Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตรวจด้วยเครื่องมือพิเศษ - Coggle Diagram
การตรวจด้วยเครื่องมือพิเศษ
Biochemical Assessment
1.การเจาะน้ำคร่ำส่งตรวจ (Amniocentesis)
GA 9 -14 wks อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้มากเนื่องจากน้ำคร่ำน้อย
เหมาะสม คือ GA16-18 wks มีปริมาณน้ำคร่ำประมาณ 150 – 250 ซีซี
ข้อบ่งชี้
การตรวจหาความผิดปกติทางโครโมโซม เช่น Down’s syndrome
การค้นหาโรคที่ถ่ายทอดพันธุกรรม เช่น โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย
การนำน้ำคร่ำมาวิเคราะห์ DNA
ตรวจหาความสมบูรณ์ของปอด Shake test >50%,2:1
2.estriol ในปัสสาวะ
เก็บปัสสาวะ 24 ชั่วโมง เริ่มเมื่ออายุครรภ์ 28 สัปดาห์ และตรวจ 3 ครั้ง/สัปดาห์ จนกระทั่งอายุครรภ์ครบกำหนด
แปลผลค่า estriol ต่ำมาก แสดงว่าทารกอาจพิการหรือตายในครรภ์
3.maternal serum alpha-fetoprotiemn: MSAFP)
เหมาะสมในการตรวจ คือ อายุครรภ์ 16 – 18 สัปดาห์ ค่าปกติ AFP 2.0 – 2.5 MOM (Multiple of median
4.Chorionic Villi Sampling: CVS
อายุครรภ์ 8 – 11 สัปดาห์ โดยจะนำเนื้อ chorion ที่ได้ไปตรวจทางโครโมโซมวิเคราะห์ DNA และตรวจดูเอนไซม์ต่าง ๆ
5.การเจาะเลือดจากสายสะดือทารก Cordocentesis
ตั้งแต่อายุครรภ์ 18 สัปดาห์ขึ้นไป
Biophysical Assessment
1.Ultrasound
-อายุครรภ์ 7-10 สัปดาห์ ใช้ตัววัดคือ CRL (Crown-Rump Length)
-อายุครรภ์ 10-14 สัปดาห์ ใช้ตัววัดคือ CRL, BPD (Biparieta diameter), FL (Femur length), และ HL (Hemerus length)
-อายุครรภ์ 15-28 สัปดาห์ ใช้ตัววัดคือ BPD, FL, HL, HC(Head circumference) และ Binucular distance
-อายุครรภ์ 29 สัปดาห์ขึ้นไป ใช้ตัววัดคือ HC, Binucular distance, BPD, FL, HL และ กระดูกยาวอื่น ๆ ต้องใช้ 2 วัดอย่างน้อย
2.Amniotic fluid index: AFI
ค่าปกติ คือ 5 – 25 ซม. ถ้าน้อยกว่า 5 ซม.ถือว่า มีภาวะน้ำคร่ำน้อย (Oligohydramnios) และถ้ามากกว่า 25 ซม. ถือว่า มีภาวะน้ำคร่ำมาก (Polyhydramnios)
3.Biophysical profile (BPP)
อายุครรภ์ 28-30 สัปดาห์ขึ้นไป
1.การเคลื่อนไหวที่แสดงออกถึงการหายใจของทารก (fetal breathing movement: FBM)
การเคลื่อนไหวของทารก (fetal movement: FM)
การเกร็งตัวของทารก (fetal tone: FT)
การที่หัวใจของทารกตอบสนองต่อการเคลื่อนไหว (reactive fetal heart rate: FHR)
ปริมาณของน้ำคร่ำ (amniotic fluid volum: AFV)
การแปลผลการตรวจด้วยวิธีนี้ ทำได้โดยนำคะแนนที่ได้จากค่า Parameters ทั้ง 5 มาคิดคะแนน เรียกว่า Biophysical profile scoring โดยคะแนนเต็ม 10 คะแนน
คะแนน 8 – 10 คะแนน แปลผล ปกติ
คะแนน 4 – 6 คะแนน แปลผล
ผิดปกติ ควรเฝ้าติดตามอาการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิด
คะแนน 0 - 2 คะแนน แปลผล ผิดปกติ ควรยุติการตั้งครรภ์
4.การฉายรังสีเอ๊กซเรย์ (Radiography)
อายุครรภ์ 20 สัปดาห์ขึ้นไป
Spalding’s sign เกิดจากการซ้อนกันของกระดูกกะโหลกของทารก
Deuel’s sign เกิดจากการคั่งของของเหลวระหว่างชั้นไขมันของหนังศีรษะและกะโหลกในทารกที่ตายแล้ว
5.การนับจำนวนการดิ้นของทารกในครรภ์
(Fetal movement count: FMC)
1) Daily Fetal Movement Record (DFMR)
ของ Sadovaski, Yaffe, Woodนับผลรวมของการดิ้นในช่วงเวลา 12 ชั่วโมง (08.00 – 20.00 น.) >10ครั้ง
2) The Cardiff “Count-to-ten chart” ของ Pearsonนับจำนวนทารกเคลื่อนไหวตั้งแต่ 09.00 น. จนครบ 10 ครั้ง ซึ่งไม่ควรเกิน 12 ชั่วโมง (ถึง 21.00 น.) เริ่มทำตั้งแต่อายุครรภ์ 32 สัปดาห์
3)Listonเริ่มทำตั้งแต่อายุครรภ์ 28 สัปดาห์ ถ้าเด็กดิ้นน้อยกว่า 10 ครั้งใน 12 ชั่วโมง แสดงว่าเกิดภาวะ DFM
Electronic Fetal monitoring
2.Contraction stress test (CST)
หรือ Oxytocin challenge test (OCT)
2.Positive
-มี late deceleration ทุกครั้งในระยะช่วงท้ายของการหดรัดตัวของมดลูก หรือพบ latedeceleration มากกว่าครึ่งหนึ่งของการทดสอบที่มีการหดรัดตัวของมดลูก
-base line variability มักจะลดลงกว่าปกติ
-อัตราการเต้นของหัวใจไม่เพิ่ม เมื่อทารกดิ้นหรือมดลูกหดรัดตัว
1.Negative
-ไม่มี late deceleration
-base line variability ปกติ
-อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้นหลังทารกดิ้นหรือมดลูกหดรัดตัว
3.Suspicious
-มี late deceleration เป็นครั้งคราว
-base line variability อาจปกติหรือลดลง
-ถ้าไม่มีการเพิ่มของอัตราการเต้นของหัวใจเมื่อทารกดิ้น ควรทำซ้ำใน 24 ชั่วโมง
4.Hyperstimulation
มดลูกมีการหดรัดตัวมากกว่าปกติ หรือหดรัดตัวแรงมาก ในกรณีนี้ถ้ามี late deceleration เกิดขึ้นจะแปลผลไม่ได้
5.Unsatisfactory
-ไม่สามารถแปลผลเนื่องจากกราฟที่บันทึกไม่สามารถอ่านได้ หรือมีการหดรัดตัวของมดลูกน้อยกว่า 3 ครั้งในเวลา 10 นาที
แสดงการแปลผล CST รูปแบบต่าง ๆ เปรียบเทียบกัน
1.Non Stress test (NST)
1.Reactive
-อัตราการเต้นของหัวใจ 110-160 ครั้ง/นาที
-อัตราการเต้นของหัวใจทารกเพิ่มจาก baseline เท่ากับหรือมากกว่า 15 ครั้ง/นาที และคงอยู่นานเท่ากับหรือมากกว่า 15 วินาทีขึ้นไปในแต่ละครั้งของการดิ้น จำนวน 2 ครั้งหรือมากกว่า ภายใน 20 นาที (ถ้าอายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์ ให้ลดเกณฑ์ลง ให้มีการเพิ่มขึ้นของ FHR อย่างน้อย 10 bpm และนานกว่า 10 วินาที ก็ถือว่า reactive) ขณะที่มี acceleration อาจจะมีหรือไม่มีการดิ้นของทารกในครรภ์ร่วมด้วยก็ได้
2.Non-reactive
-การเพิ่มขึ้นของ FHR ไม่เป็นไปตามเกณฑ์หรือไม่มีการเพิ่มขึ้นของ FHR เลยในการตรวจนาน 40 นาที
