​Abnormal of ​passenger

ความผิดปกติของส่วนนำท่าทารก

ความผิดปกติของขนาดและรูปรางของทารก

Shoulder dystocia

​Occiput posterior position

สาเหตุ

Face&Brow presentation

​Breech presentation

Transverse lie

Compound Presentation

ศีรษะทารกก้มน้อยหรือช้าปละอาจเล็กหรือใหญ่เกินไป,
เชิงกรานแคบ,ผนังหน้าท้องหย่อนมาก,มีสิ่งกีดขวางการหมุน,มดลูกหดรัดตัวไม่ดีหรือแรงเบ่งน้อย,
กล้ามเนื้อพื้นเชิงกรานหย่อน

ผลกระทบ

มารดา

ทารก

การคลอดยาวนานต้องใช้หัตถการช่วยคลอดหรือ C/S
ผู้คลอดป่วยหลังและเอวมาก,ผนังช่องคลอดและฝีเย็บยืดขยายและฉีดขาดได้มาก,ปากมดลูกบวม,
ผู้คลอดหนื่อยล้า,วิตกกังวลคับข้องใจ

ขาดออกซิเจน,
ได้รับรับอันตรายจากเครื่องมือช่วยคลอด

การวินิจฉัย

ตรวจครรภ์,(ดู,คลำ,ฟัง)
การตรวจฟังเสียงหัวใจทารก,ตรวจภายใน,อาการปวดหนังและเอวมาก แม้มดลูกคลายตัว,ปากมดลูกบวม, ศีรษะทารกมีก้อน

การดูแลรักษา

ใช้คีม Kielland forceps

เชิงกรานชนิด Android

ช่องเชิงกรานกว้างพอ

ช่องคลอดและฝีเย็บยืดหยุ่นดี

คลอดเอง+ยากระตุ้นมดลูกรัดตัวดี

ใช้มือช่วยหมุนศีรษะทารกให้เป็น OA

ช่วยหมุนเปลี่ยนท่าจาก OPP เป็น OA
ช่วยดึงช่วยคลอดต่อไป

แพทย์ไม่ชำนาญ

ใช้เครื่องดูดในการช่วยคลอด

C/S

ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล

1.ผู้คลอดและทารกมีโอกาสเกิดอันตรายยาวนาน
หรือการคลอดติดขัดเนื่องจากมีท่าผิดปกติ

  1. มีโอกาสเกิดการบวมซ้ำ ฉีกขาดของปากมดลูกเนื่องจากมีลมเบ่งตั้งแต่ปากมดลูกยังไม่เปิด
    3.มีโอกาสเกิดการฉีกขาดและยืดขยายมากผิดปกติของช่องคลอดและฝีเย็บเนื่องจากทารกมีท่าผิดปกติ
    4.ไม่สุขสบายจากการเจ็บครรภ์คลอดมาก เนื่องจากการคลอดยาวนาน
    5.มีความดกลัวและความวิตกังวลเกี่ยวกับการคลอด

สาเหตู

เชิงกรานแคบ,ศีรษะโต,ทารกมีรูปร่างผิดปกติ,
ผนังหน้าท้องหย่อนมาก,ครรภ์แฝดน้ำ,มีสิ่งขีดขวางในช่องเชิงกรานที่ขัดขวางการลงของท้ายทอย

ผลกระทบ

ข้อวินิจฉัย

ข้อวินิจฉัยการพยาบาล

การคลอดยาวนาน,มดลูกแตก,ฝีเย็บและช่องคลอดฉีดขาดมาก,ทารกเสี่ยงขาดออกซิเจน,ถุงน้ำแตกก่อนกำหนด
,ใบหน้าริมฝีปากลิ้น ของทารกบวมผิดปกติ

ตรวจภายในได้หน้าหรือหน้าผากเป็นส่วนนำ

U/S หรือ X-ray ประเมิน CPD

การตรวจครรภ์(คลำแนวแผ่นหลังได้ไม่ชัดเจน)

1.ผู้คลอดและทารกมีโอกาสเกิดอันตรายจากการคลอดยาวนานหรือคลอดติดขัดเนื่องจากมีใบหน้าเป็นส่วนนำ
2.ทารกมีโอกาสพร่องออกซิเจนจากภาวพสานสะดือพลัดต่ำ
เนื่องจากมีใบหน้าเป็นส่วนนำ
3.มีโอกาสเกิดการบวมซ้ำ ฉีกขาดของปากมดลูก
เนื่องจากเส้นผ่านศูนย์กลางของส่วนที่ช่องคลอดออกมามีัขนาดใหญ่
4.ผู้คลอดไม่สุขสบายจากการเจ็บครรภ์คลอดมมาก
เนื่องจากการคลอดยาวนา
5.ผู้คลอดมีความกลัวหรือวิตกกังวลเกี่ยวกับการคลอด

การวินิจฉัย

สาเหตุ

ผลกระทบ

ข้อวิจฉัย

ชนิดการคลอด

คลอกทางช่องคลอด

การผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง

การช่วยคลอด

การดึงทารกออกมา

การคลอดเอง

ข้อระวัง

พิจารณา

ส่วนนำแบบ frank breech
ศีรษะทารกอยู่ในลักษณะก้ม,
คาดคะเนน้ำหนัก <3,500 , GA 36-42 wks
ช่องเชิงกรานีรูปร่างแลพขนาดปกติ,
มีอุปกรณ์และคนพร้อมช่วนเหลือ

ช่วยพยุงให้คลอดเองตามธรรมชาติ

ช่วยหลังจากกก้นออกมาเองถึงระดับสะดือ

ทำคลอดไหล่และแขน

ทำคลอดศีรษะ

Muller's,Classical,Lovset's mrthod

Mauriceau-Smillie-Veit's maneuver, การใช้​ piper forceps

การดึงก้นออกมา,การคลอดไหล่และแขน,การทำคลอดศีรษะ

1.สวนปัสาวะทิ้งก่อน
2.ควรตัดฝีเย็บให้ยาวมากกว่าปกติ
3.ช่วยป้องกันการฉีดขาดของฝีเย็บ
4.ใช้นิ้วดึงสายสะดือให้เคลื่อนต่ำออกมาภายนอก
เมื่อก้นคลอดออกมาถึงสะดือ
5.เมื่อไหล่คลอดต้องรอให้ศีรษะทารกก้มและหมุนภายในก่อน
6.คลอดด่วน ใช้วิธี Brancht maneuver

มารดา

ทารก

ระยะการคลอดที่ 2 ยาวนาน,
ถุงน้ำแตกก่อนกำหนด,
การฉีกขาดของช่องทางคลอดอ่อน,
การติดเชื้อหลังคลอด,การตกเลือดหลังคลอด

ขาดออกซิเจนในครรภ์,เลือดออกในสมองทารก,
ได้รับบาดเจ็บจากการคลอด

ซักประวัติ

ตรวจร่างกาย

รู้สึกทารกดิ้นส่วนล่างของมดลูกมากกว่าส่วนบน

ตรวจครรภ์,ฟังFHS,ตรวจภายใน,การถ่ายภาพรังสี,
การตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง

การคลอดก่อนกำหนด,ทารกตัวเล็ก,ครรพภ์แฝด,
ผนังหน้าท้องหรือกล้ามเนื้อมดลูกหย่อน,กระดูกเชิงกรานแคบ,มีสิ่งกีดขวางการเข้าสู่ช่องเชิงกราน,
ทารกโตช้าในครรภ์,ทารกตายในครรภ์

1.ผู้คลอดมีโอกาสเกิดอันตรายจากการคลอดยาวนาน คลอดติดขัดหรือการช่วยคลอดด้วยสูติศาสตร์หัตถการ เนื่องจากมีก้นเป็นส่วนนำ
2.ทารกเสี่ยงขาดออกซิเจนเนื่องจากมีความเสี่ยงในการเกิดสายสะดือพลัดต่ำสายสะดือถูกกดทับทารกสูดน้ำคร่ำและขี้เทาเข้าปอดในระยะก่อนศีรษะคลอด
3.ทารกเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกในสมองและอวัยวะต่างๆได้รับอันตรายเนื่องจากการคลอดยากการคลอดติดขัด

การช่วยคลอด

ปัจจัยเสริม

การวินิจฉัย

ผลกระทบ

ข้อวินิจฉัยการพยาบาล

สาเหตุ

C/S

ครรภ์แฝด

คลอดทางช่องคลอด

ทารกตายและตัวเล็กมาก

เริ่มเจ็บครรภ์

หมุนกลับทารกทางหน้าท้องให้ศีรษะเป็นส่วนนำ

เจาะถุงน้ำคร่ำ+ให้ยาเร่งคลอด

หมุนกลับทารกไม่สำเร็จ,ถุงน้ำแตกแล้ว,
สายสะดือพลัดต่ำ,ไหล่อัดแน่นในช่องเชิงกราน

แฝดน้องอยู่ในท่าขวาง

หลังพี่คลอดหมุนทารกภายในให้ส่วนนำเป็นก้น

ช่วยทำคลอดทางช่องคลอด

ให้คลอดทางช่องคลอด

ทำให้ทารกเข้าสู่ช่องเชิงกรานไม่ได้

อื่นๆ

ทำให้ทารกเคลื่อนไหวได้สะดวก

ผนังหน้าท้องและมดลูกหย่อน,
ครรภ์แฝดน้ำ,การคลอดก่อนกำหนด

รกเกาะต่ำ,ช่องเชิงกรานแคบ,ทารกหัวบาตร,สายสะดือสั้นกว่าปกติ,มีเนื้องอกในอุ้งเชิงกราน

ครรภ์แฝด

คลอดยาวนาน,สายสะดือพลัดต่ำ,ติดเชื้อในโพรงมดลูก,มดลูกแตก,ปากมดลูกและผนังช่องคลอดฉีกขาดได้มาก,ทารกขาดออกซิเจน,ผู้คลอดวิตกกังวล

ซักประวัติ

ตรวจร่างกาย

ถุงน้ำแตกก่อนกำหนด

ตรวจภายใน

U/s หรือ X-ray

ตรวจครรภ์

รูปร่างมดร่างมดลูกในแนวขวางหรือเฉียงกับลำตัว

ระยะแรก

ระยะหลัง

มักคลำส่วนนำไม่ได้หรืออยู่สูงมาก

มักคลำพบลักษณะแข็งและนุ่มไม่สม่ำเสมอ

เพื่อเป็นแนวทางการช่วยคลอด

ไม่มีสาเหตุแน่ชัด

1.ทารกมีโอกาสขาดออกซิเจนจากภาวะสายสะดือพลัดต่ำ เนื่องจากส่วนนำไม่แนบกระชับกับช่องคลอด
2.ผู้คลอดและทารกมีโอกาสรับอันตรายจากการคลอดยาวนานหรือติดขัดเนื่องจากทารกอยู้แนวขวาง
3.ผู้คลอดมีความวิตกกังวลจากการคลอดยาวนานหรือติดขัดเนื่องส่วนส่วนนำทางรกอยุ่แนวขวาง

ท่าที่มีนำหลายอย่าง

C/S

การวินิจฉัย

การดูแลรักษา

ผลกระทบ

ข้อวิจฉัยการพยาบาล

ความผิดปกติ,

Hydrocephalus

Conjoined twins

Macrosomia

ทารกท้องโต

ทารกหนัก 4000g ขึ้นไป

คลอดยาก

มีการอุดตันของการไหลเวียนของการดูดซึมของน้ำไขสันหลัง

เกิดการคลั่งในสมอง

ศีรษะฬหญ่กว่าปกติ

ทารกมีขนาดใหญ่กว่าปกติ

คลอดยาก

พบในทารกท้องมานน้ำ ตับและไตโต

ทารกบวมน้ำ

คลอดยาก

เกิดการคลอดยาก คลอดยาวนาน คลอดติดขัด ช่องทางคลอดอาจฉีกขาด

ซักประวัติ

ตรวจร่างกาย

พบว่าผู้คลอดเป็นเบาหวาน
ตั้งครรภ์เกินกำหนด.PROM

ผู้คลอดอ้วน หรือเพิ่มมากกว่า 15 kg ตลอดการตั้งครรภ์

ตรวจภายใน

U/S หรือ X-ray

มักคลำส่วนนำไม่ได้

มักพบความผิดปกติชัดเจน

รายที่คลอดทางช่องคลอดได้

รายที่ประเมินได้ล่วงหน้าว่าคลอดเองไม่ได้

ใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยคลอด

พิจารณา C/S

1.ระยะการคลอดยาวนาน คลอดยาก
หรือการคลอดติดขัดเนื่องจากทารกมีขนาดและรูปร่างผิดปกติ
2.ผู้คลอดและทารกมีโอกาสเกิดอันตรายจากการคลอดยาวนานหรือการคลอดติดขัด เนื่องจากทารกมีขนาดและรูปร่างผิดปกติ
3.มีโอกาสเกิดการฉีกขาดและยืดขยายมากกว่าปกติของช่องคลอดและฝีเย็บเนื่องจากทารกมีขนาดและรูปร่างผิดปกติ
4.ไม่สุขสบายจากการเจ็บครรภ์คลอดมากจากการคลอดยาวนานเนื่องจากทารกมีขนาดและรูปร่างผิดปกติ

ผลกระทบ

การวินิจฉัย

สาเหตุ

ข้อวินิจฉัยการพยาบาล

ภาวะที่ไหล่ทารกติดแน่นไม่สามารถคลอดออกมาได้หลังจากศีรษะคลอดออกมาแล้ว

ทารกตัวโตมาก , ทารกมีเนื้องอกหรือพิการ,ช่องเชิงกรานแคบ

มารดา

ทารก

ช่องคลอดฉีกขาดหรือชอกช้ำ,ตกเลือดหลังคลอด,มดลูกแตก,ติดเชื้อหลังคลอด

ซักประวัติ

สายสะดือถูกกดทับ,บาดเจ็บจากการช่วยคลอด,ขาดออกซิเจน,เสียชีวิต จากภาวะ chromia brain injury

ตรวจร่างกาย

ผู้คลอดเป็นโรคเบาหวาน เคยคลอดบุตรตัวโต

ผูั้คลอดอ้วนหรือน้ำหนักเพิ่มมากกว่า 15 kg

การตรวจครรภ์

ประเมินหลังศีรษะทารกคลอด

ขนาดหน้าท้องใหญ่กว่าปกติ
คาดคะเนน้ำหนักทารก >4000g

ทำคลอดไหล่

ไม่มีการเคลื่อนลงและไม่มีการหมุนภายในของไหล่

1.มีโอกาสเกิดการฉีกขาดและยืดขยายมากกว่าปกติของช่องทางคลอด ฝีเย็บ เนื่องจากการคลอดไหล่ยาก
2.วิตกกังวลจากการคลอดติดไหล่
3.ทารกมีโอกาสเกิดอันตรายจากการคลอดติดไหล่