Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 3 เรื่อง การเตรียมและการช่วยเหลือมารดาและทารก ที่ได้รับการตรวจด้วย…

- - - - การค้นหาโรคที่ถ่ายทอดพันธุกรรม เช่น โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย
      - การนำน้ำคร่ำมาวิเคราะห์ DNA หาระดับของ alphafetoprotein (AFP) และ acetylcholinesteraseในกรณีที่สงสัย neural tube defect
      - 1.การตรวจหาความผิดปกติทางโครโมโซม เช่น Down’s syndrome
      - ตรวจหาความสมบูรณ์ของปอด
    - - แพทย์จะเริ่มด้วยการตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง
      - เตรียมหน้าท้องบริเวณที่เจาะของหญิงตั้งครรภ์ ด้วยเทคนิคปราศจากเชื้อ
      - ใช้เข็มเจาะสันหลัง (Spinal needle) ขนาดเบอร์ 21 -22 มีความยาวประมาณ 3.5 นิ้ว เจาะผ่านผนังหน้าท้อง
      - แทงเข็มเข้าไปในถุงน้ำคร่ำ (amniotic cavity)
      - ภายหลังการเจาะใช้ปลาสเตอร์ปิดบริเวณที่เจาะและแกะออกในวันรุ่งขึ้น
    - - ถุงน้ำคร่ำรั่วหรือมีเลือดออกทางช่องคลอด
      - ทารกบาดเจ็บจากการถูกเข็มเจาะ
      - การติดเชื้อที่ถุงน้ำคร่ำ
      - การสูญเสียทารกแรกเกิด ทารกตายหรือแท้งบุตร
      - ความพิการแต่กำเนิดทางออร์โธปิดิกส์ของทารก
    - - 2.การตรวจสอบความสมบูรณ์ของปอดทารก โดยวิธี L/S Ratio
        
        ดู Lung maturityในขณะที่ทารกมีการหายใจออก ถ้าขาดสาร surfactant นี้จะทำให้เกิดภาวะทารกหายใจลำบาก (Respiratory Distress Syndrome ;RDS)
        
        ค่าปกติของ L/S ratio
        26 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์ ค่า S > L
        อายุครรภ์ 26 – 34 สัปดาห์ ค่า L/S = 1 : 1
        อายุครรภ์ 34 – 36 สัปดาห์ ค่า L /S = 2: 1
      - 3.การตรวจสอบความสมบูรณ์ของปอดทารกโดย วิธี Clement’s Foam test หรือ Foam stability หรือ Shake test
        
        วิธีนี้ใช้ทดสอบความสมบูรณ์ของปอดทารกในกรณีที่ต้องการย่นระยะเวลาของการหาค่า L/S ratio
        
        วิธีทดสอบ มี 2 วิธี
        
        วิธีที่ 2 จะสามารถให้ผลที่แน่นอนขึ้นโดยใช้หลอดทดลอง 5 หลอด
        
        วิธีที่ 1 ใช้หลอดทดลองขนาด 13 x 100 มิลลิลิตร 2 หลอด
        
        การแปลผล :
        
        มีฟองอากาศเกิดขึ้น 2 หลอดแรก แสดงว่า ได้ผล intermediate ปอดทารกยังเจริญไม่เต็มที่
        
        มีฟองอากาศเกิดขึ้น 3 หลอดแรก แสดงว่า ได้ผลบวก ปอดของทารกเจริญเต็มที่
        
        มีฟองอากาศเกิดขึ้นเพียงหลอดเดียวหรือไม่พบเลย แสดงว่า การทดสอบได้ผลลบ ปอดทารกยังเจริญไม่เต็มที่
      - 1.จากการดูสีของน้ำคร่ำ มีเลือดปนใสหรือขุ่น มีสีของขี้เทาปนหรือไม่
  - - - ข้อบ่งชี้ในการตรวจ
        
        1.สตรีที่มีเบาหวานขณะตั้งครรภ์
        
        2.สตรีที่เป็นความดันโลหิตสูง
        
        3.อายุครรภ์เกินกำหนด
        
        4.มีประวัติทางสูติกรรมไม่ดี
      - วิธีการตรวจ
        
        ส่วนใหญ่จะเก็บปัสสาวะ 24 ชั่วโมง โดยเริ่มเมื่ออายุครรภ์ 28 สัปดาห์ และตรวจ 3 ครั้ง/สัปดาห์ จนกระทั่งอายุครรภ์ครบกำหนด
      - การแปลผล
        
        1.ค่า estriol ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยเกินกว่าร้อยละ 50 แสดงว่า ทารกอยู่ในภาวะอันตราย ถ้าค่า estriol ต่ำกว่าหรือเท่ากับ 4 มิลลิกรัมใน 24 ชั่วโมง แสดงว่าทารกอาจตายในครรภ์
        
        2.ค่า estriol ต่ำอย่างเรื้อรัง คือ ต่ำกว่า 2 SD ของค่าเฉลี่ยทุกครั้งที่ตรวจ
        
        3.ค่า estriol ค่อยๆ ลดต่ำลงเรื่อย ๆ
    - - วิธีการตรวจ
        
        การเก็บตัวอย่างเลือดดำ 2 มิลลิลิตร โดยเจาะเลือดในเวลาเดียวกันทุกครั้ง
      - การแปลผล
        
        ค่า unconjugated estriol ใน plasma ที่ต่ำ พบในสตรีตั้งครรภ์ที่ทารกในครรภ์มีต่อมหมวกไตฝ่อ หรือ anencephaly
        
        ค่า unconjugated estriol ใน plasma ที่สูง อาจพบได้ในสตรีตั้งครรภ์ที่เป็นเบาหวาน ครรภ์แฝด
  - - - การตรวจวินิจฉัยโรคธาลัสซีเมีย
      - การตรวจดูความผิดปกติของฮีโมโกลบินในทารกก่อนคลอด
      - มารดาตั้งครรภ์ที่มีอายุมาก
    - - การแท้ง พบได้ร้อยละ 2 – 7 ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ของผู้ทำ
      - การติดเชื้อ ซึ่งพบว่าการใช้วิธีตัดเนื้อ chorion ผ่านทางผนังหน้าท้องพบภาวะติดเชื้อน้อยกว่า
      - ภาวะทารกพิการแต่กำเนิด Limb reduction defects พบได้บ่อย
      - ถุงน้ำคร่ำรั่ว
  - - - การวินิจฉัยโรคทารกก่อนคลอด
      - การประเมินทารกในครรภ์
    - - การคลอดก่อนกำหนด
      - การเสียเลือดมากเกินไป
      - ภาวะหัวใจทารกเต้นช้าซึ่งพบได้บ่อย
      - การปะปนของเลือดมารดาสู่ทารกในครรภ์
      - ภาวะติดเชื้อ
- - - - ตรวจการตอบสนองของอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์เมื่อทารกในครรภ์ดิ้น
    - - หญิงตั้งครรภ์นอนในท่า Semi-fowler หรือนอนตะแคง แล้วต่อเครื่อง External electronic fetal monitoring
    - - 2.Non-Reactive
      - 1.Reactive
      - 3.Uninterpretable
      - 4.Suspicious
  - - - 1.Negative
      - 2.Positive
      - 3.Suspicious
      - 4.Hyperstimulation
      - 5.Unsatisfactory
    - - 1.เคยผ่าตัดคลอดชนิด Classical cesarean section
      - 2.รกเกาะต่ำ
      - 3.ครรภ์แฝด, ปากมดลูกไม่แข็งแรง, ถุงน้ำแตกก่อนกำหนด
- - - - 4.การวินิจฉัยครรภ์แฝด
      - 3.การตรวจวินิจฉัยความพิการแต่กำเนิดของทารก
      - 1.วินิจฉัยอายุครรภ์ การกำหนดและยืนยันอายุครรภ์ที่แน่นอน ความเชื่อถือได้สูงสูดอายุครรภ์ 7- 10 สัปดาห์
      - 2.ติดตามการเจริญเติบโตของทารก จากค่า parameter ต่างๆเป็นระยะเพื่อดูการเจริญเติบโต
      - 5.การตรวจวินิจฉัยสาเหตุการมีเลือดออกทางช่องคลอด
      - 6.การวินิจฉัยเนื้องอกในอุ้งเชิงกราน
      - 7.การตรวจตำแหน่งความผิดปกติและภาพของรก บอกตำแหน่งที่รกเกาะ
      - 8.ใช้ศึกษาหลอดเลือดหลักของทารกเพื่อติดตามการเจริญเติบโต
    - - ควรตรวจเมื่ออายุครรภ์ 7-10 สัปดาห์ผิดพลาดไม่เกิน 5 วัน หากตรวจในระยะที่ 2 ของการตั้งครรภ์ (15-28 สัปดาห์) จะมีความคลาดเคลื่อนจากที่ประเมินไป 1 สัปดาห์
    - - 2.งดน้ำงดอาหารในบางกรณี เช่น ครรภ์นอกมดลูก, รกเกาะต่ำที่ต้องผ่าตัด
      - 1.ให้คำปรึกษา
      - 4.เตรียมอุปกรณ์และสถานที่ตรวจ โดยกั้นม่านให้เรียบร้อย
      - 3.หญิงตั้งครรภ์อยู่ในไตรมาสที่ 1 ดูแลให้มี bladder full ในรายที่ต้องตรวจทางหน้าท้อง
      - 5.เปิดผ้าคลุมเฉพาะหน้าท้อง ระยะเวลาในการตรวจจใช้เวลา 10 - 30 นาที
      - 6.ทำความสะอาดหน้าท้องหลังตรวจ
      - 7.บันทึก
  - - - วิธีที่ 1 วัดแอ่งลึกที่สุดของน้ำคร่ำ (Single deepest pocket, SDP หรือ maximum vertical pocket, MVP)
      - วิธีที่ 2 วัดดัชนีปริมาณน้ำคร่ำ (Amniotic fluid index: AFI)
  - - - อายุครรภ์ 28-30 สัปดาห์ขึ้นไป ทำ สัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง หรือทำทุกวันขึ้นกับข้อบ่งชี้หรือความเสี่ยงในแต่ละราย
    - - ตรวจติดตามสุขภาพทารกในครรภ์ของหญิงตั้งครรภ์ที่มีความเสี่ยงสูง
      - ความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์
      - เบาหวานขณะตั้งครรภ์
      - ทารกโตช้าในครรภ์
      - ทารกโตช้าในครรภ์
      - เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด หรือครรภ์เกินกำหนด
    - - การเกร็งตัวของทารก (fetal tone: FT)
      - 1.การเคลื่อนไหวที่แสดงออกถึงการหายใจของทารก (fetal breathing movement: FBM)
      - การที่หัวใจของทารกตอบสนองต่อการเคลื่อนไหว (reactive fetal heart rate: FHR)
      - ปริมาณของน้ำคร่ำ (amniotic fluid volum: AFV)
      - การเคลื่อนไหวของทารก (fetal movement: FM)
    - - 4 คะเเนนโอกาสเกิด asphyxia สูง ควรให้คลอดเลย
      - 8 คะเเนนโอกาสเกิด asphyxia น้อยมาก
      - 2 คะเเนนเกิด asphyxia ค่อนข้างแน่นอน ควรให้คลอดเลย
      - 10 คะเเนนโอกาสเกิด asphyxia น้อยมาก รอต่อไปได้ ให้คลอด
      - 0 คะเเนนมี asphyxia แน่นอน ควรให้คลอดเลย
      - 6 คะเนนอาจเกิด asphyxia ควรให้คลอดถ้าทารกเจริญเต็มที่ แต่ถ้ายังเจริญไม่เต็มที่ ควรตรวจซ้ำใน 24 ชม. ถ้า < 6 ให้คลอดเลย
  - - - อายุครรภ์ 20 สัปดาห์ขึ้นไป และถ้าทารกยังไม่ตายก็จะได้รับรังสีได้ ซึ่งอาจทำให้เกิดความพิการต่อทารกในครรภ์ได้ และเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวได้
  - - - 1) Daily Fetal Movement Record (DFMR) ของ Sadovaski, Yaffe, Wood
      - 2) The Cardiff “Count-to-ten chart” ของ Pearson
      - 3) วิธีของ Liston