Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ - Coggle Diagram
ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ
ประเด็นทางสังคม
โรคซึมเศร้าในผู้สูงวัยเป็นปรากฏการณ์ที่กำลังเพิ่มมากขึ้นในสังคมไทยปัจจุบัน ข้อมูลจาก รศ.ดร.อรัญญา ตุ้ย คัมภีร์ รองคณบดีคณะจิตวิทยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ชี้ว่า ด้วย ภาวะแห่งสังคมสูงวัยในปัจจุบัน ก็ย่อม เป็นที่แน่นอนว่า ตัวเลขของผู้สูงวัยที่มีภาวะเกี่ยวข้องกับการซึมเศร้าก็ย่อมเพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัว ถ้าปล่อยทิ้งไว้ อาจทำให้เขา เกิด Crisis หรือตัดสินใจว่าตัวเองไม่อยากเป็นภาระผู้อื่น เพราะผู้สูงอายุเป็นกลุ่มเปราะบางจริง” ปัจจัยที่ทำให้ เกิดโรคซึมเศร้าในผู้สูงวัยมีทั้งปัจจัยภายในและภายนอก ซึ่งวัยผู้สูงเป็นวัยที่กำลังหมด หมดไฟ หมดแรง มีความเสื่อมถอย ของสุขภาพ มีโรคประจำตัว การเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ทำให้เกิดอาการซึมเศร้าได้ อาการซึมเศร้าในผู้สูงวัยก็มีทั้งความเหมือนและความต่างกับในวัยหนุ่มสาว สิ่งที่ เหมือนกันคือพฤติกรรม ความคิด อารมณ์ มีการเปลี่ยนแปลง มีความสะเทือนใจง่าย และมีความรู้สึกไม่อยาก มีชีวิตอยู่ ไม่รู้จะอยู่ไปทำไม ฉุดให้เกิดการทำร้ายตัวเองผู้ป่วยโรคซึมเศร้าหลายคนมีอาการเจ็บปวดทางร่างกายด้วย เช่น การปวดหลัง แรงตก นอนไม่หลับ ซึ่งหาก เป็นวัยหนุ่มสาวจะ สังเกตได้ชัดเจนและทราบว่าร่างกายตนเองมีความปกติ แต่ในผู้สูงวัย จำแนกได้ยากกว่าที่ ปวดหลัง ปวดเอว แรงตก เป็นเพราะอาการตามวัย หรือเป็นเพราะโรคซึมเศร้า คนรอบข้างก็สังเกตแต่เพียงว่า เป็นอาการตามวัย ขณะเดียวกันสังคมปัจจุบันที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว มีความกดดันความแข่งขันสูงก็อาจมีส่วนที่ทำให้ผู้ สูงวัยกลุ่มเปราะบางหลายคนเข้าสู่อาการในขั้นวิกฤติ เพราะไม่สามารถต้านทานความเครียดความกดดันได้ และกลายมาเป็นอาการโรคซึมเศร้าที่ส่งผลต่อสุขภาพ
สาเหตุ
การเปลี่ยนแปลงในระหว่างช่วงวัยในวัยชรา มีความเสื่อมถอย ของสุขภาพ มีโรคประจำตัว และการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วทางสังคม มีส่วนที่ทำให้ผู้สูงวัยกลุ่มเปราะบาง
แนวทางการแก้ไข
การสังเกตตัวเอง จังหวะที่มีการเปลี่ยนแปลง หรือมีอาการบ่งชี้ ได้แก่ การเหม่อลอย นอน ไม่หลับ น้ำตาไหลง่าย ฯลฯ ก็ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญว่ามีสาเหตุมาจากอะไร และหาทางรับมือกับรอยต่อระหว่างวัย เพื่อให้อยู่ในสภาพความเป็นจริงของสุขภาพในวัยชรา คนรอบข้างเองก็ต้องมีความเข้าใจและมีความใส่ใจ เพราะเป็นตัวแปรทำให้แก้ปัญหาเรื่องยากกลายเป็นเรื่องง่ายได้
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาลข้อที่1เสี่ยงต่อการทำร้ายร่างกาย การฆ่าตัวตายในผู้สูงอายุเนื่องจากมีความรู้สึกภาคภูมิในตนเองลดลง
-
กิจกรรมการพยาบาล
- ประเมินความรู้สึกที่มีต่อตนเองของผู้สูงอายุ และความคิดการฆ่าตัวตาย
- เก็บของมีคม อาวุธ หรือสารพิษในบ้าน ให้ไกลมือผู้ป่วย เพื่อป้องกันการการเกิดสิ่งกระตุ้นในการทำ ร้ายร่างกายตนเอง
- แนะนำให้ญาติดูแลความเอาใจใส่ และเข้าใจความรู้สึกของผู้ป่วย โดยการคุยกันและฟังกันให้มากขึ้น เพื่อให้ผู้สูงอายุได้ระบายรู้สึกและได้รับการดูแลการดูแลที่เหมาะสม
- ไม่ทิ้งผู้ป่วยไว้ตามลำพัง ควรมีคนคอยดูแลอยู่เสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้สูงอายุเกิดความรู้สึกโดดเดี่ยว
- แนะนำให้ใช้เวลาทำกิจกรรมร่วมกับครอบครัวอย่างสม่ำเสมอ เช่น ทำอาหารรับประทานร่วมกันใน ครอบครัว ไปเที่ยวพักผ่อนในวันหยุด ไปทำบุญที่วัด ดูโทรทัศน์ หรือออกกำลังกายร่วมกัน เป็นต้น เพื่อให้ผู้สูงอายุมีจิตใจที่แจ่มใส และรู้สึกถึงการมีคุณค่าในตนเอง
-
-
ข้อมูลสนับสนุน
S: เป็นวัยที่กำลังหมด หมดไฟ หมดแรง มีความเสื่อมถอยของสุขภาพ มีโรคประจำตัว
S: พฤติกรรม ความคิด อารมณ์ มีการเปลี่ยนแปลง มีความสะเทือนใจง่าย และมีความรู้สึกไม่อยากมี ชีวิตอยู่ ไม่รู้จะอยู่ไปทำไม ฉุดให้เกิดการทำร้ายตัวเอง
S: ผู้สูงอายุเป็นกลุ่มเปราะบาง
S: คิดว่าตัวเองอยากเป็นภาระของผู้อื่น
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาลข้อที่2การปฏิบัติกิจวัตรประจำวันบกพร่องเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทาง ร่างกายจากโรคซึมเศร้า
เกณฑ์การประเมิน
- ผู้ป่วยสามารถปฏิบัติกิจวัตรประจำวันต่างๆได้
- ร่างกายผู้ป่วยไม่สะอาดไม่มีกลิ่นหรือสิ่งสกปรก
กิจกรรมการพยาบาล
- ดูแลผู้ป่วยให้ได้รับการบรรเทาอาการปวดหลัง เพื่อที่จะได้สามารถปฏิบัติกิจวัตรประจำวันได้ดีขึ้น
- จัดและเตรียมสิ่งของที่จำเป็นที่ต้องใช้ของผู้ป่วย เพื่อที่จะสามารถหยิบของใช้ได้สะดวก
- ประเมินความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน
- กระตุ้นการปฏิบัตรกิจประจำวันที่ผู้ป่วยสามารถทำได้ด้วยตนเอง เพื่อคงไว้ซึ่งพฤติกรรมที่ดีของ
ผู้ป่วย
- แนะนำให้ญาติดดูแลให้ความช่วยเหลือด้านการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันของ
ผู้ป่วยตามความเหมาะสม เพื่อป้องกันการเกิดภาวะพึ่งพาในผู้สูงอายุ
-
-
-