Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะรกค้าง (Retained Placenta) รกค้างในมดลูก - Coggle Diagram
ภาวะรกค้าง
(Retained Placenta)
1.ความหมาย
:star:
คือ
ภาวะรก ชิ้นส่วนรก (Retained pieces placenta) ไม่คลอดออกมาภายใน 30 นาที หลังทารกคลอด
2.สาเหตุ
:star:
ขาดกลไกการลอกตัว
:red_flag:รกผิดปกติ
Placenta succenturiata หรือ Placenta spurium
ฉีกขาดง่าย อาจหลุดในโพรงมดลูกได้
Placenta membranacea
แผ่นใหญ่ บาง ย่นยู๋ตามการหดรัดตัวของมดลูก
ไม่เกิดแรงดึงรั้งให้ชั้น spongiosa ฉีกขาด
Placenta adherent
มีสาร mucopolysacharide ต้านการทำลาย Syncytiotrophoblast
trophoblast ไม่ผ่านชั้น spongiosa
:red_flag:รกติดฝังตัวลึกผิดปกติ :red_flag:
กล้ามเนื้อมดลูกยึดรกให้ติดแน่นผนังมดลูกมากขึ้น
ขาด Cleavage line หรือ spongiosa ย่นยู่ขาดง่าย
:red_flag:ความลึกของการฝังตัว:red_flag:
Placenta percreta
trophoblast ฝังผ่าน spongiosa แต่ไม่ผ่านกล้ามเนื้อมดลูก
Placenta increta
trophoblast ฝังผ่านชั้นกล้ามเนื้อ แต่ไม่ถึงชั้น serosa
Placenta accreta
trophoblast ฝังผ่าน spongiosa แต่ไม่ผ่านกล้ามเนื้อมดลูก
:red_flag:รกปกติ
มดลูกไม่หดรัดตัวไม่ดี
รับยาสลบมากเกินไป
ระยะเวลาการคลอดนาน
รกเกาะมดลูกส่วนล่าง
กระเพาะปัสสาวะเต็ม
ขาดกลไกการขับดัน
รกลอกตัวแล้ว ออกจากโพรงมดลูกส่วนบนไม่ได้ เข่น Cervical cramp และ Contriction ring
รกลอกตัวแล้ว อยู่ในช่องคลอดเนื่องจากผู้คลอดไม่เบ่งออกตามธรรมชาติ
สาเหตุส่งเสริม
ทำคลอดรกก่อนรกลอกตัว
เคยมีประวัติรกค้าง
เคยทำหัตถการส่งเสริมภาวะรกค้าง เช่น ผ่าคลอด ตัดก้อนเนื้องอกออกจากโพรงมดลูก ขูดมดลูก (Myomectomy)
มีผนังกั้นมดลูก (Bicornuate uterus)
3.อาการ
:star:
ไม่มีอาการหรือมีอาการเล็กน้อยหลังรกลอกตัวในระยะหลังคลอดรก 15-30 นาที
มดลูกหดรัดตัวไม่ดีหลังคลอด
เลือดออกมากทางช่องคลอดหรือหลังรกคลอดส่วนรกขาดหาย (membranes) และมีภาวะช็อก
4.ผลของภาวะรกค้าง
:star:
ผลต่อมารดา :red_flag:
ติดเชื้อ
ตกเลือดหลังคลอด
เสี่ยงถูกตัดมดลูก (Placenta accreta)
ถ้าถูกตัดมดลูก (Hysterectomy) ไม่สามารถตั้งครรภ์ได้
ผลต่อทารก :red_flag:
ได้ความอบอุ่นจากมารดาช้า
มีสัมพันธภาพระหว่างมารดาและทารกช้า
5.การรักษา
:star:
ให้ oxytocin กระตุ้นมดลูกหดรัดตัวเพื่อให้รกลอกตัวออก
ให้ยาคลายกล้ามเนื้อ Adrenaline 1:1000
(0.3 - 0.5 cc.) เข้ากล้ามเนื้อ
ให้ magnesium sulfate 20 cc. เข้าเส้นเลือดช้าๆ
ถ้ารกลอกตัวไม่สมบูรณ์อาจเกิด
รกติดแน่น ( Placenta adherent)
รกเกาะลึก (Placenta accreta)
ช่วยโดยการล้วงรก (Manual removal of the placenta)
ถ้ารถติดแน่นล้วงออกมาได้บางส่วน
ขูดมดลูกใช้สำหรับ
รกส่วนที่เหลือน้อย
ครรภ์แรก
ต้องการมีบุตร
ให้ยาปฏิชีวนะร่วมด้วย
ตัดมดลูก
ผู้มีบุตรเพียงพอแล้ว
อายุมาก
พยาธิสภาพมาก
เศษรกค้างเยอะ
6.การพยาบาล
:star:
ผู้ทำคลอดสอดนิ้วตรวจปากมดลูกกล้ามเนื้อมดลูกส่วนล่างว่าหดรัดตัวขวางการเคลื่อนต่ำของรกหรือไม่
ถ้าตรวจดูแล้วไม่มีอาการแสดงของรกลอกตัวสมบูรณ์ ห้ามดันมดลูกให้รกคลอดเด็ดขาด
ตรวจการหดรัดตัวของมดลูก ถ้าไม่หดรัดตัว
สวนปัสสาวะถ้ามดลูกหดรัดตัวไม่ดีใช้ฝ่ามือคลึงยอดมดลูกเบาๆ
ไม่ดึงสายสะดือแรงๆ เพราะอาจขาด มดลูกปลิ้น
และเศษรกค้างได้