การเปลี่ยนหน้าที่ของระบบสืบพันธุ์
1.ความผิดปกติในระบบสืบพันธุ์
1.1ความผิดปกติของฮอร์โมนเเละประจำเดือน
1.1.1Premenstrual syndrom (PMS)
คือ อาการต่างๆทั้งร่างกายและจิตใจที่เกิดขึ้นมาเป็นรอบๆ ในช่วงก่อนมีประจำเดือน เช่น อาการหงุดหงิด ซึมเศร้า
สาเหตุ 1. ภาวะไม่สมดุลของฮอร์โมน Estrogen และ progertrogen
2.เป็นการเกิดระหว่างฮอร์โมน Estrogen , progertrogen และ alderstone
พยาธิสรีรวิทยา ยังไม่แน่ชัด เเต่เชื่อว่าเกิดจากการเปลี่ยนแปลงสัดส่วนของระดับฮออร์โมน Estrogen และ progertrogen
อาการและอาการแสดง มักเกิด 7-10 วันก่อนการมีประจำเดือนมีดังนี้
- Physical symptoms
- Emotional sympotoms
1.1.2 Dysmenorrhea
ภาวะปวดประจําเดือนจากการหลั่งฮอร์โมน
prostaglandins มากกว่าปกติ
- Primary เป็นอาการปวดประจําเดือนที่ไม่เกี่ยวข้องกับพยาธิสภาพของโรค
- Secondary เป็นอาการปวดประจําเดือนที่เกิดจากความผิดปกติของมดลูก
พยาธิสรีรวิทยา การหลั่งฮอร์โมน prostaglandins มากกว่าปกติกระตุ้นให้กล้ามเนื้อมดลูกหดตัว
โดยมัปัจจัยเสี่ยง
อาการแสดง อาการปวดท้องจะเริ่มพร้อมกับ
การมีประจําเดือนและปวดนานถึง 12–48
ชม.
1.1.3 Amenorrhea หมายถึง ภาวะไม่มีประจําเดือน
จําแนกออกเป็น 2 ชนิด
- Primary amenorrhea หมายถึง สตรีที่ไม่เคยมีประจําเดือนเมื่อถึงอายุ 14 ปี
- Secondary amennorrhea หมายถึง สตรีที่เคยมีประจําเดือนมาแล้ว และประจําเดือนขาดหายไปเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 3 – 6 เดือน
สาเหตุ 1. ไม่มีการตกไข่
- รังไข่ไม่มีการตอบสนองต่อฮอร์โมน
gonadotropins - ระดับฮอร์โมน progesterone คงที่
- Endometrial adhesions
พยาธิสรีรวิทยา กลไกการเกิดขึ้นอยู่กับสาเหตุ
- Central
- Uterine
- Premature ovarian failure
อาการเเละอาการแสดง
- ไม่มีประจําเดือน
- Vasomotor flushes
- Vaginal atrophy
1.4 Dysfunctional uterine bleeding
(เลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก)
การที่เลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก ความผิดปกตินี้รวมถึงเลือดออกผิดปกติในช่วง
จังหวะระหว่างการมีประจําเดือน
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
- Blood and urine studies พบว่าระดับฮอร์โมน pituitary gonadotropin อาจสูงหรือต่ํา ระดับฮอร์โมน thyroid ผิดปกติ
- X-ray, CT scan, MRI, laparoscopy, biopsy
- Polycystic ovarian syndrome
- Obesity
- กลไกการทํางานของ Hypothalamic-pituitary-ovarian
ไม่สมบูรณ
สาเหตุ
- Anovulation พบในช่วงอายุประมาณ 30 ปีกว่า หรืออายุ40 ปีต้น ๆ
เลือดออกผิดปกติเป็นผลจากการที่เยื่อบุโพรงมดลูกตอบสนองต่อ
ความไม่สมดุลของการหลั่งฮอร์โมนและภาวะไม่มีไข่ตก (anovulation)
การที่ระดับฮอร์โมน progesterone ไม่เพียงพอ จะส่งผลต่อกลไกการควบคุมเยื่อบุโพรงมดลูก เช่น
จังหวะการเกิดหลอดเลือดตีบ
พยาธิสรีรภาพ
อาการ
- Chronic polymenorrhea ประจําเดือนมาถี่ ประมาณ 18 วันต่อหนึ่งรอบ
- Hypermenorrhea ประจําเดือนมามากหรือนาน (Menorrhagia) มากกว่า
- Metrorrhagia มีเลือดออกในช่วงระหว่างรอบประจําเดือน
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
- ผลการตรวจระดับ progesterone ลดลง
- CBC จะพบภาวะเลือดจางถ้าประจําเดือนมามากและนานวัน
- ตรวจพบการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ (prolong bleeding time) ในผู้ป่วย
1.2 การอักเสบและการติดเชื้อ
1.2.1 Leukorrhea
(อาการตกขาว / ระดูขาว / ประจําเดือนขาว / มุตตกิต) หมายถึง
ของเหลว น้ําเมือกที่ไหลออกจากอวัยวะสืบพันธุ์ภายในช่องคลอดออกมาที่ปากช่องคลอด
แบ่งออกเป็น 2 ชนิด
1) ระดูขาวปกติ คือการตกขาวธรรมชาติ
2) ระดูขาวผิดปกติ คือการตกขาวที่เกิดจากการติดเชื้อรา แบคทีเรีย
เช่น หนองใน ซิฟิลิส ฯลฯ
1.2.2 Vulvovaginal infection
หมายถึงการอักเสบติดเชื้อของช่องคลอดและอวัยวะ
สืบพันธุ์ภายนอก
1.2.2.1 Vulvovaginal Candidiasis
เป็นการอักเสบติดเชื้อราในช่องคลอด
- Vaginal discharge ลักษณะคล้าย cottage cheese, curd like
1.2.2.2 Bacterial vaginosis
เป็นภาวะที่แบคทีเรียในช่องคลอดเจริญเติบโตมาก
ผิดปกติ ทําให้มี discharge สีเหลืองเทา
- Pruritus ระคายเคืองมาก ผิวหนังบริเวณ labia และ vulva บวม
1.2.2.3 Trichomoniasis
เป็น อุบัติการณ์
การเกิดพบ 15% ในผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธุ์บ่อย
- ปวดแสบปวดร้อนหลังถ่ายปัสสาวะ
*อาการและอาการแสดง
- ไม่แสดงอาการ พบมากถึง 70 % ทั้งในเพศหญิงและเพศชาย
- ในเพศหญิงที่มีการติดเชื้อเฉียบพลัน จะมีตกขาวมาก
อาการและอาการแสดง*
- มีอาการคัน และปวดแสบปวดร้อนช่องคลอดมาก
1.2.2.4 Atrophic vaginitis
เป็นภาวะช่องคลอดอักเสบวัยชรา เกิดจากการขาด
ฮอร์โมนเอสโตรเจน พบในสตรีวัยหลังหมดประจําเดือนหรือสตรีที่ตัดรังไข่ออกทั้งสองข้าง
1.2.2.5 Vulvitis
คือการอักเสบติดเชื้อของอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก สาเหตุจากผล
สืบเนื่องของการอักเสบติดเชื้อของอวัยวะสืบพันธุ์ภายในหรือจากการได้รับสารระคายเคือง
- Pruritis
- Burning sensation
- Vulva tissue – red and swollen, abrasions
อาการและอาการแสดง*
1.2.2.6 Bartholinitis
การอักเสบติดเชื้อของต่อม Bartholinทําให้เกิดอาการอักเสบ บวม
แดงบริเวณต่อม
1.2.3 Pelvic inflammatory disease (PID)
การอักเสบติดเชื้อของอวัยวะ
สืบพันธุ์ภายในอุ้งเชิงกราน ตั้งแต่มดลูก ปากมดลูก และรังไข่
จากกการติดเชื้อ Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis,
Staphylococci, Streptococci, diphtheroids, Psuedomonas, Escherichia coli
เกิดจากการติดเชื้อลุกลามจากช่องคลอดและปากมดลูก เข้าไปในโพรง
มดลูกและแพร่กระจายออกทางท่อนําไข่ทั้งสองข้าง
สาเหตุ
พยาธิสรีรวิทยา
อาการแสดง
1. ระยะแรกจะไม่แสดงอาการ
แต่ต่อมาจะเริ่มมีอาการปวดท้องน้อยข้างเดียวหรือ
สองข้าง
2. ถ้าเป็นมากขึ้นจะมีอาการ
1) systemic symptom เช่น ไข้ต่ํา ๆ ปวดเมื่อยตามตัว
2) Heavy, purulent and odorous vaginal discharge
3) Lower abdominal pelvic pain
เช่น
คือ
1.3 เนื้องอกและมะเร็ง
1.3.1 Benign tumors
1.3.1.1 Vulva cysts
มักเป็นการ
อุดตันของต่อมอาจเกิดข้างใดข้างหนึ่งก็ได้มักเป็นปัญหาหลัก
และพบบ่อยของ vulva tumor
1) Pain redness
2) Perineal mass
4) ปวดแสบขณะถ่ายปัสสาวะ
5) มีการอักเสบติดเชื้อหรือเกิดหนอง
1.3.1.2 Vulva dystrophy
มักพบในสตรีสูงอายุหรือวัยหมดประจำเดือน
อาการเเละอาการเเสดง
พยาธิสรีรวิทยา
เนื่องจากการขาดฮอร์โมนเอสโตรเจนทำให้ vulva ฝ่อเล็ก
อาการและอาการแสดง
1) แสบคัน ปวดแสบปวดร้อนบริเวณช่องคลอด
2) มีตกขาวจาก ๆ บางครั้งคล้ายหนอง
1.3.1.3 Ovarian cyst
ถุงน้ำที่อยู่ที่รังไข่ ก้อนเนื้องอกที่รังไข่ชนิดไม่
ร้ายแรง มีขนาดโตเกินกว่า 2 เซนติเมตร แบ่งออกเป็น
- Follicle cyst
เป็นถุงน้ำที่รังไข่ที่เกิดขึ้นเมื่อไข่เจริญเต็มที่แต่ไข่ยังไม่ตก
เป็นถุงน้ำรังไข่ชนิดที่พบบ่อยที่สุดส่วนใหญ่มี
ขนาดเล็ก
- Corpus luteum cyst
เป็นถุงน้ำที่รังไข่ที่เกิดขึ้นเมื่อไข่ตกไปแล้วมักจะเป็นถุงน้ำขนาด
ไม่โต
- Theca luteum cyst
มักเป็นที่รังไข่ทั้ง 2 ข้าง มักมีขนาดเล็ก พบได้ไม่บ่อยนัก
- Polycystic Ovarian Syndrome (PCOS)
เป็นถุงน้ำเล็ก ๆ จำนวนมากที่
รังไข่
- Dermoid cyst
เนื้องอกชนิดนี้มีทั้งส่วนที่เป็นถุงน้ำ และส่วนที่เป็นไขมัน
- Cystadenoma cyst
ถุงน้ำชนิดนี้อาจตรวจพบโดยบังเอิญหรือมีอาการ
ผิดปกติ
อาการเเละอาการแสดง
ถ้าถุงน้ำมีขนาดใหญ่หรือมีจำนวนมากจะมีอาการ
ไม่สุขสบายในช่องท้อง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1) ระดับ LH, FSH, serum testosterone สูงกว่าปกติ
2) ผลการตรวจ Glucose tolerance test เป็น Type 2 DM
1.3.1.4 Fibroid (Leiomyoma, Myoma)
เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูกเป็น
เนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรง
พยาธิสรีรวิทยา เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก
มีลักษณะเป็นก้อนกลมแข็งชัดเจน เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก
จะทำให้มดลูกมีขนาดใหญ่ขึ้น
อาการและอาการแสดง
ส่วนใหญ่จะไม่มีอาการ
การตรวจวินิจฉัย
การตรวจเลือด พบภาวะเลือดจาง (anemia)
จากการมีเลือดออกผิดปกติ
**1.3.1.5 Endometriosis
คือภาวะที่เยื่อบุโพรงมดลูก (Endometrial tissue)
ไปเจริญอยู่ในตำแหน่งอื่น**
พยาธิสรีรภาพ
จึงมีการตอบสนองต่อฮอร์โมน estrogen และ
progesteroneในช่วงมีประเดือนเหมือนเยื่อบุโพรงมดลูก
โดยมีปัจจัยเสี่ยง
อาการและอาการแสดง
1) Classic symptoms
2) เจ็บในช่องคลอดลึก ๆ ขณะมีเพศสัมพันธ์ (dyspareunia)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Pelvic ultrasound พบ endometrial tissue บนรังไข่
1.3.1.6 Adenomyosis
ภาวะที่มีเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญในชั้น
กล้ามเนื้อมดลูก
อาการและอาการแสดง
1) Hypermenorrhea ประจำเดือนมามากและนาน
2) Dysmenorrhea มักจะปวดในขณะมีระดูเท่านั้น
3) ปวดถ่วงที่ท้องน้อย
4) ถ่ายปัสสาวะบ่อย
1.3.2 Malignant condition
1.3.2.1 Cancer of cervix
เป็นโรคที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติ
ของเซลล์บริเวณปากมดลูก
สาเหตุ
สัมพันธ์กับการติดเชื้อ HPV (Human papilloma virus)
มากที่สุด
ปัจจัยเสี่ยง
1) อายุและพฤติกรรมทางเพศ พบว่า
- สตรีอายุมากเสี่ยงมากกว่าสตรีที่มีอายุน้อย
- สตรีที่แต่งงานมีโอกาสเสี่ยงสูงกว่ากลุ่มที่ไม่แต่งงาน
2) การมีบุตร พบว่าสตรีที่มีบุตรหลายคน
พยาธิสรีรวิทยา
เชื้อ HPV จะเข้าไปยังบริเวณปากมดลูกแทรกเข้าไปในรอยต่อ
ระหว่างเซลล์เนื้อเยื่อบริเวณปากมดลูก
**อาการและอาการแสดง
อาการที่พบขึ้นกับระยะของโรคดังนี้
1) ระยะก่อนลุกลาม (Preinvasive) มักไม่มีอาการผิดปกติ
2) ระยะลุกลาม (Early invasive cervical cancer)
3) อาการของมะเร็งระยะสุดท้าย (Advanced disease)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1) Papanicolaou (Pap) test
2) Colposcopy การส่องกล้องจะพบตำแหน่งเริ่มต้นของเซลล์ผิดปกติ
1.3.2.2 Cancer of the uterus
เป็นโรคเกิดจากการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติไป
ของเซลล์บริเวณเยื่อบุโพรงมดลูก
ปัจจัยเสี่ยง
1) Anovulation, abnormal uterine bleeding
2) ประวัติการมีประจำเดือนไม่สม่ำเสมอ
พยาธิสรีรภาพ
เซลล์มะเร็งมักจะเริ่มต้นตรงบริเวณ fundusและ
ลุกลามไปยังชั้น
กล้ามเนื้อมดลูก
อาการและอาการแสดง
1) Uterine enlargement
2) ตกเลือดหรือมีเลือดออกผิดปกติ จะเป็นอาการแสดงที่พบมากที่สุด
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1) Biopsy การตรวจชิ้นเนื้อ เพื่อตรวจสอบชนิดของเซลล์
2) Dilation and curette เพื่อแยกโรคในรายที่ผลการตรวจชิ้นเนื้อเป็นผลลบ
1.3.2.3 Cancer of the ovary
มะเร็งรังไข่
ปัจจัยเสี่ยง
1) เป็นหมันหรือมีบุตรยาก มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งรังไข่
2) ถ้าเป็นมะเร็งเต้านมจะมีความเสี่ยงสูงต่อการเป็นมะเร็งรังไข่
พยาธิสรีรวิทยา
เซลล์ epithelial tumor มักจะเริ่มต้นในรังไข่ และเจริญอย่าง
รวดเร็วเข้าสู่เยื่อบุช่องท้อง และอาจแพร่กระจาย
เข้าสู่ต่อมน้ำเหลืองและกระแสเลือด
อาการและอาการแสดง
- Early stage
- Late stage
- Advanced ovarian cancer
1.3.2.4 Carcinoma of Vulva
มะเร็งที่เกิดขึ้นบริเวณปากช่องคลอด
ปัจจัยเสี่ยง
1) อายุ
2) Leukoplakia
3)มีการระคายเคือง คันเรื้อรัง บริเวณปาก
ช่องคลอด
อาการและอาการแสดง
1) อาการคัน เลือดออกบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
2) คลำพบก้อนหรือมีแผลบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
1.3.2.5 Breast cancer
โรคมะเร็งเต้านม
ปัจจัยเสี่ยง
ประวัติคนในครอบครัวหรือญาติที่ใกล้ชิดเป็นมะเร็งเต้านม
พยาธิสรีรวิทยา
เซลล์มะเร็งเต้านมมักเกิดข้างซ้ายมากกว่าข้างขวาบริเวณ
อาการและอาการแสดง
มีก้อนไม่เจ็บ แข็ง เป็นอาการนำที่สำคัญมากที่สุด
การแบ่งระยะ (Staging) ของมะเร็งเต้านม
ระยะที่ 1 ก้อนมะเร็งเต้านมมีขนาดเล็กกว่า 2 เซนติเมตร
ระยะที่ 2 ก้อนมะเร็งมีขนาดเล็กกว่า 5 เซนติเมตร มีการแพร่กระจาย
ระยะที่ 3 ก้อนมะเร็งมีขนาดใด ๆ ก็ได้ มีการลุกลามมายังผิวหนังหรือ
กล้ามเนื้อ Pectoral หรือผนังหน้าอก
ระยะที่ 4 มะเร็งชนิดใดก็ได้ที่มีการแพร่กระจายไปยังอวัยวะที่ห่างไกล
- ความผิดปกติในอวัยวะสืบพันธุ์เพศชาย
2.1 ส่วนท่อปัสสาวะ: Urethritis, Urethra stricture
2.1.1 Urethritis
การอักเสบของท่อปัสสาวะ พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชายมี prostatic fluid เป็นเหมือนตัวต้าน
แบคทีเรียเคลือบอยู่ในท่อทางเดินปัสสาวะ
สาเหตุ
- Ascending infection จากการติดเชื้อแบคทีเรีย
- การติดเชื้อเรื้อรังอาจเกิดจาก โรคนิ่วในทางเดินปัสสาวะ
พยาธิสรีรวิทยา
เชื้อโรคจะเข้าไปตามท่อทางเดินปัสสาวะ ทำให้ท่อปัสสาวะอักเสบ
การถ่ายปัสสาวะตามปกติไม่สามารถขับ
เชื้อโรคออกได้
อาการและอาการแสดง
- Urgency, frequency, dysuria
- กระเพาะปัสสาวะบีบเกร็ง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
- Urinalysis (U/A) เพื่อตรวจหา หนอง เลือด
- Clean–catch midstream urine พบเชื้อแบคทีเรียมากกว่า
2.1.2 Urethra stricture
การตีบแคบของท่อปัสสาวะ
สาเหตุ
- อาจเป็นแต่กำเนิด
- จากการได้รับบาดเจ็บที่ท่อทางเดิน
ปัสสาวะและขาดการรักษาที่ดีพอ - การอักเสบติดเชื้ออย่างแรง
พยาธิสรีรวิทยา
เซลล์ของท่อปัสสาวะที่ได้รับบาดเจ็บจนเกิดการตีบแคบทำให้ท่อ
ปัสสาวะตีบมีการคั่งค้างของปัสสาวะ และมีการไหลย้อนกลับของปัสสาวะ
อาการและอาการแสดง
- เบ่งถ่ายปัสสาวะ
- ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะไม่สุด
การตรวจทางห้องทดลอง
- Ultrasound
- Voiding cystourethrogram
2.2 ส่วนองคชาติ: Phimosis, Balanitis, Penile cancer
2.2.1 Phimosis
ภาวะหนังหุ้มปลายองคชาติมีรูเปิดแคบหรือรัดบริเวณใต้ต่อ
ส่วนหัวขององคชาติส่วนใหญ่เกิดจาก
การไม่รักษาความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ให้ดีพอ
2.2.2 Balanitis and Posthitis
การอักเสบของ glans penis and mucous
membrane บริเวณรอบ ๆ องคชาติเกิดจากการระคาย
เคืองเสียดสีจนเกิดรอยถลอกและมีการติดเชื้อซ้ำ
2.2.3 Penile cancer or Cancer of the penis
(มะเร็งองคชาติ) พบมากในผู้ชาย
อายุ 45- 60 ปีขึ้นไป สาเหตุเกิดจากการหมักหมมของสิ่งสกปรกบริเวณใต้หนังหุ้มปลาย
2.2.4 Priapism ภาวะอวัยวะเพศชายไม่อ่อนตัว
การใช้ยาฉีดเข้าอวัยวะเพศชายเกินขนาด หลังฉีดระยะแรกอวัยวะเพศจะมีขนาดใหญ่ขึ้นแต่ภายหลังไม่กี่เดือนจะเกิดเนื้อพังผืดเข้ามาแทนที่
2.2.5 Peyronie’ disease
ภาวะที่มี fibrous plaques มาเกาะที่ปลายหนังหุ้ม
องคชาติ
2.3 ส่วนอัณฑะ: Orchitis, Testicular torsion
2.3.1 Orchitis, Epididymitis
อัณฑะและท่อนำอสุจิอักเสบ
2.3.2 Testicular torsion
การบิดของท่ออสุจิ
สาเหตุ เกิดจากการติดเชื้อจากต่อมลูกหมาก กระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะย้อนเข้า
ไปในท่อนำอสุจิจนถึงอัณฑะ
อาการแสดง
1) ปวดถุงอัณฑะและขาหนีบข้างเดียวตามตำแหน่งของ Vas deferens
2) อาการค่อยเป็นค่อยไป
สาเหตุ
1) ความผิดปกติของถุงหุ้มลูกอัณฑะและตำแหน่งถุงอัณฑะ
2) การยึดติดกันของ spermatic fascia
พยาธิสรีรวิทยา
ในภาวะปกติ Tunica vaginalis จะห่อหุ้มอัณฑะและยึดติดกับท่อนำอสุจิ
การหดตัวตามปกติของ cremaster muscle
อาการและอาการแสดง
1) ปวดร้าวลงอัณฑะข้างที่บาดเจ็บหรือขาหนีบข้างนั้น
2) อัณฑะบวม ช้ำ
3) ไม่มี cremasteric reflex ของอัณฑะข้างที่บาดเจ็บ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Doppler ultrasonography
ได้ยินเสียงการไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงอัณฑะ
2.4 ส่วนต่อมลูกหมาก: Benign prostate hypertrophy (BPH)
2.4.1 Benign prostate hypertrophy (BPH)
ภาวะต่อมลูกหมากโต โดย
ไม่ใช่มะเร็ง
สาเหตุ
1) อายุที่เพิ่มมากขึ้นทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
2) Arteriosclerosis
พยาธิสรีรวิทยา
เมื่ออายุมากขึ้นการหลั่งฮอร์โมนแอนโดรเจนลดลง
ทำให้เกิดความไม่
สมดุลระหว่างฮอร์โมนเอสโทรเจนและฮอร์โมนแอนโดรเจน
อาการและอาการแสดง
1) ระยะแรก
-ปัสสาวะลำบาก ลำปัสสาวะเล็กลง
-รู้สึกว่าถ่ายปัสสาวะไม่หมด ปัสสาวะสะดุด
2) ระยะอุดกั้น
-ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะตอนกลางคืน
-ปัสสาวะค้าง ปัสสาวะเป็นหยด
-ทางเดินปัสสาวะอักเสบ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1) Cystoscopy
2) Blood urea nitrogen (BUN), creatinine สูงจากภาวะไตเสียหน้าที่
2.4.2 Prostatitis หมายถึง ภาวะต่อมลูกหมากอักเสบเฉียบพลันหรือเรื้อรัง
อาการแสดง
1) ปวดบริเวณฝีเย็บ ปวดแสบเวลา
ปัสสาวะบ่อย
2) ปัสสาวะบ่อย
ต่อมลูกหมากอักเสบเฉียบพลัน
จะมีอาการไข้ หนาวสั่น ปวดบริเวณฝีเย็บ ทวารหนัก
และหลัง ปวดเวลาถ่ายปัสสาวะ ถ่ายปัสสาวะบ่อย และถ่ายปัสสาวะตอนกลางคืน
ต่อมลูกหมากอักเสบเรื้อรัง
จะมีอาการปวดเวลาถ่ายปัสสาวะเล็กน้อย
ภาวะแทรกซ้อน
1) ต่อมลูกหมากบวมโต ปัสสาวะคั่งค้าง
2) Epididymitis (ท่อนำอสุจิอักเสบ)
3) Bacteremia (การอักเสบติดเชื้อในกระแสเลือด)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1) ถ้าจะตรวจการอักเสบติดเชื้อของ
ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่างจะใช้วิธี 4
glass bottle
2.4.3 Prostate cancer
ปัจจัยเสี่ยง
1) กรรมพันธุ์
2) การติดเชื้อโรคทางเพศสัมพันธ์
3) การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง
พยาธิสรีรวิทยา
มักเริ่มต้นจาก
ด้านหลังต่อมลูกหมาก หรือเริ่มต้นบริเวณใกล้ท่อปัสสาวะ แล้วลุกลามไปยังเปลือกหุ้มต่อมลูกหมาก
อาการและอาการแสดง
1) ระยะแรก ไม่มีอาการ
2) ถ่ายปัสสาวะลำบาก
3) กระเพาะปัสสาวะอักเสบ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
1) Serum prostate - specific antigen (PSA) test – มีค่าสูงกว่าปกติ
2) Transrectal prostatic ultrasonography - ตรวจพบต่อมมีขนาดโต
2.4.4 ส่วนเต้านม: Gynecomastia, Breast cancer
2.4.4.1 Gynecomastia
เป็นภาวะเต้านมโตผิดปกติในเพศชาย
มาจากกลไกการทำงานของฮอร์โมนผิดปกติ
2.4.4.2 Breast cancer
มะเร็งเต้านมเพศชายพบน้อยมาก มักพบในผู้ชายอายุ
ประมาณ 60 ปี
อาการและอาการแสดง
เต้านมโตกว่าปกติอาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้
อาการอาจเป็นชั่วคราวแล้วยุบไปเองได้ถ้าสิ่งกระตุ้นลดลง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
- Testicular ultrasound