Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบประสาทกล้ามเนื้อ และกระดูก - Coggle Diagram
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบประสาทกล้ามเนื้อ และกระดูก
ปัญหาระบบประสาท
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับความดันในสมองสูง
อาการแสดงทางคลินิก
อาการแสดงความดันในกะดหลกศีรษะสูง
ตากลอกลงล่าง กลอกขึ้นบนไม่ได้
หนังศีรษะบางและเห็นเส้นเลือดดำ
ตาเขเข้าในมองไปด้านข้างไม่ได้
รีเฟล็กไวเกิน
การหายใจผิดปกติ
รอยเปิดกะโหลกดป่งตึง
การพัฒนาการช้ากว่าปกติ
รอยต่อกระโหลกศีรษะแยกออกจากกัน
สติปัญญาต่ำกว่าปกติ
หัวโตกว่าปกติเมื่อเทียบกับGrowth curve ปกติ
เด็กเลี้ยงยากไม่รับประทานอาหาร
หัวบาตร
การรักษา
การรักษาด้วยยา ยาขับปัสสาวะ
การรักษาด้วยการผ่าตัด
การผ่าตัดใส่สายระบายน้ำในโพรงสมองนอกร่างกาย
การผ่าตัดใส่สายระบายน้ำในโพรงสมองสู่ช่องในร่างกาย
โรคแทรกซ้อนจากการผ่าตัด (complication)
ภาวะระบายน้ำในโพรงสมองมากเกิน
ภาวะโพรงสมองตีบแคบ
การอุดตันสายระบายน้ำในโพรงสมอง
ภาวะเลือดออกในศีรษะ เกิดเลือดออกในโพรงสมอง
การติดเชื้อของสายระบายน้ำในโพรงสมอง
ไตอักเสบ
การทำงานผิดปกติของสายระบายน้ำในดพรงสมอง
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับกล้ามเนื้ออ่อนเเรง
อาการสำคัญ
ปัสสาวะ อุจจาระ ตลอดเวลา
ขาอ่อนเเรงทั้งสองข้าง
มีก้อนที่หลังหรือหน้าผาก
Spina Bifida เป็นความบกพร่องของกระดูกไขสันหลังมีถุงผ้ายื่นผ่านจากกระดูกไขสันหลังออกมาตำเเหน่งที่บกพร่องนั้น
ชนิด
Spina bifida occulta ผิดปกติที่กระดูกส่วนหลัง
Spina bifida cystica ผิดปกติของการปิดของส่วนโค้งกระดูกสันหลัง
Meningocele มีก้อนในเนื่อเยื่อหุ้มไขสันหลัง แต่ไม่มีเนื้อเยื่อประสาท
Myelomeninegocele มีก้อนในเนื่อเยื่อหุ้มไขสันหลัง มีเนื้อเยื่อประสาท
การวินิจฉัย
ตรวจร่างกาย
แขนขาอ่อนแรง
พบก้อนหรือถุงตามแนวกระดูกสันหลัง
ตรวจพิเศษ
ตรวจระดับ Alpha fetoprotein
CT scan
ใช้ไฟฉายส่องที่ถุง (Transillumination test)
ซักปะวัติ
มารดาไม่ได้รับกรดโฟลิก ขณะตั้งครรภ์
ได้ยากันชักประเภท Valporic acid
การรักษา ให้ spida bifida occulta และผ่าตัด
การป้องกัน ให้กรดโฟลิกแก่หญิงตั้งครรภ์
ภาวะไม่รู้สึกตัว ร่วมกับการเคลื่อนไหวผิดปกติ
กรณีที่ 2 มีไข้ นึกถึง ความผิดปกติที่สมองที่เกิดจากการติดเชื้อ
ไข้สมองอักเสบ (Encephalitis)
บาดทะยัก (Tetanus)
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis)
อาการและอาการแสดง
ปวดสีรษะรุนเเรง
ปวดข้อ
ชัก
ซึมลงจนหมดสติ
อาการไข้สุูง
มีอาการข้อเเข็ง (์Nuchal rigidity)
ตรวจพบ Kernig sign และ Brudzinski sign ให้ผลบวก
การประเมินสภาพ Meningeal lrritation
เป็นการอักเสบเแียบพลันของเยื่อหุ้มสมองชั้นในสุดและอแรคนอยด์ที่อยุ่รอบๆ สมองเเละไขสันหลังเเละเยื่อหุ้มสมองถูกทำลาย ส่วนมากพบในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี
การตรวจน้ำไขสันหลัง
โรคไข้กาฬหลังแอ่น (Meningococcal Meningitis)
สาเหตุ ติดเชื้อ Neisseria meningitides
ติดต่อ โดยช่องปาก ช่องจมูกจากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่ง
การเก็บและส่งตรวจ
Mic
PCR
seminested-PCR
อาการและอาการแสดง
อาเจียน
คอเเข็ง
ปวดศีรษะรุนแรง
อาจมีผื่นแดง
ไข้
จ้ำเลือด(pink macules)
การรักษา
Glucocorticoid therapy ก่อนให้ยาปกิชีวะนะ 15 นา
การรักษาแบบประคับประคองตามอาการ
ยาปฏิชีวะนะ
กรณีที่ 3 มีไข้สูง เกิน 38 องศาเวลเซียส ประมาณ 6 เดือน - 5 ปี ไม่มีการติดเชื้อของระบบประสาท
ภาวะชักจากไข้สูง (Febrile convulsion)
ปัจจัยเสี่ยง
ประวัติการชักของสมากชิกในครอบครัว
ไข้ที่เกิดร่วมกับการติดเชื้อ
อายุ โดยเฉพาะเด็กที่มีอาการชักครั้งแรกในช่วงอายุก่อน 1 ปี
สาเหตุุ ติดเชื้อในระบบต่างๆที่ไม่ใช่ประสาท
อาการ
อาการชัก เกิดขึ้นภายใน 24 ชั่วโมง
มักเกิดในเด็กอายุ 3 เดือน 5 ปี
มีอาการชักเมื่ออุณหภุมิสุงกว่า 39 องศาเซลเซียส
ชนิด
Simple febrile seizure
ระยะเวลาการชักเกิดช่วงสั้นๆไม่เกิน 15 นาที
ไม่มีการชักว้ำในการเจ็บป่วยครั้งเดียวกัน
การชักเป็นแบบทั้งตัว
ก่อน-หลัง ชักไม่มีอาการทางประสาท
มีไข้ร่วมกับชักในเด็กอายุ 6 เดือน ถึง 5 ปี
complex febrile seizure
เกิดการชักว้ำในการเจ็บป่วยครั้งเดียว
ระยะเวลาชักเกินกว่า 15 นาที
หลังชักจะมีความรับผิดปกติของระบบประสาท
การชักเป็นแบบเฉพาะที่หรือทั้งตัว
การประเมินสภาพ
ประเมินภาพร่างกาย
การตรวจทางห้องปกิบัติการ
การตรวจพิเศษอื่นๆ
การซักประวัติ ไข้,ติดเชื้อ,ประวัติครอบครัว,การได้รับวัคซีน ฯลฯ
กรณีที่ 1 ไม่มีไข้ นึกถึง ความผิดปกติของสมองที่เกิดจาก
เนื้องอกในสมอง (Brain Tumor)
โรคลมชัก (Epilepsy)
การไดรับบาดเจ็บ (Head injry)
การตรวจกล้ามเนื้อ
อาการสำคัญ คือ ชักเกร็ง ซึม ไม่ดูดนม
การประเมินสภาพ
Clonic phase
Febril seizure
Tonic phase
Febrile Convulsion
ภาวะไม่รู้สึกตัวร่วมกับสติปัญญาบกพร่อง
สมองพิการ
ชนิด
Athetoidsis การเคลื่อนไหวร่างกายผิดปกติขณะตื่น ไม่สามารถบังคับให้ไปในทิศทางที่ต้องการได้
Ataxia cerebral palsy มีเดินเซ ล้มง่าย กล้ามเนื้อตึงตัวน้อย
กล้าเนื้อหดเกร็ง (Splastic)
Mixed type หลายอย่างรวมกัน
อาการ
อาการอื่นๆร่วม เช่น ชัก หูหนวก ตาบอด
มีการเจริญเติบโตและพัฒนาการช้า
ปัญญาอ่อน
เป็นความบกพร่องของสมองที่ทำให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว การทรงตัว
การประเมินสภาพ
มารดามีการติดเชื้อขณะคลอด
เส้นรอบศีรษะไม่เพิ่มขึ้น ท่าทางการเคลื่อนไหวผิดปกติ
ความไม่รู้สึกตัว
เป้นภาวะการทำงานของสมอง ที่ไม่มีการตอบสนองต่อสิ่งเร้า แม้ว่าสิ่งเร้านั้นจะรุนเเรงหรือก่อให้เกิดความเจ็บปวดก็ตาม
ระดับความรู้สึกตัว
ระดับความรู้สึก (stupor) ผู้ป่วยไม่รุ้สึกตัวหลับลึก แต่ยังสามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่รุนแรงและกระตุ้นซ้ำๆหลายครั้ง
ระดับหมดสติ (coma) ผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว ไม่สามารถตอบสนองทั้งด้านการเคลื่อนไหวหรือทางวาจา ต่อสิ่งกระตุ้นต่างๆ
ระดับความรู้สึกง่วงงุน (lethargy) ผู้ป่วยสมารถเคลื่อนไหวได้เล็กน้อย มีอาการง่วงงุน พุดช้า เเละสับสน
ระดับรู้สึกตัวดี (full consciousness)
ความรู้สึกสับสน (confusion) ผู้ป่วยจะรุ้สึกสับสนและมีความผิดปกติเกี่ยวกับการตัดสินใจ
การรับรู้ผิดปกติ (disorientation) ผู้ป่วยไม่รับรู้ตลอดเวลา บุคคล และสถานที่ ระดับความรู้สึกตัวลดลง
คือ ผู้ป่วยจะตื่นเเละรุ้สึกตัวดี การรับรู้ต่อเวลา บุคคล และสถานที่ เป็นปกติ พฤติกรรมที่เเสดงออกเหมาะกับวัย
ท่าทาง (posturing) ของเด็กในภาวะไม่รู้สึกตัว
Decerebrate posturing จะพบในเด็กหมดสติที่สมองส่วน Midbrain ไม่สามาถทำงานได้ตามปกติ
ปฏิกิริยาสะท้อนกลับ (Reflexes)
Decorticate posturing จะพบในเด็กหมดสติที่มีการทำลายของเนื้อสมองส่วน cerebral cortex อย่างรุนแรง
ในช่วงหมดสติระดับลึก (deep coma) จะพบว่า reflexes ต่างๆของเด็กจะหายไป
Glasgow Coma scale ในเด็ก
การตอบสนองการพุด (Verbral response : V)
การตอบสนองด้วยการเคลื่อนไหว (Motor response : M)
การสนองตอบด้วยการลืมตา (Eye opening : E)
การพยาบาล
เป้าหมาย:แรงดันภายในสมองต้องไม่เพิ่มขึ้น
จัดให้เด็กนอนศีรษะสูง 15-30 องศา
หลีกเลี่ยงท่านอนหรือกิจกรรม ที่ทำให้เพิ่มแรงดันภายในสมองเพิ่มขึ้น เช่น การก้มคอหรือแหงนหน้าไปทางด้านหลังอย่างเต็มที่ การหมุนศีรษะไปมา
จัดท่านอนให้ข้อสะโพกงอไม่เกิน 90 องศา
ป้องกันไม่ให้ท้องผูก
ถ้าพบว่าเด็กแสดงอาการเจ็บปวด เช่น กระสับกระส่าย หัวใจเต้นเร็ว อัตราการหายใจเพิ่มขึ้น พยาบาลควรดูแลให้ยาแก้ปวดตามแผนการรักษา
วางแผนการพยาบาลให้รบกวนเด็กให้น้อยที่สุด
ติดตามอาการและอาการแสดงที่บ่งชี้ว่าเด็กมีอาการเปลี่ยนแปลงของแรงดันภายในสมอง วัดรอบศรีษะทุกวัน สังเกต-บันทึกพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงของเด็ก
เป้าหมาย:การทำทางเดินหายใจให้โล่ง
จัดท่่านอนของเด็กให้เหมาะสม โดยให้นอนตะเเคงข้าง เพื่อป้องกันการสำลัก
ดูแลไม่ให้มีอาหาร หรือเศษอาหารอยู่ในช่องปาก เพราะเด็กอาจสำลักได้
ดูดเสมหะให้เด็กเป้นระยะ
เตรียมอุปกรณ์ช่วยเหลือให้พร้อม หากมีปัญหาเกี่ยวกับการอุดกั้นทางเดินหายใจ จะได้ให้การช่วยเหลือไม่ทัน
เป้าหมาย:ได้รับการดูแลขั้นพื้นฐานอย่างมีคุณภาพ
ดูแลให้เด็กได้รับสารอาหารให้ครบถ้วน ตามภาวะสุขภาพของแต่ละบุคคล
ดูแลให้เด็กรับอาหารทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
บันทึกปริมาณน้ำดื่ม และปัสสาวะทุกวัน
ควรชั่งน้ำหนักทุกวันหรือตามแผนการรักษาของแพทย์
เป้าหมาย:ไม่มีภาวะเเทรกซ้อนจาการไม่สามารถเคลื่อนไหวได้
ภาวะเเทรกซ้อนเกี่ยวกับระบบหายใจ
หมั่นพลิกตะเเคงตัวทุก 2 ชม. ยกเว้นเด็กที่มีปัญหาความดันในสมอง เพื่อป้องกันภาวะเเทรกซ้อน เช่น ปอดอักเสบ
ดูแลไม่ให้มีการติดเชื้อทางระบบหายใจ เข้าไปใกล้ชิดเด็ก
ก่อนและหลังสัมผัสเด็ก ควรล้างมือให้สะอาดทุกครั้ง
ภาวะเเทรกซ้อนเกี่ยวกับตา
สังเกตและประเมิณอาการที่บ่งชี้ว่า จะมีการระคายเคืองหรือการอักเสบของตา
อาจต้องใช้ผ้าปิดตา (eye pad) เพื่อไม่ให้ตาแห้ง
ถ้าตาแห้ง อาจต้องใช้น้ำตาเทียม (artificial tears) หยอด
ภาวะเเทรกซ้อนทางผิวหนัง
ประเมินสภาพผิวหนังเป็นระยะ เพื่อตรวจสอบว่ามีความผิดปกติของผิวหนังหรือไม่
หมั่นเปลี่ยนท่านอน หรือพลิกตะเเคงตัวบ่อยๆ เพื่อป้องกันการเกิดแผลกดทับ
ดูแลผิวหนังให้สะอาดและชุ่มชื้นตลอดเวลา โดยเฉพาะจุดที่ดสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ เช่น ศีรษะส่วนท้ายทอย แนวกระดูกสันหลัง สันเท้า
ควรทาครีมบำรุงผิวหนังและนวดผิวหนังทุกวัน เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด
ดูแลบริเวณอวัยวะเพศ ฝีเย็บ และทวารหนักให้สะอาด โดยเฉพาะหลังการขับถ่ายทุกครั้ง
เป้าหหมาาย:ครอบครัวผู้ป่วยเด็กได้รับความรู้และคำแนะนำเกี่ยวกับความเจ้บป่วย
ประเมินความต้องการข้อมูลของครอบครัว
รับฟังปัญหาของครอบครัวอย่างตั้งใจ และอดทน
ตอบคำถามที่ครอบครัวต้องการทราบอย่างชัดเจน
ให้ข้อมูลเกี่ยวกับเเหล่งความช่วยเหลือที่ครอบครัวต้องการ
ให้กำลังใจและประคับประคองด้านจิตใจแก่ครอบครัว
ปัญหากระดูก
ปัญหากล้ามเนื้อ