภ์มากกว่า 36 สัปดาห์ ต้องส่งพบแพทย์ตรวจพิเศษด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง เพื่อคาดคะเนกำหนดคลอดและเพื่อนัดมาคลอด
ในระยะคลอดต้องเฝ้าดูแลมารดาอย่างใกล้ชิด
ตรวจการหดรัดตัวของมดลูกถ้าพบว่าผิดปกติ interval <2 นาที, duration> 90 วินาที resting period <1 นาที, 30 วินาทีและ intensity +4
ถ้าพบว่ามีลักษณะ Bandt ' s ring มารดา กระสับกระส่าย ปวดท้องมากแน่นอึดอัดในท้อง ฟังเสียงหัวใจทารกไม่ได้ยิน ให้รายงานแพทย์
การตั้งครรภ์ผิดปกติหรือมีภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ ได้รับการทำสูติศาสตร์หัตถการ ควรรายงานแพทย์เพื่อพิจารณาผ่าท้องทำคลอด
หากเจ็บครรภ์ ก็ต้องรีบไปโรงพยาบาล จะได้ติดตามอาการ แต่บางกรณีที่มดลูกแตกก็วินิจฉัยได้ยาก เวลาเพียงไม่กี่นาที ผู้ป่วยก็ช็อคหมดสติ เสียชีวิตได้เฉียบพลัน แม้อยู่ในโรงพยาบาล
หลีกเลี่ยงการทำแท้งโดยเฉพาะการทำแท้งเถื่อน
การพยาบาลเมื่อมีภาวะมดลูกแตกแล้ว
เตรียมอุปกรณ์ช่วยฟื้นคืนชีพ
ดูแลจิตใจมารดาและครอบครัวในกรณีที่สูญเสียบุตร
เตรียมมารดาเพื่อทำผ่าตัด
การตรวจวินิจฉัย
มารดาให้ประวัติ ปวดท้องเฉียบพลัน คลื่นไส้ อาเจียน ช็อค ไม่มีเลือดออกจากช่องคลอด เคยผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง คลอดยาก ได่รับยาเร่งคลอด
