Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้คลอดที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะคลอด, การพยาบาลผู้คลอดที่มีภาวะแทรก…

- - - - มีการเปิดติดต่อเข้าหลอดเลือดดำของฝ่ายมารดา
      - ความแตกต่างของแรงดัน
      - ผ่านเยื่อหุ้มทารก ชั้น amnion และ chorion
  - - - ควรตระหนักถึงปัจจัยที่ก่อให้เกิดภาวะน้ำคร่ำอุดกั้นทางเดินของปอด
        
        ถ้ามีอาการและอาการแสดงควรปฏิบัติ ดังนี้
        อยู่กับผู้คลอดตลอดเวลา ดูแลจิตใจ
        จัดท่า Fowler’s position
        ให้ยาและเลือดตามแผนการรักษา
        ให้ oxygen
        ระวังภาวะตกเลือดหลังคลอด อาจจะเกิดภาวะมดลูกหดรัดตัวไม่ดี
        ดูแลการหดรัดตัวของมดลูก Record I/O
        ดูแลให้สารน้ำและเลือด
        ช่วยเหลือแพทย์ในการทำช่วยฟื้นคืนชีพ
        ส่งผู้คลอดดูแลต่อที่ตึกผู้ป่วยหนัก โดยการให้เครื่องช่วยหายใจใน 2-3 วันแรก
        ถ้าผู้คลอดและบุตรเสียชีวิตดูแลจริงใจครอบครัว
    - - 1.บันทึก V/S ทุก 15 นาที
        2.ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำและเลือดตามแผนการรักษา
        3.สังเกตอาการผิดปกติ เช่น หน้ามืด ใจสั่น เหงื่อออก ความดันโลหิตต่ำ คลื่นไส้อาเจียน ตัวเย็น
        4.งดน้ำงดอาหาร และเตรียมผู้คลอดเพื่อรับการผ่าตัด
        5.บันทึกจำนวนปัสสาวะ
        6.เตรียมช่วยผู้คลอดในภาวะฉุกเฉิน
        
        ช่วยเหลือการคลอดโดยสูติศาสตร์หัตถการโดยด่วน เมื่อเกดิภาวะฉุกเฉิน
- - - - มีประวัติถุงน้ำคร่ำแตกมาแล้ว ควรให้นอนพักบนเตียงจนกว่าจะตรวจพบส่วนนำลงไปกรัชับส่วนล่างมดลูก
      - เจาะถุงน้ำคร่ำควรทำอย่างระมัดระวังทุกครั้ง โดยเฉพาะรายที่ส่วนนำไม่กระชับกับเชิงกราน และฟัง FHS
      - ทารกท่าผิดปกติ ส่วนนำไม่ลงช่องเชิงกราน แนะนำมาโรงพยาบาลทันทีเมื่อถุงน้ำแตก
    - - ดันสายสะดือได้ดันกลับ ไม่ได้ใช้ผ้าก๊อซซุปน้ำเกลือปิดไว้
      - ใส่น้ำเกลือเข้ากระเพาะปัสสาวะ เพื่อกระเพาะปัสสาวะโป่งดันส่วนนำทารก
      - ให้ออกซิเจน 100% แก่มารดา ฟัง FHS ด้วยเครื่อง Ultrasound
      - ให้ยาคลายกล้ามเนื้อมดลูก
      - ใช้มือดันส่วนนำทารกให้กดสายสะดือน้อยที่สุด
      - สายสะดือพลัดต่ำนานทารกเสียชีวิตปล่อยทารกคลอดปกติ
  - - - ประเมิน FHS ทุก 5 นาที
      - ให้ออกซิเจน 8-10 ลิตร/นาที
      - PV พบสายสะดือพลัดต่ำ หลีกเลี่ยงการคลำสายสะดือ
      - เตรียมผู้คลอดเพื่อผ่าตัด
      - ป้องกันการกดสายสะดือ : 1. PVโดยเทคนิคปราศจากเชื้อ
        
        จัดท่า knee-chest position หรือ Trendenburg
        
        สวนคาสายปัสสาวะและทำใหเกระเพาะปัสสาวะเต็ม
        4.กรณีให้ยาเร่งคลอด หยุดให้และให้ยากลุ่ม Tocolytic แทน
    - - ปกคลุมสายสะดือที่โผล่พ้นช่องคลอดด้วยผ้าก๊อซชุบน้ำเกลืออุ่น
      - หลังคลอดประเมิน V/S ทุก 4 ชม สังเกตปริมาณ สี และกลิ่นของน้ำคาวปลา
      - ไม่ดันสายสะดือกลับเข้าไปในช่องคลอด
      - ให้คำแนะนำผู้คลอดรักษาความสะอาดและเปลี่ยนผ้าอนามัย
- - - - วิธีการล้วงรก : เช็ดสายสะดือด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ, ใช้มือซ้ายจับสายสะดือดึงไว้พอตึง, กดลงในแนงกลางตัวให้ลงต่ำสุด, ใช้สันมือทางด้านนิ้วก้อยเซาะแยกรก, ไม่ควรดึงรกทันที, ตรวจโพรงมดลูกซ้ำ, ตรวจรกและเยื่อหุ้มรกอย่างละเอียด, สำรวจหาริยทะลุหรือรอยฉีกขาด, คลึงมดลูก และให้ oxytocin, สำรวจว่ามีการฉีกขาดที่ปากมดลูก ช่องคลอด ฝีเย็บ
      - ดูแลหลังการล้วงรก : ประเมิน V/S ทุก 15 นาที ใน 1-2 ชม, สังเกตและปริมาณเลือด, ดูแลให้ oxytocin, สวนคาสายปัสสาวะไว้, ให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
      - เตรียมผู้คลอด : อธิบายให้ผู้คลอดทราบ, ให้สารน้ำประเภท normal saline หรือ ringer’s lactate , เตรียมเลือด, วัดสัญญาณชีพ, ตามวิสัญญีแพทย์วางยาสลบ, จัดท่าผู้คลอด lithotomy, ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์, เตรียมอุปกรณ์ปราศจากเชื้อ,สวนปัสสาวะ, ใส่ถุงมือยาว, เริ่มล้วงรก
    - - การตกเลือด
      - มดลูกปลิ้น
      - ติดเชื้อ
      - มดลูกทะลุ
    - - เลือดออกมากหลังเด็กคลอดเกิน 400 มิลลิลิตร ไม่คำนึงระยะเวลา
      - จำเป็นต้อง explore uterine cavity หลังเด็กคลอด
      - รกค้างเกิน 30 นาที หลังเด็กคลอด เลือดออกไม่ควรเกิน 400 มิลลิลิตร
      - สายสะดือขาดและหดกลับเข้าไปในช่องคลอดโดยไม่สามารถตามเข้าไป clamp จุดที่ขาดได้
    - - ตกเลือดและมีภาวะมดลูกปลิ้น
        
        ตรวจรกและเยื่อหุ้มทารก
        
        ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง
        
        สังเกตและตวงจำนวนเลือด
        
        สังเกตเลือดที่ออกทางช่องคลอดทั้งก่อนและหลังคลอดรก
        
        สังเกตและบันทึกชีพจร ความดันโลหิต
        
        ให้ยาหดรัดตัวของมดลูก BP ไม่เกิน 130/90 mmHg และไม่เป็นโรคหัวใจ โรคไต ให้ Methergin BP เกิน 130/90 mmHg. ให้ Oxytocin
        
        ตรวจดูการหดรัดตัวของมดลูก และคลึงมดลูกให้แข็ง
        
        ถ้าพบสิ่งผิดปกติให้รายงานแพทย์
        
        ทำคลอดรกอย่างถูกวิธี
        
        ดูอาการและอาการแสดงว่ารกลอกตัว
      - ติดเชื้อหลังคลอด
        
        แนะนำมารดาเกี่ยวกับการรักษาความสะอาดของอวัยะสืบพันธุ์
        
        ประเมิน V/S ทุก 4 ชม
        
        ดูแลมารดาให้ได้รับยาปฏิชีวนะ
        
        ประเมินและบันทึกเกี่ยวกับลักษณะ สี กลิ่น น้ำคาวปลา
        
        เตรียมความสะอาดของมารดาก่อนได้รับการล้วงรก
        
        ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
  - - - ขาดกลไกของการขับดัน : 1. รกลอกตัว แต่ไม่อาจผ่านออกมาจากโพรงมดลูกส่วนบนได้
        
        รกลอกตัว ผ่านโพรงมดลูกออกมาแต่ไม่ผ่านออกมาภายนอก
      - ขาดกลไกของการลอกตัว : 1. รกปกติ แต่มดลูกไม่มีการหดรัดตัว รกจึงไม่ลอก
        
        รกผิดปกติ ได้แก่ รกเกาะแน่น,รกเกาะลึก, รกแบน
      - ส่งเสริม : 1. ทำคลอดรกก่อนรกลอกตัว 2. เคยมีประวัติรกค้าง 3. ตั้งครรภ์ที่ 6 เป็นต้นไป 4. เคยทำหัตถการที่ส่งเสริมให้เกิดภาวะรกค้าง 5. มดลูกผิดปกติ 6. รกเกาะแน่น 7.รกเกาะลึกกว่าชั้น Decidual basalis
    - - Placenta increta รกจะผ่านไปถึงชั้นกล้ามเนื้อมดลูกในความลึกต่างกัน แต่ villi ยังไม่ถึง peritoneum
      - Placenta percreta villi จะกินลึกลงไปตลอดชั้นกล้ามเนื้อมดลูกจนทะลุผนังมดลูก
      - Placenta accreta villi จะฝังตัวลงไปตลอดชั้นของเยื่อบุมดลูกแต่ไม่ผ่านลงไปในชั้นกล้าม
    - - มีเลือดออกทางช่องคลอดมากหลังรกคลอด
      - บางส่วนของเนื้อรก หรือ Membranes ขาดหายไป
      - มดลูกหดรัดตัวไม่ดีหลังคลอด
      - มารดามีอาการกระสับกระส่าย ชีพจรเบาเร็ว ตัวเย็นซีด เหงื่อออก ความดันโลหิตลดต่ำ ระดับความรู้สึกลดลง อาการซช็อก
      - ไม่มีอาการแสดงของรกลอกตัวหรือมีเพียงเล็กน้อยไม่ชัดเจน ระนยะหลังรกคลอดนาน 15-30 นาที
    - - ติดเชื้อหลังคลอด
      - เสี่ยงสูงต่อการถูกตัดมดลูกทิ้ง
      - ตกเลือดหลังคลอด
      - หมดโอกาสที่จะตั้งครรภ์ต่อไป
    - - ให้ยาเพื่อให้เกิดการคลายตัวของปากมดลูก ได้แก่ Adrenaline 20% Magnesium Sulphate
      - ช่วยเหลือด้วยการล้วงรก (manual removal of the placenta)
      - ให้ยาช่วยกระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
      - ถ้ารกติดแน่น ช่วยเหลือโดยขูดมดลูก ผ่าตัดมดลูก (Hysterectomy)
    - - ตรวจดูอาการแสดงต่างๆ ของรกที่ลอกตัว
      - ช่วยเหลือการคลอดรกที่ยังค้างอยู่ภายในโพรงมดลูก
      - ช่วยเหลือการคลอดรกที่ลอกแล้วแต่ค้างอยู่ภายในช่องคลอด
      - รกไม่ลอกตัว ห้ามทำ Modified crede maneuver
- - - - ดูแลขณะเกิดภาวะมดลูกปลิ้น
        
        ใช้ผ้าก็อซ sterile ชุบน้ำเกลือคลุมมดลูกส่วนที่ปลิ้นออกมา
        
        ให้สารน้ำ เช่น ringer’s lactate ทางหลอดเลือดำ และเตรียมให้เลือด
        
        ประเมินภาวะช็อก V/S ปริมาณเลือดที่ออก
        
        ให้ยาแก้ปวด เช่น Pethidine
      - หลังจากดันมดลูกกลับเข้าที่แล้ว
        
        ดูแลให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
        
        สวนคาสายสวนปัสสาวะ
        
        Record I/O ทุก 8 ชม
        
        เสียเลือดมาก เตรียมให้เลือด
        
        ประเมินภาวะซีด โดยดูค่า Hct,Hb
        
        ดูแลให้ ATB
        
        ประเมินยอดมดลูกและการแข็งตัวของมดลูก
        
        ประเมิน V/S ทุก 15 นาที ใน 2 ชมแรก จนกว่าจะปกติ
        
        คลึงมดลูกเป็นระยะๆ
    - - ให้ข้อมูลเกี่ยวกับภาวะที่เกิดขึ้นและการรักษา
      - ให้ข้อมูลเกี่ยวกับสาเหตุ อาการ และอาการแสดง แนวทางการดูแลตนเอง
      - อธิบายให้ผู้คลอดทราบถึงสภาวการณ์ที่เกิดขึ้น เปิดโอกสให้แสดงความรู้สึก
      - ให้การดูแลและช่วยเหลือผู้คลอดอย่างใกล้ชิด
- - - - กล้ามเนื้อฝีเย็บของมารดาไม่นุ่มและยืดหยุ่นดี ทำให้มีการฉีกขาดของปากมดลูก ช่องคลอด ฝีเย็บและท่อปัสสาวะ ตกเลือดหลังคลอด ภาวะมดลูกฉีกขาด ภาวะอุดตันในหลอดเลือด
    - - ภาวะขาดออกซิเจน ภาวะเลือดออกในสมอง ภาวะสายสะดือขาด สำลักน้ำคร่ำและติดเชื้อจากกระบวนการ unsterile delivery
  - - - ประเมินการถ่างขยายของปากมดลูกเมื่อผู้คลอดอยากเบ่ง ไม่ทอดทิ้งผู้คลอด และอาจพิจารณาย้ายผู้คลอดเพื่อเตรียมการคลอดโดยเร็ว
      - ระยะหลังคลอดระมัดระวังการตกเลือดหลังคลอด
      - สังเกตความก้าวหน้าของการคลอดอย่างใกล้ชิด โดยประเมินการหดรัดตัวของมดลูกและฟัง FHS ทุก 30 นาที
      - ให้การดูแลและประเมินสภาพทารกภายหลังคลอดว่าได้รับการบาดเจ็บ หรือมีภาวะขาดออกซิเจนหรือไม่
      - ผู้คลอดมีประวัติคลอดเร็ว ต้องระมัดระวังในการเฝ้าคลอดและเตรียมช่วยคลอดได้ทันท่วงที