Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับ การคลอด :smiley: - Coggle Diagram
ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับ
การคลอด :smiley:
กลไกการคลอดทารกท่าปกติ
(Mechanisms of labor)
:red_flag:
Engagement
การเคลื่อนศีรษะทารกเข้าสู่ช่องเข้าเชิงกราน
ครรภ์แรก เกิดก่อนการคลอด2-3Wks.
ครรภ์หลัง เกิดเข้าสู่ระยะคลอด(1/2ก็ได้)
Molding
เกยกันของกระดูกกะโหลกศีรษะทารก
Asynclitism
ตะแคงของศีรษะ
Descent
การเคลื่อนต่ำของส่วนนำ
ครรภ์แรกศีรษะอาจEngagementก่อนเจ็บครรภ์
อาจไม่ Descent จนจะเข้าสู่ระยะ 2
ครรภ์หลังDescentเกิดขึ้นพร้อมEngagement
ขณะเริ่มเจ็บครรภ์คลอด
Flexion
การก้มเต็มที่ของศีรษะ
แรงที่สำคัญ
แรงต้านทานเสียดสีของช่องทางคลอด
แรงผลักดันจากยอดมดลูกมาตามแนวกระดูกสันหลังทารก
ความลาดเอียงลงทางด้านหลังของช่องเชิงกราน
แรงบีบจากผนังช่องทางคลอดโดยรอบศีรษะ
Internal rotation
การหมุนภายในของศีรษะทารก
ปัจจัย
ช่องเชิงกรานแต่ละระดับไม่เท่ากัน
ศีรษะทารกระยะหน้า-หลังยาวกว่าด้านขวาง
Pelvic floor มีแรงต้านสวนขึ้นทำให้ศีรษะเด็กก้ม
Extension
การเงยของศีรษะทารก
ทารกใช้Subocciputเป็นจุดหมุน ยันกับใต้รอยต่อกระดูกหัวหน่าว
SOB→SOF→SOM
สาเหตุ
ช่องคลอดส่วนล่างที่มีทิศทางหักมุมโค้งมาทางด้านหน้า
แรงผลักดันจากการหดตัวมดลูก-แรงเบ่ง
ทารกเคลื่อนไหว
Restitution
การหมุนกลับของศีรษะทารก
ทิศทางตรงกันข้ามกับการหมุนภายในศีรษะระยะทางเท่ากัน
External rotation
การหมุนภายนอกของศีรษะทารก
ให้ศีรษะและไหล่ตั้งฉากกันตามธรรมชาติ
หมุนตามเข็มนาฬิกา/หมุนไปซ้ายมือผู้คลอด 45 องศา
Expulsion
การคลอดทารกทั้งตัว
กลไกการคลอด
ทารกผ่านช่องเชิงกรานตอนบน
Engagement
Flexion
ทารกผ่านช่องเชิงกรานตอนล่าง
Internal rotation
Extension
เกิดขึ้นกับส่วนของทารกภายนอกช่องคลอด
Restitution
Explusion
External rotation
Descent จะเกิดขึ้นตลอดช่องทางคลอด
คุณสมบัติ UC
:star:
Retraction
upper segment เมื่อคลายตัวหลังหดแล้ว
cell ยาวไม่เท่าเดิม
upperหนา
ผลักทารกให้เคลื่อนต่ำลง
lower segment ถูกดึงขึ้นบางลง
ringระหว่างupper&lower segments
มองไม่เห็นทางหน้าท้อง
UC รุนแรงผิดปกติ=upperหนา เกิดring
มองเห็นได้ทางหน้าท้อง
sign of
UT rupture
Rhythm & Period
UTไม่ได้หดรัดตัวตลอด แต่หดแล้วคลาย
interval
ความถี่ของการหด
จากหดรัดตัวครั้งหนึ่งถึงหดรัดตัวอีกครั้ง
duration
ระยะหด
จากเริ่มหดรัด-คลายตัว
resting
ระยะพัก
คลายตัว ไม่ควร<1
severity
mild(+)
moderate(++)
strong(+++)
tetanic(++++)
UT Pressure
รู้สึก LP & Cx เปิดขยาย เมื่อ > 25 mmHg
stage 1
latent
25-40 mmHg
active
acc-max = 50-70 mmHg
decel = 70-90 mmHg
stage 2
70-100 mmHg
เบ่ง UT pressure 110-130 mmHg
อาการแสดงเข้าสู่ระยะการคลอด
:pencil2:
ท้องลด
ครรภ์แรก : ท้องลด 4 wk ก่อนคลอด
ครรภ์หลัง : ท้องลดในระยะคลอด
อาการหลังท้องลด
อึดอัด ↓
เดินลำบาก
ปวดหน่วงอุ้งเชิงกราน
ถ่ายปัสสาวะบ่อย
False labor pain
UC ไม่สม่ำเสมอแต่รุนแรงกว่า Braxton Hicks
contraction
เจ็บไม่สัมพันธ์กับ UC
เดินแล้วดีขึ้น
True labor pain
๊UC สม่ำเสมอทุก 10-15 นาที
เจ็บบริเวณหลังส่วนล่างๅ/บั้นเอว
ร้าวมาบริเวณหน้าท้อง ยอดมดลูก
อาการเจ็บครรภ์ไม่ลดลง
Cx บางเปิดขยาย
prostaglandin hormone → Cx นุ่ม(ripening)
Cx นุ่ม/บาง/เปิด → mucus plugหลุด
ถุงน้ำคร่ำแตก
ท้าย1-ต้น2 stage of labor
ถ้าแตกก่อนเจ็บครรภ์ ควรมีการเจ็บครรภ์ภายใน
8-12 hr หลังถุงน้ำแตก
estrogen & progesterone เปลี่ยนแปลง
ร่างกายเสียน้ำ
ท้องเดิน
น้ำหนักลด 0.5 - 1.5 Kg.
การตอบสนองร่างกาย-จิตสังคม
:<3:
มารดา
UC & pain
เลือดเลี้ยง UT ↓
ร่างกายหลั่ง catecholamine = ↑ peripheral
vascular resistance = ↑ SBP10-20,
↑ DBP5-10mmHg
เลือดไหลกลับหัวใจ ↑ = cardiac output ↑
40-50% ของก่อน LP
ท่านอนหงาย
CO ↓ 25-30%
เบ่งคลอด
BP ↓
PR ↑ 100 bpm เพิ่มอีกถ้า dehydration
เจ็บปวด กังวล ตกเลือด
LP ผู้คลอดหายใจเร็วตื้น ขับ ↑ Co2
PaCO2 32 เป็น 22 mmHg
เข้า 2 stage อาจ ↓ CO2
hyperventilation
(PaCO2 16-18 mmHg)
มือจีบ ชามือเท้า มึนงง หายใจตื้นมาก
stomach & intestines เคลื่อนไหว↓ดูดซึม↓
NPO และหายใจถี่ หายใจทางปาก
dehydration
bladder & urethra ถูกส่วนนำทารกกด
เนื้อเยื่อทางเดินปัสสาวะบาดเจ็บ
urine albumin เป็น +1 ได้
Anxiety Level & Response
เล็กน้อย
ตื่นตัว เตรียมพร้อมต่อการคลอด
รับฟังข้อมูลตอบสนองต่อ env ดี
ปานกลาง
การรับรู้แคบลง รับฟังข้อมูล
ตอบสนองต่อ env ได้
สูง
หลั่ง catecholamine = UT หดรัดแรง
แต่ไม่มีประสิทธิภาพ
ทารก
ขณะ LP เลือดไปเลี้ยง UT (intervillous space) ↓
healthy fetus ทนต่อการขาด O2 ได้ = FHR ปกติ
FHR↓ ในรูปแบบที่ปกติได้
กรณีศีรษะกดกับ passage กระตุ้น vagus nerve
FHR ↓ ในรูปแบบที่ผิดปกติ
กรณีสายสะดือถูกกด ทารกขาด O2
ปกติค่า pH ในเลือดเป็นด่าง
ขณะ LP
pH = 7.25-7.35
PaO2 = 40-50 mmHg
เข้า 2 stage
pH ↓ แต่ไม่ควร < 7.20