Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลบุคคลที่มีความผิดปกติทางด้านบุคลิกภาพ :warning:(Personality…
การพยาบาลบุคคลที่มีความผิดปกติทางด้านบุคลิกภาพ :warning:(Personality disorder)
:warning:
สาเหตุการเกิด (Etiology)
:star:
:pencil2:
Biological factors factors
Genetic / familial factors
พบความผิดปกติได้สูงในญาติสายตรง
พบได้สูงในฝาแฝดเหมือน (Monozygotic twins)
Neurotransmitter dysregulation
serotonin มีระดับต่ำในผู้ที่มีพฤติกรรมพยายามฆ่าตัวตาย
dopamine เพิ่มขึ้นในผู้ที่มีความผิดปกติของความคิด และการรับรู้
:pencil2:
Psychosocial / Environment stressors stressors
การเลี้ยงดูของพ่อแม่
อิทธิพลของคนใกล้ชิด การขาดที่พึ่ง
การถูกกดขี่ หรือทารุณกรรมทางด้านจิตใจ
:pencil2:
เกิดจากพัฒนาการตาม Psychoanalysis Theory
ความไม่เหมาะสมของพัฒนาการในระยะต่าง ๆ ตามทฤษฎี Psychosexual development ของ Freud (oral, anal, phallic stages)
โครงสร้างทางจิตบกพร่อง ( Psychic structure : id, ego, superego)
:star:การจำแนกตาม DSM-V
:fire:
Cluster A บุคลิกภาพแปรปรวนกลุ่มพฤติกรรมประหลาด (Odd or Eccentric behaviors)
หวาดระแวง (Paranoid personality disorder)
= ขาดความไว้วางใจ และมีความรู้สึกไวมากต่อความผิดหวัง มักแปลเจตนาของผู้อื่นเป็นความประสงค์ร้ายต่อตนเอง ข่มขู่ ดูหมิ่น
จิตเภท (Schizoid personality)
= หลีกเลี่ยงความสัมพันธ์ทางสังคม ไม่ชอบการแข่งขัน แยกตัวจากสังคม สนใจในกิจกรรมที่ไม่ต้องติดต่อกับผู้คน และยับยั้งการแสดงออกทางอารมณ์ของตนเอง ชอบเพ้อฝันตามจินตนาการของตนเอง
จิตเภทแฝง (Schizotypal personality disorder)
= ความผิดปกติปรากฏในเรื่องเกี่ยวกับการรับรู้หรือการคิดและพฤติกรรมที่แปลกประหลาด เชื่อในอำนาจพลังวิเศษ โชคลาง เรื่องสัมผัสที่หก มักมีคำพูดแปลก ๆ ที่คนอื่นเข้าใจ
:fire:
Cluster B บุคลิกภาพแปรปรวนกลุ่มพฤติกรรมทางอารมณ์มากเกิน (Dramatic, Emotional or Erratic behaviors)
ต่อต้านสังคม (Antisocial personality disorder)
= ขาดความรักความอบอุ่นเป็นอย่างมาก ไร้ซึ่งการคำนึงถึงจิตใจและสิทธิของผู้อื่น เห็นแก่ตัว ใจร้อน ก้าวร้าว ขาดความรับผิดชอบ มักทะเลาะวิวาท ไม่ซื่อสัตย์
คาบเส้น (Borderline personality disorder)
= จะมีอารมณ์รุนแรง เปลี่ยนแปลงง่าย พฤติกรรมบางลักษณะผิดปกติ แต่ความผิดปกตินั้นไม่นิ่ง คงสภาพความผิดปกติตลอดเวลา บางครั้งก็ดูเหมาะสมกับสถานการณ์ แต่บางครั้งก็ไม่เหมาะสม
เรียกร้องความสนใจมากเกินไป (Histrionic personality disorder)
= เรียกร้องความสนใจ ท่าทางเชิญชวน เย้ายวน หรือเรียกร้องความสนใจ ราวกับนักแสดง
หลงตัวเอง (Narcissistic personality disorder)
= สำคัญตัวเองว่าเป็นใหญ่เป็นโต มีอภินิหาร เป็นผู้ฉลาด ต้องการความชื่นชม คำยกย่องสรรเสริญ และขาดการเข้าถึงจิตใจผู้อื่น ไม่รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น
:fire:Cluster C บุคลิกภาพแปรปรวนกลุ่มพฤติกรรมกังวลกลัว (Anxious or fearful behaviors)
หลีกหนี (Avoidant personality disorder)
= รู้สึกว่าคุณค่าในตนเองต่ำ ไม่มีความสามารถเหมือนคนอื่น ขี้อาย ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง ไม่เข้าสังคม อ่อนไหวต่อการถูกปฏิเสธ ไม่กล้าขอร้องใคร สนิทกับผู้อื่นยาก
พึ่งพา (Dependent personality disorder)
= ขาดความมั่นใจ ไม่มีความคิดเป็นของตนเอง เน้นพึ่งพาผู้อื่น หลีกการเป็นผู้นำ ไม่กล้าเสนอความคิดเห็น จะกังวลมากเมื่อต้องอยู่คนเดียว และมักจะหาสัมพันธภาพใหม่เมื่อสัมพันธภาพเก่าเกิดปัญหา
ย้ำคิด (Obsessive personality disorder)
= เจ้าระเบียบ ยึดกฎระเบียบเป็นที่ตั้ง ไม่ค่อยยืดหยุ่น มีความจริงจังและทุ่มเทให้กับงานมากเกินไป ลังเล ตัดสินใจช้า ไม่ค่อยแสดงอารมณ์ และไม่ค่อยมีอารมณ์ขัน เอาความคิดตนเองเป็นใหญ่
:fire: Other บุคลิกภาพแปรปรวนกลุ่มอื่น ๆ
ดื้อเงียบ (Passive aggressive personality disorder)
= ต่อต้านทางอ้อม ดื้อเงียบ ผัดวันประกันพรุ่งทำงานไม่ค่อยมีประสิทธิภาพ ไม่ชอบทำตามคาสั่ง แต่ไม่ค่อยกล้าแสดงความก้าวร้าว บางรายจะบ่นมาก เรื่องมาก
ซึมเศร้า (Depressive personality disorder)
= มองโลกในแง่ร้าย ไม่ค่อยมีความสุข ดูอมทุกข์ตลอดเวลา หมดอาลัยกับชีวิต มักจะเป็นคนเงียบ ๆ เก็บตัว ยอมตาม และหมกมุ่น ครุ่นคิด
ชอบความรุนแรง (Sadistic personality disorder)
= ใจร้าย ทารุณโหดเหี้ยม มักก่อคดีบ่อยครั้ง พบว่ามักถูกทำร้ายในวัยเด็กมาก่อน
ชอบทำร้ายตัวเอง (Self defeating personality disorder)
= มักนำพาตัวเองสู่ความตกต่ำ ทำอะไรแล้วล้มเหลวบ่อยครั้ง และไม่ต้องการความช่วยเหลือจากใคร
ไม่เข้าพวก (personality disorder NOS (Not Otherwise Specified))
= มีหลายอย่างรวมกัน ไม่สามารถจัดเข้าพวกใดได้ หรือมีไม่ครบตามเกณฑ์วินิจฉัย
:star:
การพยาบาล (Nursing care)
สร้างสัมพันธภาพแบบหนึ่งต่อหนึ่ง เพื่อให้ผู้ป่วยไว้วางใจ
ความจริงใจ อดทน แสดงการยอมรับโดยไม่มีเงื่อนไข
พยายามให้ข้อมูล ให้ความกระจ่าง ตรวจสอบความเข้าใจให้ตรงกับผู้ป่วย ก่อนการสัมภาษณ์ประวัติในเชิงลึก
การรักษาคำพูด สัญญา และรักษาความลับ
เสริมแรง เพื่อให้ผู้ป่วยได้ติดต่อสัมพันธ์กับผู้อื่นมากขึ้น
เฝ้าระวังภาวะเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์
ให้ยาตามแผนการรรักษา และติดตามผลข้างเคียงของยา
จัดสภาพแวดล้อมให้ถูกรบกวนน้อยที่สุด
จัดสภาพแวดล้อมให้ปลอดภัย และอยู่เป็นเพื่อนผู้ป่วย ในกรณีที่ผู้ป่วยตื่นตระหนก
การประเมินผลการพยาบาล
:warning:
ใช้การสังเกต การพูดคุยสอบถาม และสภาวะการเปลี่ยนแปลง และประเมินผลตามวัตถุประสงค์
การพยากรณ์โรค(Prognosis)
:star:
:fire:
Cluster A personality disorder
มีความสัมพันธ์กับบุคคล Schizophrenia
โดยเฉพาะ Schizotypal personality disorder
Cluster B personality disorder
:fire:
Antisocial personality disorder ร่วมกับ alcohol use disorder
Borderline personality disorder ร่วมกับ mood disorder
Histrionic personality disorder ร่วมกับ somatic symptom disorder
:fire:
Cluster C personality disorder
Obsessive compulsive personality disorder มักเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม
นางสาวปิยธิดา เตราชูสงค์ เลขที่ 37